2
Yàa gɨnə Jesu Kris duwa
Wála gɨ ta lə da, dole gɨ geche gɨ Rom gɨ gɨ ꞌwogɨw Ogis u bɨw waygɨ woni giyə duwa ba hana āsɨnaw nare nə lew duwa lə pad. Āsa gɨ nare gɨ ta di i gɨ dɨrɨn̰ daa, àlal i wála gɨ Kirinus gɨ i gun gɨ Ogis ꞌwów hára chɨ́w dole dara ba lamna dwãr̰ĩ mana gɨ wama gɨ Siriyə. Gun gɨ we we kaw, so ha mana gɨ ciri duwa lə, ciri duwa lə me, gɨ ha jangaw gɨ sumɨw di lə sɨn̰. I dara ta di me, Josep kaw so mana gɨ ciri dɨ Najaret, dɨ i wama gɨ Galileyə, ba a nagɨ ha mana gɨ ciri dɨ Betɨlehem, dɨ i wama gɨ Judeyə. Ciri dɨ ta di, i ciri dɨnə dole gɨ pii gɨ gɨ ꞌwogɨwDabid duwa me, Josep i Dabid di mwàw me ca. Cendi ha day gɨ dyaməw dɨ Mari ca, dara ba gɨ ha janga sumdəgɨ. Me Mari da, i gɨ gudi lə nudədɨ lə ɗɨm.
Wála gɨ cendi wor dam lə Betɨlehem sɨn̰ da, Mari wála dɨra gaba yàa yala nem. Tandi yə̀ gorndɨdɨ gɨ man̰jɨli me, tandi legɨrɨw daa gɨ barge me àsɨw mana gɨ mani nə gɨ ɗangr̰ɨgɨ dara bwagɨ gɨ mani nə paga chími lə di dwar̰agɨ lə. Dara mana gɨ kulu gɨnə mɨje dayyə da, mana gaba ꞌya yengɨ daa.
Mana gɨ ciri dɨ Betɨlehem tuldɨ lə ib ib da, nare woni gama bage dam lə bam, dara gama gɨ bage day gɨ changa. Paja gɨ daa gɨnə Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ duwa mɨn dɨmə jisgɨ dɨdəgɨ lə ꞌyogɨ, me ꞌywagda gɨnə Mãr̰ĩ duwa ácn̰ɨgɨ mana bam sɨdəgɨ lə ɗən̰ ɗən̰. Ɨr̰ɨ lán̰a cor àlgɨ̀ nan̰e. 10 Me paja gɨ daa di waygɨ da: «Kalna àla lán̰a ɗi. Dwayna, nə hára wayang i nõ dɨ lade dɨ nare dan nə Israyel pad, sɨdəgɨ ha ꞌywalagɨ nan̰e. 11 Changa dɨ laba lə da, gɨ yàng aba bɨlə mana mɨn mana gɨ ciri dɨnə Dabid lə. I Aba ciri ɨnda, an̰ji i Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di. 12 Dwayna, anə ha ꞌwacn̰aw i man mo? Anə yarna dwe gɨ man̰ gɨ gɨ legɨrɨw daa gɨ barge me, gɨ àsɨw mana gɨ mani nə gɨ ɗangr̰ɨgɨ dara bwagɨ gɨ mani nə paga chími lə dwar̰agɨ lə da, i an̰ji.»
13 Mana gɨ ta lə dog da, paja nə daa nə ɗang nə gɨr̰e nan̰ dɨmə gɨra dayar gɨ paja gɨ pii di daa mɨn. Cendi tu diri me bow gɨ Mãr̰ĩ jilay ba da:
14 «Kal Mãr̰ĩ gaba dama daa cog sumɨw ꞌwagɨna me,
nare nə Mãr̰ĩ ùrgɨ sɨn̰a dɨdə ka da,
gɨ damna gɨ hɨlala jwam me ca.»
