11
Mwataama kyeta Kotiravata qua qiate tura
(Matiu 6:9-15, 7:7-11)
1 Mpo enta Iesusiva mpoqi uro variqaro Kotiravata qua ti varura. Mwiva Kotiravata qua timwa taiqa kyovaro mwia nraaqiara mpovanto tiqaro, Nronrao, Ioniva nai nraaqiaranramwu timwa nyinro mwataama kyeta Kotiravata qua qiate turave. Evata tiri timwa timwinraqe tire ntapihi kyeta Kotiravata qua qiare, tiro.
2 Mwitaa tuvaro Iesusiva mwihua timwa nyinro tiqaro, Mwataama kyeta Kotiravata qua qiate:
Ko,
I nrutu kyotata nrutu kyuqera tire tuaaherauro.
E tiriqaa ntaqikyiqira vina entava qamwanrama nrianrive.
3 Tire ekyaa enta kyara nraananra tiri timwiante.
4 Mpohua tiri uaqiama timwa taavata
tire qaqira kyaunantema kyera evata
tire i qua nteqa kyaana quara nruka timwa taante.
E tiri tivita vare vi variraqe
tire hia uaqia hi kyaiqara utuare, qiate. Mwitaa timwa kyeqata Kotiravata qua qiate.
5 Iesusiva mwitaa timwa kyero nai nraaqiaranramwuanra tiqaro, Nte qati qua mpo tirerave. Nkyiqitairo mpovanto enta mwutukya nai qata vakyaa nraamwu qesaqaa uro ntero tiqaro, Ni vaisio, qamaa taarampoqia ni mpiante.
6 Ni toti mpovanto nyianrasairo nriva ni nraamwuqi nri ntaiharo kyara hia vaihanave, tiraro mwia qata vakyaa mwiva tiqaro, Qaqira kyera quante.
7 Nte qesa tita tena ntena nraaqiararavata vaitema varuqo. Hia nte sivina kyara i mwinrenrave, qiananrove.
8 Mwitaa tiraro mwiaqaatairo mwiva raaquta kyero nyaanru timwaqi viraro haunri mwiva mwitaa timwaqiro quankyorave tiro, kyara mwia mwiananrove. Hia mwiva mwianra mwiva ni kata pakyaave timwa kyero mwianra rieqaro mwia kyara mwiananrove. Mwiva nai qata vakyaa mwiva pupohama kyero nyaanru timwaqiro quaninra, mwianra riero mwiva siviro mwia mwiananrove tuqo.
9 Mwianra rieqatama nte nkyi timwa nyianinra riaate. Nkye Kotirara nyaanru tivaro mwiva mwi inraikyara nkyi nyianrive. Nkye puaamaqi vita uro puaama kyaate. Nkye qesa ntuqutivaro Kotiva qesa qatua nyataarive.
10 Kotirara nyaanru qiariva qioma varaananrove. Mpo inraikyara puaamaqiro quariva qioma puaama kyaananrove. Qesa ntuqutuani vaisira qatuama mwataananrove.
11 Nkye nraaqiara sohuaqitai tavave mwia mwaaquvanto tavukya mpiante tirara e mwia qarura mwinanra? Hia mwitaa hinanrave.
12 I nraaqiaravanto kokoraara uru mpiante tirara e uapaa tovesivanto vaisi kutuaninrave mwia mwinanrave? Hia mwitaa hinanrave.
13 Nkye uaqia hia vaisihua variqatavata nkye kyuqe inraikya nraahu nkyeta nraaqiara nyi variarave. Nkyi sova Kotiva mpo? Mwiva nkyi nraatara kyero qihaakyama kyero nyi varivama variho. Mwiva nkyi sova nyaamwuni variva variraro mpovanto mwia mwanraqurara nyaanru tiraro Kotiva qihaakyama kyero nai mwanraqura mwiananrove, tiro. Turama.
Pierisepuriva Iesusira kyaahaqa hi variho tura
(Matiu 12:22-30; Maaki 3:20-27)
14 Vaana hia qua tuva vaisi utaqi varuvaro vaisi mwivavata hia qua tuvaro mpo enta Iesusiva vaana mwia titovaro nritarero vuvaro mwiaqaatairo mwi vaisiva qio qua tuvata nraakye qora ntuvaantuama vuhua qikye timwa kyeta kyauqu ntukikinraaqate varura.
15 Mwitaa huvata hini uhua qaqao tita, Pierisepuriva vaana vunyaava Iesusira kyaahaqa hi variharo Iesusiva vaana site variho, tita.
