RUK
Gae Oraiwa Ruk Tenewa
1
Iyayapan obiren dividivi me nu yapunup anotumat atuwa gigirumawa amatog teeme. Me dividivi mu barauya aig onne gunup. Iyayapan mu amatonewa gumbe yangowo yauyawa sira gae anotumat igiyawa desiromit tetan oya nau eme. Ne gaibu amatonewa gumbe yaimoyai dividivi yaug anona. Meoya Teopiras, apan kokawa oraiwa, genan yunat tetanwa me oraimina anoeni. Me gumbe ge yaug anoa dividivi wait toyau geniyawa me natawa.
Babataito Abnawa Jon Yaitanwa Gaiyawa Namiven Wanewa
Judia kin Erod kumive, pirisi iviwa me Jakaraya wakene. Me Abaija dam meuma desiroma. Me biviwa Erisabet gaibu me Aaron dam gumbe yaig onnewa. Duwam mame mu God yangave oraimina eme. Mu Ayapan gwangwaneba undagit yaimoyai amareme. Mu ud onan. Kuiyawa Erisabet me agara vesin, sira mu duwam aita gudne.
Jakaraya dam meuma nau gumbe, meoya God namive me pirisi nau meuma aivi. Pirisi nauwawa gwangwan gumbe, me kae bumpa gumbe wagomiyaya. Meve me Ayapan temporu danave unig aine yoma tayapama okettan oya. 10 Me yoma tayapama okeriviwa, iyayapan obiren daieve agoniyag nun veme.
11 Ayapan aneyaeba me gumbe uwane, sira iyakaisi kem meuma yoma tayapama yutanwa apa yokene. 12 Meve Jakaraya me yaunewa, me terag a ane. 13 Aneya me gumbe wane, “Jakaraya a den a. Nun geumawa God anone. Ge biyuk Erisabet utugwa ud apan baraugempe. Ge iviwa ug yuwa me Jon. 14 Me degadega gumbe gungap, sira iyayapan obiren degadega ape kuiyawa me yaitanwa oya, 15 Kuiyawa me Ayapan namive kokawa ape. Me wain ge yoi yaigipama upeba den naigimpe. Guwawa Iyakaisiyapama noidauwape inawa danave yaipewa gaibu. 16 Me God muma Ayapan gumbe Isuraeru usitainawa obiren sira bog ompe. 17 Me Eraija guwawa ge yusiwa meuma gumbe Ayapan namive namu aipe. Me mamawaviwa nonowa tobiroriyape usitainawa gumbo. Me ape anoano topai eme igiyawa nonomagowa tobiroriyape anoano oraiwa igiyawa nonomagowa ape. Meve iyayapan waribiya mumpe Ayapan oya.”
18 Jakaraya aneya gumbe singui wane, “Aninin ne oma ane mame yaug anotna? Ne nembo tayawa ana, sira ne vesin tayawa ane.”
19 Aneya garawa wane, “Ne Gebrieru. Ne God namive yokeeniwa. God ne baraunegne genan watan oya, sira gae oraiwa mame diruktan oya onedna. 20 Gare mame ge yawa. Gare ge nogwa iyagita sira oma den ane gae wa. Kuiyawa gae neuma gumbe anotumat den ana. Kumiwa uwapewa gae neuma me natawa pawape. Ivi kum uwapewa oma ane gae wa.”
21 Iyayapan Jakaraya oya amareme, mu pipam muteme divi oya temporu danave yobutatae wakene. 22 Me dauwanewa, me gae den dirumne. Mu yaug anoya me irawa me uyavi minawa temporu danave yaune. Kuiyawa me guwaguwawa aivi, noiwa iyagit wakene.
23 Nau meuma kumiwa wadne onananewa me sira taig gwe aine. 24 Ivi mame me biviwa Erisabet bugane, sira dud nanin gambenit me gwe bod wakene. 25 Me wane, “Ayapan mame me nenan ane. Gare me anoiviwa toyau negne, sira me ne ubmam neuma aug aine iyayapan gumbo.”
