28
Nai pulu Malta
Ami basa bei losa madaꞌ lain noo soda-moleꞌ, besaꞌ ko ami bubuluꞌ mae ria nana pulu Malta. Nusaꞌ ria lahenda nara sipoꞌ ra ami noo malole. Uda mai naroo nai naa, masufu na seliꞌ, boe ma rina ara ratutuꞌ ai nai tasi a suu na, de ara hule fo ami meu mamaneru. Paulus boe tuka neu hehere ai fo tutuꞌ. Ana bei fua ai-natutuꞌ ara reuꞌ ai lain, keke neu te, meke manuu raso esa lodo mai, huu noo ai a nahaa na, boe ma meke ria aa na Paulus lima na diti naheren.
Malta lahenda nara rita meke ria diti loe-loe neuꞌ Paulusꞌ lima na, boe ma ara esa dedea noo esa rae, “Lahenda ia bate naisa lahendaꞌ. Leoꞌ ria boe, ana lui na aon neme nafa ani mai, tehuu tebe ria ua-nale na. Te bea rina tao salaꞌ soo, ria muste lepa na seluꞌ ana, de ta bisa nasoda soꞌ.” 5-6 Lahenda sira aafi nara rae, bate seluꞌ bai-anaꞌ te Paulus lima na peta soo, ma keken neu te, Paulus tuda de maten.
Tehuu Paulus nala pisi heni meke ria leo ai lain neu, ma ana ta nameda hedis bai-anaꞌ boeꞌ. Lahenda sira rahani doo-doo ana, tehuu Paulus lima na ta nasala hata esa boeꞌ, de ara afi reu mai rae, “Bate ramatua sosokoꞌ a ia ou!”
Ta dooꞌ a neme mamanaꞌ ria hapu gubernor uma nara, ma dae ra loa na seliꞌ. Gubernor ria, nade Publius, mai sipoꞌ ami nai tasi a suu na, basa boe ma, ana hule ami fo meu leo lalai nai ria uma na. Nai naa, ana nalalau ami faiꞌ telu.
Tepoꞌ ria, gubernor papa boki na namahedi ao lu maiꞌ, ma ana sali-sali mesan ta pake hahaeꞌ fa. Paulus neu dama ni nai kaman daleꞌ, de fua lima na neuꞌ touꞌ kamahedis ria fo hule feen, boe ma ana teꞌe tutiꞌ a. Ara bei rita gubernor papa na teꞌe na aon boe ma, lahenda kamahedi fekeꞌ ara leo Paulus mai, ara hulen fo puli naa sii. 10 Basa boe ma lahenda sira ratudu sira dale makasi nara, de reni hata parseen dodou-inaꞌ fee ami.
Paulus asa reme Malta mai leo Italia reu
11 Ami leo nai Malta bulaꞌ telu, losa nafa ani a hahae. Tepoꞌ ria fai nafa ani a, nana ofaꞌ esa, nade ‘Ana Kaduaꞌ’,* neme Aleksandria nafu nai pulu ria. Nai ofaꞌ ria laka na, pasaꞌ ra ramatua sosokoꞌ kaduaꞌ a patong na. Ami nau saꞌe ofaꞌ ria maroo leo Roma meu. De faiꞌ fo ami sakaꞌ saꞌe, boe ma lahenda Malta ra reni fee ami tua-lepa noo hata fekeꞌ fo rina ami parluu nai ofaꞌ lain.
