4
Saimon Kedipa Onias
Ahpw Saimon (me koasoiepe ahpwtehn wiawi, ohl me pakairkihong Apolonius duwen mwohni ko oh koamwoarongehda wehi) pil karaunlikamw ong Onias dene ih me pwukoahki mwekid kan me wiawihong Eliodorus, oh apwal akan me pwarada mwuri. E pil eimah oh karaunlikamw ong Onias me dene e wiewia koasoandi suwed ong wehi—Onias me kaidehnte e kin kihda mwohni en sawas ong Serusalem oh kin sinsile Tehnpas Sarawio, ahpw e pil kin ngoangki tehk pwe aramas en peikiong kosonned akan. 3-4 Apolonius, nein Menesdius, kepina en Siria Laud, kin koangngoangehki Saimon me suwed koaros me e wiadahr, oh en Saimon eh uhwong Onias ahpw laudla mehlel me kahrehda emen ienge me likilik ko kemehla aramas ekei ni rir. Onias eri tehkada duwen keper en ire wet eh lalaudla, e ahpw kohla rehn nanmwarkio, kaidehn en kedipa tohn eh wehi, ahpw pwehki eh nsenohki kamwahupen mehn Suhs akan koaros, kamwahupen emenemen aramas oh pil kamwahupen wehi pokon. E ese ma nanmwarkio sohte pahn koasoanehdi mehkot ong wehi ni ire wet, sohte meleilei pahn mie, oh Saimon pahn usehlahte nan eh wiewia suwed kan.
Sason Kapedolong Tiahk en mehn Krihs
Mwuhr, ahnsou me Nanmwarki Seluhkus pwoula, Antaiokus (me pil adaneki Epipanihs) uhd wiliandi, oh Sason, rien Onias uhd wiahla Samworo Lapalap sang ni eh widing.+ E kohla rehn nanmwarkio oh inoukihong paun en silper 27,000 oh e pil pahn kapatahiong mwuhr paun 6,000. Sason pil inoukihong me e pil pahn kapatahiong paun 11,250 ma e pahn alehdi manaman en kauwada wasahn mwadong ehu wasa me me pwulopwul kan kak ale kaiahn ie oh manaman en wiahda pwihn ehu sang Serusalem me pahn adaneki “Pwihnen mehn Andiok.”
10 Nanmwarkio eri kamanahla, oh ni ahnsou me Sason alehdi dewen Samworo Lapalap, e tapihada kapedolong tiahk en mehn Krihs ong mehn Suhs kan. 11 E ahpw tapihada kasohrehla kamwahu kan me Sohn alehdi ong mehn Suhs kan sang rehn nanmwarkien Siria ko mahs. (Sohn iei semen Eupolemus me iang kohla Rom oh wiahda inou en minimin oh ehupene nanpwungen mehn Rom oh mehn Suhs.) Sason pil kesehla atail tiahk en mehn Suhs oh kapedolong tiahk kapw ekei me uhwong atail Kosonnedo.+ 12 Ni ngoang mehlel e ahpw kauwada wasahn mwadong ehu kerenlahng dohlen Tehnpas Sarawio oh mweidohng neitail pwutak pwulopwul kan re en kin iang wia mwadong me mehn Krihs kan kin wia. 13 Eri, pwehki suwed kowahlap en Samworo Lapalap Sason, tiahk en mehn Krihs oh tiahk en mehn liki kan ukla mehlel, 14 kahrehda samworo kan pil sohla tehk ar pwukoa sarawi kan. Re sohla kesempwakil ar doadoahk nan Tehnpas Sarawio oh wiepen meirong kan. Oh ni pehl en mwadong eh kin sek, re kin tangala pwe re en iang wia soangen mwadong me atail Kosonnedo keinepwih. 15 Re sohla nsenohki dahme at pahpa kahlap ako kin kesempwalki, ihte me re kin kesempwalki, iei mehkot me mehn Krihs kin wiahki mehkot lingan. 16 Met kahrehda poahsoanen ar apwal koaros, pwehki aramas akan me re lingankihda ar tiahk oh alasang, ahpw wiahla ar imwintihti oh kahpwalihirailla. 17 Mehkot keper kesehla Kosonned en Koht, ni amwail pahn tehk nan ire kan me pahn sansal met.