16 Mwihua mwitaa tuvata vaisi mponramwuvantovata Iesusira mwataara hiare tita Iesusirara tiqata, E nronra kyaiqa mpo tiri tivuqaa varairaqe tire taqeta iara qutaama Kotiva i titaiho qiare, tita.
17 Mwitaa tuvaro Iesusiva mwihua nraato tuto quara ntapihi kyero, mwihua timwa nyinro tiqaro, Kuaa mwatanaavanto ntainra vita nai ri nai ri hivera, mwihua qamwanrama taiqa vivarave. Nraamwu kuaaqi varihua ntainra vita nai ntaqi nai ntaqi hivera, mwihua kyatita nkyiariara nkyiariara mpona mpona uro varivarave.
18 Saataaniva ntaqikyi variarihua ntainra vita nai ntaqi nai ntaqi hi varivera, qiove mwiva kepukyaqama kyero vahiananro? Hia qiove. Nkye nianra tiqata, Pierisepuriva mwia kepukya mwihanro mwiva vaana site variho, qia quava
19 qutaa qua vahitiri, tava nkyi sataqi nriahua mwihua kyaahaqa ihatave vaana tite variavo? Nkye nianra qia quara nkyi sataqita nrohia vaisihua unra quave tivarave. Nkyi sataqita nrohi vaisihua ti quava nkyi tu varaananrove.
20 Kotiva ni kepukya mpihana nte vaana site varuqo. Mwi quava qutaa qua vahirara tita, nkye mwianra rieqatama Kotiva tiriqaa ntaqikyiari entava nri ntaiho qiate.
21 Vaisi kepukyavanto huru kyaamwu terama kyero nai nraamwuqaa ntaqikyiqiro viharo mwiva vatai inraikyava qio vahirave.
22 Mwiva variraro vaisi kepukya mpovanto mwia nraataraariva nri ntero mwiavata ntaqiro mwia nraatara kyero mwiva nraamwu qova huru kyaamwu tutero qio ntaqirerave qiani inraikyara mwiaqaatairo ntavihi kyero varero, mwiva vataani inraikyara vara kyero mpohua nkyiariara nkyiariara nyiananrove.
23 Mpovanto hia ni kyaahaqa hiariva varirera, mwiva ni uaqiama mataarivama variananrove. Mpovanto hia ni kyaahaqa hiqaro ni quara ntuvaantua hiariva, mwi vaisiva ni quara sataqiro mpona mpona uro kyaarivama variho.
Vaana okyarara tura
(Matiu 12:43-45)
24 Vaanavanto vaisi utaqitairo nritarero uro aahara mwataqaa nrohiqaro kyai nte tekya hiankye timwa kyero taqairaro hia tekya hiariva vahiraro mwiva nai tiqaro, Kyai nte nrumu ntantena vaakya qaqira kyau nraamwunra vaisi mwia utaqi uro qaiqaa variankye, timwa kyero
25 uro taqairaro nraamwu mwia ntupi kyero hiqama kye avuqavuma taiva vaiharo
26 vaana mwiva uro nai hena vaana 7 nramwu, mwia nraatara kyeta qora kyaiqa uti variahua, mwihua nyaanrama kyero sitero uro vaisi mwia utaqi variananrove. Vuni vaisi mwiva vaana kuaiqiavatama kyero variqaro mwiva uaqiama viro varirave. Nraakiara mwiva vaana airi kyapata variqaro anoma kyero uaqiama viro varirarama tuqo, tiro.
Qamwate okyarara tura
27 Iesusiva mwitaa tuvaro nraakye qora ntuvaantuama vita varuraqitairo nraakye mpovanto vera kyero tiqaro, Qikye, i mwata kyero nraamwa mwi nraakyeva, mwiva mpoqama kyero qamwateqaroma variho, tiro.
28 Mwitaa tuvaro Iesusiva qaqao tiro, Kotira qua rieqata nrohiahua, mwihuama qamwateqata varivarave, tiro.
Nronra kyaiqa tiri tinraamwutaante tura
(Matiu 12:38-42; Maaki 8:12)
29 Iesusiva mwitaa tuvata nraakye qora airivanto mwia qua riarerata mwia vara ututu hi varuvaro Iesusiva mwihua timwa nyinro tiqaro, Mwaa entara varia nraakye qorahua anoma kye uaqia hi kyaiqara uti variqata Kotirara hia riaraiqata nrohi variarave. Mwihua nronra kyaiqa tinraamwu tairaqe taqeta tire qutaave qiare ti variarave. Hia nte mwihua suqaa ntena okyara nyaamwu tena nronra kyaiqa varaaninrave. Kotiva haaru nkyi haivaqara Ionaanra utu kyontema nivata mwitaa hiananrove. Mwianra nraahu rieqatama nkye nianra Kotiva mwia kyaahaqa hi varivave tivarave.
