20
I wi me ꞌyàw Jesu bɨrmə me àl gɨ mani mo?
(Matiyə 21.23-27; Markɨ 11.27-33)
Wála mɨn mana gɨ Jesu ilə gɨləgɨ nare mani mana gɨ ciri dwar̰ɨ dɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩ ilə di me, ilə wayagɨ nare Nõ dɨ lade dɨ Mãr̰ĩ lam gɨ dwãr̰ĩ duwa lə me ca da, woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day me, woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa me, gechide nənə nare nə Juwib day me, gɨra ꞌyow me ùrɨw ba da: «Waynin daa, i gɨ dwana dɨ we me mə àl nɨm gɨ mani nə ta di mo? I wi me ꞌyàm bɨrmə me mə àl nɨm gɨ mani nə ta di mo?» Jesu cogɨ waygɨ da: «Ɨndi kaw, nə ha ùrəng gwale mɨn ka, me cwanan lə diiyə: I wi me giyə Jã gɨra àlgɨ́ nare batem di mo? I Mãr̰ĩ, labaa i nare nə gɨsɨgədə mo?»
Ɨr̰ɨ cendi wajɨbɨ gwale bulə dayyə ba da: «Də cwanaw ɨnda lə diiyə ba i Mãr̰ĩ da, an̰ji ha wayandɨ ba də yə̀ng gwale gɨ Jã wayɨw di bədə, dana mo? Me də waynang ba i nare nə gɨsɨgədə da, nare di ha jarandɨ gɨ kur̰a ꞌyándɨ i bam me ca, dara cendi pad ɨrɨm dara Jã di, ba i aba cɨmə Mãr̰ĩ bɨw.» Yande da, cendi cow wayɨw ba gɨ ꞌwocn̰ gun gaba giyə Jã me gɨra àlgɨ̀ nare batem di bədə. Ɨr̰ɨ Jesu cogɨ waygɨ ba da: «Yande da, ɨndi kaw, nə ha wayang dwana ni dɨ nə àl nɨm gɨ mani nə ta di bədə me ca.»
Gwale gɨ diri gɨnə woni yiga yabɨr̰a nə dusɨrəgɨ àcn̰ day
(Matiyə 21.33-46; Markɨ 12.1-12)
Jesu waygɨ nare di gwale gɨ diri ba da: «Abe mɨn yigɨ daga duwa gɨ yabɨr̰a ilə. Me an̰ji u daga di ꞌyàgɨ́ woni àla giyə ɨsɨragɨ lə mwom da, so yá mɨjəni dɨ idɨ wála nan̰yə. 10 Mana gɨ wála gaba cəə yabɨr̰a yàa duwa nem mwom da, aba ciri di giygɨ woni àla giyə gɨnə yabɨr̰a di kwaya duwa mɨn, dara cendi ba junəw yabɨr̰a yàa duwa di me ba kalna day me ca. Ɨr̰ɨ woni àla giyə gɨnə yabɨr̰a yɨ kwaya di gobɨw me ꞌyorɨw daa ɨsəw pəgɨn̰. 11 Mwom da, aba ciri di cor giygɨ kwaya gɨ ɗang bi. An̰ji gɨ ta di kaw, cendi gobɨw me àlɨw àcn̰ ꞌyorɨw daa ɨsəw pəgɨn̰ bi me ca. 12 Ɨr̰ɨ an̰ji giygɨ kwaya gɨ ɗang gaba dii subu lə kaw, cendi ajɨbɨw diyabe me ꞌywaraw daa bi.
