John
1
Wakal Ngarra Yile Neki Nukunu Wurdanthut Da Ngarra Putek Ngala Kanhi
1 Bere da marra-re kathu ngarra da putek ngala kanhi-ka da manangka da da ngatha, kardu numi kardidha ngarra Yile neki i murrinh nukunu-ka murrinh da matha. I nukunu nhini-ka mukmuk ngarra Yile neki nukunu i murrinh thathpi ngarra Yile neki thangunu kathu dannhengkarr warda. Nukunu nhini-wa da bere matha warra kanam wunku Yile neki-ya, i nukunu-ka wurdamninthaweparl da matha dim ngarra Yile neki-yu.
2 Nukunu nhini-ka da ngarra marra-re kathu kardininthadha wunku Yile neki-yu.
3 I ngarra nukunu nhini-re-wa Yile neki kathu mampatha da wurnangat kanhi warda ngatha da pana ngangka-re.
4 I ngarra nukunu nhini deyida-re kardu kanhi-ka birnu warda ngatha thanam. I kardu-ka da bere matha wangu birnu panibirnunu nhini-ka da tarangka ngarra nukunu thangunu kathu thubamkardu thurran.
5 I da tarangka nhini-ka damlarrang wurran da ngarra thipmam binhi-yu, i da bere matha wangu damlarrang wurran lurruth ngala. I da thipmam binhi nhini-ka mere ngarra bungkan da tarangka nhini-yu.
6 Bere Yile neki kathu wurdanthuk kardu nugarn wunku murrinh thathpi nukunu-yu. I murrinh nukunu nhini-ka John the Baptist-wa.
7 Nukunu John the Baptist-ka da kanhi wurrinidha i kardu murrinh wurdanarrayiththa wurrini ngarra da tarangka nhini-nu parramutnu-ya i parralarrangnu thungku layit tarangka. Nukunu-ka ngarra kardu wurnangat warda ngatha wurdanarrayiththa wurrini murrinh kardu nhini-nu pubinayepupnu i murrinh pumanabathnu puru.
8 Mu nukunu John the Baptist-ka mere nukunu thathpirr derramuttha-yu da tarangka nhini-nu, wurda. Nukunu wurrinidha-ka murrinh thathpi da matha-nu wurdanarrayiththa wurrini kardu pana-nu ngarra da tarangka thathpirr parramutnu-yu.
9 I murrinh kanhi-wa mam, “Kardu numi nhini deyida kathu nimin ngarra da putek ngala kanhi purrunarranu i panarraruynu i da tarangka thathpirr nhini warda panarramutnu kardu wurnangat warda ngatha.”
10 Bere Yile neki kathu da putek ngala kanhi mampatha ngarra nukunu nhini-re-yu. I nukunu nhini-wa ngarra da tarangka thathpirr parramutnu da kanhi kardidha-yu, mu kardu-ka mere thathpirr the pumebaththa nukunu-yu.
11 I da ngarra nukunu i kardu ngarra darrikardu nukunu nawattha dini, mu kardu darrikardu nukunu-ka mere pubinanayewuptha parni nukunu nhini-yu.
12 Mu kardu ngamere-ka murrinh berengunh pubinanayewuptha pardi i murrinh thathpi ngarra nukunu pumenabaththa pardi i murrinh pumenayittha da matha pardi nhini-yu. I nhini nukunu da matha panpunpeluluy-yu i murrinh warda mampirra ngarra kardu nhini-yu, “Nanki-ka kardu wakal Yile neki nukun warda.”
13 Nukunu Yile neki da matha mampunkarart kardu nhini ngarra wakal nukunu-yu. Kardu-ka mere pubanawaththa ngarra nukunu thangunu kathu-yu ngarra yileyile i kalekale mani wakal bampirrubatngintha-yu, wurda. Mu nukunu da matha mampunkarart i panpunpeluluy wakal ngarra nukunu-nu. I nhini Yile neki-ka Yile pigunu warda nhini-yu.