15 Mana gɨ paja di ɓɨr̰ɨn̰ yá daa kal woni gama bage di mwom da, cendi wajɨbɨ gwale bulə dayyə ba da: «Caga da, hanandɨ mana gɨ Betɨlehem bá. Də hárang yara mani nə àlal nə Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ wayndɨ gwale day ta di gɨ dɨrəndɨ.» 16 Cendi swaa kaláng hára me, gɨra ꞌyo nə Mari day gɨ Josep me dwe gɨ man̰ di gɨ àsɨw ilə dodə mana gɨ mani nə gɨ ɗangr̰ɨgɨ dara bwagɨ gɨ mani nə paga chími lə di dwar̰agɨ lə.
17 Mana gɨ cendi hára gɨra yər dwe gɨ man̰ di mwom da, cendi biygɨ woni dama dɨwə gwale gɨ paja gɨ daa wayagɨ gandɨw dara dwe di. 18 Nare pad nə doy gwale gɨ woni gama bage kɨbɨgɨ gandɨw ta di da, ꞌyàgɨ́ ɨrmə nan̰e. 19 Me Mari dɨra da, yɨ gwale gɨ ta di pad, gam dusɨdɨ lə me, dusɨdɨ gudɨ dɨwə daa daa me ca.
20 Ɨr̰ɨ woni gama bage di cor ha mana dayyə, me ꞌwogɨ Mãr̰ĩ sumɨw me tu diri bow gɨ jilay dɨrəgɨ daa, dara mani nə cendi dwayagɨ me yaragɨ di me ca. Mani nə ta di wun ya paja gɨ daa gɨnə Mãr̰ĩ duwa ba wayagɨ nɨm pii di de dige dige!
21 Mana gɨ dwe gɨ man̰ di àl wála dunasɨr mwom da, gɨ sawɨw ban̰a bam me, gɨ ꞌwogɨ́w sumɨw Jesu me ca. Sumi gɨ ta di, i gɨ paja gɨ daa gɨnə Mãr̰ĩ duwa ꞌwogɨ́w gandɨw wála gɨ iw wor ꞌwoo gɨ gudi duwa sɨn̰ di.
Josep day gɨ Mari hargɨ gɨ Jesu kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə
22-24 Wála gɨ bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa way dara sarga dɨnə namde woni yàa day di nem mwom da, Josep day gɨ Mari u dwe di me hargɨ nɨm mana gɨ ciri dɨ geche dɨJursalem. Cendi ha mana gɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə dara àla sarga di. Sarga dɨ ta di, bii gɨ ꞌwoo gɨnə Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ duwa ùr i kogəl dɨ bare sɨr labaa dɨ kergede sɨr.* Ɗang kaw, cendi hára gɨ man̰ di dara ba gɨ gɨlnəw daa Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ dɨrəwə me ca, dara bii gɨ ꞌwoo gɨnə Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ duwa way ba da: «Dwe gɨ abe gɨ man̰jɨli da, mə ha ꞌyàw gandɨw i Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ».
Diri dɨnə Simiyõ duwa
25 Wála gɨ ta lə da, abe mɨn dam lə Jursalem, sumɨw i Simiyõ. Abe gɨ ta di, i gun gɨ tɨba Mãr̰ĩ dɨrəwə me àlɨ́w Mãr̰ĩ horɨmbə me ca. An̰ji dam ba a ɓedɨ aba hɨlalagɨ nare nə Israyel dusɨrəgɨ di bá me, dúndi dɨnə Mãr̰ĩ duwa ilə gandɨw me ca. 26 Abe gɨ ta di, dúndi dɨnə Mãr̰ĩ duwa wayaw pii, an̰ji ba ha yara Dole gɨ Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di gɨ dɨrəw bá, do me an̰ju ba ha mara sɨn̰.
27 Wála gɨ nə Mari day gɨ tɨrədɨ gɨrgɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə gɨ dwe gɨ man̰ di dara àla mani nə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Mãr̰ĩ duwa ba way nɨm de da, dúndi dɨnə Mãr̰ĩ duwa nogɨ Simiyõ gɨndɨw daa dara ba hana mana gɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə di me ca. 28 Simiyõ gɨra da, u man̰ di yɨw sɨwə me, bow Mãr̰ĩ jilay ba da:
29 «Aba ciri ni, caga da, ɨndi gɨ kwaya dɨma nə marna le kaw, nə ha hára i gɨ hɨlala jwam. Mani nə mə biyən gɨ bɨm pii di, mə àlgɨ̀ ɗɨm.
