11
Jesupi Yeꞌyapi, Maijaꞌquëre Se̱ñe
(Mt 6.9-15; 7.7-11)
Ti̱jupë Jesús Maijaꞌquëre se̱ni tëjisi maca i̱ yeꞌyacohuaꞌi aquëpi capi, i̱te. Ëjaë, yeꞌyajë̱ꞌë, Maijaꞌquëre se̱ñe, Juan i̱ yeꞌyacohuaꞌire yeꞌyaquë paꞌiseꞌeje̱.
Caquëna, Jesupi sehuopi:
“Se̱cohuaꞌi pani ñeje cajë̱ꞌë:
Yëquë Jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquë,
Mëꞌë mami deꞌoyere paꞌë.
Mëꞌë cua̱ñeñe daija̱quë yëquëna,
Mëꞌë yëyepi yoꞌoye paꞌija̱ꞌquë, iye yejaje̱, maꞌtëmo yoꞌoyeje̱ paꞌye.
Iye muꞌse a̱i ja̱ꞌñere i̱sijë̱ꞌë, caraye peoye.
Yecohuaꞌipi yëquëni doꞌi pajëna, sa̱i deꞌhuacaiyeje̱ paꞌye mëꞌëpi yëquë doꞌire sa̱i deꞌhuacaijë̱ꞌë.
Neñañe paꞌito mëꞌëpi coꞌayere nejocaijë̱ꞌë.”
Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire:
“Mësaru aquëpi teꞌire i̱ cajeire paquëni ja̱ëpi ñami jopo i̱ huëꞌena dani caji, i̱te: ‘Cajei, toaso̱ a̱o i̱sijë̱ꞌë, coꞌyoja̱ꞌquë aꞌë.’ Yëꞌë cajeipi yure ti̱taëna, a̱oñepi peoquëna, cayë, caji. Caquëna, tuꞌrihuëpi de sehuoquë casipi: ‘Jo̱sa da cayë. Eta saꞌro si̱osicoa. Jere mëꞌëre i̱sisiꞌquë coa huëiyeꞌni, tsi̱ ja̱ꞌre u̱ini.’ Ja̱je casiquëtaꞌa cajei paꞌisi doꞌire huëni i̱siye pa̱pi, coa jo̱sa jerepa se̱maꞌquëni caquë huëni i̱sipi, siꞌaye i̱te caraseꞌere. Ja̱je paꞌina, yëꞌëpi cayë, mësarute: Se̱jëꞌë. Maijaꞌquëpi i̱sija̱ꞌquë api. Coꞌejë ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë. Eta saꞌrona tëꞌcajëna, huiꞌyosipi. 10 Ja̱je paꞌina, se̱quëpi i̱si cua̱ñoñe paꞌiji. Cuiꞌne coꞌequëpi ti̱ꞌañe paꞌiji. Cuiꞌne eta saꞌrona tëꞌcaquëni huiꞌyocaiye paꞌiji.
11 Mamaquëpi panre se̱ina, quë̱na përe i̱siꞌñe paꞌi aꞌë mësaru aquë je̱ꞌquë mamaquëre ¿panitaꞌa huaꞌire se̱ina, a̱ñani a̱oꞌñe paꞌi aꞌë? 12 ¿Pa̱nitaꞌa tsiapëre se̱ina, pu̱nini a̱oꞌñe paꞌi aꞌë? Pa̱ni. 13 Ñajëꞌë. Mësaru coꞌacohuaꞌitaꞌa mamajëre oijë deꞌoyere i̱sicohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌiye sëte mësaru Jaꞌquë ai jerepa oiquë sëte i̱ deꞌo joyore pañuꞌu cajë se̱cohuaꞌire i̱sija̱ꞌquë api.”
Jesupi Huati Tutupi Yoꞌoji, Coa Caye
(Mt 12.22-30; Mr 3.20-27)
14 Yequë muꞌseña huatipi coca camaꞌquëre nesiquëni Jesupi huatire eto sauna, coca capi, camaꞌquë paꞌisiquëpi caquëna, ñajë jai pa̱i ai cuasahuë, merepa yoꞌo uꞌni iye cajë. 15 Yecohuaꞌipi cahuë:
“Huatiohuaꞌi ëjaë Beelzebú tutupi yoꞌoji, iquë, huatire eto saoquëna, ñajë.”
