22
Yawutuu ɲuŋɔfɛɛ pʼa woni pye Yesu kaa na
(Macoo 26:1-5; Marika 14:1-2; Yohana 11:45-53)
1 Shizhɛnhɛrɛ Baa Buuri Kalenɛ lemu li ɲɛ na Ɲuwuuro ti wo Kalenɛ li ge, lee bi dɛɛŋɛ.
2 Saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ ni saliya karamɔgɔlɔɔ pu bi gbogana shaa Yesu na, ga na fyagi sipyii pu na.
Zhudasi ya gbegele wu Yesu le keŋɛ ni
(Macoo 26:14-16; Marika 14:10-11)
3 Wee tuun wu ni, Zhudasi we pʼa yiri na Isikariyɔti ge, a Shitaanni di ba jé wee ni. Kalaapiire kɛ ni shuun wu wa wʼa bye wii.
4 A Zhudasi di shɛ saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ, ni Kilɛ-pɛɛŋɛ pugbɔhɔ ki gɛdii ɲuŋɔfɛɛ pu mu. Wu na já Yesu le pu keŋɛ ni legana lemu na ge, a pʼi jo bɛ lee na.
5 A lee di daan pu ni xuuni. A pʼi bɛ yi na na pee na ba wari kan wu mu.
6 A Zhudasi di sɔɔ pu mu na ganha na pyegazaana shaa wu Yesu le pu keŋɛ ni sipyiire ti kategee.
Pʼa Bulooro Ɲuwuuro ti wo Kalenɛ li yalige ki li shiizhan
(Macoo 26:17-25; Marika 14:12-21; Yohana 13:21-30)
7 Shizhɛnhɛrɛ Baa Buuri Kalenɛ li caŋa kʼa nɔ ge, kee caŋa ke Ɲuwuuro ti wo Kalenɛ li saraga dubyapige ki ma yaa na gbo.
8 A Yesu di Pyɛɛri ni Yohana tun na pu pye: «Yi shɛ Ɲuwuuro ti wo Kalenɛ li yalige ki gbegele, kɔnhɔ wù shɛ ki li.»
9 A pʼi wu pye: «Ma funŋɔ wa wù shɛ ki gbegele xuu wekɛ ni wɛ?»
10 A wu pu ɲɔ shɔ: «Wii, yi ba jin kanha ki ni, yi na zhɛ saha ni ná wa ni wʼa lɔhɔ shɔɔ tugo, yʼi daha wee fɛni. Wu ba shɛ jé puga kemu ni, yi bɛ di jé wà.
11 Yʼi kee puga ki kafɔɔ pye: ‹Wù Karamɔgɔ wʼa jo na wee ni wu kalaapiire ti na ba Ɲuwuuro ti wo Kalenɛ li yalige ki li talige puga kemu ni ge, na mii ki wa wɛ?›
12 Wu na pugbɔhɔ ka shɛ yi na zangaso wu ni, kee wa gbegele xuuni na yaha, yʼi kalenɛ li yalige ki gbegele wà.»
13 A pʼi gari na shɛ keree ki ta ba Yesu ya yi jo pu mu wɛ. A pʼi Ɲuwuuro ti wo Kalenɛ li yalige ki gbegele wee xuu wu ni.
Kafɔɔ Fɛfɛɛrɛ yalige ki keree
(Macoo 26:26-30; Marika 14:22-26; 1 Korɛnte Shɛɛn 11:23-25)
14 Ba liduun wʼa pa nɔ wɛ, a Yesu ni wu tudunmɔɔ pʼi diin na li.
15 A wu pu pye: «Na le Ɲuwuuro Kalenɛ le wo yalige ki pinnɛ li ni yee ni, nɛ lee la pye fo xuuni, yani di ba ganha ge.
16 Bani nʼa da yi jo yi mu, nʼa da kee ka shi li nige wɛ, fo caŋa kemu Kilɛ da ba ki yàa wu saanra ti ni ge.»
17 Wee tuun wu ni a wu ɛrɛzɛn lɔhɔ cɛɛgbuu li lɔ, na baraga taha Kilɛ na na jo: «Yi ke co yʼi ki taa taa yiyɛ na.
18 Bani nʼa da yi jo yi mu, nʼa da ɛrɛzɛn lɔhɔ gba nige wɛ, fo Kilɛ wo saanra ti ba ba.»
19 Lee kadugo na a wu buuri wa lɔ, na baraga taha Kilɛ na, na wu kɛgi kɛgi na kan pu mu na jo: «Nɛ ceepuuro ti wa te, yee wuu na tʼa kan. Yʼa le pyi kɔnhɔ yi funyɔ di da dun ni na kaa ni.»