13 Aba ciri gɨnə daga di dam ɨrɨm gwale dusɨwə ba da: “Ya ta de da, nə ha àla i man mo? Nə ha giyəgɨ gɨ gorndɨn gɨ nudən gɨ dusɨn ùrɨw nan̰ di. An̰ju da, gaa cendi ha yə̀w jawe som.” 14 Me, mana gɨ cendi yaraw hára lə da, cendi wajɨ gwale bulə dayyə ba da: “Ta di me i aba wama dɨba duwa sanga di! Hane, ꞌyánandɨ gandɨw bam, me dɨba di ha warandɨ ɨnda.” 15 Me cendi yɨw surɨw ha nɨm bam iche daga di tarɨwə me, ꞌyəw bam.»
Ɨr̰ɨ Jesu ùr nare di ba da: «Ina yande da, aba yiga di ha àla nare nə ta di man mo? 16 Nə wayang: An̰ji hára lə gɨ sɨw duwa ꞌyáa nare nə ta di bam, me ha ꞌwoo daga di ꞌyàgɨ́ nare nə ɗang ɨsɨragɨ lə.»
Mana gɨ nare di ba gɨ doy yande da, cendi way da: «Kal mani nə ta di àlalna bədə ɓɨr̰ɨn̰!» 17 Ɨr̰ɨ Jesu yərgɨ ɓam, me waygɨ ba da: «Gwale gɨ gɨ jangɨw Maktubu dɨnə Mãr̰ĩyə di, gɨndɨw i man mo? Gɨ jangɨ ba da:
“Kur̰a dɨ woni awa kululi gɨn̰dɨ bam di,
yala gɨdɨ kur̰a sɨdɨ dɨ lade dɨ idɨ yəə kulu daa tandi.
18 Gun gɨ we we gɨ ɨndarna kur̰a dɨ ta di dɨdə da,
dɨw ha ichara bam, me gun gɨ tandi ɨndarna dɨwə da,
tandi ha dɨlan̰aw bam mɨgɨlag me ca.”*»
19 Ɨr̰ɨ, woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa me, woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day me, ꞌwocn̰ dara Jesu ba way gwale gɨ diri gɨ ta di, i dara daragɨ cendi. Mwom da, cendi kan̰jɨ bɨrmə mana gɨ ta lə dog ba gɨ yɨw, me cendi lán̰gɨ i nare nə gɨr̰e di.
Gwale gaba ꞌywagaw dole lombo
(Matiyə 22.15-22; Markɨ 12.13-17)
20 Mana gɨ ta lə di, woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa me, woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day me, kal dɨrəgɨ Jesu dɨwə. Mwom da, giyɨw nare nə àl sɨdəgɨ ya ba gɨ i nare nə tɨba Mãr̰ĩ dɨrəwə de. Nare nə ta di, hára ꞌyo Jesu me ùrɨw gwale gaba twaw, gaa ba gɨ ꞌyo gwale gɨ àcn̰e bɨwə me, ba gɨ yɨw ꞌyàw dole gɨ Rom ɨsəwə. 21 Cendi ùrɨw ba da: «Aba gɨlənin mani, nə ꞌwocn̰ɨninne dara mə i aba waya gwale sɨw, me mə gɨlgɨ nare gwale sɨw gɨ Mãr̰ĩ ùr nare ba àlna di gɨ bɨrmə duwa. Mə àl yande dɨban lán̰aw gɨ gun, dara dolɨm gɨ nare nə ladɨbe bədə me ca. 22 Yande da, waynin ɨrmə dɨma daa sɨn̰: Gaa nendɨ da, bii ɨnda gɨ ꞌwoo lə da, ꞌywagaw gɨ dole gɨ geche gɨ Rom lombo da, ladɨ le, labaa ladɨ bədə mo?» 23 Jesu ꞌwocn̰ kojɨgə day di com, me waygɨ ba da: 24 «Gɨlnən chile dɨ gursɨ mɨn dɨ deniye di kwa sɨn̰.» Cendi gɨlɨw gandɨdɨ mwom da, an̰ji ùrgɨ ba da: «Mana gɨ chile dɨ ka di sɨdə da, i wi dɨw me sumɨw me ilə mo?» Cendi cow wayɨw da: «I dole gɨ geche gɨ Rom.» 25 Ɨr̰ɨ Jesu waygɨ da: «Ladɨ! Yande da, mani nənə dole duwa da, ꞌyànáw dole di, me mani nənə Mãr̰ĩ duwa kaw, ꞌyànáw Mãr̰ĩ di le me ca.»
