11
Ɗee na ɗaguu Koope ra
(Saame Maccëe 6.9-13 ; 7.7-11)
Lahte bis, Yéesú húmú ílíƴ na ɗaŋ Koope. Woca⁠ˈ ri ra, ow di taalibe yi won ɗi tih : « ⁠ ⁠Yíkëe, yëedíɗ fun di na ɗaguu Koope, ti ɗee húmú yëeddë⁠ˈ Saŋ taalibe yi ra nen.⁠ ⁠» Yéesú won wa tih : « ⁠ ⁠Ɗon ƴahti ɗaŋ Koope raa, lah wëní tih :
Baap,
ɓëewë yúhún biti tiyu selate.
Nguur ku lahan ɓëewë në.
Bisi yíilëe Koo ɓéeɓ, lah on fun njél.
Baal fun bakaaɗɗi fun ;
ndée ɓëyí tooñ fun ɓéeɓ, fun baal ri ɓal.
Ngana yeris nuf ɓos haal fun. Ɗémíin⁠ ⁠!⁠ ⁠»
Yéesú wonaat wa tih : « ⁠ ⁠Ow di ɗon na pay faam kooƴi leelu elek koon, won ɗi bitih : “Wëtíɗ së⁠ˈ bookaa kiiɗ éeyë daa noo, ƴaal kowa ; mi laha⁠ˈ haneel faam so⁠ˈ, te mi lahay yii yera mi ri.” Te kooji baa won ɗi biti raa : “Ngana ñogol so⁠ˈ⁠ ⁠! Mi wonte ílí las so⁠ˈ níi wocce, te funi koyyi so⁠ˈ fanuute. Mi mínéh koloh yeru yin⁠ ⁠!” Daa mi won ɗon ɗi ee biti ɗi ay koloh yeri ñam. Ɗi ii kola⁠ˈ yeri ñam biti ɗi kooji dé⁠ˈ ; ɗi ay rii yeɗ iña sohla⁠ˈ ɗi ra ɓéeɓ, ndah ɓëe⁠ˈ na meela⁠ˈ ra ɓekay na sopoh, ñaakke meela⁠ˈ⁠a rek*.
« ⁠ ⁠Mi won ɗon tee ɓal : ɗëgí ɗon ay onu, sëemí ɗon ay ot, lëɓí ílë ɗon ay kúnsírú. 10 Ahaŋkay⁠ ⁠! Ɓëyí ɗaŋ ay onu, ɓëyí saam ay ot, te ɓëyí laɓ íl ay kúnsírú. 11 Boffi koy ki bi ɗon na, nay yere koohi goŋ biti ri ɗaga ri jén, 12 mbée yera ri dagal biti ri ɗaga ri wah ? 13 Ɓosuu ɗon níi, ɗon mínú pagiɗ koyyon yin wun. Kon ɗon mínú yii baaha raa, ɗeef luka⁠ˈ Boffa sunaa-sun neh : ɓëyí ɗaŋ ɗi Ruuh-Peseŋ, ɗi ay ri rii on.⁠ ⁠»
Sañ-sañi Yéesú kola⁠ˈ waa na ?
(Saame Maccëe 12.22-30, 43-45 ; Marka 3.22-27)
14 Lahte bis, Yéesú hom paƴi ɓëyí laha⁠ˈ yébítëh fí kadda⁠ˈ ri won. Yeɗɗa⁠ˈ yébítëh fë ɓëe⁠ˈ rë, ɓëe⁠ˈ dalaatte won. Ɓëewë húmú daaha ra ɓéeɓ éemúté. 15 Ndaa i ow waa na wonu ɗi ñéerë⁠ˈ a Belsebul buuri yébítëh yë, daa tah ɗi mín wëe lík. 16 I ow kay na saamu olsohi, nahute ri paŋ kimtaani nay teeɓee biti Koope daa wol ri. 17 Ndaa bi yúh Yéesú yee nuffi wa, ɗi won wa tígí daaha tih : « ⁠ ⁠Ɓëewí daa boku nguur haa⁠ˈ⁠ee filiɓ fi wa raa, nguur ki baa ii míllë⁠ˈ keen a ? Ɓëewí daa boku faam haa⁠ˈ⁠ee filiɓ fi wa raa, faam fi baa ay míllée poo. 18 Kon hena biti Seytaane haa⁠ˈ afi koon, nguur ki ay mínée caŋ ɗíh ? Ɗon wonu neh Belsebul daa yeɗ so⁠ˈ sañ-sañi líkëe mí yébítëh ë ? 19 Hena biti Belsebul daa yeɗ so⁠ˈ sañ-saña na líkë⁠ˈ mi yébítëh rëe, kon daa yeɗ ɓëewën sañ-saña na líkúu wë yébítëh rë ? Wa fi ƴaa teeɓute ron biti ɗon homuy kaah⁠ ⁠! 20 Yee lah ra biti kay, mi ñéerë⁠ˈ a Koope daa tah mi mín lík yébítëh. Baa daa teeɓa⁠ˈ biti Nguur ki Koope lahte níi ɗon na.
