7
Stiven lida ondon mashin or saweri
Urik hetpris Stivenin ormu silira, �Mashi kas ma tondo mirin li mbawa omendinga os mo wahau?� Urik Stiven mu mbara, �Mahasanje, avoko anhi jirin. Ji misi. Os neloko nihi Abraham yanga Haranik or i namber, os yanga Mesopotemiak or liri wolo, Avui Wasilaka hevenik fehe kwambu wasilaka ngashi ormu Abrahamik talara. + Uhu ormu orin sawera, �Mir yanga mihi nga mahasanje mihi nga halashihi misambi os mirin a lai halashinak mi likwa mishi orok ika.� Karem or mbashirik Abraham yanga Mesopotemia os Kaldia ma ondo li lindari mishin or halaha ormu yanga Haranik ira. Orok er or lihi avoko orhi hashirik Avui Wasilaka or mbashirik misambi tos ji liwa torok ta liri ria. + Oro wolok Avui Wasilaka misambi toso mbeek orin or hari ambu sir, wahau. Hako or mbari karem, misambi toso avak orhik si nashindanak kumak jinirmbanira orhi lihik nakwa sira, karem mbari ria. Hako os mashi oson erem or mbari wolo, Abraham mbeek jikisi nga nor nari wolo ambu sir. + Avui Wasilaka Abrahamin ormu sawera, �Jinirmbanira mihi avak mahi kuyanga lasik li ihi akishmakishak nakwa lira. Unak ma orok fehenda ondo avak asama 400-ik lirin kavakavak li ukwa lira. + Hako ma ol lirin kavakavak uwa ondo avak kavak a nakwa lir. Ushinak kumak jikisi lihi ondo avak misambi oson li halaha indik kuyanga torok li raha anin lotu ukwa lir.� + Uhu Avui Wasilaka Abrahamin ormu sawera, �Mir avak masamsishi mihin koro. Oso suman mir nga na tivikwan heimakwa sira.� Urik Abraham mashi orhin or misindiyaha os or mbari hom ormu ura. Erem or ushirik Abraham nokove orhi Aisakin simu wara. Niri 7-pela am li ishirik Aisakhi masamsishin ormu korora. Ushirik Aisak nokove orhi Jekopin simu wara. Ushirik Jekop oto nokove orhi ondo neloko nihi 12-pela ondon limu wara. Lar Josep oria. +
Urik Josep sanje orhi ondo orin li heyehe olmu wapkava hishira. Uhu ma anandihi tavak Josepin li haha yan limu lara. Ushirik Josepin li laha yanga Ijipik limu ira. Hako Avui Wasilaka or nga nor sihi nomorawu orhik talarin kopshan or mbashirik ormu sira. + 10 Uhu orin or jelyaha armesarmek orin or ushirik hishiyari orhi wasilakak si nashirik, king Ijipik fehe or heyehe or rupshihi orin or mbashirik malakamak ormu nara. Malakamak or naha hulaima nokopman or arangoho kinghi aka nga ormu washilira. +
11 Hako oro wolok yanga Ijip nga yanga Kenan nga akwa mendek si nashirik wasilaka mendek limu erenghara. Urik neloko nihi nga akwa mendek si narik olmu erenghara. + 12 Hako Jekop or misiri yanga Ijip akwa nga nari sir. Uri osik jikisi orhi ondon or mbashirik yanga Ijipik li ihi akwan li frungawu laha indiyok limu tara. 13 Ushihi indiyok limu ira. Urik Josep lirin ormu sawe mbara, �An Josep anira,� karem or mbaha king Ijipik fehe oton er nga mashi oson ormu sawera. + 14 Ushihi Josep or mainharik Jekop jikisi jinirmbanira orhi 75 ondon or laha Josepin li heyekurik Ijipik limu ira. + 15 Ijipik li i lihi Jekop orok ormu hara. Urik ol nakrem li iri ondo er nga limu hara. + 16 Ushirik maninimba lihi ondon li laha indiyok yanga Kenan orok limu ira. Uhu yanga las Kenan orok nandari Sekem orok li laihi sunja aka orok limu wakor owera. Sunja aka oso Abraham angop maskop yan or laha Hamorhi jikisi ondohin or frungawuhundari sira. +