26 Cendi nem ꞌywaa gwale gɨ àcn̰e bɨwə mana gɨ gwale duwa gɨ an̰ji wayɨw nare dɨrəgɨ lə di bədə. Gwale gɨ an̰ji cogɨ lə diiyə di, ꞌyàgɨ́ ɨrmə nan̰e me, cendi dam bɨdəgɨ mɨgɨmi.
Gwale gɨnə nare nə mare dɨmə day gɨ daa munɨ lə
(Matiyə 22.23-33; Markɨ 12.18-27)
27 Ɨr̰ɨ nare nə mɨn nə gɨ ꞌwogɨgɨ Saduse hára ꞌyo Jesu. Cendi ɨrɨm day ba nare nə mare da, Mãr̰ĩ ba ha dɨməgɨ daa munɨ lə bədə bɨr̰ɨn̰. Me cendi ùrɨw ba da: 28 «Aba gɨlənin mani, yər, Moyis jangɨ mana gɨ bii ɨnda gɨ ꞌwoo lə ba da, abe gɨ ba unə deme me yàna gandɨdɨ dine bədə me ba marna bam da, chendɨw ba unə wambɨ di me ba yànaw gɨ chendɨw gɨ mar bam di dine. 29 Caga da, doy: Wála mɨn, chebni dɨ nare wurgɨsubu ilə. Chandragɨ gɨ geche u deme me mar bam dɨban yàa gandɨdɨ dwe. 30 Chendɨw gaba dii sɨrrə udɨ kaw, mar bam yande me, gɨ aba dii subu lə kaw, àlal yande me, bɨraa gɨ aba dii wurgɨsubu lə bá. 31 Chamre nə wurgɨsubu di margɨ bam pad dayyə pad dɨban yàa gandɨdɨ dine. 32 Targɨn̰ ɗang da, deme di kaw, wála dɨra nem me, tandi mar bam me ca. 33 Yande da, wála gɨ Mãr̰ĩ ha dɨmə gɨ nare nə mare daa munɨ lə da, tandi ha ꞌya i gɨ we dyaməw mo? Dara cendi nə pad ta di, tanga i tɨrgadɨ.»
34 Jesu cogɨ lə diiyə ba da: «Mana gɨ sɨn̰a dɨdə ka da, abje me namde me lay sɨdəgɨ le. 35 Me nare nə Mãr̰ĩ yərgɨ ba i woni nyama dɨmə daa munɨ lə me sanga ba ha nyama dama dɨr̰ɨn̰a dɨ dɨrwayyə da, cendi ha laya sɨdəgɨ bədə. 36 Nare nə ta di, ha mara bədə ɓɨr̰ɨn̰, dara cendi ha wunə ya Paja nənə Mãr̰ĩ duwa nə daa ta de, me cendi i Mãr̰ĩ dɨndaw me ca, dara an̰ji dɨməgɨ i daa munɨ lə ɗɨm. 37 Nare nə mare dɨmə day gɨ daa munɨ lə da, Moyis sɨw duwa gang kaw, way gwale duwa i mana gɨ gwale gɨnə habda gɨ ɗwag ɗwag§gɨ dùwa ꞌyo lə di. Mana gɨ ta lə da, Moyis ꞌwogɨ Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ ba i Mãr̰ĩ gɨnə Abɨraham duwa me, gɨnə Isak duwa me, gɨnə Jakob duwa me ca. 38 Me Mãr̰ĩ di, i gɨnə nare nə mare day bədə, me i gɨnə nare nə dam bɨ̀ra day.* Dara an̰ju gɨ Mãr̰ĩ dɨrəwə da, nare nə subu nə ta di, dam lə bɨ̀ra.»