30 Ionaava mwitaa mwitaa huvata Niniveqinaahua mwianra ntapihi kyeta tiqata, Kotiva mwia kyaahaqa hi variho, turave. Nte mwatani mwatatai nraaqiaravama varuqo. Nkye mwaa entara varia nraakye qorahua ni okyarara ntapihi riaate tina, nte Ionaava hinte hianinrave.
31 Haaru nkyi haivaqava Soromoniva kyuqe vu nraato vahuvaro mpo okyara mpo okyara taqe varuva varuvaro nraakye mpo vunyaava mwia qua riarero nai vevara nyianrasairo nrumu Soromoninra qua riorave. Mwi nraakyeva mwitaa hurara tiro, mwiva nraakiara ekyaara entaqaa variqaro nkyiqa qua vateqaro mwitaama qiananrove. Nte nyianrasaina Soromoninra qua riarerana quavarave. Nkye haaru varuvaro Soromoninra nraatara kyo vaisiva nkyi nraaqani varuvata nkye hia mwia qua riorave, qiananrove.
32 Haaru Ionaava Kotira qua timwa nyuvata Niniveqinaahua uaqia hu aanranra qaqira kyorave. Mwi mwatanaahua mwitaa hurara tita, mwihua nraakiara ekyaara entaqaa nkyiqa qua vatevarave. Mwihua mwitaama tivarave. Tire Ionaanra qua rieta uaqia hi aanranra qaqira kyaavananrave. Nkye varuvaro Ionaanra nraatara kyo vaisiva Kotira qua nkyi timwa nyuvata nkye hia mwia qua riorave, tivarave.
Vuvanto mwamwanta omwave tura
(Matiu 5:15, 6:22-23)
33 Hia mpovanto omwa qupi kyero amaatainani vatairave. Mwiva hia tave vara kyero mwiaqaa ntumwaqu tairave. Nraakye qoravanto vera ntehua ntapihikye taqaate tiro, mwiva omwa qupi kyero virira nyaamwuni vatairave.
34 I vuvanto omwa votima kyero ite variho. I vuvanto kyuqema vahiraro i mwamwantavanto ntuvaahaananrove. I vuvanto uaqia hirera, i mwamwantavanto ekyaa enta hiraqi vahiananrove.
35 Qio rauri variqara variante. I mwamwantaqi ntuvaahaani inraikyava hia vahiraro enta hiani inraikyava vahiankyorave.
36 I mwamwantaqi ntuvaahaani inraikyava nraahu vahiraro hia enta hiani inraikyava mpoqiavata vahirera, i mwamwanta ekyaama omwa votima kyero kyuqema kyero itaananrove, tiro.
Parisi vaisinramwuanra tura
(Matiu 23:1-36; Maaki 12:38-40; Ruku 20:45-47)
37 Iesusiva mwitaa timwa kyero qua timwa nyi taiqa kyovaro Parisi vaisi mpovanto ni nraamwuqi nrinra kyara nraante tuvaro Iesusiva mwikyantiri uro mwia nraamwuqi variqaro kyara nranrenro mwatakyaa viro varura.
38 Varuvaro Parisi vaisi mwiva taqovaro Iesusiva hia kyauqu hiqaraitiro, kyara nranrenra uti varuvaro mwiva nrihanrama viro airi nraato tuvaro
39 Iesusiva nronravanto mwia timwa mwinro tiqaro, Nkye Parisi vaisinramwuvanto kaapuvata tanuvata mwaaqani nraahu hiqe variarave. Nkyi mwaatira utaqi mpuara varevavata, uaqia hi kyaiqara utivavata nraahuma vaiho.
40 Nkye ueraqa hiahuave. Kotiva nkyi mwaaqani pahi ututaiva mwiva nkyi mwaatira utaqivata ututairave.
41 Nkye mwaatira utaqi vahi inraikyara vehi vaisi kyaahaqamaqi vivaro nkyi mwamwantavanto qioma takyuqu viro vahiananrove.
42 Nkye Parisi vaisinramwu nraakiara raupirima vira mwianra rieqanama nte nkyiara po tuqo. Nkye Kotira qua hini pata quaqia nraahu rieqatama nkye avuqavuma kyeta nanra inraikya aakyoqi tutaara ntainra kyeta 9 nramwu nkyeta vareta kuaiqia Kotira mwi variarave. Nkye mwi quara pata quaqia nraahu rieqatama Kotira qua nronra qua vahira nkye hia rie variarave. Ntapihi kyeta ko ti okyararave, Kotirara mwutukya vahiani okyararave, nkye mwi quara qaqira kyeta hia nronraqama kyeta riaarave. Nkye Kotira qua pata qua nraahu rieqatama mwia qua nronra quavata riaataara vaihata hia riaarave.
