6
Jeju adɨ nékuso dow-je ɓudɔgɨ lo mḭ
Mat 14:13-21; Mar 6:30-44; Luk 9:10-17
Go-tɨ, Jeju ɔw gidɨ babo Galile-tɨ kɨ́ ꞌɓa-é babo Tiberiadɨ tɔ. Rəmə kosɨ dow-je n̰a̰ ya dꞌun go-é, kdɔ kɔw koo né-je kɨ́ tò ɓəl-ɓəl kɨ́ ḛ ra adɨ-né lapiya njémɔ̰y-je. Jeju ɔw isɨ dɔ mbal-tɨ natɨ kɨ̀ njéndó né-je liə.
Gangɨ-é-tɨ kinlé, ndɔ Pakɨ kɨ́ to ndɔ ra na̰y lə jipɨ-je nà̰y ngɔsi.
Lokɨ Jeju un kəm-é oo kosɨ dow-je kɨ́ ꞌtò nduy-nduy kɨ́ dꞌɔw ꞌree kɨ rɔ-é-tɨ kin bè rəmə, dəjɨ Pilipɨ panè: «Jꞌa ndogi mbə̀ rá ɓá jꞌa kadi dow-je kan dꞌuso wa?» Jeju dəjɨ-é bè kdɔ na̰-né mḛḛ-é koo, kdɔtalə ḛ gə né kɨ́ nꞌa ra ɓətɨ. Pilipɨ idə-é panè: «Lé dow un là kullə kɨ́ ndɔ ɓujoo ya ndogɨ-né mbə̀ kàrè, à kasɨ kadɨ ɔdɨ rɔ ta dow-je kin sḛ-sḛ lay al.» Beɓa káre dan njéndó né-je-tɨ liə kɨ́ ri-é lə Andre, kɨ́ to ngonkɔ̰ Simɔ̰ Piyər idə Jeju panè: «Ngon kɨ́ dingəm káre a̰ kɨ̀ mbə̀ “ɔrjɨ” mḭ, kɨ̀ kanjɨ joo nè; ngà ɓay ra-é kinlé à kasɨ dow-je kɨ́ n̰a̰ kin rá wa?» 10 Jeju idə njéndó né-je liə panè: «Adi dow-je lé dꞌisɨ nangɨ.» Lo-é kinlé, to lo kɨ́ wale kɨ́ mbəl n̰a̰-tɨ. Beɓa dow-je dꞌisɨ nangɨ. Ə dan dow-je-tɨ kɨ́ dꞌisɨ nangɨ lé, dingəm-je dꞌa ra ɓudɔgɨ lo mḭ je bè. 11 Go-tɨ, Jeju ɔy mbə̀ lé, ra oiyo Lubə ə ləbɨ dow-je kɨ́ dꞌisɨ nangɨ lé; ḛ ra oiyo Lubə bè ya tɔ ɓá ləbɨ-dé kanjɨ lé adɨ dꞌuso kɨ́ mḛḛ-dé ndigɨ. 12 Lokɨ dow-je lay dꞌuso né ꞌndan lé, Jeju idə njéndó né-je liə panè: «Ɔyi dɔdum-é-je kɨ́ nà̰y, kdɔ kadɨ né káre ya kàrè nà̰y kɔgɨ al.» 13 Beɓa mbə̀ kɨ́ mḭ lé, dow-je dꞌuso asɨ-dé adɨ njéndó né-je dꞌɔy dɔdum-é-je kɨ́ nà̰y kàrè dɔgɨ gidɨ-é joo. 14 Lokɨ dow-je dꞌoo nékɔjɨ kɨ́ Jeju ra lé, ꞌpanè: «Tɔgrɔ-tɨ ya, ḛ kanlé, to njèpata kɨ́ ta Lubə-tɨ kɨ́ tò kadɨ à ree dɔnangɨ-tɨ nè lé ya.» 15 Jeju gə kɨ́ dꞌa ree kuwə-é kɔw siə kdɔ kində-é ngar; beɓa ḛ təl ɔr rɔ-é kɨ̀ kár-é ɔw dɔ mbal-tɨ gogɨ ɓəy.