Serusalem pahn Manaman en mehn Siria
18 Pak ehu ahnsou me nanmwarki ketin iang mahsanih mwadong ko me kin wiawi mwurin sounpar limau koaros nan kahnimw en Dair, 19 ohl suwed Sason kadarala ohl ekei sang Serusalem wiliepen Pwihnen mehn Andiok pwe re en wahla paun en silper 22,000 mehn pwainda meirong ong koht Erkulihs. Ahpw ohl pwukat lemeleme me soangen uwen mwohni wet sohte konehng en doadoahkala ong ni meirong, 20 dene mwohni wet me pahn pwain mehn meirong ong koht Erkulihs pahn uhdahn doadoahkohng wiepen sohp en mahwen kan.
21 Ni Apolonius, nein Menesdius, eh pekederlahng Isip pwe en iang kasarawihpen kesepwildahn Nanmwarki Pilometor, Antaiokus mwahngihada me Pilometor uhwong sapwellime mwekid kan. Ih eri ketin pwunodkihda duwen doarepen sapwellime wehi. E ahpw ketila Sopa oh douluhllahng Serusalem. 22 Sason ahpw wiahiong lapalahn kasomw kaselel ehu oh tohn kahnimwo pil kohieila rahnmwahwih, re wa mehn ser oh wie weriwer. Antaiokus ahpw ketisang Serusalem iangahki sapwellime karis oh ketilahng Penisia.
Menelaus Wiahla Samworo Lapalap
23 Mwurin sounpar siluh, Sason kadarala Menelaus (rien Saimonf me koasoiepe wiahwiher powe) pwehn kihong nanmwarkio mwohni kei oh en ale koasoandi ong ire kesempwal kei.
24 Ni Menelaus eh patohier pahn kupwur, nanmwarkio ahpw kapingahla mwomwen eh pato kan oh duwen eh ahneki manaman, e ahpw patohwanohng nanmwarkio paun en silper 22,500, pohnangin me Sason patohwanohng nanmwarkio ni eh tuhkihong duwen eh men wiahla Samworo Lapalap. 25 Eri, pwehki mwomwen eh pato kan, e ahpw pwurala Serusalem wa kisinlikou kei sang rehn nanmwarkio, me kamanahla ih nan dewen Samworo Lapalap. Ahpw sohte eh koahiek en wia Samworo Lapalap; e ahneki mohngiong keses me diren suwed duwehte mahn lawalo men. 26 Eri Sason, me widinge sang rie pwutak nan dewen Samworo Lapalap, ahpw uhd sopolahng nan sapwen Ammon. 27 Menelaus eri wiewiahier Samworo Lappalap, ahpw e sohte mwahn kihda mwohni me e inoukihong nanmwarkio. 28 A Sostratus, kaunen kelen mahwen en Serusalem, kin idihdingki mwohnio, pwehki ih me ahneki pwukoa en rikada mwohnio. Ni imwilah, ira koaros ahpw likwerdohng rehn nanmwarki pwehki ire wet. 29 Menelaus eri kihdi rie pwutak, Lisimakus en wia wiliepe nan dewen Samworo Lapalap. A Sostratus kihdi Kreidihs, kaunen sounpei kan sang Saiprus, en wia wiliepe nan kelen mahweno.
Kamakamalahn Onias
30 Nindokon mepwukat eh wiewiawi, tohn Tarsus oh Mallus moromorada pwehki nanmwarkio eh mwarkihla ar kahnimw ko ong Antaiokis, sapwellime pekehi. 31 Nanmwarkio eri mwesella wasa ko pwe en kameleileidi aramas ako, e ahpw ketikihong Andronikus, emen sapwellime lapalap ako pwe en wia wiliepen ni eh pahn ketila sang wasao. 32 Menelaus ahpw isanekihla ahnsou mwahu wet oh kihong Andronikus dipwisou kohl kei me e kihsang nan Tehnpas Sarawio nan Serusalem. E netikilahr ekei dipwisou ko nan kahnimw en Dair oh nan kahnimw keren teikan. 33 Ni Onias eh rongada met, e ahpw tangala rukula nan tehnpas sarawi ehu nan Dapne limwahn kahnimw Andiok oh kedipahda Menelaus ni pokon sansal. 34 Menelaus eri peki ni rir rehn Andronikus en kemehla Onias. Andronikus eri kohla rehn Onias oh pitiheki eh rahnmwahu oh inoukihong me e pahn doare. Mehndahte Onias eh mwelekih me e likamw, ahpw Andronikus ngidingidkihte en pedoisang nan tehnpaso oh mwadangete kemehla ni eh sohte medemedewe duwen pwuhng.+
Andronikus Kalokolok
35 Mehn Suhs oh mehn liki kan inenen lingeringerkihda kamakamalahn Onias. 36 Eri, ni nanmwarkio eh sapahldo sang sapwen Silisia, mehn Suhs en Andiok kohla reh pwe re en rapahki pwuhng en kamakamalahn Onias. Mehn liki ko pil iang pahtoukihla sapwung wet. 37 Nanmwarki Antaiokus inenen kupwur toutoukihla ire wet oh nan eh pahtou laud e ahpw tentenihr ni eh tamanda kupwurokong oh tiahk mwahu kan me Onias kasaledahr nindokon eh momour. 38 Antaiokus inenen engiengda kowahlap kahrehda e tehrasang en Andronikus eh likoun soupeidi, oh kakilisawihada, oh mahsanih en aluseli nan kahnimwo lel wasa me Onias kamakamala ie. E ahpw kaimwisekala mour en Andronikus wasaohte. Ih duwen Kaun-o eh ketikihong Andronikus kalokolok me konehng eh wiewia sapwung kan.