30 Dara dɨrən yər aba bɨlə nare gɨ mə giyəw di ɗɨm.
31 Aba bɨlə nare gɨ ta di, i gɨ mə ɗangr̰ɨw chɨ́w dara nare nə gɨndəgɨ jiga jiga sɨn̰a dɨdə pad di.
32 An̰ji wun ya mana gɨ ácn̰e gaba gɨləgɨ nare woni ꞌwacn̰am bədə sɨm pɨden̰yə ta de.
Me i dara an̰ji me nare ha bwanin nɨm sɨdəninnə, nenin nə nare dɨma nə Israyel di.»
33 Gwale gɨ Simiyõ wayɨw dara dwe di da, ꞌyàgɨ́ nə abəw day gɨ iw ɨrmə nan̰e. 34 An̰ji piy bɨw dɨdəgɨ lə me waydɨ Mari da: «Yər, gorndi gɨ ta di, nare nan̰ nə Israyel ha gɨn̰ə gwale duwa bam me, ha ɓugdara bam me, woni ùrə gwale duwa da, an̰ji ha yɨbəgɨ ɗɨbdɨ daa Mãr̰ĩ dɨrəwə me ca. An̰ji ha gɨdə gun gaba gɨlə Mãr̰ĩ sɨw, me nare nan̰ ha ùrɨw bədə. 35 Yande da, an̰ji ha gɨlə ɨrmə gɨnə nare day gɨ budɨw dusɨrəgɨ dɨ korgɨn̰yə daa pɨden̰yə. Mɨndi dɨ Mari da, də ha jiba nan̰ me, dusi ha myanda bam ya gun ba ꞌwoy i gɨ sugɨnə de.»
Gwale gɨnə An dɨra
36 Mana gɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə da, deme mɨn dɨ idɨ cɨmə Mãr̰ĩ bɨw kaw ilə, gɨ ꞌwogɨdɨ An. Tandi i gangle gɨnə Aser lə, me abadɨ, gɨ ꞌwogɨw Panuwel. Tandi hal nan̰e. Mana gɨ tandi so gɨ dɨnani dɨra da, u abe mɨn tenene dam gandɨw àl aliya wurgɨsubu me, 37 tɨrədɨ di mar bam. Caga da, mana gɨ aliya dɨra nem gɨnɨn̰ dunasɨr gɨ dii wodɨ kaw, tandi wor dam wambɨ com. Dii mɨn yande, tandi jal hára gɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə bədə. Tandi àl giyə gɨnə Mãr̰ĩ duwa gɨ dawa me gɨ changa me, u asiyam amsɨw nɨm me ca.
38 Dawa dɨ Simiyõ wor ilə wayagɨ nə Jesu war̰aw gwaleyə sɨn̰ da, tandi gɨra yər dwe di me bow Mãr̰ĩ jilay. Me nare pad woni dama ɓyada gun gaba kɨdə ciri dɨ Jursalem daa da, tandi waygɨ dwe gɨ ta di gwale duwa.
Jesu war̰aw cor ha gandɨw Najaret
39 Mana gɨ Jesu war̰aw àl mani nə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ duwa ɨrmɨgɨ di bam pad mwom da, cendi cor ha ulay dayyə Najaret wama gɨ Galileyə di bi. 40 Ɨr̰ɨ dwe di jor gɨdə gun, dɨrəw kaw naa me, Mãr̰ĩ àl gandɨw dwani nan̰ me ca.
Jesu i gɨ aliya mwaj dii sɨr
41 Gɨ aliya bá bá da, Jesu war̰aw ha i mana gɨ Jursalem dara àla gɨ sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa kwaynaniyə gɨnə nare nə Juwib day. 42 Mana gɨ Jesu aliya duwa nem mwaj dii sɨr ɗɨm da, war̰aw so ha gandɨw ba gɨ ha àla sii ꞌywala gɨ ta di, ya hada dayyə de.