Jeju njiyə dɔ man babo-tɨ
Mat 14:22-34; Mar 6:45-52
16 Ta ji losɔl-tɨ lé, njéndó né-je liə dꞌɔw njal ta babo-tɨ, 17 ə dꞌɔw dꞌal mḛḛ tò-tɨ kdɔ kɔw ɓebo Kapɛrnayim-tɨ gidɨ babo-tɨ. Ndɔ il ya ngá kàrè Jeju ingə-dé al ya ɓəy. 18 Rəmə, yə́lbo ulə dɔ babo-tɨ adɨ man tal bum-bum. 19 Lokɨ njéndó né-je ꞌnəl tò dꞌɔw à kasɨ kilomɛtrə mḭ əse mɛkḛ-je bè rəmə, dꞌun kəm-dé dꞌoo Jeju kɨ́ ɔw njiyə dɔ man babo-tɨ isɨ ree kɨ ta tò-tɨ adɨ ɓəl ində bandɨ-dé gangɨ. 20 Ngà Jeju idə-dé panè: «To ma̰ ɓəy ə́ ꞌɓəli al!» 21 Dḛ ꞌndigɨ kadɨ Jeju al mḛḛ tò-tɨ, rəmə tajinatɨ nè ya, tò ɔsɨ nangɨ lo kɨ́ dꞌisɨ dꞌɔw-tɨ lé.
Jeju to nékuso kiskəm
Ja̰ 3:14-16; 1Ja̰ 5:10-13; 1Kɔ 11:23-26
22 Lo aa go-tɨ rəmə, kosɨ dow-je kɨ́ ꞌnà̰y gogɨ gidɨ babo-tɨ dꞌoo kɨ́ lo-é-tɨ kinlé tò ra káre-rè rəm, ɓá dꞌoo kɨ́ Jeju al mḛḛ tò-tɨ natɨ kɨ̀ njéndó né-je liə al rəm, adɨ njéndó né-je ya ɓá dꞌɔw kɨ̀ kar-dé. 23 Ngà dow-je ꞌree kɨ̀ tò-je kɨ́ rangɨ kɨ́ dꞌḭ-né babo Tiberiadɨ-tɨ kɨ́ tò ngɔsi kɨ̀ lo kɨ́ ndɔkɨ ꞌƁaɓe ra oiyo dɔ mbə̀-tɨ ɓá adɨ dow-je dꞌuso lé. 24 Lokɨ kosɨ dow-je ꞌgə kɨ́ Jeju goto rəm, ɓá njéndó né-je liə kàrè ꞌgoto rəm lé, dḛ ya dꞌal mḛḛ tò-je-tɨ kinlé dꞌɔw ɓebo Kapɛrnayim-tɨ kdɔ ndole Jeju. 25 Lokɨ dꞌingə Jeju gidɨ babo-tɨ lé, ꞌdəjɨ-é ꞌpanè: Njèndó dow-je né, ꞌree ꞌtḛḛ nè kàdɨ̀ ban wa? 26 Jeju idə-dé panè: Ooi majɨ, mꞌa kidə-si rəsɨ; sə̰i lé, ꞌsangi-mi kdɔtalə né kɨ́ usoi ꞌndani ɓɨ ꞌsangi-mi kdɔtalə nékɔjɨ-je kɨ́ mꞌra mꞌadɨ ooi kin al. 27 ꞌRai kullə kdɔtalə nékuso kɨ́ à ndum kin al, ngà ꞌrai kullə kdɔ nékuso kɨ́ tò kɨ̀ dɔ ɓal-ɓal kdɔ kiskəm kɨ́ sartagangɨ kɨ́ to nékuso kɨ́ Ngon lə dow à kadɨ-si. Kdɔtalə Ngon lə dow lé, ḛ ɓá Bɔbɨ-é Lubə ɔsɨ-é kɨ̀ pɔ̰. 