Lisimakus Kamakamala
39 Nindokon ahnsou me mepwukat wiewiawi, Lisimakus, sang ni sawas en rie pwutak Menelaus, kin piripirapa pak tohto dipwisou kohl kan en Tehnpas Sarawio. Ni koasoiepen ire wet eh lelpeseng wasa koaros, aramas akan ahpw ehupene uhwong Lisimakus. 40 Ni imwilah, ni pokon en aramas ako ar wialahr mehkot keper oh solahr me kak irehdi ar lingeringer, Lisimakus kadarala ohl 3,000 me wisik tehtehn mahwen pwe re en pelianirailda, Auranus, ohl laud oh pweipwei men, me kaunirailda. 41 Ni ahnsou me mehn Suhs ko me mihmi nan kelen Tehnpas Sarawio tehkada dahme wiewiawio, re alehte takai, lepin tuhke de pehs sang pohn pei sarawio katepwekehki Lisimakus oh nah sounpei ko nan pingiping me wiewiawi wasao. 42 Re kemehla ekei nein Lisimakus sounpei ko, oh kauwehla me tohto, oh luhwe ko sopodoaui. Lisimakus, sounpirapa Tehnpas Sarawio, ahpw kamakamala wasao limwahn wasahn nek mwohni en Tehnpas Sarawio.
Menelaus Wisikiong nan Mwoalen Kopwung
43 Pwehki ire pwukat, Menelaus ahpw wisikiong nan mwoalen kopwung. 44 Ahnsou me nanmwarkio ketido Dair, kaunen mehn Suhs ako nan Serusalem, ahpw kadaralahng nanmwarkio ohl silimen pwe re en kedipa Menelaus. 45 Ni Menelaus eh tehkada me e pahn luhs nan kopwungo, e ahpw inoukihong Tolemi, nein Dorimenihs, uwen mwohni laud ehu, ma e pahn wekidala kupwur en nanmwarkio. 46 Tolemi eri peki rehn nanmwarkio ira en ketieisang nan wasahn kopwungo, mwomwen me ira pahn kehngitik, e ahpw ngidingidkihong en wekidala kupwure, 47 oh koasoanehdi me Menelaus sohte dipada. Eri, Menelaus ahpw kasaledekla, mehnda ma ih me wiahda pingipingo; a ohl silimeno, me mehn Sidia lemei kan pahn pil kakete lohkihda me re sohte dipada, iei irail me kamakamala. 48 Ohl silimeno patohwanda duwen ar men doarehla Serusalem, tohn kahnimwo oh dipwisou sarawi ko me pirapasang nan Tehnpas Sarawio, ahpw re mwadangete kamakamala ni sohte ale kopwung. 49 Ekei tohn Dair kasalehda duwen ar sapwungki mehlel lapalahn sapwung wet oh ar wauneki ohl pwukat ni ar iang kawauwihala ar seridi oh kalinganahla. 50 Menelaus mihmi nan dewe pwehki noahrok en irail kan me kolokol manaman en kakaun wehi. Eh suwed eri lalaudla rahn koaros oh wiahla imwintihti keieu suwed ong pein nah aramas akan.
+ 4:7 1 Mak. 1.10. + 4:11 1 Mak. 8.17. f 4:23 SAIMON: Tehk 3.4. + 4:34 Dan. 9.26.