14 Bere nukunu kardu nhini ngarra murrinh thathpi Yile neki thangunu kathu dannhengkarr-ka da kanhi warda wurdanthut i kardu warda nginipunh wurdamath mangini neki deyida mani i ngarra ngankuneme ngadha ngardedhaneme-ya. Ngankuneme-ka ngubengkardudhaneme ngurne nukunu-yu, i nukunu-ka kardu Pule ngala thathpirr-wa i kardu yuthpan thathpirr wurran. I nukunu nhini-ka marda thathpirr mangannhert wurran kardu wurnangat warda ngatha i dirrangannhipe wurran da bere matha wangu da terert. Yu, ngankuneme-ka berengunh ngubamkangkarduneme nukunu-yu, i nukunu-ka wakal nugarn numi da matha ngarra Yile neki nukun-yu.
15 I nukunu John the Baptist-ka murrinh kardu nhini-nu wurdanarrayiththa wurrini ngarra kardu. Nukunu-ka wurrinirrakaykaydha i murrinh warda merradha wurrini, “Ya. Kardu pangu kathu kurran-ka murrinh berengunh warra nganinanthelerrdha ngurrini. I kanhi-wa murrinh menarradha warra ngardi. Nukunu-ka tiduk kathu nimin ngarra ngay purrunu da ngarra putek ngala kanhi-yu. Nukunu-ka Pule ngala-wa, mu ngay-ka kunungingki da matha. Nukunu-ka da bere matha warra kanam ngarra ngay-re mere da ngatha banabattha-yu.” Nhini-wa murrinh merradha-wa wurrini John the Baptist kathu-yu.
16 I nukunu nhini ngarra wurdannhethut-ka marda thathpirr mangannhert wurran kardu wurnangat warda ngatha i da bere matha wangu mange patha da matha mannhe wurran i dirrangannhipe wurran.
17 Bere Yile neki kathu murrinh law ngarra nukunu dannhemut ngarra nukunu-re Moses. Mu ngarra nukunu nhini-re Jesus Christ-ya Yile neki kathu demnungkarr kardu marda thathpirr mangannhert wurran-yu, i nhini nekingime-ka the warda thathpirr thanthinngime Yile neki-yu.
18 Mere nangkal ngadha bengkardudha Yile neki-yu, wurda. Mu kardu nhini da matha Jesus-ya wakal ngarra nukunu-ya bamkardu Yile neki-yu. Nukunu nhini-ka wurdamninthaweparl wurran ngarra Yile neki i ngarra nukunu da matha dimnintha-yu. I nukunu da matha murrinh wurdannheyithngime ngarra Yile neki wangu-yu.
John the Baptist Kardu Daninluwewudha Wurrini
Matthew 3.1-12; Mark 1.1-8; Luke 3.15-17
19 Bere, nukunu John the Baptist-ka kardu daninluwewudha wurrini ngarra ngipilinh Jordan da ngamimarda-re kathu nimin-ya.
Bere ku pule ngala ngala ngarra kardu Jews pigunu ngarra da Jerusalem pirrinedhaneme-ka ku yilarn ngamere puddanpunkuthukneme ngarra John the Baptist-nu da mange ngarra nukunu pubamangkardunemenu. Ku yilarn ngamere nhini ngarra purnedhaneme-ka kardu murrinh nan-wa pumerradha purni kardu Levite-wa. I ku yilarn ngamere deyida wanku purnedhaneme pangu-yu. Bere peneme nhini-ka parramnaruy-warda-neme ngarra John the Baptist-nu. I murrinh pumamnaneme, “Ya. Nangkal kardu nhinhi-yu? Yile neki-ka wurdannhithuk nhinhi-yu? Nhinhi da kardu Christ-yu?” Parramkadharrpuneme.