16 Yecohuaꞌipi pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe maꞌtëmo ayere yoꞌo i̱ñojëꞌë cajë se̱iꞌë. 17 Ja̱ se̱cohuaꞌi cuasayere asaquëpi ja̱ohuaꞌire capi:
“Teꞌe yeja ëjaohuaꞌipi jopoja̱ꞌa huasicohuaꞌi pani sa̱ꞌñe uihuani coꞌye i̱ohuaꞌi yejare nejoñë. Cuiꞌne teꞌe caje tsëcapë paꞌisicohuaꞌipi hua saisicohuaꞌi pani sa̱ñope yoꞌojë i̱ohuaꞌija̱ꞌa peo hue̱ꞌña ne huesëyë. 18 Satanáspi i̱ tsëcapëni sa̱ñope yoꞌoquë pani ¿me siꞌaohuaꞌi cua̱ñe ti̱ꞌañe paꞌiquëꞌni? Iye cayë, mësarupi yëꞌëni Beelzebú tutupi huatire eto saoji cajëna. 19 Ja̱je yëꞌëpi Beelzebú tutupi yoꞌoquë paꞌito, ¿nepi mësarute tuicohuaꞌire tutu i̱siyeꞌni, huatiohuaꞌire eto sao ja̱ꞌñe? Ja̱je paꞌina, i̱ohuaꞌini mësarupi se̱ni asajë̱ꞌë, quëaja̱jë. 20 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌë cato Maijaꞌquë tuture papi huatire eto saoquë yoꞌoyë. Ja̱je paꞌina, yëꞌë yoꞌoye cato Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌtepi tsoe ti̱tapi caquë i̱ñoñe aꞌë.
21 Ai tutu quëꞌipi cuiꞌñasiquë i̱ coꞌamañare deꞌoye ñaquë paꞌito, yecohuaꞌije̱ jioye peoji. 22 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yequë ai jerepa tutu quëꞌipi cacani i̱te quëco saoye paꞌiji. Ja̱ maca siꞌaye i̱ quëcoquë uihua ja̱ꞌñere paseꞌe jioni i̱ tse̱ deꞌhuaye paꞌiji, i̱ paseꞌere.
23 Ja̱je paꞌina, yëꞌë yoꞌoyere deꞌoji cacaimaꞌquë cato yëꞌëre sa̱ñope yoꞌoquë api, cuiꞌne yëꞌë ja̱ꞌre teꞌe tsiꞌsomaꞌquë pani, coa ne tiya saoquë api.
Coꞌa Joyopi Cuiꞌnaona Coꞌiye
(Mt 12.43-45)
24 Huatipi pa̱ini paꞌisiquëpi eta saisiquë pani coa cue̱ne yejañare cuꞌiji, pëa hue̱ꞌñare coꞌequë. Ja̱je coꞌequë ti̱ꞌamaꞌë coꞌisiꞌi yëꞌë etani daisi huëꞌena cuasaji. 25 Cani coꞌiquë ñaquëna, deꞌoyerepa yuani ne deꞌhuaseꞌeje̱ paꞌipi paꞌiji. 26 Paꞌina, ñani sani siete huatiohuaꞌi i̱ jerepa coꞌacohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni cacani cuiꞌnaëna, pëasi maca yuretaꞌa ja̱ꞌnë paꞌiseꞌe se̱ña maca coꞌaquë paꞌija̱ꞌquë api.”
Nuñerepa Sihuaye
27 Jesús ja̱ yëꞌtaꞌa i̱tire caquëna, pa̱i jopopi nomiopi cuio:
“Mëꞌëre co̱ani ai deꞌhuasico ai sihuaco paꞌico.”
28 Ja̱je cacona, i̱pi capi:
“Ai jerepa sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquë caye asacohuaꞌipi cuiꞌne sehuocohuaꞌipi.”