43 Mana gɨ sii ꞌywala di ꞌyen̰ bam mwom da, cendi cor ba gɨ ha ulay. Ɨr̰ɨ gwarndagɨ gɨ Jesu di wor dodə Jursalem taragɨ lə me, war̰aw di ꞌwocn̰ bədə. 44 Cendi ɨrɨm dara an̰ji ba ilə hára lə kwandaw dwar̰agɨ lə. Mana gɨ cendi hargɨ bɨraa turgɨ mwom da, cendi kan̰jɨw mana gɨ war̰agɨ dwar̰agɨ lə me, woni ꞌwacn̰a day dwar̰agɨ lə me kaw, 45 cendi ꞌyow bədə. Mwom da, cendi kan̰jɨw dɨrəgɨ daa cor ha nɨm Jursalem di bi.
46 Àl wála subu mwom da, cendi ꞌyow mana gɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə, dam lə mana gɨ woni gɨləgɨ nare mani dwar̰agɨ lə. An̰ji dam doy gwale day me ùrgɨ gwale gɨ ùrə me ca. 47 Nare pad woni dama dwaya gwale duwa da, yɨbdɨ dɨdəgɨ dara ꞌwacn̰a duwa gɨ mani gɨndəgɨ me gwale duwa gɨ an̰ji cogɨ lə diiyə di me ca. 48 Mana gɨ war̰aw yərɨw dama lə mwom da, cendi yɨbdɨ dɨdəgɨ, me iw wayɨw da: «Dwe ga, mə àlnín i na yande yag ɗɨm? Yər, nin gɨ abam ca, nə kan̰jamnin i kan̰ja gɨ dusɨrənin saw nimi bɨr̰ɨn̰ ta bədə mo?»
49 An̰ji cogɨ lə diiyə waygɨ da: «Anə jiba sɨdəng kan̰jɨn i dana mo? Ùrɨn i dama gɨ kulu gɨnə Aban duwa lə da, anə ꞌwocn̰ bədə mo?» 50 War̰aw di, doy gwale duwa gɨ ta di me, cendi ꞌwocn̰ gɨndɨw bədə.
51 Ɨr̰ɨ Jesu di swaa gandagɨ cwaragɨ hára mana gɨ Najaret me, an̰ji doy gwale bɨdəgɨ lə. Iw dɨ Mari da, yɨ mani nə àlal ta di pad dusɨdɨ lə.
52 Jesu duwa da, jor gɨdə gun me, dɨrəw kaw naa ha pii pii me ca. Mãr̰ĩ yərɨw ba i gun gɨ lade dɨrəwə me, nare kaw yərɨw ba i gun gɨ lade dɨrəgɨ lə me, ha nɨm pii pii.
* 2:22-24 sarga dɨnə namde woni yàa dayNɨma nə Juwib dayyə da, namde pad woni yàa dɨrway da, cendi yərgɨ ya sɨdəgɨ ba àcn̰e de Mãr̰ĩ dɨrəwə de. Yande da, yàa gɨnə dwe gɨ abe tarɨwə àl wála gɨnɨn̰ wodɨ da, bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa ùr deme di ba àlna sarga mana gɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩyə dara sɨdɨ ba cwarna ladɨna Mãr̰ĩ dɨrəwə bi. (Yarna Lebitik 12.1-8). Ta di me Mari day gɨ Josep hargɨ àla nɨm gɨ sarga di. 2:22-24 Dwe gɨ abe gɨ man̰jɨliYarna gwale gɨnə dwe gɨ abe gɨ man̰jɨli di mana gɨ maktubu dɨnə Kɨrara gɨ daa (Exode) 13.2,11-13. 2:42 aliya mwaj dii sɨr Dwe gɨ abe gɨ aliya duwa nem mwaj dii sɨr da, nɨma nə Juwib dayyə da, yərɨw ba i gun gɨ geche. An̰ji nem àla bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa le ɗɨm.