17 Avui Wasilaka os or ukmbaha mas Abrahamin or sawehendari oso am si talakuri wolok osmu nara. Oso wolo nirambara Jekophi ol Ijipik liri ondo musha mendek nari lira. + 18 Josep hashirik kandakar nga nambek li lihi Ijipik fehe ma lar kingik ormu nara. Or mbeek lerawu jivi os Josep orok or lahandarin heyendari ambu ri. 19 King oto Judama ondon kavak or nakmbaha lirin ormu mbara, �Jikisakri ol akri li wawa ondon ji laha hikrik ji ormbeshinak li haka,� karem ormu mbara. +
20 Oro wolok Moses nijava orhi orin simu wara. Si wari Avui Wasilakahi misokomek jivi mendek or nashirik niyaka nalmingrip fri wanyishirik akakop ormu wara. + 21 Hako king mbari mashi oso kwambu mendek si nashirik fri misihi akakop fri oweshirik or wahandarin fri halaha orin fri laharla hikrik fri oweshirik ormu wara. Ushirik king jikisnokopji orhi osmu i laha jikisi sihi hom simu simbi lahayara. + 22 Moses am or saha mbele mbele hishiyarinda jivi Ijipik nandari ondon ormu heitakora. Erem or naha mashi os or mbari kwambu nga si narik lerawu kwambun ormu lara.
23 Moses asama orhi am 40-k or naha orhi ma ol akishmakishak naha Ijipik fehe ondonjik lerawun men landari ondon or heyekurik ormu hishira. 24 Or ihi nor heyeri Ijipik fehe ma lar ormu Israelik fehe ma larin kavakavak ura. Urik Moses mu Israelik fehe ma otonjik or sihi Ijipik fehe oton ormu mandingormera. + 25 Moses or hishiri karem, or avak Avui Wasilaka mbashinak Israelik fehe ondon or laha li ikwa ri, karem hishiri ora. Hako lir mbeek erem hishiri ambu lir. 26 Wahandaha nor i heyerik Israelik fehe ma ambe lap opmu anajira. Urik fririn or arangokmba uhu ormu mbara, �Shir Israelik fehenda ambe osh te. Mberem ushiwak shihi ambek shi anajikwak shi undua?�
27 Karem or mbarik ma or ma anandin havahavan jiri ma oto Mosesin or tololafaa normu mbara, �Mayam si. Lawe mirin malakamak mbashiwak nirin mi heyembakwak mi undu? 28 Mir anin mi mandingormekwak mimu hishindu, os hinyer Ijipik fehe ma oton mi mandingormeri hom?� 29 Moses mashi oson or misihi or ajehe ormu tulu ira. Or tulu ihi yanga Midianik or ihi orok ormu nokop laha lira. Uhu jikishulayi orhi frijip nari vri. +
30 Asama 40 am si irik ensel lar mu Moseshik talara, misamtelmbamba os pasir telemba Sainai nandari mishi orok ensel oto mi kanda las hi ukruri nindik ormu talasira. + 31 Moses or heyeri hi oso mbeek mi oson uri ambu sir. Uri osik wavu musha mushak ormu hishira. Uhu armek or heyekurik pasir ormu i sira. Urik Wasilaka mu orin sawera, 32 �An God neloko mihi lotu undari anira. An God Abraham nga Aisak nga Jekop nga God lihi anira.� Urik Moses or lishnyafaha kwarnguarnaha or heyekurin ormu ajera.
33 Urik Wasilaka mu orin sawera, �Misambi os mi siwa oso anhi jivi mende sir. Uwa osik mir avak kumba ari mihin tloloka. 34 An os Ijipik fehe ma anhi ma ondon li uwak kavak li nawan angop a heyenda sir. An os li tlawan angop a misiwa sir. Uwa osik ter anhi ma ondon a jivinakwak amu rakanduwa. Uwa osik mir usanak a mbashinak Ijipik ika,� karem ormu mbara.
