Baruwa ya
JAKOBU KWA AT'U OSI
Uthongodhyeri
Baruwa ii k'avimanyikana kwa hakika kala yaorwa ni Jakobu hiye. Anji manaamba nikwenda akakala iye ariyeora baruwa ii ni Jakobu nduguye Jesu. Jakobu yuyu anahadzwa kahi za chuwo cha Agalatia 2:19 na 2:9, na Mahendo 15:3 na 21:18. Naye were ni mut'u ariyekala anatoa Jerusalemu na kidza were anamanywa sana ni Amasihia kwa kukala were ana cheo cha ulongozi kahi za kanisa ra kwandza.
Lengo ra baruwa ii
Baruwa ii yandhikirwa at'u osini a Mulungu mariotsamuka kila hat'u. Ii funadima kuamba ni baruwa ya malagizo, kunyesa viryahu at'u mav̱iryazho kutoa hamwenga. Jakobu ananena lwazu kukala mathajiri k'amav̱irya madzione ni muhimu kushinda masikini (2:1-13). Kidza anaenderera kuamba maneno mahuhu k'agakola kit'u. Ukinena ut'u suthi uuhende. Kuluhiro ririro k'arinyeswa lwazu kahi za mahendo, be k'arina mana yoyosi (2:14-26). Ut'u ungine ariwo Jakobu anaukanya ni dzulu za ludhimi. Anaamba kukala mut'u k'av̱irya kuthala kudzinenera (3:1-12). Jakobu pia anaashauri at'u mamuvoye Mulungu aap'e ulachu wa kwakwe (3:13-18). Kahi za gago gosi, funaona kukala kit'u kibomu kahi za baruwa ii ni mut'u kukala na kuluhiro renye mahendo, si maneno mahuhu thu.
Maut'u garigo mumu
Uvoro 1:1
Kuluhiro na ulachu 1:2-18
Kusirikiza malagizo ga Mulungu na kugathuwa 1:19-27
Ubaguzi k'aufwaha bule 2:1-13
Kuluhiro ra maneno mahuhu k'arifwaha kit'u 2:14-26
Kuthala kunena k'akufwaha 3:1-18
Urumwengu si wa kugwira usena 4:1–5:6
Amasihia manav̱irya kuvumirira shidha 5:7-12
Mavoyo gana nguvu 5:13-20
1
1 Baruwa ii ila kwangu mimi Jakobu. Mimi ni muhumiki wa Mulungu na pia ni muhumiki wa Bwana Jesu Masihi. Baruwa ii ninayandhikira ninwi at'u a mbari kumi na mbiri za Kiyahudi muriomukuluhira Jesu, na muriotsamuka kila hat'u. Vidze k'amuna ut'u?
Kuluhiro na ulachu
2 Bai ndugu zangu kuna wakathi mundakirira mateso ga kumujeza. Vikara mundihokirira maut'u gago, h'aya be hendani raha.
3 Mana mujezwaho na mukienderera kukuluhira, mundakaza kupata nguvu za kuvumirira mateso.
4 Kuvumirira kuku nakuenderere kwenda thu, ili mwishowe mudime kukumala kahi za maut'u ga Mulungu, na mukale at'u mario kamili na masiotsowa kit'u.
5 Vikara chamba hana mut'u yoyosi ariye anatsowa ulachu wa kimulungu, naamuvoye ye Mulungu naye andamup'a ulachu uwo. Mulungu akimup'a mut'u kit'u, nikumup'a kwa unji, hasiho kumuchemera.
6 Ela bai, chamba mut'u iye anamuvoya Mulungu kit'u, naakuluhire, asikale na mioyo miri akaamba, “K'anji ndap'ewa, k'anji sindap'ewa.” Mana mut'u wa mioyo miri k'ana musimamo bule, adzahalana na maimbi gafuswago ni lupeho.