20 Bere John the Baptist kathu-ka murrinh dampunkudhartneme i mampirruneme, “Awu, ngay-ka mere thathpirr Christ, wurda.”
21 Mu peneme kathu-ka pumamnaneme, “Mu, nangkal nimin nhinhi-yu? Nhinhi-ka Elijah ku prophet murntak thurdamkabirl warda?” “Awu wurda,” John kathu-yu mampirruneme. “Mu nhinhi da matha ku prophet pana thathpirr ngarra ngardimpamardamardadha-yu?” Peneme kathu parramkadharrpuneme. “Awu wurda,” nukunu kathu-yu mampirruneme.
22 Mu peneme kathu-ka pumamnaneme, “Mu nangkal-wa nhinhi-yu? Murrinh kathu nangarruneme thurdinuyithnu. Ngankuneme-ka murrinh ngarnerrutharrmunemenu ngarra ku pule ngala ngala ngankuneme ngarra puddanngankuthukneme kanhi-yu. Nganaka murrinh kathu thurdinuyithnu?”
23 Bere John the Baptist kathu-ka murrinh nhini da ngatha mampirruneme ngarra nukunu ku prophet nhini Isaiah murrinh darntilil da murntak warra-yu. I murrinh-ka kanhi-wa mampirruneme, “Kardu-ka ngay da matha murrinh ngurrankaykay ngarra da darrinpirr pularn. I murrinh mampirra ngurran-ka, ‘Da mayern yuthpan da matha numanawathawathanu ku Pule ngala-nu pununu pi.’ I ngay-ka kardu nhini-nu-wa ngarra nukunu Isaiah darntilil-yu.” Mampirruneme John the Baptist kathu-yu.
24 I bere kardu peneme nhini ngarra kardu pule ngala ngala Pharisees kathu puddanpunkuthukneme-ka murrinh deyida pumamnaneme,
25 “Nga. Nhinhi namngarruneme-ka nhinhi-ka mere Christ kardu pule ngala nhini ngarra Yile neki kathu purduthuknu-yu. I namngarruneme nhinhi-ka mere Elijah i mere ku prophet numi deyida thathpirr. Mu thangku-nu-wa nhinhi-yu kardu thampunluwewu thurran-yu?”
26 Bere John the Baptist kathu-ka mampirruneme, “Ngay-ka kardu ngampunluwewu ngurran kura da matha-re. Mu kardu numi pana da kanam damnandarrithuk ngarra nanki kardu ngarra mere thathpirr the numabath.
27 Nukunu nhini-wa da tiduk kathu wurran ngarra ngay. Nukunu-ka kardu pule ngala-wa, mu ngay-ka kunungingki da matha. I ngay mani-ka mere ngarra ngurdumerereth ngarra me put nukunu-yu kardu pana kanam-yu. Nhini ngay-ka wurdanngiwerdi i ngemmanham-wa nhini-yu.” John the Baptist kathu-yu mampirruneme.
28 Bere peneme nhini-ka murrinh nhini parranedharrpudhaneme pe John the Baptist-yu da nan-ya Bethany da ngarra ngipilinh Jordan ngamimardi kathu da ngarra nukunu-re John the Baptist kardu daninluwewudha wurrini ngarra kura.
Jesus Ngarra Ku Lamb Yile Neki Nukunu
29 Bere da thipinhire nhini warda-ka nukunu John the Baptist wangu bamkardu Jesus-ka wurrininadha warda kathu. I murrinh warda mam, “Nga. Kardu pangu kathu kurran-ka kardu ngarra Yile neki thangunu kathu. Nukunu-ka nginipunh ku thip wakal mani, ku lamb-ya, ku lamb ngarra Yile Neki nukunu. Nukunu kanhi wurrinidha-ka kardu-nu punhepupnungime i da pana da ngarra mange wiye thumarntithukngime thurran, pirranhimaputhnu-warda-ngime purru, kardu wurnangat kanhi warda ngatha ngarra thanam.