Iesu Yaitanwa Gaiyawa
26 Dud naningamben desirom danave, God aneyaeba Gebrieru baraune Nasaret aine. Me gwetoimu Gariri danave. 27 Otau me apan iviwa Josep autan oya yapapara aya. Josep me Devid dam meuma yaig onnewa. Otau iviwa me Meri. 28 Aneya menan aig wane, “Gaun neumawa ge gungap. Ge baigan kokavit auwana! Ayapan ge gungap.”
29 Meri anopipanum kokavit ane. Sira anopipanum ane gaun mame natawa divi. 30 Megara aneya me gumbe wane, “Meri, a den a. God baigan meuma ge auwana. 31 Ge bug a, sira ud apan yaipe. Ge iviwa ug yuwa me Iesu. 32 Me iviwa koka ape. Iyayapan wape me Apan Kokawa Painauvitwa Usiwa. Ayapan God me wampe mamawa Devid kin arawa aupe. 33 Me Jekob gweyawa yaibobot amarape viripusiwa onan. Kin at meuma onan den di ape.”
34 “Aninin mame ape? Ne apan den yaug anona.” Meri singui wane.
35 Aneya garawa wane, “Guwawa Iyakaisiyapama gungap uwape. Apan Kokawa Painauvitwa yusiwa meuma ge um gempe. Meve me yaipewa, iyayapan aib wape, me Apan Iyakaisiyapama, sira me God Usiwa. 36 Yawa. Ge evegwa Erisabet aita kumive ud autan aivi. Iyayapan waya me agara ane, megara me dud nanin gamben desirom danave bug aivi. 37 Kuiyawa God gumbe oma den anewa onan.”
38 Meri wane, “Ne Ayapan nauwawa eniwa. Gae geuma anin wanawa me gunap matatpe.” Meve aneya yankweg aine.
Meri Erisabet Oya Amdau Aine
39 Me kumive Meri tam yoig at kokawa me tui arawa Judia oya tatevit aine. 40 Me Jakaraya gweyawa unig aig, me gaun meuma Erisabet wanne. 41 Erisabet Meri gaun meuma anonewa, kikiyan inawa danave tupit dodne. Erisabet me demtawa aune Guwawa Iyakaisiyapama gumbe. 42 Noiwa kokavit wane, “Vesin yapowo waribiya genne. Ud inawa danave wakenewa me mina waribiyane. 43 Ayapan neuma inawa gunap uwanewa me oya ne anin waten? 44 Gaun geuma ne naunanap unignewa, dananap ud degadega gumbe tupit dodne. 45 Vesin me anotumat ane dividivi undag Ayapan wanewa me di matatpewa me di waribiyane.”
Meri Bererinawa
46 Sira Meri wane:
“Guwanwa Ayapan waieni,
47 Guwanwa me God Waita Abnawa neuma gumbe degadega eni,
48 kuiyawa me ankwatave nau vesinawa ano negne. Gare mame apa utan aipewa, iyayapan undag mu nenan wape waribiya nedne,
49 kuiyawa Ayapan yusipama me divi kokavit nenan ane. Me iviwa Iyakaisi.
50 Me ano nunanawa iyayapan mu me gumbe aeba emewa gumbo wateteyamivi. Me kum gare aipe viripusiwa onan.
51 Me naniwa gumbe yusiwa ane. Me iyayapan mu imuwo apanapan eme igiyawa atatai imne.
52 Me amareme igiyawa at muma gumbe bog yantene. Megara me mokona igiyawa me owantene.
53 Me iyagon igiyawa dividivi oraiwa utamne. Megara tawara obiren igiyawa kwemne ingui amiya.
54 Me ano nunanawa meuma imiwa den atataine, sira me Isuraeru nau igiyawa meuma waita munne.
55 Nu isimuranaiwa, Ebraam ge me dam meumawa aig onnewa gumbo wanewa mina me ape. Me viripusiwa onan.”
56 Meri dud duwamdesi mina Erisabet gaibu wakene, meve sira taig gwe aine.
Babataito Abnawa Jon Yainewa
57 Erisabet ud autan kumiwa uwanewa, me kikiyan apan baraune. 58 Me iyayapan meumawa ge owawaviwa mu anoya, Ayapan ano kokavit anowanne, sira me degadega meuma kebaya.