28 Kosɨ dow-je lé, ꞌdəjɨ Jeju ꞌpanè: Jꞌa ra ri ɓá jꞌa ra kullə-je kɨ́ mḛḛ Lubə ndigɨ wa? 29 Beɓa Jeju idə-dé panè: Né kɨ́ Lubə sangɨ rɔ-si-tɨ lé, ḛ ndigɨ kadɨ adi-mi mḛḛ-si ma̰ Ngon-é kɨ́ ḛ ulə-m lé. 30 Dḛ ꞌtəl ꞌdəjɨ-é ꞌpanè: «Ngà i lé, ri ɓá to nékɔjɨ kɨ́ ꞌa ra kdɔ kadɨ jꞌoo ə jꞌadɨ-i-né mḛḛ-ji wa? Kullə lə-i to ri wa? 31 Ndɔkɨ kaji-je dꞌuso né kɨ́ ꞌɓa-é maan diləlo-tɨ titɨ kɨ́ ꞌndàngɨ-né mḛḛ mbete-tɨ kɨ́ aa njay ꞌpanè: Adɨ-dé nékuso kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ dꞌuso.» 32 Jeju ilə-dé-tɨ panè: «Ooi majɨ, mꞌa kidə-si rəsɨ; nékuso kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ lé, ndɔkɨ to Moiyijɨ ɓá adɨ-si al, ngà Bɔbɨ-m ɓá adɨ-si nékuso kɨ́ tɔgrɔ-tɨ kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ. 33 Kdɔtalə nékuso lə Lubə lé, to njèkḭ dɔra̰-tɨ ree kɨ́ adɨ dow-je kɨ́ dɔnangɨ-tɨ nè dꞌisɨ kəm.»
34 Beɓa dḛ dꞌidə Jeju ꞌpanè: «ꞌƁaɓe, ꞌadɨ-ji nékuso kinlé kɨ̀ ndɔ-é ndɔ-é ya.»
35 Jeju idə-dé panè: «Ma̰ ya mꞌto nékuso kɨ́ njèkadɨ dow-je dꞌisɨ kəm. Dow kɨ́ ree rɔ-m-tɨ lé ɓo à ra-é al ya sar rəm, ɓá dow kɨ́ adɨ-m mḛḛ-é kàrè kundə à ra-é al ya sar rəm tɔ. 36 Ngà lé mꞌidə-si mꞌpanè: “Sə̰i ooi-mi ya, ngà sə̰i adi-mi mḛḛ-si al.” 37 Dow-je lay kɨ́ Bɔbɨ-m adɨ-m-dé lé, dꞌa ree rɔ-m-tɨ ə dow kɨ́ ree rɔ-m-tɨ lé, mꞌa tubə-é al; 38 Kdɔtalə ma̰ lé mꞌḭ dɔra̰-tɨ mꞌree kdɔ ra né kɨ́ mḛḛ-m ma̰ ɓá ndigɨ al, ngà Lubə kɨ́ ulə-m lé ɓá mꞌree kdɔ ra né kɨ́ mḛḛ-é ndigɨ. 39 Ə Lubə kɨ́ ulə-m lé, ndigɨ kadɨ dow-je lay kɨ́ nꞌadɨ-m-dé kinlé, mꞌadɨ dow káre dan-dé-tɨ nà̰y kɔgɨ al, ngà kadɨ mꞌadɨ-dé ꞌtɔsɨ ꞌndəl dꞌində lo ꞌtḛḛ dɔbəy ndɔ-tɨ.»
40 «Né kɨ́ Bɔbɨ-m ndigɨ ə́n: Kadɨ dow kɨ́ oo Ngon ə adɨ-é mḛḛ-é rəmə, isɨ kəm sartagangɨ ə mꞌa kadɨ-é tɔsɨ ndəl ində lo tḛḛ dɔbəy ndɔ-tɨ.» 41 Jipɨ-je ꞌyun ta dɔ-é-tɨ, kdɔ pa kɨ́ ḛ panè: «Ma̰ ya mꞌto nékuso kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ lé, 42 adɨ dḛ ꞌpanè: “Ḛ kanlé, ḛ ya to Jeju kɨ́ ngon lə Jojepɨ, kɨ́ jꞌgəi kɔ̰-é-je kɨ̀ bɔbɨ-é-je majɨ lé ya al wa? Ngà ra ban ɓá ḛ panè nꞌḭ dɔra̰-tɨ wa?”»