21 « ⁠ ⁠Ɓëyí mitte ow ham ngodi, caŋ wohi faami raa, ow ii leɓ alal mi. 22 Ndaa ɓëyí luk ɗi doole ac, yejoh ri haa⁠ˈ ɓaŋ ɗi raa, ɗi ay naaf ngoda húmú yaakaar ri ra, anti wora⁠ˈ iña ɓeɓ ri ɗii na ra ɓéeɓ.
23 « ⁠ ⁠Ɓëyí ñéerëey a so⁠ˈ, kaa⁠ˈ⁠a⁠ˈ⁠te so⁠ˈ ; te ɓëyí habraay so⁠ˈ négírë⁠ˈ⁠í yubi so⁠ˈ, ɓëyí baa hasla⁠ˈ hasloo.
24 « ⁠ ⁠Yébítëh ɗúh ow na raa, saya⁠ˈ mbale luufin saame tígí hílsëe rí. Ɗi olay raa, wona⁠ˈ nufi tih : “May nimil tígë húmú kola⁠ˈ mi ra.” 25 Ɗi nimil ɗeef ɓëe⁠ˈ man ti faam fi parute, yugusute níi wunte raa, 26 tígí daaha, ɗi ay pay saam yébítëh paana kay, ƴi luku rii sohoor, wa ac dék ɓëe⁠ˈ në. Hen ɗaaha raa, ɗee nay míllée ɓëe⁠ˈ rë ay luk ɗee man ɗi ɗéɓëenë rë ɓos.⁠ ⁠»
27 Yéesú hom wona, un ɓeleɓ ɗofohte filiɓ fi ɓëewë won ɗi tih : « ⁠ ⁠Ɓelaa kúɗ ɗë ëldúnë ɓëpíɗté rë rë lahte sos-keeñ.⁠ ⁠» 28 Ndaa Yéesú won ɗi tih : « ⁠ ⁠Ɓëewë në síkírúu Unni Koope te na ñeyu na ra kay, daa lahu sos-keeñ.⁠ ⁠»
Kimtaani yee húmú kat Sonaas ra
(Saame Maccëe 12.38-42)
29 Bi na ɓaatuu ɓëewë caak hëbís Yéesú, ɗi won wa tih : « ⁠ ⁠Ɗon fi ɓëy jamanii bee ɗon ɓosute ; ɗon meeluu kimtaani kola⁠ˈ Koope na a ? Añcaŋ ɗon ii teeɓu kimtaan hém henay yee húmú kat yonente Sonaas ra. 30 Di húmú ñeya⁠ˈ Koope Sonaas na teeɓpe ɓëy Níníif doolii, ɗi ay ñeyee so⁠ˈ mi Koy-ɓëe⁠ˈ në ɗaaha ɓal, teeɓ ɓëy jamanii bee doolii. 31 Yiin nay aattiyee Koope ɓëewë rë, buuri ɓelaa húmú ílíf deyi Sabaa ra ay koloh, caŋ fíi ɗon fi ɓëy jamanii beh, teeɓ ɗon biti ɗon homuy kaah. Ɗi húmú kola⁠ˈ ginna lukuu wuloh ra neh, acce síkírëhí wonnee ke Salomoo neɓ keloh níi rë ë ? Añcaŋ, ɓëyí luk Salomoo gaan daa deh. 32 Yiin nay aattiyee Koope ɓëewë rë, ɓëy Níníif ɓal ay koloh caŋ fíi ɗon fi ɓëy jamanii beh, teeɓ ɗon biti ɗon homuy kaah. Keluu ɓëy Níníif waarii Sonaas ra, wa lofute pesaɗ neh a ? Añcaŋ, ɓëyí luk Sonaas gaan daa deh.⁠ ⁠»
Léehí lampaa
(Saame Maccëe 5.15 ; 6.22-23)
33 Yéesú ɓaatte won tih : « ⁠ ⁠Ow na këɗɗéh lampa ɗap ri, mbée líh if sun fi. Ɗaaha neh⁠ ⁠! Lampa líkúu líkëe, ɓëyí haal, ot kotti na. 34 Íllú daa lampii faanu : íllú wah raa, fu homa⁠ˈ leelii niiña ; ndaa íllú neɓay raa, fu homa⁠ˈ ñúusë. 35 Kon lah olsee afu nda niiña ɗoo na ñúus neh. 36 Hena biti fu homa niiñ níi cér yínë sah homay ñúus rëe, fay home niiñ ti ɗee na hawaana⁠ˈ ro lampii niiñce ra nen.⁠ ⁠»
Yee na seh fariseŋŋa a yëeddëh yí Kootaa ra
(Saame Maccëe 23.1-36 ; Marka 12.38-40)
