19
Ra̱ Jesús bi̱ nya̱ui ra̱ Zaqueo.
1 Mi̱ yʉrbʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jericó ra̱ Jesús, ya ni̱ 'yop'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ p'ʉya.
2 Nu̱'a̱ ra̱ hni̱ni̱'a̱, mi̱ 'bʉp'ʉ n'na ra̱ n'yohʉ ngue ra̱ mmɛ̱mmɛti ni̱ hu̱ ngue ra̱ Zaqueo, rá̱ hmu̱'ʉ to jʉhra̱ mɛ̱nyu̱ njʉi.
3 Nu̱na̱ ra̱ Zaqueo p'ʉya, i̱ nne da̱ nu̱ ra̱ Jesús ngue da̱ ba̱di̱ te'o. Pɛ hi̱ngui̱ sä da̱ hyannbʉya, porque xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ n'youi ra̱ Jesús, 'nɛ̱ hi̱ngui̱ hɛ̱ts'i̱.
4 I̱ nne ngue da̱ nu̱ xa̱nho. Bi̱ nti p'ʉya, ni̱ 'bɛt'o. Bi̱ nexa̱ n'na ra̱ za ngue ra̱ sicómoro 'bäp'ʉ ja ngue da̱ni̱ nthohra̱ Jesús.
5 Mi̱ thop'ʉ ja ra̱ za tøhra̱ Zaqueo na̱ ra̱ Jesús, bi̱ nøs'ma̱ya̱, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Ague Zaqueo, bá̱ ca̱i̱ n'na zihma̱ntho, porque nu̱ya ja ngue ga̱ nsäyagä p'ʉ ja ni̱ ngu̱ ya.
6 Nu̱na̱ ra̱ Zaqueo, n'nahma̱ntho bá̱ ca̱i̱. Nu̱p'ʉ ja rá̱ ngu̱, ja bi säyabi̱ p'ʉ ra̱ Jesús.
7 Yø ja̱'i̱ p'ʉya, hi̱mbi̱ nu̱ ma̱nho te øtra̱ Jesús, ɛ̱mbi̱ ngue guep'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ ja̱'i̱ ja rá̱ ts'oqui ja säya p'ʉ.
8 Ra̱ Zaqueo p'ʉya, bi̱ m'mäi, bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús:
―Nu̱ya grá̱ Hmu̱, nu̱'a̱ te dí pɛts'i, ga̱ u̱nnä ma̱de yø hyoya. Nu̱'mø 'bʉi te'o ma̱n'na xa̱ngu̱ xtá̱ ha̱nnbi̱ ngue'a̱ hi̱nni̱ 'yu̱p'ʉ ga̱ ha̱nnbi̱, pɛ ga̱ cospa̱bi̱ ngoho parte'a̱ te xtá̱ ha̱nnbi̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱.
9 Mi̱ nya ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱na̱:
―Nu̱ ra̱ ora ja p'ʉya, ya di̱ nya̱nna̱ to 'bʉhra̱ ngu̱ jaua ya. Porque xquet'a̱ 'nɛ̱hna̱ rá̱ mbom'mɛto ra̱ Abraham.
10 Porque ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, bi 'yɛ̱hɛ̱ da̱ hyonyø ja̱'i̱ xa̱ m'mɛdi, ngue da̱ ya̱ni̱.
Bi hyɛcra̱ hya̱ ra̱ Jesús ngue 'dɛt'a yø mɛ̱nyu̱ bi t'u̱ni̱.
11 Mɛ̱nte øxyø ja̱'i̱ ra̱ hya̱ mma̱nna̱ Jesús, bi hyɛcra̱ hya̱ bi xi p'ʉya. Porque ya xma̱nguerpʉ da̱ zøn'a̱ Jerusalén. Nu̱p'ʉ ga̱ mbɛ̱nyø ja̱'i̱ p'ʉya, ɛ̱mbi̱ ngue 'bexti̱ nɛ̱qui̱'a̱ ra̱ ora'a̱ ngue di̱ ma̱nda ua Oja̱.