43 Jeju idə-dé panè: ꞌYuni ta dan-si-tɨ al. 44 Dow kɨ́ Bɔbɨ-m kɨ́ njèkulə-m ndɔr-é ree siə rɔ-m-tɨ al lé, dowbé à kasɨ ree rɔ-m-tɨ kɨ̀ dɔ rɔ-é al; ə dow kɨ́ ree rɔ-m-tɨ lé, mꞌa kadɨ-é tɔsɨ ndəl ində lo tḛḛ dɔbəy ndɔ-tɨ. 45 Mḛḛ mbete-tɨ lə njépata-je kɨ́ ta Lubə-tɨ lé, ꞌndàngɨ ꞌpanè: «Dow-je lay ya Lubə à ndó-dé né.» Dow kɨ́ rá-rá kɨ́ oo ta kɨ́ ta Bɔbɨ-m Lubə-tɨ ə təl rɔ-é go-tɨ lé, à ree rɔ-m-tɨ. 46 Dow kɨ́ oo Bɔbɨ-m ya goto; njèkḭ rɔ Lubə-tɨ ya káre-rè ə oo Bɔbɨ-m. 47 Ooi majɨ, mꞌa kidə-si rəsɨ; dow kɨ́ adɨ-m mḛḛ-é lé, isɨ kəm ya sartagangɨ. 48 Ma̰ lé, mꞌto nékuso kɨ́ njèkadɨ dow-je dꞌisɨ kəm. 49 Né kɨ́ ꞌɓa-é maan lé, ka-si-je dꞌuso diləlo-tɨ ya, ngà dꞌoy. 50 Nékuso kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ kadɨ dow uso ə à koy al lé ə́n: 51 Ma̰ ɓá mꞌto nékuso kiskəm kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ ree. Dow kɨ́ uso né-é kinlé rəmə, à kisɨ kəm ya sartagangɨ. Ə nékuso kɨ́ mꞌa kadɨ lé, to da̰-m ya ɓá mꞌa kadɨ, kdɔ kadɨ dow-je kɨ́ dɔnangɨ-tɨ nè dꞌisɨ-né kəm.
52 Ta kinlé ra adɨ jipɨ-je ꞌnajɨ-na̰ ta dan-dé-tɨ ꞌpanè: Dow kanlé à ra ban ɓá à kadɨ-ji da̰-é jꞌuso wa? 53 Beɓa Jeju idə-dé panè: Ooi majɨ, mꞌa kidə-si rəsɨ; kinə usoi da̰ Ngon lə dow al rəm, ɓá kinə a̰yi məsɨ-é al rəm lé, à kisɨ kəm nda̰ al. 54 Dow kɨ́ uso da̰-m rəm ɓá a̰y məsɨ-m rəm lé, isɨ kəm sartagangɨ ə mꞌa kadɨ-é tɔsɨ ndəl ində lo tḛḛ dɔbəy ndɔ-tɨ rəm tɔ. 55 Kdɔtalə da̰-m to nékuso kɨ́ tɔgrɔ-tɨ rəm, ɓá məsɨ-m to néka̰y kɨ́ tɔgrɔ-tɨ rəm tɔ. 56 Dow kɨ́ uso da̰-m rəm, ɓá a̰y məsɨ-m rəm lé, dowbé isɨ mḛḛ-m-tɨ rəm, ɓá ma̰ kàrè mꞌisɨ mḛḛ-é-tɨ rəm tɔ. 57 «Bɔbɨ-m kɨ́ ulə-m lé to njèkisɨ kəm, adɨ ma̰ mꞌisɨ kəm kɨ̀ takul-é; bè ya tɔ, dow kɨ́ uso da̰-m lé, à kisɨ kəm kɨ̀ takul-m tɔ.» 58 Ḛ ɓá to nékuso kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ lé. To gà̰ nékuso kɨ́ ndɔkɨ ka-si-je dꞌuso ya, ngà dꞌoy kin al. Nékuso-é kinlé, dow kɨ́ uso rəmə, à kisɨ kəm ya sartagangɨ.