20 Ba pʼa li xɔ wɛ, a wu ɛrɛzɛn lɔhɔ cɛɛgbuu li bɛ lɔ kan pu mu, na jo: «Kilɛ ya kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ nivonɔ lemu lɔ sipyii mu nɛ shishan baraga ni ge, lee li wa mɛ ke ɛrɛzɛn lɔhɔ ke. Yee wuu na pee shishan pʼa wo.
21 Ga, lee bɛ na we wʼa da nɛ le keŋɛ ni ge, wee we na li ni nɛ ni.
22 Sipya Ja wu kunni, wu na ba xhu ba Kilɛ ya li jo wu shizhaa na wɛ. Ga wemu wʼa da ba wu le keŋɛ ni ge, bɔɔngɔ ki ɲɛ weefɔɔ wogo.»
23 A pʼi ɲɔ kɔn na puyɛ yegee na wekɛ wu da ba le pye pee ni wɛ.
Kalaapiire tʼa nakaara pyi ɲahagbaa fɛɛrɛ keree na
(Macoo 20:25-28; Marika 9:33-34; Marika 10:42-45; Luka 9:46)
24 Lee kadugo na a kalaapiire tʼi ba do nakaara na na byi. Pu bi puyɛ yegee na wekɛ wʼa yaa na pye pu bɛɛri ɲahagbaa fɔɔ wɛ?
25 A Yesu di pu pye: «Shi wemu ɲɛ Yawutuu wɛ, wee shi wu wo saannaa ya pu ɲuŋɔfɛɛrɛ pyi wu na. Pii pu wa fanhafɛɛ pu ge, a pee funŋɔ di bye shi wu wʼa pu mɛyɛ yiri na: ‹Kasaaŋaa pyevɛɛ.›
26 Ga, li ya yaa na pye mu yee mu wɛ, ga we wu wa yee bɛɛri ɲahagbaa fɔɔ ge, wee ya yaa na pye ba pu bɛɛri nɔhɔcɛrɛɛ ɲɛ wɛ. We wu ɲɛ ɲuŋɔfɔɔ ge, wee di bye ba kapyebye ɲɛ wɛ.
27 Kapyebye we wʼa sori ge, ni wu ɲuŋɔfɔɔ we wu da ba diin yɛ wu li ge, wekɛ wʼa pɛlɛ pu shuun wu ni wɛ? We wu da ba diin yɛ wu li ge, ta wee bɛ wʼa pɛlɛ wɛ? Ga lee bɛ na nɛ ɲɛ yee niŋɛ ni ba kapyebye ɲɛ wɛ.
28 Yee ya pye sipyii, pii pʼa pye ni nɛ ni na nɔwuuro ti keree ki ni ge.
29 Lee wuu na nʼa da Kilɛ wo saanra ti ɲɔ yaha yee mu, ba na To wʼa ti ɲɔ yaha na mu wɛ.
30 Yi na ba binnɛ li, na binnɛ gba ni na ni na saanra ti ni. Yi na ba diin saanra korogoo ni, na kiiri kɔn Izirayɛli gbaweye kɛ ni shuun wu na.»
Yesu ya li shɛ na Pyɛɛri na ba foro wee kaa tàan
(Macoo 26:31-35; Marika 14:27-31; Yohana 13:36-38)
31 Lee kadugo na a Yesu di jo: «Simɔ, Simɔ, Shitaanni ya li sha na wu yee nɔhɔ wolo saama na, wu yee suguri ba pʼa shinma sani na wo wu kugun ni wɛ.
32 Ga nɛ Kilɛ ɲɛɛri mu mu, kɔnhɔ ma nʼa daa wu ganha bu guuŋɔ wɛ. Ma ba daburajɛ jo tuun wemu ni, na guri pa na mu, mʼa ma cebooloo pusamaa logoo waha.»
33 A Pyɛɛri di wu pye: «Kafɔɔ, wʼa pye kaso la, wʼa pye xu la, nʼa gbegele xɔ di jé ni ma ni ki bɛɛri ni.»
34 A Yesu di wu pye: «Pyɛɛri nʼa da li shɛ ma na, yani xhupoo wu pa mɛɛ su niɲaa piige ge, mu na ba foro nɛ kaa tàan tɔɔɲii taanri na mu ya nɛ cɛ wɛ.»
Yesu ya wu kalaapiire ti yɛri na pu gbegele
35 Lee kadugo na a Yesu di pu pye: «Tuun wemu ni nɛ yee tun kari na ta wari, ni kushɛyɛrɛyɛ, ni tanhaya bye yee mu-i ge, yaaga ya yee kuuŋɔ ya?» A pʼi wu ɲɔ shɔ na: «Yaaga bɛ ya wèe kuuŋɔ wɛ.»