30 Nukunu kardu pangu kathu kurran-ka kardu pana-wa ngarra ngay murrinh nhini medha ngurrini-yu, ‘Kardu nugarn tiduk ngarra ngay kathu pununu pi. I nukunu-ka kardu Pule ngala-wa, mu ngay-ka kunungingki da matha. Nukunu-ka da bere matha warra kanam ngarra ngay-re mere da ngatha banabattha-yu.’
31 Ngay-ka mere the mebaththa da marra-re-yu nukunu nhini-ka kardu Pule ngala ngarra Yile neki kathu wurdanthuk-yu. Mu ngay-ka kardu nganinanluwewudha ngurrini nanki kardu wurnangat da ngarra Israel-ya, nhini kardu-ka the warda numabathnu nukunu kardu nhini-yu.”
32 Bere John the Baptist-ka murrinh warda wurdampirrayith murrinh ngarra Jesus-yu. I mampirra, “Ngay-ka bamkardu Ngepan ngarra Yile neki kathu wurdamnathut ngarra nukunu pana mangini ku kuluntutuk mani wurdanthut-wa i ngarra nukunu warda ngepan kanam.
33 Ngay-ka mere the mebaththa kardu pana-yu, mu Yile neki ngarra wurdanngithuk kanhi kardu-nu pananluwewunu purru murrinh damngiyerr wardarra, i mamnga, ‘Nhinhi-ka Ngepan ngay dangkardunu purdinathutnu ngarra kardu nugarn i ngarra nukunu paninu. Nukunu nhini-ka kardu mere kanluwewu nukun kurru, mu Ngepan patha ngarra ngay da matha bunnginirdurdinu purru ngarra kardu.’
34 Murrinh-ka nhini-wa Yile neki kathu-yu mamnga. I ngay-ka nangkanga warda bamkardu kardu nhini-yu i ngay ngamam-ka nukunu da thathpirr wakal ngarra Yile neki nukunu.”
Kardu Perrkenku Damninthalerr Ngarra Kangkarlmawu
35 Bere da thipinhire nhini warda-ka John the Baptist i kardu pulangay nukunu kardu perrkenku-ka pangu deyida pedhaneme.
36 Bere John the Baptist bamkardu Jesus ngarra bangampunkukatneme. I mampirrunintha ngarra pulangay nukunu, “Nga. Kardu pana kurran-ka kardu ngarra Yile neki thangunu kathu wurdanthuk. Nukunu-ka nginipunh ku thip wakal mani-wa, ku lamb-ya, ku lamb ngarra Yile neki nukunu.”
37 Bere ngarra pulangay nukunu John the Baptist murrinh nhini bimninthayepup thangunu-ka kardu pangu warda wangu naninthadha dini ngarra Jesus-nu warda danininthariwaktha wurrini.
38 Bere Jesus-ka memmirl i bampunkungkardunintha danininthariwaktha wurrini i murrinh mampirrunintha, “Ya. Thangku-nu nankunintha-yu?” I penintha kathu-ka pumamnanintha, “Rabbi, ngarra wangu da thanam nhinhi-yu?” Rabbi-ka murrinh kanhi-nu-ka kardu ngarra wurdanthethith wurran.
39 Bere Jesus kathu-ka mampirrunintha, “Ka, ngay-ka nganankungkarrnunintha da ngay-yu.” I bere penintha nhini-ka pangu warda wangu naninthadha dini wunku Kangkarlmawu-yu i bamninthangkardu da ngarra nukunu kardidha-yu. Da-ka nhini-ka da thipinhire-wa i penintha nhini-ka pana da matha kardininthadha i da ngarra ngunga kanarnum da mana.
40 Kardu-ka numi-ka nukunu Andrew, ngathan nukunu Simon Peter-wa.
41 Bere nukunu Andrew-ka nanadha warda dini pirtpirt da matha ngarra ngathan nukunu-nu Simon. I murrinh warda dantherr, “Ya. Ngankunintha-ka bamninthangkardu kardu nugarn pana ngarra Yile neki kathu wurdanthuk, nukunu Christ-ya.”