12 Ami laꞌo bai-bai boe ma, ami losa kota Sirakusa nai pulu Sisilia, de nafu nai naa faiꞌ telu. 13 Neme naaꞌ mai, ami tuturu tuka-tuka Sisilia tasi suu na, basa boe ma, ami losa kota Regium. Balahaꞌ boe ma, ani ona-sa fufuu na nasaꞌ a boe ma, ami laꞌo maroo, nana ofaꞌ a laiꞌ mesan, de malua seluꞌ boe ma, ami losa kota namo-seseeꞌ Putioli. 14 Nai naa, amiꞌ onda ela ofaꞌ ria, boe ma ami meu saka Yesus lahenda nara. Ami bei maneta moo sii boe ma, ara hule ami leo moo sii. Ami leo moo sii mamasoꞌ esa, basa boe ma ami moi lakoꞌ a leo Roma meu. 15 Tepoꞌ Yesus lahendan fo rai Roma, ara ramanene ami sakaꞌ leo naaꞌ meu, boe ma ara mai soruꞌ ami nai eno taladaꞌ. Ruma hapu ami nai Pasar Apius; fekeꞌ ruma hapu ami nai mamanaꞌ esa, nade Pasanggrahan Telu. Paulus bei nita sii boe ma, ana hule makasi dodouꞌ neuꞌ Amaꞌ Manetualain, ma dale na namahoꞌo.
Paulus nai Roma
16 Losa nai Roma, [soldadu ra ena lahenda mana-hukuꞌ ara reuꞌ bui daleꞌ] tehuu Paulus soo na taꞌa. Ara rataaꞌ ana fo bole seba uma. Nai naa, ana leo noo soldadu esa fo nanea nahere ni. Ara heke rabua dua sii lima nara bai-seriꞌ neniꞌ tali besi.
17 Basa faiꞌ telu boe ma, Paulus naloo basa lasi Yahudi manai naa ra, fo mai raneta roon. Faiꞌ fo ara rabua boe ma, ana nafada sii nae, “Basa toranoo kara emi! Au nai ia, nana huu lahenda Yahudi ra homu ra au nai Yerusalem. Basa boe ma, ara tuluꞌ au leo mana-pareta Roma lima dale nara. Seko-nate au ta asala hata esa boeꞌ! Au ta tao nalena-lakaꞌ neuꞌ ita nusa isi nara esa boeꞌ, ma neu ita hada na atoran fo rina ita sipo nemeꞌ ita bei-baꞌi nara mai. 18 Mana-pareta parisaꞌ au dedea ka nai ele soo, tehuu ara ta hapu salaꞌ esa boeꞌ, fo ela naraa laꞌe huhukuꞌ. Huu ria na, ara nau poꞌi au. 19 Tehuu noo lahenda Yahudi ra malaka nara ta nau sipoꞌ mana-pareta naꞌeꞌetun fo ela poꞌi au, huu ria naa, nau doo ta nau fa, au muste kolaaꞌ nai nusaꞌ a huu na. Au tao leoꞌ naa tehuu au ta anuu daleꞌ fo nau kolaaꞌ au nusa isi kara fa. 20 Dedeaꞌ ria tao na au losaꞌ abua oo toranoo ara nai ia. Nemeꞌ naa fo elaꞌ ita basa dedea raoꞌ hata fo lahenda Yahudi ra rahanin; riiꞌ ita basa tamahehenaꞌ neuꞌ Maneꞌ fo Amaꞌ Manetualain feen mai neni soda-moleꞌ neu ita lahenda Israel. Noo eno a rina, losaꞌ ara heke au reniꞌ tali besi ia.”
21 Basa boe ma, ara sipoꞌ rae, “Losa besaꞌ ia, ami bei ta sipo susuraꞌ esa neme Yudea mai boeꞌ, fo tui toranooꞌ a dedea ma. Leoꞌ naa boe, toranoo-toranooꞌ fo reme naaꞌ mai, ara ta tutui hata-hata esa, laꞌe toranoo Paul boeꞌ.” 22 Tehuu ami mahiiꞌ mamanene hata fo toranoo a mamahere, nana ami mamanene nai basa mamana a lalaꞌen soo, rae lahenda ara ta sipoꞌ partei Kristen nara nanorin, tehuu tea naa riiꞌ beaꞌ, ami bei ta bubuluꞌ fa, de toranoo a mafada fee ami dei.”