59 Ḛ ɓá to ta-je kɨ́ Jeju pa ndó-né dow-je né mḛḛ kəykəwna̰-tɨ lə jipɨ-je ɓebo Kapɛrnayim-tɨ.
60 Njéndó né-je liə n̰a̰ ya, lokɨ dꞌoo ta-je kin bè lé, ꞌpanè: «Ta kinlé nga̰ n̰a̰! Ná̰ ɓá à ndigɨ dɔ-tɨ siə wa?» 61 Jeju gə mḛḛ-é-tɨ kɨ́ njéndó né-je ꞌyun ta dɔ ta-tɨ liə lé, adɨ dəjɨ-dé panè: «Ta kɨ́ mꞌpa lé tugə-si jigɨ-tɨ wa? 62 Ə kinə lé ooi Ngon lə dow kɨ́ ḭ isɨ ɔw kɨ lo-tɨ kɨ́ ndɔkɨ isɨ-tɨ kete lé ə a painè ri ngá wa?» 63 Ndil kɨ́ aa njay ɓá to njèkadɨ dow isɨ kəm. To né kɨ́ dow à kasɨ ra nda̰ al. Ta-je kɨ́ mꞌidə-si kinlé ɓá à kadɨ dow Ndil kɨ́ aa njay rəm, à kadɨ dow isɨ kəm rəm. 64 Ngà dow-je madɨ dꞌa̰ dan-si-tɨ nè ya dꞌadɨ mḛḛ-dé al. Jeju pa bè kdɔtalə dow-je kɨ́ dan-tɨ-je kɨ́ dꞌadɨ mḛḛ-dé al lé, ḛ gə-dé lo kulə gin-é-tɨ ya rəm, ɓá dow kɨ́ à kun dɔ-é kàrè, ḛ gə-é lo kulə gin-é-tɨ ya rəm tɔ. 65 Jeju ilə dɔ-tɨ panè: «Gin-é kin ɓá mꞌidə-si-né mꞌpanè: Dow kɨ́ Bɔbɨ-m in̰ə tarəbɨ adɨ-é kadɨ ree rɔ-m-tɨ al lé, dowbé à kasɨ ree rɔ-m-tɨ kɨ̀ dɔ rɔ-é al.»
66 Dɔkaglo-é-tɨ kinlé, njéndó né-je liə n̰a̰ dꞌɔr rɔ-dé kɔgɨ rɔ-é-tɨ ꞌmbatɨ kun go-é. 67 Beɓa Jeju dəjɨ njéndó né-je liə kɨ́ dɔgɨ gidɨ-é joo panè: «Ə sə̰i ə ꞌndigi kɔwi sə-dé al wa?» 68 Simɔ̰ Piyər ilə-é-tɨ panè: «ꞌƁaɓe, jḛ jꞌa kɔw go ná̰-tɨ ɓəy wa? I ya ɓá ta-je kɨ́ dow à kisɨ-né kəm sartagangɨ lé tò rɔ-i-tɨ. 69 Beɓa jḛ jꞌadɨ mḛḛ-ji rəm, jḛ jꞌgə kɨ́ i ɓá ꞌto njèkaa njay kɨ́ Lubə mbətɨ-i rəm.» 70 Jeju ilə-dé-tɨ panè: «Sə̰i kɨ́ dɔgɨ gidɨ-é joo lé, to ma̰ ya mꞌmbətɨ-si lay ya al wa? Ngà dow káre dan-si-tɨ ɓá to dow lə Sú!» 71 Jeju pa ta kinlé sɔbɨ-né dɔ Judasɨ ngon lə Simɔ̰ Iskariyotɨ. Kdɔtalə Judasɨ kɨ́ to kɨ́ dan njéndó né-je-tɨ kɨ́ dɔgɨ gidɨ-é joo kinlé ya ɓá à kun dɔ Jeju.
6:68 Mat 16:16; Mar 8:29; Luk 9:20