7 Na mut'u dza iye asione kukala akimuvoya Bwana, andap'ewa kit'u.
8 Mana iye siku zosi ana mairi-mairi, rero a vino machero a virya.
Mathajiri na masikini mav̱iryazho kukala
9 Vikara ndugu yoyosi ariye ni masikini, anulwaho anav̱irya ahende raha.
10 H'aya, yuyahu ndugu ariye ni thajiri, wakathi andihotharamushwa, naahende raha pia, mana iye a here maluwa. Maluwa nikung'ala-ng'ala gonya gakabagarika gosi, iye naye maishage ni mafuti.
11 Dzuwa ni kuaka rikalaga zo ngala, na uwo udzowe ukagoma na zikabagarika. H'aya thajiri naye andakala mwenye a kahi za pirikapirika za kwakwe ahende kuona kifwa thiki kare.
Mulungu k'ajeza mut'u
12 Mut'u akiriraho mateso ga kumujeza, na agashinde, bai mut'u iye andahaswa. Andahaswa kwa kukala andihogonya kujezwa andapata iryahu zawadi ya uzima wa kare na kare, iriyo Mulungu wailaga kuap'a aryahu mamuhendzao.
13 Vikara mut'u akijezwa, asiambe kukala anajezwa ni Mulungu, mana Mulungu k'ajezwa, na k'ajeza mut'u.
14 Kimujezacho mut'u ni th'amaaze mwenye.
15 Th'amaa iyo ikienderera nikuzhala dambi. Na dambi iyo ikikumala nikuzhala kifwa.
16 Ndugu zangu ahendzwi, musikengwe!
17 Vigerwa zhosi vidzo na zawadi zosini zisizo kaila, vilaa kwa Baba Mulungu. Mulungu ndiye ariyeumba milangaza yosi ya ko dzulu mulunguni, naye k'agaluka-galuka here kivurivuri kihendazho.
18 Bai iye Mulungu wahuhendya huzhalwe lusha kukirira kwa ro neno ra ujeri ili kahi za zho zhumbezhe zhosi arizhoviumba, be siswi fukale a kwandza.
Kusirikiza malagizo ga Mulungu na kugathuwa
19 Vikara manyani vivi ndugu zangu ahendzwi! Mut'u asikale muharaka wa kunena kit'u, ela naakale muharaka wa kusirikiza thu. Pia mut'u asikale muharaka wa kutsukirwa.
20 Mana mut'u wa vitsukizi k'adima kuishi maisha ga kimulungu here ahendzazho ye Mulungu mwenye.
21 Kwa vizho bai, tokani na ukolo wosi, na garyahu mazowera mai mugariche. Riryahu neno ra Mulungu ambaro iye Mulungu warika kahi za mioyo yenu, rikubalini kwa kudzitsereza. Mana neno ra Mulungu ndiro ridimaro kumwakola ninwi.
22 Musikale at'u a kusirikiza neno ra Mulungu thu na kuno k'amurithuwa. Mukihenda vizho mundakala munadzikenga enye. Ela hendani here ro neno ra Mulungu riambazho.
23 Mut'u asirikizaye neno ra Mulungu, gonya akauka na gakwe, be adzahalana na mut'u adzilolaye na kilolo.
24 Agonyaho kudzilola iye ni kuuka na kuthuwa shuhulize, naye nikusahau kare zho adzizhodzona mo kiloloni.
25 Ela mut'u ailolayet'o yo sheria ya Mulungu idimayo kuahenda at'u makakala huru, na akale k'asirikiza gonya akauka na gakwe, ela anasirikiza na kuithuwat'o, bai mut'u iye andahaswa ni Mulungu kahi za kila kit'u andichohenda.
26 Mut'u adziambaye kukala ana dini na kuno ko k'azulia kanwake kasinene mai, mut'u iye anadzikenga na iyo diniye baha kihuhu.
27 Dini isiyo na kaila hedu nyenye yoyosi kwa Mulungu Baba, ni ii: Kuaviza ana k'iya na anaache magungu kahi za go mashaka gao. Hiri, ni kudziika kure na maut'u ga urumwengu.