23 Boe ma, basa sii rala-haraꞌ here ra faiꞌ esa, fo raneta seluꞌ bali. Losa fai naa, boe ma lahenda dodouꞌ mai tesa nai Paulus uma na, de ana tui fee sii Amaꞌ Manetualain pareta Na, neme balahaa-anan ria mai losa ledo leodae na. Ana hai neme baꞌi Musa susura na isi na, ma neme Amaꞌ Manetualain mana dedea feke nara susura dudui nara, fo nau tao naa sii ramahere neuꞌ Yesus.
24 Ara ramanene basa Paulus dedea na boe ma, ruma ramahere, tehuu ruma ta ramahere fa, 25 de ralelena aoꞌ esa noo esa, losaꞌ ruma nau ralai reu sii. Tehuu, Paulus dedea nae, “Tebe emi malelena aoꞌ ia, nana naraa noo hata fo neme uluꞌ mai Amaꞌ Manetualain Dula-dale Malalao-malalafu Na nafada neuꞌ baꞌi Yesaya, 26 nae,
‘O mu mafada nusaꞌ ia mae,
“Neuꞌ ko emi mamanene Au dedea Ka laꞌoꞌ naroo,
tehuu emi ta mala baiꞌ boeꞌ!
Emi mita laꞌoꞌ naroo hata fo Au taon,
tehuu emi ta tao daleꞌ neu fa.”
27 Huu fo nusaꞌ isiꞌ ia dale nara mepe naseliꞌ.
Ridoo nara boe ta nau ramanene soꞌ!
Ma mata nara boe poke sii soo!
Nemeꞌ naa fo elaꞌ bosoꞌ boe ramanene bali;
Ma nemeꞌ naa fo elaꞌ mata nara bosoꞌ boe rita bali.
Ma nemeꞌ naa fo elaꞌ dale nara poke raroo leo.
Losaꞌ ara ta bubuluꞌ enoꞌ fali leo Au mai bali,
De bei leo beaꞌ bali fo Au bisa tao matalolole sii?’ ”
28 Ma teꞌe ao na, Paulus nafada nae, “Dadi leo iaꞌ, toranoo kara! Emi muste bubuluꞌ mae besaꞌ ia, Amaꞌ Manetualain fee soda-moleꞌ neuꞌ lahenda ta Yahudi fa, huu sira boe nau ramanene Ni.” 29 [Paulus dedea basa nae leoꞌ naa boe ma, basa lahenda sira fali reu sii. Tehuu duduꞌa-aafi nara ta sama soꞌ, ma esa nahuu noo esa].§
30 Paulus seba uma ria ma ana leo nai naa, losa teuꞌ dua. Lahenda ra mai sakan elaꞌ raneta roo ni, ma ana sipoꞌ asa noo namahoꞌo. 31 Noo ria naa, ana hapu lelaꞌ fo tui fee sii Amaꞌ Manetualain pareta Na, ma nanori fee sii Ramatua Yesus Eno Masoda Na. Ana naparani dedea neuꞌ loa naa, ma ta hapu hata esa babaa ni boeꞌ.
Papa Teofilus malole aoꞌ on! Au tutui ka teꞌe naaꞌ soo.
Makasi.
Neme au, Lukas
* 28:11 Tuka lahenda ma nai na agama naa, ana kaduaꞌ sira nade Hastor noo Puloks. Sira dua nana ofa-isiꞌ a ramatua sosoko na 28:15 Pasar Apius doo-doo na neme Roma mai, ee kilo hitu hulu, ma Pasanggrahan Telu a doo-doo na, kilo lima hulu telu 28:16 a: Hapu dudui Yunani maꞌuluꞌ ruma, ta pake dedeaꞌ fo nai mana-tao tanda ria daleꞌ 28:16 Lahenda Nadedenuꞌ ara Tutuin 28:20 28:19 Lahenda Nadedenuꞌ ara Tutuin 25:11 28:27 Yesaya 6:9-10 § 28:29 Lalane ia re ta hapu sii rai dudui Yunani paraaꞌ hida fa