6
विश्रामबारयागु खँ
मत्ती १२:१-८; मर्कूस २:२३-२८
विश्रामबार खुन्‍हु वय्‌कःपिं छ्वब्‍वया लँ झाया च्‍वंबलय्‌ वय्‌कःया चेलातय्‌सं छ्वमा स्‍वाहाय्‌काः ल्‍हातिइ तयाः ब्‍वब्‍वस्‍यानाः नल।* थ्‍व खनाः फरिसीतय्‌सं धाल -- “विश्रामबार खुन्‍हु याये मज्‍यूगु ज्‍या छिमिसं छाय्‌ यानागु?”
अले येशूं लिसः बियादिल -- “दाऊदं थः व थः नाप वःपिनि नये पित्‍याःबलय्‌ छु यात धयागु खँ छिकपिन्‍सं ब्‍वनादियागु मदु ला? गुकथं वं परमेश्वरया छेँय्‌ दुहां वनाः छाया तःगु मरि नल? अले थः नाप वःपिन्‍त नं नकल।* परमेश्वरयात छाया तःगु मरि ला पुजाहारीतय्‌सं सिबय्‌ मेपिन्‍सं नये हे मज्‍यू।”* अले हानं वय्‌कलं इमित धयादिल -- “मनूया काय्‌ विश्रामबारया नं प्रभु खः।”
ल्‍हाः गंम्‍ह मनू
मत्ती १२:९-१४; मर्कूस ३:१-६
मेगु विश्रामबार खुन्‍हु नं वय्‌कः धर्मशास्‍त्र स्‍यनिगु छेँय्‌ झायाः स्‍यनेकने यानादिल। अबलय्‌ अन जव ल्‍हाः गंम्‍ह मनू छम्‍ह नं दु। शास्‍त्रीत व फरिसीतय्‌सं वय्‌कःयात दोष बीत चेवा यानाच्‍वन। उकिं इमिसं विश्रामबार खुन्‍हु नं वय्‌कलं ल्‍वय्‌ लाय्‌कादी ला कि धकाः स्‍वयाच्‍वन।
इमिगु मतिइ च्‍वंगु खँ सीकाः वय्‌कलं ल्‍हाः गंम्‍ह मनूयात धयादिल -- “दना वयाः दथुइ च्‍वनादिसँ।” अले व दनाः दथुइ च्‍वं वल। वय्‌कलं अन च्‍वंपिन्‍त धयादिल -- “विश्रामबार खुन्‍हु भिंगु यायेगु ज्‍यू ला कि मभिंगु यायेगु ज्‍यू? सुयातं बचय्‌ यायेगु भिं ला कि स्‍यायेगु भिं? का, थुकियागु लिसः बियादिसँ।”
10 अले वय्‌कलं इपिं फुक्‍कसिथाय्‌ मिखा ब्‍वय्‌काः ल्‍हाः गंम्‍ह मनूयात धयादिल -- “ल्‍हाः तप्‍यंकादिसँ।” वं अथे हे यात। अले वयागु ल्‍हाः लन। 11 शास्‍त्रीत व फरिसीत तसकं हे तंम्‍वल, अले येशूयात छु यायेगु धकाः ग्‍वसाः ग्‍वल।
झिंनिम्‍ह प्रेरितत ल्‍ययादीगु
मत्ती १०:१-४; मर्कूस ३:१३-१९
12 छन्‍हु वय्‌कः पहाडय्‌ प्रार्थना याः झाल। अबलय्‌ चच्‍छिं हे वय्‌कलं परमेश्वरयात प्रार्थना यानादिल। 13 कन्‍हय्‌ खुन्‍हु सुथय्‌ थः चेलातय्‌त सःताः इपिं मध्‍ये झिंनिम्‍हय्‌सित ल्‍ययादिल। अले इमित प्रेरितत धकाः नां छुनादिल।
14 थुकथं ल्‍यःपिं थुपिं खः -- सिमोन, गुम्‍हय्‌सिगु नां वय्‌कलं पत्रुस तयादिल, वया दाजु अन्‍द्रियास अले याकूब व यूहन्‍ना, फिलिप व बारथोलोमाइ, 15 मत्ती व थोमा, अल्‍फयसया काय्‌ याकूब, क्रान्‍तिइ सने धुंकूम्‍ह सिमोन, 16 याकूबया काय्‌ यहूदा, व यहूदा इस्‍करियोत गुम्‍हय्‌सिनं लिपा वयाः येशूयात धोखा बिल।
येशूं ल्‍वय्‌ लाय्‌कादीगु
मत्ती ४:२३-२५; मर्कूस ३:७-१२