37 Woca⁠ˈ Yéesú wona ra, lahte fariseŋi dëekké rí ñam faami. Laha⁠ˈ ri faam fa ra, ɗi haalte wa na ñamu. 38 Fariseŋa éempé, ola⁠ˈ ri biti Yéesú ɓooñnjaay ɓooñnjohi ñeete waal na dal ri ñam ra. 39 Ɗi fi Yíkëe won ɗi tígí daaha tih : « ⁠ ⁠Ëlí ɗon fi fariseŋŋa di madu ɗon : ɗon hom hosuu fëel fí guluŋŋa a loonna ɗon hel filiɓ. Ɗon hosuu faannon ɗon hel keeññon : ɗon caakute nuf lohaa te ɗon ɓosute nuf. 40 Ɗon daa lúhú nuf⁠ ⁠! Ɓëe⁠ˈ sak fëel rë, daa sak filiɓ ɓal neh a ? 41 Ëní ñëkíɗɗë kay iña lahuu ɗon ra. Hen ɗaaha raa, ɗon ay lan ces. 42 Mas ɗon fi fariseŋŋa⁠ ⁠! Yii lín ɗon ɓéeɓ, ɗon woɗ na Koope níi luka⁠ˈ ƴee lukki ñak solo ra, ndaa ɗon sarganuute paŋ yii júɓpé a faha⁠ˈ⁠i Koope. Añcaŋ, ƴaa daa iña waɗti pagun koon ɗa, ƴee tas ɗa ɓanti halu. 43 Mas ɗon fi fariseŋŋa⁠ ⁠! Ɗon fahuu took ñaanna këllëh di ílíƴƴë na ɗaguu Koope ra, te ɗon fahuu biti ɗon woduun a ya⁠ˈ ana këemmë. 44 Mas ɗon fa madu a luuyyi tíinndúuy, ɓëewë ñeyuu sun, te wa yíih biti wa ñeyuu sun luuy ra.⁠ ⁠»
45 Ow di yëeddëh yí kootii Mëyíis won ɗi tih : « ⁠ ⁠Ɓahaa, fu wonaa ɗaaha raa, ɗeef fee fun sol ra ɓal.⁠ ⁠» 46 Yéesú won ɗi tih : « ⁠ ⁠Íi⁠ ⁠! Mas ɗon fi yëeddëh yí Kootaa⁠ ⁠! Ɗon tíkúu ɓëewë eni ɓítté te ɗon na hëbíríih wë dalaa sah. 47 Mas ɗon fa taɓahuu luuyyi yonente ya caaccon húmú bëemú wë rë taɓah yi wunte ra. 48 Ɗaaha, ɗon teeɓuute biti ɗon ñéerúuté a yee húmú pagu caaccon ra : wa bëemúté yonente ya, ɗon ayute ɗon na taɓahu luuyyi wa. 49 Yii baa daa tah Koope fa yúh ɓéeɓ ɗë won tih : “May wol i yonente a i apootar waa na, ay lah ƴi wa bëem wë, ƴee wa mokil wa níi mokil.” 50 Daa tah ñif mi yonente ya bëemú dala⁠ˈ⁠te sagi ëldúnë níi a woteh ra, ay keen sun fi ɓëy jamanii beh : 51 dala⁠ˈ⁠te bëemí Abeel níi bi Sakari fa bëemú baylii Faam fi gaani Koope, hanndal ki tígë na hawruu ra a tígí selaa. Mee ron won ɗa ee : kaah biti ɓëy jamanii bee ay yíníl ñíinnë kéenɗú ƴaa ra ɓéeɓ. 52 Mas ɗon fi yëeddëh yí Kootaa⁠ ⁠! Ɗon wodute ílë në yúhúu yee won Koope ra ; ɗon fi ƴah, ɗon kaa⁠ˈ⁠uute haal, ɗon anutee kaa⁠ˈ ɓëewë fahuu ra haal.⁠ ⁠»
53 Kola⁠ˈ Yéesú tígí daaha ra, yëeddëh yí kootii Mëyíis a fariseŋŋa haayluute sun fi, na anuu rii meel yin fi yin ɓéeɓ. 54 Wa na olsuu ri, nda ri ay won yii ñeyay waal raa.
* 11:8 ɗi ay rii yeɗ iña sohla⁠ˈ ɗi ra ɓéeɓ, ndah ɓëe⁠ˈ na meela⁠ˈ ra ɓekay na sopoh, ñaakke meela⁠ˈ⁠a rek :Lahte ɓëewí habuu ri ɗeh : ndaa ɓëe⁠ˈ ay kaa⁠ˈ lah gace yeɗ ri iña sohla⁠ˈ ɗi ra ɓéeɓ. 11:29 Saame Maccëe 12.40 11:51 Saame Dalaana 4.1-8