12 Bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱ p'ʉya:
―Mi̱ 'bʉ'a̱ n'na ra̱ n'yohʉ ngue mi̱ nnu̱ ma̱nsu̱ yø ja̱'i̱. Ya ja ngue da̱ ma n'na ra̱ häi yap'ʉtho, ja di t'u̱nnbʉ rá̱ cargo ngue di̱ nda̱st'abi p'ʉ ja rá̱ häi 'bʉi, da̱ ɛ̱hrá̱ ngu̱ p'ʉya.
13 Pɛ hante ngue da̱ ma ra̱ n'yohʉ, bi zonhni̱ 'dɛt'a yø hmi̱qui̱. N'na ngu̱ n'na yø hmi̱qui̱, bi däpa̱ n'na ra̱ mɛ̱nyu̱ xa̱ndøngu̱ rá̱ mu̱ui. Bi 'yɛ̱mbʉya: “Nu̱na̱ ra̱ mɛ̱nyu̱ dá̱ 'da'a̱hʉ ya, da̱mi̱ 'yørpa̱hʉ rá̱ 'bɛfi asta̱ gue'mø dá̱ pengä”.
14 Pɛ nu̱ya yø mmɛ̱ngu̱hʉ ra̱ n'yohʉ, mi̱ nnu̱ ma̱n'ʉ p'ʉya. Bi̱ mɛnhyø m'mɛnhni̱ ngue da̱ ma̱mp'ʉ ha bi zønna̱ n'yohʉ, bi 'yɛ̱na̱: “Hi̱ndí̱ nnegähe na̱ ra̱ n'yohʉ ngue di̱ nda̱st'abi di̱ ma̱ndaga̱he”, bi 'yɛ̱na̱.
15 Pɛ siempre bá̱ t'ɛ̱ts'i̱ ngue bi̱ nda̱st'abi na̱ ra̱ n'yohʉ. Mi̱ zøp'ʉ ja rá̱ häi p'ʉya, bi̱ ma̱nda bá̱ ts'i'ʉ yø hmi̱qui̱ xi u̱nná̱ mɛ̱nyu̱. I̱ nne da̱ ba̱di̱ hangu̱ xa̱ nda̱ha̱ n'na ngu̱ n'na.
16 Nu̱'a̱ rá̱ mʉdi bi zøp'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: “Nu̱ ni̱ mɛ̱nyu̱ gá̱ däqui, ya jap'ʉ 'dɛt'a yø mɛ̱nyu̱ xa̱ nda̱ha̱”.
17 Ra̱ da̱st'abi p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: “Ya xa̱nho 'mø, grá̱ hoga̱ mɛfi. Ma̱da̱gue'a̱ zits'ʉtho bi̱ ma ma̱fäti'i, pɛ gá̱ pøngma̱nho. A nu̱yá, dí ɛ̱xa̱'i̱ ya ngue gui̱ ma̱nda 'dɛt'a yø da̱ni̱hni̱ ya”.
18 Bi zøhma̱n'na p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: “Ague grá̱ hmu̱, nu̱'a̱ ni̱ mɛ̱nyu̱ gá̱ däqui, ya jap'ʉ cʉt'a yø mɛ̱nyu̱ xa̱ nda̱ha̱”.
19 Bi t'ɛ̱mbʉya: “Nu̱'i̱ ya, dí ɛ̱xa̱'i̱ ngue gui̱ ma̱nda cʉt'a yø hni̱ni̱”.
20 Mi̱ zøhma̱n'na p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: “Ague grá̱ hmu̱, ja ua ni̱ mɛ̱nyu̱ gá̱ däqui. Nu̱gä dá̱ 'uɛ ra̱ bayu dá̱ pɛts'i.
21 Porque dí su̱'i̱ ngue guí ya̱ ma̱nzaqui, guí ä'a̱ te hi̱nxcá̱ ta̱ha̱. Guí xoc'a̱ te hi̱nxcá̱ pɛfi”.
22 Bi 'yɛ̱nna̱ da̱st'abi p'ʉya: “Hi̱ngrá̱ hoga̱ mɛfi n'yø. Nu̱'a̱ ra̱ hya̱ guí̱ mma̱nya, gue'a̱ gdá̱ ha̱ts'a̱'i̱ ra̱ güɛnda'a̱ ya. Porque guí ɛ̱ngui̱ ngue dí ya̱ ma̱nzaquigä. Guí ɛ̱ngui̱ ngue dí ha̱ngä'a̱ te hi̱nxtá̱ n'ʉni̱, ogue dí äcä'a̱ te hi̱nxtá̱ pɛfi.