39 Woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa nə yab u gwale way ba da: «Aba gɨlənin mani, gwale dɨma gɨ mə co lə diiyə ta di, ladɨ nan̰e.» 40 Ɨr̰ɨ gun mɨn kaw, nem ùrɨw gwale gɨ ɗang bədə ɗɨm.
Gwale gɨnə Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris me gɨnə Dabid me
(Matiyə 22.41-46; Markɨ 12.35-37)
41 Ɨr̰ɨ Jesu ùr nare di ba da: «I man me, anə way bá, dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di, ba i Dabid mwàw mo? 42 Dabid gɨ sɨw duwa gang kaw, way mana gɨ Maktubu dɨ diriyə ba da:
“Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ wayɨw aba ciri ni ba da:
Hare, mə dam ɨsən gɨ abeyə,
43 bɨraa nə ha bwam woni mar̰ande dɨma dodə gɨdammə bá do.”
44 Dabid ꞌwagɨna Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di ba i aba ciri duwa da, i dana me gɨ ꞌwogɨw ba i Dabid mwàw ɗang tugu mo?»
Àsɨna angal dan dara nare nə gwale ꞌyol bɨdəgɨ lə me àl mani nə jiga
(Matiyə 23.1-36; Markɨ 12.38-40; Luk 11.37-54)
45 Mana gɨ nare nə gɨr̰e di ilə dwaya gwale duwa lə da, an̰ji waygɨ woni gɨrsə gwale duwa ba da: 46 «Àsɨna angal danne! Àlna mani ya woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa ba gɨ àl nɨm de bədə. Cendi ùr hurba gɨ barge gɨ gechide gaba sumi kɨdɨbər nɨm, me ùr ba gɨ àlnagɨ́ labiya gɨ horɨmbə nare dɨrəgɨ lə mana gaba dayara lə me. Cendi ùr dama gɨ mana gaba sumiyə kululi woni amsa Mãr̰ĩyə, me wama gɨ maniyə kaw, cendi ùr i mana gaba sumi me ca. 47 Cendi chəbɨ namde nə wambɨ mani day bam me, ɗang da, cendi ɗɨbɨnə dara amsa gɨ Mãr̰ĩ da, amsɨ bɨraa bɨraa bɨraa dara gɨlə gɨ sɨdəgɨ ba gɨ i nə ladɨbe cendi. Me sanga da, sariya day ha wama nan̰e.»
* 20:18 Diri (Psaume) 118.22 20:24 deniye Deniye mɨn da, i gursɨ dɨ idɨ ꞌywagaw gun mɨn giyə duwa gɨ àla wála mɨn dalawə. I gɨ gursɨ dɨ deniye dɨ ta di me nare nə Juwib ꞌyogɨw gɨ dole gɨ Rom lombo. 20:28 Deteronom 25.5-6 § 20:37 gwale gɨnə habda gɨ ɗwag ɗwag gɨ dùwa ꞌyo lə Yarna gwale gɨ ta di mana gɨ maktubu dɨ Kɨrara gɨ daa (Exode) 3.6,15 lə. * 20:38 Abɨraham me Isak me Jakob me mar bam ɓɨgden̰ do me Moyis jangɨ gwale gɨ ta di sɨn̰. Mana gɨ Jesu way ba Mãr̰ĩ ba i gɨnə nare nə mare day bədə da, ta di way i dara ba Abɨraham me Isak me Jakob me margɨ bam mɨ̀ndagɨ me da, cendi dam lə bɨ̀ra alə daa Mãr̰ĩ tulɨwə. 20:43 Diri (Psaume) 110.1 20:44 Kris me Dabid meYarna mana gɨ Matiyə 22.46 maktubu gɨndɨdɨ dɨ dodə lə.