35 Mas wolok Israelik fehenda ma ondo Mosesin li turaha karem mbari lir, �Lawe mirin malakamak mbashiwak nirin mi heyembakwak mi undu?� karem mbari lir. Hako Moses oto Avui Wasilaka mbashirik or ihi lida lihik or naha lirin jelyakurik nari ri, os or sihi nor misirik mi kanda las hi ukruri nindik Avui Wasilaka sauharik ensel or saweri hom. 36 Moses oto nom maifuk or sihi Israelik fehe ondon or laha yanga Ijipin limu halara. Uhu mbele mbele ma undahi ambu nga apsham apshamhi ondon yanga Ijip orok or uhu Fa Nalo orok or uhu misamtelmbamba orok os asama 40-k li liri wolo er nga ormu ura. +
37 Uhu Moses oto Israelik fehenda ma ondon ormu sawera, �Avui Wasilaka avak ma lar jihi nindik or kamashinak profetik nakwa ria, tos an nawa hom.� 38 Undarik misamtelmbamba orok Moses nga neloko nihi ondo nga orok li tirsaha lirik ensel lar telemba Sainaik mashi Avui Wasilakahi ermba ermbak lindan ormu Mosesin sawera. Urik or nga mu nirin sawera. +
39 Hako mashi os Avui Wasilaka Mosesin or sawerik or nga neloko nihi ondon or saweri mashi oso lir mbeek misindiyari ambu lir. Lir mashi orhin li mblarna ormbehe wavu lihi indiyok Ijipik li ikurik hishiri lir. 40 Uhu Aronin limu silira, �Moses kar nirin Ijipik lahararik ni tahanda oto or mbele menden or landua. Nir ni nikishi nikishihi am ni krehew te. Uwa osik mir nirnjik god lal mi ushinak li maifu inak indiyok Ijipik ni ika.� + 41 Karem li mbaha mbele las bulmakau jikisi hom limu heimaha ura. Uhu haimba handambanda god lihi osonjik limu nambura. Uhu er limu rupkapshira, os tava lihik li toloho li uri god oson. + 42 Uri osik Avui Wasilaka lirin or kumaifa nor halashirik ta niyaka tashingraha ondo yejen limu lotu ura. Mashi oso jekamba profethik karem li kayehendari osa.
�Jir Israelik fehe ma jirin, ji misi. Asama 40-k os misamtelmbamba orok ji liri wolo anin ji nambukuri lal am laharari oj? Wahau.
43 Sel aka os ji kishari oso aka anhi ambu sir. Oso haimba handambanda god Molekhi nga tashingraha Refanhi nga frihi aka sira. Ovron ji lotu ukmbaha tava jihik ji uri vri. Erem ji uri osik avak a mbashinak yanga home mende Babilonik li laha ikwa jir.� Amos 5:25-27
Mashi Avui Wasilakahi karem mbahandari osa.
44 Neloko nihi os misamtelmbamba orok li liri wolo, lir Avui Wasilakahi sel aka nga nandari lira. Aka orok sunja frijip Avui Wasilakahi mashi nga nandari ovron li oweshirik wandari vri. Sel aka oso li uri Avui Wasilaka Mosesin or saumukushirik or heyeri hom, os or mbari nombo hom limu ura. 45 Ushindarik nirambara lihi sel aka oson li kishaha Josua nga nakrem li sihi awun li uhu ihi misambi os Judama ambu ondo liri mishin li hiniyin hongokurik olmu ira. Urik Avui Wasilaka mu Judama ambu ondon kria ormbera. Ma ondon or kria ormbeshirik sel aka oso li kisha ihi li oweshirik orok simu sira. Er si si ihi Devit mu kingik nara. + 46 Devit oto Avui Wasilaka rupshi mendendari ria. Undarik Devit Avui Wasilaka or Jekop lotu undari oton or sawehe normu silira, �Am mi mbashinak aka jivi las mirnjik a ukundan? Ushinak ma li ihi mirin orok li lotu ukwan.� + 47 Hako Avui Wasilaka mbeek or mbashirik Devit akan uri ambu ri, wahau. Solomon mu aka oson ura. +
48 Hako Avui Wasilaka kwambu ngashi or mbeek ma tavak li tolo uhunda aka orok linda ambu ri. Oso mas profet karem or mbahandari sir,
49 �Wasilaka karem mbari ri. Antonom heven nga misambi nga a tolonda nira. Mberem nanda akan anjik ji ushinak avai limasikundas? Wahau.