23 ¿Hanja ngue hi̱ngá̱ dä ma̱ mɛ̱nyu̱gä p'ʉ ja ra̱ banco, n'namhma̱ ngue nu̱'mø dá̱ søcua ja ma̱ ngu̱, xti̱ ndäcä'a̱ te rá̱ nzäbi ma̱ mɛ̱nyu̱?”
24 Bi t'ɛ̱mp'ʉ 'bäp'ʉ p'ʉya: “Hya̱nnba̱ui ra̱ mɛ̱nyu̱ na̱, n'yø. Da̱mi̱ u̱nui'a̱ ha̱ 'dɛt'a yø mɛ̱nyu̱”.
25 Nu̱'ʉ ts'o p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱: “Ague grá̱ hmu̱, pɛ ya ha̱ 'dɛt'a yø mɛ̱nyu̱ na̱”.
26 Bi 'yɛ̱nna̱ da̱st'abi p'ʉya: “Nu̱gä dí xi'a̱hʉ ngue nu̱'a̱ ya ha̱ xa̱ngu̱, gue'a̱ ma̱n'na di t'u̱n'na̱. Pɛ nu̱'a̱ zits'ʉtho ha̱, da̱ tha̱nnba̱bi̱'a̱ zits'ʉ ha̱.
27 A nu̱yá, nu̱'ʉ ma̱ nsʉigä'be hi̱ngui̱ nneque xca̱ nda̱st'abigä, bá̱ siui ua ya. Ga̱ nnu̱gä ha gdi hyohʉ”.
Ra̱ Jesús bi zøp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén.
28 Mi̱ juadi bi̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱, ra̱ Jesús bi thogui, i̱ ma Jerusalén.
29 Mi̱ zømp'ʉ ja ra̱ nyu̱ni̱ ja ra̱ mbonza ja yø olivos, ja jarbʉtho ra̱ hni̱ni̱ Betfagé 'nɛ̱hra̱ hni̱ni̱ Betania. Bi 'yɛt'i yoho yø xädi p'ʉya.
30 Bi 'yɛ̱mbi̱:
―Ni̱ mɛ nʉ ja ra̱ hni̱ni̱ bí janʉ ya. Nu̱'mø gá̱ cʉt'ui ra̱ hni̱ni̱, gui ti̱mmi̱ p'ʉ da̱ ntha̱t'i̱ n'na ra̱ burru ma̱'da'yotho, hi̱njongui̱ sä. Bá̱ xoqui guá̱ siui ua.
31 Nu̱'mø to da̱ 'yɛ̱n'a̱ui, hanja ngue guí xocui ra̱ burru, guí xihmi̱ p'ʉya ngue honna̱ Hmu̱.
32 Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi̱ ma. Nu̱p'ʉ bi zømp'ʉya, bi di̱mp'ʉ ntha̱t'i̱ ra̱ burru, tengu̱tho xi̱ ma̱nna̱ Jesús.
33 Mi̱ xojpʉya, nu̱'ʉ yø mmɛ̱mburru bi 'yɛ̱mbi̱:
―¿Hanja ngue guí xocui ra̱ burru?
34 Bi 'yɛ̱mbʉya:
―Porque honna̱ Hmu̱.
35 Bi ts'ispa̱bi̱ ra̱ burru ra̱ Jesús. Nu̱'ʉ yø xädi p'ʉya, bi ga̱spa̱ ra̱ burru yø tu̱hu̱ yø ja̱'i̱ ngue bi̱ nøpa̱ nts'ʉt'i. Bi hyu̱xra̱ burru ra̱ Jesús, bi̱ ma.
36 Xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ di tʉnsyø tu̱hu̱ ngue pøp'ʉ ja ra̱ 'yu̱ ja ngue da̱ thohra̱ Jesús.
37 Nu̱'mø ya xma̱nguerpʉ da̱ zøn'a̱ Jerusalén, ya 'yop'ʉ ja ra̱ nga̱i̱ ja ra̱ mbonza ja yø olivos. Bi̱ mʉhra̱ hmafi gätho yø xädi p'ʉya ngue di johya. I ɛ̱spa̱bi̱ Oja̱ ngue yø milagro xi̱ nu̱rpi̱ øtra̱ Jesús.