Coꞌacohuaꞌipi Se̱ñe, Pa̱i Yoꞌo Ti̱ꞌa Maꞌñere
(Mt 12.38-42; Mr 8.12)
29 Pa̱ipi Jesús quë̱no macana tsiꞌsini saijëna, i̱pi coca ca huëopi:
“Iyeꞌnë pa̱i coꞌacohuaꞌi aꞌë. Ja̱je paꞌiohuaꞌipi se̱ñë, pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñere yoꞌo i̱ñojëꞌë cajë. Ja̱re se̱toje̱ Maijaꞌquë yoꞌo ja̱ꞌñere quëacaiquë Jonás yoꞌoquë paꞌiseꞌeje̱ paꞌye deꞌoye yoꞌo i̱ñoñe paꞌiji. Mësaru yëyere i̱ñoñe peosipi. 30 Jonás Nínive daripë pa̱ire Maijaꞌquë caseꞌere i̱ñocaiquë pajiꞌi. Cuiꞌneje paꞌisiquëpi yure Pa̱i Mamaquëpi yure paꞌicohuaꞌire i̱ñojaꞌquëpi paꞌiji. 31-32 Nínive daripë paꞌicohuaꞌipi pa̱i ñape yoꞌoseꞌe ña muꞌse huëni iyeꞌnë pa̱ire sa̱ñope caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Jonáspi Maijaꞌquë cocare quëaquëna, asani ja̱ꞌrë paꞌiseꞌe je̱oni po̱nësi doꞌipi. I̱ñore yure Jonásre tëto saisiquëpi paꞌiji. Pa̱i ñape yoꞌoseꞌe ña muꞌse paꞌi maca iye pa̱ire i̱ohuaꞌi yoꞌoseꞌeje̱ paꞌye sa̱i maca ti̱ꞌaëna, huëꞌehuë te̱ꞌte pa̱i ëjaopi huëni nejoñe paꞌiji caja̱ꞌcoa. I̱o soꞌo yejapi Salomón ta̱ꞌñe yoꞌoye asasiꞌi caco daisi doꞌire. I̱ñore Salomón jerepa paꞌipi paꞌiji, yure.
Maire Miacaiye
(Mt 5.15; 6.22-23)
33 Toa tsë̱oni yahueye peoji, pa̱nitaꞌa mahuë sa̱ꞌnahuëna ayaye peoji. Ja̱je yoꞌoye pa̱jë coa ai jerepa ë̱mëjeꞌena nëcoyë, daicohuaꞌire miacaija̱ꞌconi. 34 Ca̱përe ñaco ca̱ miacaiye paꞌiji. Ja̱je paꞌina, mëꞌë ñaco ca̱pi deꞌoyere ñañe paꞌito më ca̱pëje̱ deꞌoye miacaisico paꞌiji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mëꞌë ñaco ca̱pi coꞌato siꞌa mëꞌë ca̱pëje̱ ai yoꞌoyere paꞌiji. 35 Deꞌhua ñajëꞌë, mëꞌë miañe paꞌiyere, neañena po̱nëmaꞌconi caquë. 36 Ja̱je paꞌina, mëꞌë ca̱pëpi miañe jopore paꞌito siꞌaye ti̱ñarepa ñañe paꞌiji, neañe peoto. Toa tsë̱ocopi miacaina, ñañeje paꞌye.”
Fariseohuaꞌire Cuiꞌne Cua̱ñeseꞌe Yeꞌyacohuaꞌire Sa̱ñope Caye
(Mt 23.1-36; Mr 12.38-40; Lc 20.45-47)
37 Jesús coca ca tëji maca, fariseopi Jesure huëopi, i̱ huëꞌena a̱o sani a̱ijëꞌë caquë. Huëouna, sani jaꞌrupi a̱o a̱i saihuëna. 38 Jaꞌruna, fariseopi jë̱ña tsoajë̱ꞌë a̱imaꞌnë cua̱ñeseꞌere yoꞌomaꞌajiꞌi, ñaquë cuasapi. 39 Ja̱je cuasaquëna, Ëjaëpi capi, i̱te:
“Mësaru fariseo pa̱i cato coa ë̱mëjeꞌe u̱cu duruhuë̱aseꞌe cuiꞌne quë̱na neꞌñaseꞌe tsoacohuaꞌi aꞌë. Ja̱je yoꞌocohuaꞌitaꞌa sa̱ꞌnahuë cato siꞌsio. Yecohuaꞌi payere yëcohuaꞌipi cuiꞌne coꞌayepi ti̱mësicohuaꞌi aꞌë. Mësaru cuiꞌne paꞌiyë. 40 Huesëohuaꞌi, ña maꞌñe ë̱mëjeꞌe nesiquëpi sa̱ꞌnahuë ayeje̱ Maijaꞌquëpi neseꞌe aꞌë. 41 Ja̱je paꞌina, peocohuaꞌina i̱sijë̱ꞌë, mësaru sa̱ꞌnahuë payere. Ja̱je yoꞌoto siꞌaye tsoa to̱seꞌe paꞌija̱ꞌcoa.