17 अले वय्‌कःपिं पहाडं क्‍वहां झाल। अन माथं वंथाय्‌ वय्‌कःया यक्‍व चेलात नापं यहूदियाया फुक्‍क थासं, यरूशलेमं, समुद्र सिथय्‌ लाःगु टुरोस व सीदोनया इलाकां 18 वय्‌कःयागु खँ न्‍यनेत व थःथःगु ल्‍वय्‌ लाय्‌केत वःपिं ग्‍वाः ग्‍वाः मनूत मुनाच्‍वन। वय्‌कलं भूत आत्‍मा दुबिना च्‍वंपिं मनूतय्‌त नं लाय्‌कादिल। 19 फुक्‍कसिनं वय्‌कःयात थीत कुतः यानाच्‍वन, छाय्‌धाःसा वय्‌कःयात थीवं ल्‍वय्‌ लायावनी।
पहाडय्‌ बियादीगु उपदेश
मत्ती ५:१-१२
20 येशूं चेलातय्‌त स्‍वयाः धयादिल --
 
“छिपिं नयेमखंपिं मनूत
धन्‍यपिं खः।
परमेश्वरया राज्‍य छिमिगु हे खः।
21 छिपिं नयेपित्‍याका च्‍वंपिं मनूत
धन्‍यपिं खः।
लिपा छिमिसं लुधंक नये
खनीतिनि।
आः ख्‍वया च्‍वंपिं
धन्‍यपिं खः।
लिपा छिपिं लय्‌ताये दइतिनि।
22 मनूया काय्‌ नाप जुयाः
मयय्‌का तःपिं,
पितिना तःपिं,
मभिंका तःपिं
व दुष्‍ट धाय्‌का च्‍वने माःपिं
धन्‍यपिं खः।”*
23 छिपिं लय्‌ताया च्‍वँ,
छाय्‌धाःसा स्‍वर्गय्‌ छिमित
तःधंगु सिरपाः तयातःगु दु।
इमि तापाःबाज्‍यापिन्‍सं नं
अगमवक्तातय्‌त थथे हे
याना छ्वःगु खः।*
24 “आः तःमि जुया च्‍वंपिं मनूत --
छिपिं गुलि अभागी,
छाय्‌धाःसा छिमिसं काये माक्‍व
आः हे काये दये धुंकल।
25 आः प्‍वाः जाय्‌क नया च्‍वंपिं,
छिपिं गुलि अभागी,
लिपा छिमिसं नये खनी मखु।
आः न्‍हिला च्‍वंपिं मनूत,
छिपिं गुलि अभागी,
लिपा छिमिसं दुःख फयेमाली,
अले ख्‍वये माली।
26 मनूतय्‌सं भिं धाय्‌का जूपिं
छिपिं गुलि अभागी,
छाय्‌धाःसा इमि तापाःबाज्‍यापिन्‍सं नं
मखुपिं अगमवक्तातय्‌त थथे हे भिंपिं धया जूगु खः।”
शत्रुतय्‌त माया यायेगु
मत्ती ५:३८-४८; ७:१२
27 “जिं छिमित धाये बांलाक न्‍यँ, शत्रुतय्‌त माया या, हेला याइपिन्‍त भिं या। 28 थःत सराः ब्‍यूपिन्‍त सुवाः ब्‍यु। थःत मभिं याःपिनिगु निंतिं प्रार्थना या। 29 सुनानं छिमित न्‍यतालय्‌ दाल धाःसा मेगु न्‍यता नं फया ब्‍यु। सुनानं छिमिगु गा लाका का वःसा, लं नं त्‍वया ब्‍यु। 30 फ्‍वं वःपिन्‍त ब्‍यु। सुनानं छिमिगु छुं कया यंकाः लित बी महःसां हजि धकाः फ्‍वने मते। 31 मेपिन्‍सं छिमित छु याःसा यः, छिमिसं नं इमित अथे हे या।”*
32 “थःत माया याइपिन्‍त जक माया याःसा छिमिसं छु हे तःधंगु यात? पापीतय्‌सं नं ला थःत माया याइपिन्‍त माया याः नि। 33 थःत भिं याइपिन्‍त जक भिं याःसा छिमिसं छु हे तःधंगु यात? पापीतय्‌सं नं ला अथे याः नि। 34 पुले हइपिन्‍त जक त्‍यासा बीगु याःसा छिमिसं छु हे तःधंगु यात? पापीतय्‌सं नं ला पुले हइपिं पापीतय्‌त त्‍यासा ब्‍यू नि।