42 Bere nhini thangunu-ka Andrew i Simon pangu warda wangu punnadha pirrine ngarra Jesus-nu. Bere Jesus-ka bamkardu Simon, i murrinh warda mamna, “Nhinhi-ka Simon, i yile nhinhi-ka John-wa. Mu ngay murrinh ngunhiparlnu-ka Peter-wa, murrinh kanhi-nu-ka palyirr-wa.”
Jesus Pirrimpirrukay Philip i Nathanael
43 Bere da thipinhire nhini warda-ka Jesus-ka nungardurr warda i da Kelili-nu warda wangu nadha dini. I pangu warda wangu wurrininadha ngarra Philip. I murrinh mamna, “Kagu, thangiriwaknu ngarra ngay.”
44 Nukunu Philip-ka da ngarra nan thangunu kathu Bethsaida. Da nhini da ngatha ngarra pigunu nhini thangunu kathu-ya Andrew i Peter.
45 Bere Philip-ka nanadha warda dini ngarra nukunu nan Nathanael. I murrinh mamna, “Nga. Ngankuneme-ka ngubamkangkarduneme kardu nugarn pana-ya ngarra Moses darntilil murntak warra-ya, i ngarra ku prophet murntak parramkarililneme. Nukunu nhini kardu-ka Jesus-wa da ngarra Nazareth thangunu kathu, i yile nukunu-ka Joseph-wa.”
46 Mu nukunu Nathanael kathu-ka mamna ngarra Philip, “Ya. Kardu pathanpun-ka mere karnipup pangu-yu Nazareth-yu, wurda. Nhini-ka ngarra weyida-re nadha dini nukunu pangu kathu-yu?” “I bere-ya,” Philip kathu-ka mamna. “Ka. Purru mani i pubangkardunu nukunu-yu.”
47 Bere penintha nhini-ka pangu warda wangu naninthadha dini. Bere Jesus-ka bamkardu Nathanael ngarra nukunu kathu wurrininadha. I Jesus kathu-ka mam, “Ya. Kardu pangu kathu kurran-ka kardu Jews thathpirr. Nukunu-ka mere kayirrarart thathpirr kani.”
48 Bere nukunu Nathanael kathu-ka mamna ngarra Jesus, “Ngarra-re nhinhi the thanthinngi-yu?” I Jesus kathu-ka mamna, “Ngay-ka the-wa nganthinhidha ngirri ngarra mulurn benhiburrdha dini ngarra nukunu Philip mere da ngatha pirrangimpakaydha-ya.”
49 I bere Nathanael kathu-ka mamna, “Pule, nhinhi-ka wakal nugarn ngarra Yile neki nukunu thathpirr-wa. Nhinhi-ka pule ngala thathpirr kardu ngarra da Israel nukunu thimngarra-ya.”
50 Bere Jesus kathu-ka mamna, “Nhinhi-ka murrinh thathpirr namngabath kanhi-yu ngay-ka kardu wakal nugarn ngarra Yile neki nukunu, murrinh nhini thangunu weyida mampa-yu ngarra thay mulurn thinidha-yu? Mu nga. Nhinhi-ka da mange mirikul ngala thathpirr, da terert-ya dangimangkardunu thurru da nakurlnu-yu.
51 Nga. Murrinh thathpirr kanhi mampanu,” Jesus kathu-yu mamna. “Nhinhi-ka dangkardunu da kangkarl da matha Heaven-ya mempadharlnu i ku angel ngarra Yile neki nukunu-ka pengkawathnu pira, ngamere kangkarl wangu i ngamere kanhi kathu ngarra ngay-nu pepe, kardu ngarra da kanhi-nu ngurdamnarrathut kardu-nu,” Jesus kathu-yu mamna.