43 Nkye Parisi vaisinramwu nraakiara raupirima vira mwianra rieqanama nte nkyiara po tuqo. Nkye mwaanra nraamwuqi nronra vaisivanto varia taintaraqaara nraahu uti variarave. Nraakye qoravanto nkyiara nronra vaisive timwa kyeta kyakyama kye qua mwantaate tita, nkye maaketiqi qumina qumina nrohi variarave.
44 Nkye nraakiara raupirima vira mwianra rieqanama nte nkyiara po tuqo. Nkye nanra inraikya votima kyetave variavo? Vaisi quntamwa taaraqa hia taqaraitita, nraakye qoravanto mwiaqaa nrohiqata qumina mwataqaave qiavo. Nkye mwitaama kyeta variavata nraakye qoravanto nkyi taqeqata hia nkyi uaqia hi kyaiqara taqaraitita, nkyiara vaisi kyuqe hiahuave ti variavo.
45 Iesusiva Parisi vaisiara mwitaa tuvaro mwaanra okyara ti varu vaisiva mpovanto qaqao tiro, Mwaanra ti variara vaisio, e Parisi vaisiara tiqarama tiriaravata uaqia hi quara qiaro, tiro.
46 Mwitaa tuvaro Iesusiva mwiavata timwa mwinro tiqaro, Nkye mwaanra okyara ti variahua, nkyevata nraakiara raupirima vira mwianra rieqanama nte nkyiara po tuqo. Nkye qumina nraakye qorara ekyaa mwi quara mwi quara riemwaqi quate ti variavata mwihua nkye muaanra ntai quara mwihuaqaa vataara toqaamwu tu kyeta vara qu vare variavata nkye hia nkyeta kyauqu mpoqiavata tutu kyeta mwihua kyaahaqa hi variarave.
47 Nkye nraakiara raupiri hira mwianra rieqanama nte nkyiara po tuqo. Nkyi haivaqahua Kotira qua ti varu vaisihua poropetinramwu rukyeta quntamwa taaraqaa nkye ori ntamwa kyeta mwunruqa hi variarave.
48 Nkye mwitaa hiqata nkyeta haivaqahuara kyuqe hiavo qiarave. Nkyi haivaqahua Kotira qua tu vaisihua poropetinramwu rukyorave. Mwihua mwitaa hiavata qaiqaa nkye variqatama mwihua quntamwa taaraqaa mwunruqa hi variarave.
49 Nkye mwitaa hiarara tiro, Kotiva ekyaa inraikya ntapihi kyaiva tiqaro, Ni qua ti varihua poropeti vaisinramwu sitaarita vivata mwihua mwinramwuhua mponramwu rukyeta mponramwu sataqita viqata uaqiama nyatevarave, tirave.
50 Mwaa mwatara ututo entaraqaatai Kotira poropeti vaisi ruqi nrita mate mwaa rua quava, ekyaa mwi quava nkyi mate mwaa varihuaqaama vahiananrove.
51 Tohara kyero Everira rukyovata mwiaqaataita poropeti vaisi ruqita vita uro Sekaraiaaravata rukyorave. Sekaraiaara rukyarera hita qia munra quaninra quaro taintara vahuvaro Kotira nraamwu kyotata vahuvaro mwia utana mwia rukyovaro mwia nraanre raururave. Qio nai poropeti ekyaa rukyora kyaara Kotiva mwaa entara vari nraakye qorahuaqaa qua vataananrove.
52 Nkye mwaanra okyara ti varia vaisihua, nkye nraakiara raupiri hira mwianra rieqanama nte nkyiara po tuqo. Kotira okyara quavanto vaihata nkye kiqa tutetama hia qesa mwia qatua kye viqeteta mwi okyarara taqaavo. Nkye nkyeta qesa mwia hia qatua kyeta viraitita, nkye mpohuavata virera hiavata mwihua antue variarave, tiro.
53 Iesusiva mwitaa timwa kyero nraamwuqitairo veva ntovata mwaanra okyara tuhuavata, Parisi vaisinramwuvata, raraqa tovata Iesusirara uaqia hi quarama tiho timwa kyeta nrivaqe tire qaiqaavata riaararo uaqia hi quara tirera, koqi vitaqita vataare tita.
54 Mwitaa timwa kyeta mwihua Iesusiva api qua qiarive tita, mpo qua mpo qua Iesusira kyapara hura.