59 Kum naningamben duwamdesiyawa, mu kikiyan kwapiwa tuitan oya onamiya. Mu ug mamawa iviwa Jakaraya yutan anoya. 60 Megara inawa me wane, “Onan, me wape Jon.”
61 Mu me gumbe waya, “Me apa iyayapan geuma da iviwa Jon onan.”
62 Mu mamawa guwaguwawa me toewaniya. Mu yaug anotan oya singui waya kikiyan iviwa ug aninin yumon? 63 Me yoma pepetu gigirum tetan oya wane mu aug onamiya. “Me iviwa Jon,” me tenewa iyayapan teraya. 64 Tatevit noiwa watabne, pednawa vedne, sira me amatog gae wag, God wan enagadne. 65 Iyayapan meuma undag gaibu a aya. At tui arawa Judia apa undag iyayapan dividivi undag mame oya gaiyawa veme. 66 Iyayapan undag mu mame anoyawa me oya anog veme, “Kikiyan mame aigin aninin atan?” Kuiyawa Ayapan naniwa me gumbe.
Jakaraya Bererinawa
67 Me mamawa Jakaraya me Guwawa Iyakaisiyapama gumbe demtawa aune, sira wane:
68 “Ayapan wan enagasiya. Isuraeru God mumawa. Kuiyawa me uwane, iyayapan meuma waita muntan oya.
69 Me waita numa oya nau aivi abnawa Devid gweyawa danave kuiya donawa yudabne yoine.
70 Watavit me propeta iyakaisiyapama nouwa gumbo did nunne. Me meib ane.
71 Waita me anavi numa gumbo, ge iyayapan topai nuniyawa mu nanuwo gumbo.
72 Me mamanaiwa gumbo ano nunne. Sira agi iyakaisiyapama imug teg anone.
73 Me gwangwan me mamunwa Ebraam gumbe wanewa imug teg anone.
74-75 Me anavi numa nanuwo gumbo waita numpe. Piyu egave kum numawa undagit nu Ayapan namive danowa esinewa gaibu, oraivitwa gaibu, a gaibu onan nu wakeg Ayapan ankwatave nau ata.
76 Ge ne utunwa, iyayapan ge gungap wape ge egave painauvitwa propeta. Kuiyawa Ayapan namive namu aga, menan ebuwawa waribiya.
77 Kukaeba mumawa anog yankwetan gumbe waita mumpe, sira iyayapan meumawa gumbo me anoanowawa mumpe.
78 God numa ano nunivi oraiwa me oya mame ape. Sira ano nunivi gumbe painauvitwa apa kum dauwaiviwa nu gunup uwape.
79 Iyayapan mu sisip ge bo gugup danave wakeyawa gumbo eyawa esipe, amunwa yum ebuwawa danave uniktan oya amara numpe.”
80 Ud me koka ane, sira guwawa danave yusipamit ane. Me at inguiwa arawa danave wakene, meve me Isuraeru igiyawa gumbo taibe ag toewan munne.
1:1 Apa 1:1 1:9 Eks 30:7 1:15 Nam 6:2-3 1:17 Mak 3:1; 4:5-6; Mat 17:11-13 1:19 Dan 8:16; 9:21 1:27 Mat 1:16,18 1:31 Ais 7:14; Mat 1:21-23 1:32 2Sm 7:12-13,16; Ais 9:7 1:37 Gen 18:14 1:46 1Sm 2:1-10 1:50 Sam 103:13,17 1:51 2Sm 22:28 1:52 Job 12:19; 5:11; Sam 147:6 1:53 Sam 34:10 1:54 Sam 98:3 1:55 Gen 17:7; Mik 7:20 1:59 Gen 17:12; Rvt 12:3; Ruk 2:21 1:68 Sam 72:18 1:69 Sam 18:2 1:71 Sam 106:10 1:72 Gen 17:7; Sam 105:8-9 1:73 Gen 22:16-17 1:76 Ais 40:3 1:77 Jer 31:34 1:78 Ais 60:1-2