21
Paulus fali Yerusalem neu
Ami mateteaꞌ aoꞌ mo Saraniꞌ lasi nara reme Efesus mai, ma ami dale mara soo na bera naan seli, boe ma ami saꞌe ofaꞌ maroo leo pulu Kos a meu. Balahaꞌ boe ma, ami losa pulu Rodos, boe ma ami maroo leo kota namo-sesee Patara. Ami onda de ami kati ofaꞌ fo sakaꞌ leo propensi Fenisia naneneaꞌ noo Siria. Ami saꞌe ofaꞌ ria, boe ma hela tutiꞌ naꞌa a, ta doo bea boeꞌ te, ami mita pulu Siprus nai ami poꞌ ii ma, tehuu ami maroo de tuꞌu naꞌa a nai kota Tirus, nai propensi Siria. Ara nau raꞌonda hata fo fua reni nai ofaꞌ lain nai naa.
Huu noo ara bei raꞌonda hata sira, boe ma ami onda fo meu saka lahenda kamahereꞌ ara. Ami maneta moo sii, basa boe ma ami leo moo sii losa mamasoꞌ esa. Amaꞌ Manetualain Dula-dale Na nafada lahenda fo rai naa, de horo Paulus rae ana bosoꞌ leo Yerusalem neu bali. Basa mamasoꞌ esa boe ma, ami fali seluꞌ leo ofaꞌ a meu. Basa lahenda kamahereꞌ ara, ina-touꞌ, aꞌana-bauinaꞌ, lasi-muriꞌ ara roo ami losaꞌ namo-seseeꞌ a. Nai naa, ami sundaꞌ undu laka mara, de ami hule-haradoi meuꞌ esa. Ami mateteꞌa aoꞌ basa boe ma, amiꞌ ae ofaꞌ lain meu, ma sira basa fali reus.
Ami laꞌo meme Tirus mai, basa boe ma, ami tuli kota Ptolemais. Ami onda memeꞌ ofaꞌ lain mai, de ami meu saka lahenda kamahereꞌ ara, fo amiꞌ maneta moo sii, de ami leo moo sii faiꞌ esa. Balahaꞌ boe ma, ami maroo leo kota Kaisarea meu, ami suku nai Filipus uma na. Ria riiꞌ masososa naa, neni Ramatua Yesus Tutui Malole Na leo naaꞌ neu. Ria nana, esa neme lahenda kahituꞌ fo ara here raa sii, babati nanaaꞌ fee ina-falu ra nai Yerusalem. Filipus nanuu ana fetoꞌ haa, fo Amaꞌ Manetualain pake sii dadi mana dedea neuꞌ Ria hihii-nanaun.
10 Tepoꞌ fo ami leo moo sii faiꞌ hida, boe ma touꞌ esa, nade Agabus, neme propensi Yudea. Amaꞌ Manetualain pake ria dadi mana dedea fo nafada Ria hihii-nanau Nara. 11 Ana mai naroo leo ami mai. Basa boe ma, hai na Paulus taliꞌ-ee na, de ana puputu tali-ee ria neuꞌ ei liman, boe ma ana dedea nae, “Dula-dale Malalao-malalafu Na nae leoꞌ ia: Taliꞌ-ee ia ramatua na, neuꞌ ko lahenda Yahudi ra puputun leoꞌ ia nai Yerusalem. Basa nante, feen leo lahenda ra lima dale nara neu, nana lahenda Yahudi ta sira fa.”
12 Ami mamanene leoꞌ naa boe ma, ami mana-tuka dean, ma lahenda kamahereꞌ nai mamanaꞌ ria, maseti Paulus fo bosoꞌ leo Yerusalem neu bali. 13 Tehuu ana sipoꞌ nae, “Taꞌa! Ubeaꞌ taon emi dola leoꞌ naa? Emi tao ma au dale ka nalulutuꞌ. Leo iaꞌ. Tebe hapu lahenda ruma ta rahiiꞌ au fa, huu no au tuka Ramatua Yesus. Tehuu leo mae ara puputu ra au, fo raisa au, doo tao au leoꞌ bea boe, au ataa sipoꞌ.”
14 Ami bubuluꞌ man Paulus ta nau namanene ami fa, boe ma ami ta mahahara sooꞌ. Boe ma ami mae, “Neu! Ela noi Manetualain hihii-nanaun mori-dadi.”
Paulus losa Yerusalem
15 Ami leo nai Kaisarea faiꞌ hida naꞌ soo, boe ma ami mafafau hata mara, de leo Yerusalem meu. 16 Hapu lahenda kamahereꞌ hida reme Kaisarea mai, ara tuka roo ami, losa Manason uma na, de ami suku nai naa. Ana neme pulu Siprus mai ma ana tuka Ramatua Yesus dooꞌ a soo. 17 Tepoꞌ fo ami losa Yerusalem boe ma, basa toranooꞌ ara sipoꞌ ami noo dale namahoꞌoꞌ.