42 Teayerepa mësaru fariseo pa̱i maña. Mësarupi diez topë̱a neni teꞌore Maijaꞌquëna i̱siyë, a̱iñena huëo së̱ñe nejë a̱iñere, cuiꞌne ta̱seꞌe co̱ni. Ja̱je deꞌoye yoꞌojëtaꞌa nuñerepa deꞌoye yoꞌoyere cuiꞌne Maijaꞌquë oiyeje̱ paꞌye yoꞌoyere peocohuaꞌipi paꞌiyë. Ja̱je paꞌina, iyere yoꞌoye paꞌiji, mësaru tsoe deꞌoye yoꞌoyena co̱ni.
43 ¡Teayerepa mësaru fariseo, pa̱i maña! Pa̱i tsiꞌsi huë̱ꞌñare deꞌo saire ñuꞌijëna, ñajë pa̱ipi jerepa paꞌiohuaꞌi aꞌë caja̱jë cuasacohuaꞌi aꞌë, cuiꞌne coꞌamaña huero hue̱ꞌñare nëcajëna, jai pa̱i i̱ti maca ñacohuaꞌipi jerepa paꞌiohuaꞌi aꞌë cajë deꞌoye pëpaja̱jë cajë, mësaruje̱ teaye yoꞌocohuaꞌi aꞌë.
44 Cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseo pa̱i co̱ni teayerepa coa cacohuaꞌi aꞌni, ta̱si daripëje̱ paꞌiohuaꞌini, pa̱i ñamaꞌpë tsaꞌcujë siꞌsi neñeje yoꞌoyë.”
45 Ja̱je caquëna, cua̱ñeseꞌe yeꞌyaquëpi ñeje caquë sa̱ñope sehuopi:
“Yeꞌyaquë, ja̱je mëꞌë cani yëquëreje̱ tea ju̱ꞌi cayë.”
46 Ja̱je caquëna, Jesupi sehuopi:
“Teayerepa mësaruje̱ cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌije̱ yoꞌoyë. Yecohuaꞌiseꞌere dëquë coꞌamañare hueꞌocaiyë. Ja̱je yoꞌojëtaꞌa mësarupi teꞌe moño macaje̱ se co̱caiye coecohuaꞌi aꞌë.
47 Maijaꞌquë yoꞌo ja̱ꞌñere quëacaicohuaꞌire ja̱re mësaru aiohuaꞌipi huani je̱oni ta̱si daripë̱are mësaru teayerepa ne deꞌhuacohuaꞌi aꞌë. 48 Ja̱je yoꞌojë mësaru aipë yoꞌoseꞌere deꞌoji cuasajë yoꞌoye ñañe paꞌiji, mësarupi i̱ohuaꞌi huani ta̱si daripë̱are ne deꞌhuajëna.
49 Ja̱je paꞌina, Maijaꞌquë i̱ ta̱ꞌñe asayepi capi: ‘Jëjo saoja̱ꞌquë aꞌë yequë muꞌse yoꞌo ja̱ꞌñere ca nëocohuaꞌire cuiꞌne sahuani yëꞌë coca quëacohuaꞌire nesicohuaꞌireje̱ ja̱ohuaꞌini huani je̱ajaꞌcohuaꞌi aꞌë, yecohuaꞌini coa jo̱sa yoꞌojë.’ 50 Ja̱je paꞌina, yeja deꞌhuasi macapi i̱te quëacaicohuaꞌire huaisi doꞌire yure paꞌi pa̱ini Maijaꞌquëpi se̱jaꞌquë api. 51 Abelre huaisi macapi cuiꞌne Sacariare huaisi macaja̱ꞌa acohuaꞌi doꞌire yëi ñamare ëo hue̱ꞌñana cuiꞌne Maijaꞌquëre se̱ huëꞌena joporepa. Ja̱je paꞌina, nuñerepa cayë quëapi, yure paꞌi pa̱ina se̱jaꞌquë api, tsie doꞌire.
52 Teayerepa mësaru cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi nuñerepa cocare yahueyë. Ja̱je yoꞌojë coejë yecohuaꞌi asañuꞌu cajë yëcohuaꞌireje̱ ë̱sejë sa̱ñope yoꞌoyë, mësarupi.”
53 Ñeje Jesús caquëna, asani cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌi cuiꞌne fariseohuaꞌi ai pë̱titeiꞌë. Ja̱je paꞌijë jaiye se̱ huëohuë. 54 Se̱jëna, tayo sehuouna, ñani tse̱añuꞌu, coꞌaquë api caja̱jë cuasajë.