36 «Ga nimɛ, wari ɲɛ wemu mu ge, wu wu lɔ, kushɛyɛrɛyɛ ɲɛ wemu mu ge, wu yi lɔ, ŋmɔpara ɲɛ wemu mu wɛ, wee di wu fadeŋɛ pɛrɛ taga la shɔ.
37 Bani nʼa da yi jo yi mu, lemu ya ka nɛ shizhaa na ge, li waha lʼi waha, lee ɲɔ ya yaa na fa. Lʼa ka Kitabu ni na: ‹Wʼa tɔrɔ le kakuubyii ni.› Lemu di ɲɛ nɛ shizhaa wuu li ge, lee ɲɔ na ba fa.»
38 A kalaapiire tʼi wu pye: «Kafɔɔ, li bu da lere, ŋmɔparaa shuun wu wa mɛ.» A Yesu di jo: «Kʼa yaa mu xuuni.»
Yesu ya shɛ Kilɛ ɲɛɛri Oliviye faaboboŋɔ ki na
(Macoo 26:36-46; Marika 14:32-42)
39 Lee kadugo na a Yesu di foro, na gari Oliviye faaboboŋɔ ki na, ma na jo ba wʼa tee na li pyi pyegana lemu na wɛ. A wu kalaapiire ti bɛ di daha wu fɛni.
40 Ba pʼa nɔ wee xuu wu ni wɛ, a Yesu di pu pye: «Yi Kilɛ ɲɛɛri, kɔnhɔ yi ganha bu jé nɔwuuro ni wɛ.»
41 Ba wʼa yee jo wɛ, na laha pu tàan, na shɛ ɲaha na jɛri, na nuguro sin, na Kilɛ ɲɛɛri.
42 Na jo: «Na To Kilɛ, li bu da lʼa taan ma mu, le kanhama cɛɛgbuu le sanha lii na na. Ga nɛ wo ɲidaan ganha bu bye wɛ, fo mu wo ɲidaan.»
43 Wee tuun wu ni a mɛlɛkɛ wa di ba foro wu mu na yìri fugba we ni, na lowaa kan wu mu.
44 Yesu funŋɔ ki bi cɔnri fo xuuni. A wu la fara Kilɛ-ɲɛrɛgɛ ki na. A wu ba fun, a wu fun fun lɔhɔ kʼi ɲɛri ba shishan ɲɛ wɛ, na niŋɛɛ na dun ɲiŋɛ na.
45 Ba wʼa xɔ Kilɛ-ɲɛrɛgɛ ki na wɛ, na guri pa kalaapiire ti yìri, na ba pee ta pee ya ŋmunɔ ɲatanhaŋa kanhama keŋɛ ni.
46 A wu pu pye: «Ɲaha na yee di ŋmunɔɔ wɛ? Yi yìri yʼi Kilɛ ɲɛɛri, kɔnhɔ yi ganha bu jé nɔwuuro ni wɛ.»
Yawutuu pʼa Yesu co
(Macoo 26:47-56; Marika 14:43-50; Yohana 18:3-11)
47 Na Yesu yaha pee jomɔ pu na, a sipyiire ta di nɔ, Zhudasi wʼa bye pee ɲahagbaa na. Yesu wo kalaapiire kɛ ni shuun wu wa wʼa bye wii. A wu gbara Yesu na, kɔnhɔ wu shɛ ɲɔsɔɔnrɔ fò kan wu mu.
48 Ga, a Yesu di wu pye: «Zhudasi, go ɲɔsɔɔnrɔ fò ni mu ya Sipya Ja wu le keŋɛ ni gɛ?»
49 Pii pu bye ni Yesu ni ge, ba pee ya li cɛ na Yesu tacoŋɔ ni pʼa ma wɛ, a pʼi jo: «Kafɔɔ, wù ŋmɔparaa lɔ pu fɛni ya?»
50 A pu shɛn nigin wa di saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ wo ɲuŋɔfɔgbɔ wu wo kapyebye wu kanige cɛ niwɛŋɛ paa laha.
51 Ga, a Yesu di pu pye: «Yi yere mɛ!» A wu gbɔn ná wu niwɛŋɛ ki na, na wu cuuŋɔ.
52 Lee kadugo na, saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ, ni Kilɛ-pɛɛŋɛ pugbɔhɔ ki gɛdii ɲuŋɔfɛɛ, ni nɔhɔlɛɛ pii pʼa shɛ Yesu fɛni ge, a wu pu pye: «A yee di ba ni ŋmɔparaa ni pubegee ni nɛ tacoŋɔ ni ma na jo kakuubye di ɲɛ ya?»