Paulus neu dama Yakobis
18 Balahaꞌ boe ma, ami basa meu maneta mo Yakobis. Basa lasi Sarani nara, boe tesa rai naa. 19 Ami matabe limaꞌ esa noo esa, basa boe ma Paulus tui basa hata fo Amaꞌ Manetualain taon nai basa mamanaꞌ a, fee lahenda fo ta Yahudi fa. 20 Ramanene basa Paulus tutuin ria, boe ma ara io-ꞌoa neuꞌ Amaꞌ Manetualain.
Ara rafada Paulus rae, “Aꞌa Paul! Sadi aꞌa ka bubuluꞌ, hapu lahenda Yahudi rifu-rifu ara ramahere neuꞌ Ramatua Yesus soo, tehuu ara bei homu rahere hadas fo rina baꞌi Musa naꞌonda fee ita a. 21 Tehuu lahenda ruma tui rai ia rae, aꞌa ka manori lahenda Yahudi rai mamana fekeꞌ, mae sira ta parluu tuka baꞌi Musa agama na atoran na. Ara kolaaꞌ rae aꞌa ka horo sii, fo bosoꞌ tao tuka hada sunat a neuꞌ ana touꞌ ara. Ma aꞌa ka horo fo lahenda saraniꞌ ara bosoꞌ tuka ita lahenda Yahudi a hada feke na. 22 Na, mafarereneꞌ! Tantu lahenda Yahudi ra ramanene rae aꞌa Paul mai nai ia. Ma lahenda fo rina ramanene dedea ani ria soo na, tantu ramanasa. De ita saka tao eno kalua na leoꞌ bea?
23 De ami mae leoꞌ ia: Ita lahendan haa raheluꞌ roo Amaꞌ Manetualain. Besaꞌ ia, ara nau keu kusiꞌ laka nara, fo tao tanda esa rae ara tao ratetu sira hehelu nara soo. 24 Na, kalu bisa soo, na aꞌa Paul masoꞌ sama-sama moo sii leo Amaꞌ Manetualain Uma Mamaso Ina Na meu. Aꞌa ka boe tuka sira, fo tao makamomoi ao ma, boe ma bae sira ongkos nara tuka hadas ria. Kalu tao leo naaꞌ soo na, neuꞌ ko lahenda bubuluꞌ rae aꞌa ka bei homu mahere agama Yahudi atoran fo rina baꞌi Musa naꞌonda fee ita a. Ma neuꞌ ko ara bubuluꞌ tutuiꞌ fo rae aꞌa ka horo lahenda fo bosoꞌ tuka Yahudi a hada naa, nana dedea fufudiꞌ basa sira!
25 Tehuu soa neuꞌ lahenda ta Yahudi sira fa ramahere neuꞌ Ramatua Yesus, nana ami haitua fee sii susuraꞌ soo. Ami mafada sii faiꞌ na ita naꞌeꞌetun ria soo, mae ara ta parluu tuka katemaꞌ hada Yahudi a atoran na. Ara muste rafarereneꞌ fo tao tuka riiꞌ: Bosoꞌ raminaꞌ do raepoꞌ roo touꞌ doo roo inaꞌ. Boso raepoꞌ roo sosokoꞌ, ma bosoꞌ raa hata fo tao na toranoo lahenda Yahudi ra dale nara rahiaꞌ roo emi. Leo-leoꞌ: Bosoꞌ raa paa sosokoꞌ. Bosoꞌ raa paa daaꞌ; ma banda fo roi podeꞌ raꞌisaꞌ, bosoꞌ raa paa.
26 Basa boe ma, Paulus sipoꞌ matalolole sira nafadan ria. De balahaan ria boe ma, ana noo lahenda kahaaꞌ sira sama-sama leo Uma Mamasoꞌ Inaꞌ a daleꞌ reu, boe ma ara tao makamomoi ao-ina nara, tuka agama Yahudi a atoran na. Basa ria boe ma, Paulus nafada malaka agama nai naa nae, bei faiꞌ hida bali, besaꞌ ko ara tao ratetu sira hehelu nara. Te kalu basa faiꞌ sira soo na, ara muste esa-esa reni sira tutunu-hohotu nara fee Manetualain.
Homu ra Paulus nai Uma Mamaso Inaꞌ daleꞌ
27-29 Tepoꞌ fo sakaꞌ basa fai kahituꞌ fo rina ara helu tao ratetu hadas ria, lahenda Yahudi hida reme propensi Asia rita Paulus laꞌo leo kota Yerusalem daleꞌ neu, sama-sama noo nonoon esa, nade Trofimus, neme kota Efesus, ria nana lahenda Yahudi ta ria fa. De tepoꞌ fo rita Paulus masoꞌ leo Uma Mamaso Inaꞌ daleꞌ neu, ara raendo-buko ana noo nonoon Trofimus leo naaꞌ neu boe. Seko-nate lahenda ta Yahudi fa soo na, ta bole tabu-ei naraa leo naaꞌ reu fa. Ara hai ra hata ria dadi neuꞌ bukuꞌ esa, fo ara tao dedeaꞌ, de ara dudukuꞌ lahenda ma nai naa, homu ra Paulus. Ara rasapaa ma rafada lahenda manai naa rae, “We! Lahenda Israel emin! Emi mai fali ami dei! Lahenda ia rina nanori nabasa mamanaꞌ ara nae tapa heni ita Yahudi a hada na. Ria boe dedea ta malole neuꞌ Manetualain Uma Mamaso Ina na ia. Besaꞌ ia bali, ana mai fo tao nakekeo Amaꞌ Manetualain mamana makamoin ia!”