38 Di̱ n'yɛ̱mbi̱:
―Oja̱ di ja̱pra̱ da̱st'abi bá̱ 'bɛnhni̱ ngue bi zøcua. Ya bi̱ nhojpa̱ui yø ja̱'i̱ na̱ Oja̱ bí 'bʉ ma̱hɛ̱ts'i̱. Nu̱ya ma̱guesɛ na̱ Oja̱ bí 'bʉ ma̱hɛ̱ts'i̱ ya.
39 Bi 'yɛ̱n'i'da yø fariseo n'youi yø ja̱'i̱ p'ʉya:
―Ague grá̱ xännba̱te, da̱mi̱ hɛjpa̱ ni̱ xädi. 'Yo di̱ mma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱.
40 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Dí xi'a̱hʉ ngue nu̱'mø da̱ ma ma̱hɛjpi ya yø ja̱'i̱ ɛ̱sca̱gui̱ ya, di̱ nya̱ yø do ja ua ngue da̱ 'yɛ̱sca̱gui̱.
41 Mi̱ zøn'a̱ neni̱hni̱ ra̱ Jesús, bi hyandra̱ hni̱ni̱ Jerusalén. Bi̱ nzomp'ʉya, ngue pa̱di̱ te da̱ tho'a̱ m'mɛfa yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱.
42 Bi 'yɛ̱mbra̱ mɛ̱hni̱ni̱ p'ʉya:
―Nu̱ ra̱ pa ja p'ʉya, dí̱ nnehma̱gä ngue gui pa̱hmʉ hanja na̱ ra̱ hya̱ da̱ 'yøt'a̱hʉ ra̱ nho. Pɛ njot'i ni̱ n'yomfɛ̱ni̱hʉ ya.
43 Da̱ 'yɛ̱hra̱ pa ngue gui̱ m'mʉ mma̱n'ʉhʉ, di̱ mäts'a̱ ni̱ nsʉihʉ, ma̱thɛ̱t'i̱ ra̱ hni̱ni̱ da̱ 'yøtyø nju̱di̱. Di̱ nexpʉ di̱ nexyø soldado da̱ 'yøt'a̱hʉ ra̱ tu̱nhni̱, da̱ 'yɛ̱'a̱hʉ ma̱de.
44 Da̱ t'ɛn'a̱hʉ häi p'ʉya, ngue da̱ tho yø ja̱'i̱ 'bʉcua ja ra̱ hni̱ni̱. Da̱ ma nsʉdi yø ngu̱. Ngu̱na̱ di̱ nja, porque hi̱mbi̱ n'yo ni̱ mmʉihʉ'a̱ ra̱ pa bi zøcua rá̱ m'mɛnhni̱ Oja̱ ngue xi'i ha gdi̱ nya̱mhmʉ ―bi 'yɛ̱mbi̱.
Ra̱ Jesús bi 'yɛtyø ja̱'i̱ mi̱ mpäp'ʉ ja ra̱ thi̱nni̱ja̱.
45 Bi̱ map'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús. Gä bi 'yɛtyø ja̱'i̱ mi̱ mpäp'ʉ thi̱nni̱ja̱ p'ʉya.
46 Bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱:
―Nu̱p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro, nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ ngue Oja̱ i ɛ̱na̱: “Nu̱na̱ ma̱ ngu̱ngä, ni̱ hu̱ ngue ra̱ ngu̱nga̱ mhmat'Oja̱ na̱”. Pɛ nu̱'a̱hʉ, guí øthʉ ngue ja di̱ mpɛti ua yø bɛ̱.
47 N'na pa ngu̱ n'na pa bi xännba̱te p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús. Pɛ nu̱'ʉ yø hmu̱ yø mmäcja̱ p'ʉya, 'nɛ̱'ʉ yø xännba̱te ngue ra̱ ley, 'nɛ̱'ʉ yø n'yohʉ di̱ ma̱nda p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱, gä honna̱ forma ha di hyo ra̱ Jesús.
48 Pɛ hi̱ngui̱ ti̱ni̱ ha di japi ngue di̱ nja'a̱ te mbɛ̱ni̱, porque gä 'bʉtyø ja̱'i̱ ngue øxra̱ hya̱ mma̱nna̱ Jesús.