53 Na ta nɛ bi bye ni yee ni caŋa bɛɛri Kilɛ-pɛɛŋɛ pugbɔhɔ ki ni, yee di ya ta nɛ co wɛ. Ga nimɛ, yee wo tuun wu wʼa nɔ, ni nibiige fanha ki wo tuun we.
Pyɛɛri ya foro Yesu kaa tàan
(Macoo 26:57-58, 69-75; Marika 14:53-54, 66-72; Yohana 18:12-18, 25-27)
54 Ba pʼa Yesu co wɛ, na gari ni wu ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ wo ɲuŋɔfɔgbɔ wu kaban. A Pyɛɛri di laraga kɔn pu na, na daha pu fɛni,
55 fo na shɛ jé kaaŋa ki ni. A sipyii pii di na gbɛri kaaŋa ki niŋɛ ni, na diin ki tàan na wahani. A Pyɛɛri bɛ di diin pu tɛ ni.
56 Ba kapyebyezhɔ wa ya pa Pyɛɛri ɲa na ki tàan wɛ, na wu wii xuuni na jo: «We bɛ wu wa Yesu wo sipya wa.»
57 Ga, a Pyɛɛri di foro wu kaa tàan na jo: «Cee we, nɛ ta wu cɛ bɛ wɛ.»
58 A jɛɛrɛ di bye, a ná wa di wu ɲa, na wu pye: «Go mu bɛ wu wa pu ni!» A Pyɛɛri di wee ná wu bɛ pye: «Ee! Nɛ wa pu ni-i dɛ!»
59 A lɛɛri nigin shishiin di doro, a ná wa bɛ di ba wu ɲa. A wee di sii yi jo waha na: «Nakaara baa we ná we bɛ wu bye ni Yesu ni, bani Galile shɛn wu wa wu bɛ.»
60 Ga, a Pyɛɛri di wu ɲɔ shɔ na: «Ná we, ye mu wa yu ge, ali nɛ yi shi cɛ wɛ.» Na Pyɛɛri yaha wu na yee yu, taapile ni a xhupoo di mɛɛ su.
61 A Kafɔɔ di ŋmahana ɲɛri na Pyɛɛri wii wu ɲaha niŋɛ ni. A Pyɛɛri funŋɔ di do ni Kafɔɔ kafilajo wu ni na: «Yani xhupoo wu mɛɛ su niɲaa ge, mu na ba foro nɛ kaa tàan tɔɔɲii taanri na mu ya nɛ cɛ wɛ.»
62 A Pyɛɛri di foro kpɛɛngɛ ki na na shɛ mɛɛ su fo xuuni.
Sipyii pʼa Yesu shɛhɛlɛ na wu kpɔn
(Macoo 26:67-68; Marika 14:65)
63 Yesu bi bye namaa piimu keŋɛ ni ge, pee bi wu la wo, na wu kpɔɔn.
64 A pʼi wu ɲaha pɔ, na ganha na wu yegee na: «Jɔgɔ wʼa mu kpɔn wɛ? Ma kpɔnvɔɔ wu mɛgɛ yiri gɛ!»
65 A pʼi wu shɛhɛlɛ, na joguumɔ niɲɛhɛmɛ pa bɛ jo ni wu ni.
Yesu kiiri ya kɔn kiirikɔɔn kuruŋɔ ki ɲaha tàan
(Macoo 26:59-66; Marika 14:55-64; Yohana 18:19-24)
66 Ba ɲiga kʼa mugi wɛ, a nɔhɔlɛɛ, ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ, ni saliya karamɔgɔlɔɔ di shɛ puyɛ ɲa, na shɛ ni Yesu ni pu wo kiirikɔɔn kuruŋɔ ki mu.
67 A pʼi wu pye: «Ma bu da ma na ɲɛ Shɔvɔɔ we, yi ɲaha jo wù mu.» A Yesu di pu ɲɔ shɔ: «Nɛ ɲɛhɛ yi ɲaha jo yee mu, yee wa da dà yi na wɛ;
68 nɛ di bu yee yege, yi wa da na ɲɔ shɔ wɛ.
69 Ga na da niɲaa na, Sipya Ja wu na zhɛ diin Se Bɛɛri Fɔɔ Kilɛ kanige cɛ.»
70 A pu bɛɛri di binnɛ jo na: «Wee tuun wu ni ta mu wu ɲɛ Kilɛ Ja we?» A Yesu di pu ɲɔ shɔ na: «Ba yee wa yi yu wɛ, uun, wee nɛ ɲɛ.»
71 Wee tuun wu ni a pʼi jo: «Ɲaha wo sɛɛri kaa fɛni wù ɲɛ sanha wɛ? Wùyɛ pyaa ya yi logo wu ɲɔ na.»