35 “अय्‌जूगुलिं छिमिसं शत्रुतय्‌त माया यानाः इमित भिं या। लित कायेगु मतिइ मतसे त्‍यासा ब्‍यु। अले छन्‍त तःधंगु सिरपाः दइ। अले हानं छिपिं दकलय्‌ तःधंम्‍ह परमेश्वरया काय्‌पिं जुइ। छिमि परमेश्वर बाःनं लोभीतय्‌त नं, तसकं मभिंपिं मनूतय्‌त नं, उतिकं हे दया माया यानादी। 36 अथे हे छिपिं नं, बाः थें, दया माया याइपिं जुया च्‍वँ।”
कर्पिन्‍त दोष बीगु
मत्ती ७:१-५
37 “कर्पिनिगु न्‍याय याये मते, अले छिमिगु नं न्‍याय याइ मखु। कर्पिन्‍त दोष बी मते, अले छिमित नं दोष बी मखु। क्षमा ब्‍यु, अले छिमित नं क्षमा बी। 38 कर्पिन्‍त ब्‍यु, अले परमेश्वरं नं छिमित बियादी। छिमिसं फयां फय्‌ मफय्‌क कुलि संकाः संकाः दानाः बी। गुलि छिमिसं कर्पिन्‍त बिल, उलि हे छिमित नं बी।”
39 अले वय्‌कलं इमित छगू उखान नं कनादिल -- “कांम्‍ह मनुखं कांम्‍ह मनूयात ल्‍हाः ज्‍वनाः यंकूसा इपिं निम्‍हं गालय्‌ कुतुं मवनी ला? 40 गुरू स्‍वयाः चेला तःधं मजू। अथेसां ब्‍वने गाकाः व नं गुरू थें हे जुइ।*
41 “थःगु मिखाय्‌ सुपः दुहां वनाच्‍वंगु मखंम्‍हय्‌सिनं कर्पिनिगु मिखाय्‌ धू दुहां वनाच्‍वंगु खँय्‌ छाय्‌ वास्‍ता याः जुइ माल? 42 थःगु हे मिखाय्‌ च्‍वंगु सुपः मखंम्‍हय्‌सिनं कर्पिनिगु मिखाय्‌ च्‍वंगु धू लिकया बी धकाः गथे धाये फइ? हे निपाः ख्‍वाःपाः दुपिं, न्‍हापां थःगु मिखाय्‌ च्‍वंगु सुपःनिं लिका। अले तिनि कर्पिनिगु मिखाय्‌ च्‍वंगु धू खंकाः लिकाये फइ।”
सिमा व फल
मत्ती ७:१५-२०; १२:३३-३५
43 “मभिंगु सिमाय्‌ भिंगु फल सइ मखु। अथे हे भिंगु सिमाय्‌ मभिंगु फल सइ मखु, 44 छाय्‌धाःसा फलं हे सिमा भिं मभिं सीके फइ। कंमाय्‌ यःमरि सया च्‍वनी मखु। अथे हे कं झालय्‌ नं दाख सया च्‍वनी मखु।* 45 भिंम्‍ह मनूया मतिइ भिंगु हे दइगुलिं वं भिंगु भिंगु हे न्‍ववाइ। अथे हे मभिंम्‍ह मनूया मतिइ मभिंगु दइगुलिं वं मभिंगु हे न्‍ववाइ, छाय्‌धाःसा मतिइ छु दु, व हे खँ म्‍हुतुं न्‍ववाना हइ।”*
छेँ दय्‌कीपिं निम्‍ह मनूत
मत्ती ७:२४-२७
46 “छिमिसं जिं धयागु खँ न्‍यने मखुसा, छाय्‌ जितः प्रभु, प्रभु, धकाः धायेगु? 47 जिथाय्‌ वयाः जिगु खँ न्‍यनाः अथे हे याःम्‍ह मनू गज्‍याःम्‍ह जुइ धकाः जिं छिमित कने। 48 व मनू छेँ दय्‌कीम्‍ह मनू थें खः। गुम्‍हय्‌सिनं ल्‍वहंया द्यःने बल्‍लाक जग म्‍हुयाः छेँ दन। खुसिबाः वलं नं व छेँ चुइकः यंके मफुत, छाय्‌धाःसा व छेँ बल्‍लाक दय्‌कातःगु खः। 49 जिगु खँ न्‍यनाः नं अथे मयाइम्‍ह मनू जग मम्‍हुसे छेँ दंम्‍ह मनू थें खः। खुसिबाः वःबलय्‌ वयागु छेँ चुइकः यंकल। थुकथं वयागु छेँ हासनास जुया वन।”
* 6:1 व्‍य २३:२५ * 6:4 १ शमू २१:१-६ * 6:4 लेवी २४:९ * 6:22 १ पत्र ४:१४ * 6:23 २ इति ३६:१६; प्रे ७:५२ * 6:31 मत्ती ७:१२ * 6:40 मत्ती १०:२४-२५; यूह १३:१६; १५:२० * 6:44 मत्ती १२:३३ * 6:45 मत्ती १२:३४