30 Kota Yerusalem a isi na katemaꞌ ramanene leoꞌ naa, boe ma dale nara hana sa. Basa boe ma, lahenda kadodouꞌ ara tafaruu reu eo ra Uma Mamaso Inaꞌ ria, ara homu ra Paulus, de roso roon neme Uma Mamasoꞌ daleꞌ mai leo deaꞌ neu. Basa boe ma, ara ena etu lelesu ina na.*
31 Ara bei raꞌeoꞌ fo nau raisa Paulus, te soldadu Roma malaka bau-ina na nai naa namanene tasibu ria. 32 Boe ma naloo na soldadu ma sira malaka nara fo ara masoꞌ leo lahenda mapupueꞌ sira daleꞌ Ara bei rita soldadu ra malaka bau-ina na mai, boe ma ara ta popoꞌo Paulus sooꞌ 33 Malaka ria homu na Paulus, ma ana nadenu fo heke Paulus pake tali besi dua. Ara heke basan boe ma, ana natane lahenda sira nae, “Lahenda ia, nana bea? Ana nasalaꞌ ubeaꞌ?”
34 Tehuu ara ta rataa heni haraꞌ esa boeꞌ. Ruma rae, “Ana tao leo iaꞌ.” Ma ruma rae, “Ana tao leo naaꞌ.” Malaka soldadu ria laka na dile, ta nala dedeaꞌ ria huu-pedan, huu fo lahenda kadodou inaꞌ sira rahara belaꞌ a. Huu ria ana nadenu fo ara roo Paulus leo soldadu ra kota musu na neu. 35-36 Soldadu ra hela roo Paulus, tehuu lahenda sira tuka boe, ma ara boe-boe ramanasa tamba bali. Tepoꞌ fo soldadu ra roo Paulus saka ae eda-aeꞌ a boe ma, lahenda ra tafaruu leo mata reu. Losaꞌ soldadu ra oꞌo botiꞌ Paulus, fo ela lima nara bosoꞌ dai Paulus. Ara rasapara rambera ina rae, “Tati henin leo! Tati henin leo!”
Paulus nasalaꞌe aon nai lahenda dodouꞌ mata nara
37 Tepoꞌ ria ara saka masoꞌ leo kota musu ria reu, boe ma Paulus hule soldadu ra malaka bauninaꞌ na pake dedea Yunani nae, “Papa! Au bisa dedea baiꞌ boe, do?”
Namanene Paulus dedea nae leoꞌ naa, boe ma malaka ria keke sara de natane nae, “O boe mala dedea Yunani a? Ubeaꞌ taon o bisa dedea Yunani? 38 Kalu leoꞌ naa soo na, au alelaꞌ sala, au ae o ia, nana lahenda Masir fo rina faiꞌ na ana dudukuꞌ lahenda ra tao tasibu. Basa boe ma, noo lahenda mana-homu sisiro rifun haa ralai leo mamana nafuniꞌ reu. Tehuu o ta ria fa, hete?”
39 Boe ma, Paulus sipoꞌ nae, “Taꞌa, papa! Au nana lahenda Yahudi, mama ka boki au nai kota Tarsus, nai propensi Kilikia. Au hule papa ka fee au lelaꞌ, fo au bisa dedea o lahenda kakabainaꞌ ia ra.”
40 Malaka ria nataa. Basa boe ma, Paulus napadeiꞌ neuꞌ eda-aeꞌ lain, ma soꞌu lima na, de hule fo ara neneeꞌ, te ana sakaꞌ dedea. Basa boe ma, ana dedea pake dedea Aram. (Huu fo lahenda Ibrani fo rai naa, nana ara dedea pake dedea Aram).
21:8 Lahenda Nadedenuꞌ ara Tutuin 6:5; 8:5 21:10 Lahenda Nadedenuꞌ ara Tutuin 11:28 21:24 Susura Dudui Nadeꞌ a 6:13-21 21:25 Lahenda Nadedenuꞌ ara Tutuin 15:29 21:27-29 Lahenda Nadedenuꞌ ara Tutuin 20:4 * 21:30 Lahenda malelaꞌ ara rae, ta bole maꞌisa lahenda nai Manetualain Uma Mamaso Inan daleꞌ. Tehuu, hapu bea maso daleꞌ neu tai na apa susuraꞌ nai mei tutunu-hohotuꞌ a, tuka agama Yahudi a atoran na, lahenda ta bole tao ni hata-hata esa boeꞌ. Huu ria na, de lahenda Yahudi ra ta nau Paulus masoꞌ leo Uma Mamaso Ina ria mata na neu. De ara ena etu lelesu ina ra. 21:40 ‘Lahenda Ibrani’ roo ‘Lahenda Yahudi’, nana nusaꞌ esa, nadeꞌ dua.