50 An anhinjik mbele mbele amber hevenik fehe nga misambik fehe nga antonom a urakonda lira.� Aisaia 66:1-2
Profet karem mbahandari ri.
51 Hako, jir mamblasamblan jinda jir. Sunguwavu jihi sunjakombe hom nanda jir. Jir Judama ambu ondo hom ji naha mbeek mashi Avui Wasilakahin misinda ambu jir. Uhu ermba ermbak Masikome orhin mblarnanda jir, os mas misumu walanga jihi undari hom. + 52 Misumu walanga jihi ondo profet ol Krais ma worna ma Avui Wasilakahi or takuri mashin sawendari ondon amber hom li mandingormendari lira. Uhunda osik jir erema. Ma worna ma Krais oton ji toloho wutari ondo lihi tavarenjek ji harik li jimandingormeshirik hari ria. + 53 Jir mashi Avui Wasilakahi os ensel li sawerin angop ji misiri sir. Hako mbeek ji tiyari ambu sir,� Stiven karem ormu sawera.
Sunjakomben li loho Stivenin li mandingormeri
54 Judama lida lihi ondo mashi os Stiven saweri oson li misihi er li waplelenaha fu nga limu tantlemantlembura. 55 Hako Masikome Avui Wasilakahi Stivenin kwambun hari ria. Urik heven yok or larasamawuhu ukruharanda Avui Wasilakahin or heyehe Jisas Avui Wasilakahi tapmama yok sirin ormu heyera. + 56 Uhu Stiven mu mbara, �Ji misi. An hevenin a heyewa angop sutlawa sir. Uwak Ma Jikisi Avui Wasilakahi ormu tapmama Avuihi yok sinduwa.� +
57 Mashi oson li misihi li waplelena mendehe wasilakak limu ushandashira. Uhu or mbari mashi oson li misikurin li turaha mambla lihin limu arangora. Li usaha shirinyambar li ihi Stivenin limu toltambanara. 58 Orin li toloho yanga hikriyok limu tololongo lalayira. Uhu sunjakomben li loho orin li jimandingormekmbaha limu ormbera. Ma ol Judama lida lihi li tirsandari mishik orin haimba handambari ma ondo kousamba lihin li tloloho lai jikanda ermbasi lar siri mishik limu owera. Hi orhi Sol oria.
59 Erem li ushihi sunjakomben li loho Stivenin limu jira. Urik ormu beten ura, �Jisas Wasilaka mirin te. Masikome anhi tava mihik amu halanduwa.� 60 Uhu kumbambongon or huvuhu wasilakak ormu mbara, �Wasilaka, mir avak kavakava os anin li uwan lirin wasan uwa hala.� Karem or mbaha normu hara. +
+ 7:2 Stt 11:31; 12:1 + 7:4 Stt 11:31—12:5 + 7:5 Stt 12:7; 15:18; 17:8 + 7:6 Stt 15:13-14; Kis 12:40 + 7:7 Kis 3:12 + 7:8 Stt 17:9-14; 21:4 + 7:9 Stt 37:11,28; 39:2,21-23 + 7:10 Stt 41:37-44 + 7:11 Stt 41:54; 42:1-2 + 7:13 Stt 45:1-4,16 + 7:14 Stt 45:9-11; 46:27 + 7:15 Stt 46:1-7; 49:33 + 7:16 Stt 23:2-20; 33:19; Jos 24:32 + 7:17 Kis 1:7 + 7:19 Kis 1:11-22 + 7:20 Kis 2:2 + 7:21 Kis 2:3-10 + 7:24 Kis 2:11-15 + 7:29 Kis 2:21-22; 18:3-4 + 7:30 Kis 3:1-4 + 7:36 Kis 7:3; 14:21; Nam 14:33 + 7:38 Kis 19:3 + 7:40 Kis 32:1 + 7:41 Kis 32:2-6 + 7:45 Jos 3:14-17 + 7:46 2 Sml 7:1-16 + 7:47 1 Kin 6:1-38 + 7:51 Ais 63:10 + 7:52 Mt 23:31 + 7:55 Sng 110:1 + 7:56 Kl 3:1 + 7:60 Lk 23:34