Maktubu dɨnə Mãr̰ĩ duwa Luk 22

Woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day me Judas me ma gwale Jesu dɨwə

(Matiyə 26.1-5,14-16; Markɨ 14.1-2,10-11; Jã 11.45-53)

1 Wála gaba sii ꞌywala gɨnə mapa gɨ dɨban musbu di wor ibden̰ ɗɨm. Sii ꞌywala gɨ ta di, gɨ ꞌwogɨw sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa kwaynaniyə me ca. 2 Woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day me, woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa me, kan̰jɨ bɨrmə ba gɨ yɨ Jesu ꞌyəw bam kaláng, dara cendi lán̰gɨ i nare nə gɨr̰e di. 3 Mwom da, Sidan dɨm mana gɨ Judas gɨ gɨ ꞌwogɨw Iskariyot dusɨwə. Judas gɨ ta di, i woni gɨrsə gwale gɨnə Jesu duwanə mwaj dii sɨr di gun day gɨ mɨn. 4 Judas ha ꞌywaa woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day di me, asɨngar woni gama kulu gaba bwasa Mãr̰ĩ me, cendi maa gwale gaa ba a ha yəə Jesu di i man me ba a ha ꞌyàgɨ́ nɨm gandɨw ɨsɨragɨ lə mo? 5 Cendi sɨdəgɨ ꞌyolgɨ pad me ɨrmɨw ba gɨ ꞌyàw gursɨ. 6 An̰ji dusɨw ùre me, kan̰jɨ bɨrmə dara ba a yɨw gɨ budə ꞌyàgɨ́ gandɨw ɨsɨragɨ lə dara kal nare nə gɨr̰e di ba ꞌwacn̰ana bədə.

Gɨ ɗangr̰ɨ mani woni sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa kwaynaniyə

(Matiyə 26.17-25; Markɨ 14.12-21; Jã 13.21-30)

7 Wála gaba àla sii ꞌywala gɨnə mapa gɨ dɨban musbu, gɨ gɨ ha kunbə gəgɨr̰ɨn̰je nə dine woni àla gɨ sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa di nem ɗɨm. 8 Jesu giy nə Piyer day gɨ Jã me waygɨ da: «Hana ɗangr̰andɨ mani woni àla sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa di.» 9 Cendi ùrɨw da: «Mə ùr ba nə hananin àlnám mani nə wama di i we mo?»

10 Jesu cogɨ waygɨ da: «Yarna, mana gɨ anə gɨrnə ciri dɨ Jursalem da, gun mɨn go nimi gɨ pɨr̰ɨm hára sawa dɨrəng daa. Pamna tarɨw bɨraa mana gɨ ciri dɨ an̰ji ha dɨmə lə bá. 11 Ɨr̰ɨ anə ha wayaw aba ciri da: “Aba gɨlənin mani wayanin ba nə ùrnəmnin bá, kulu gɨ ba a ha wama mani woni sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa day gɨ nə woni gɨrsə gwale duwa lə di, ba i we mo?” 12 Mana gɨ ciri dɨ ta di lə da, kulu mɨn gɨ gɨ aw daa jaw dɨwə ilə. Aba ciri di ha gɨləng gandɨw. I kulu gɨ ɓɨle, gɨ mani pad ilə dalawə. I mana gɨ ta lə me anə ha àla mani nə wama woni sii ꞌywala di lə.»

13 Cendi ha me gɨra ha ꞌywaa mani di lə ya Jesu ba wayagɨ nɨm de, me àla mani nə wama woni sii ꞌywala di.

Jesu wom mani day gɨ nə woni gɨrsə gwale duwa mɨn

(Matiyə 26.26-30; Markɨ 14.22-26; 1 Korentɨ 11.23-25)

14 Dawa dɨ idɨ wama mani woni sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa kwaynaniyə di nem mwom da, Jesu dam wama bɨwə day gɨ nə paja duwa di mɨn. 15 Ɨr̰ɨ an̰ji waygɨ da: «Nə ùr bá ba nə wom mani gandang mana gɨ sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa gɨ ta di lə do me ba nə ha gɨlə dɨrɨn̰. 16 Nə wayang daa wang: Mani woni sii ꞌywala gɨnə kɨrara gɨ daa di, nə ha wamagɨ ɗang bədə bɨr̰ɨn̰ bɨraa ɗan̰ sii ꞌywala gɨ ta di gɨndɨw dɨ ɓag àlalna alə daa ciri dɨnə Mãr̰ĩyə bá do.»

17 Ɨr̰ɨ an̰ji u kob dɨ gani gɨ yabɨr̰a yàa duwa ilə dwalɨn̰yə ɨsəwə me àlɨ́w Mãr̰ĩ dóche lə diiyə me waygɨ da: «Unə chàna pad dannə pad. 18 Nə wayang daa wang: Caga da, nə ha chàa gani gɨ yabɨr̰a yàa duwa di ɗang bədə ɗɨm, bɨraa i wála gɨ ɗan̰ Mãr̰ĩ ha lama gɨ dwãr̰ĩ duwa lə di bá.»

19 Targɨn̰ ɗang da, Jesu u mapa ɨsəwə me àlɨ́w Mãr̰ĩ dóche lə diiyə me ɓolbɨ dodə u ꞌyàgɨ́ me waygɨ da: «Ta di, i doni gɨ sɨn. Nə ꞌyàw sarga i dara darang. Àlna yande kal dusɨrəng gunəng nɨm daa dɨnnə.»

20 Mana gɨ cendi wom mani di bam mwom da, an̰ji u kob dɨnə gani gɨ yabɨr̰a yàa duwa di ɨsəwə bi me àlɨ́w Mãr̰ĩ dóche ya dee ba a àl nɨm gɨ mapa di de, me way da: «Gani gɨ ta di, i mɨlan dɨ dɨrway dɨ Mãr̰ĩ yɨ gandang. Mɨlan dɨ ta di, an̰ji yɨdɨ i gɨ bare ni gɨ bor dodə dara darang di.

21 Me caga da, yarna: Aba ùrə yə̀n ꞌyàgɨ́ woni mar̰ande ni ɨsɨragɨ lə di kaw, ilə wama lə gandɨn mɨn. 22 I sɨdɨ, ɨndi gɨ Gun gorndɨw di, nə ha mara le ꞌyang, ya Mãr̰ĩ ba ɨrɨm nɨm de, me an̰ju gaba ꞌyàn woni mar̰ande ni ɨsɨragɨ lə di da, wamani ha ꞌywawe.» 23 Ɨr̰ɨ woni gɨrsə gwale duwa di ùrbɨ sɨdəgɨ ba da, i wi dwar̰agɨ lə mɨn me ba ha àla mani nə ta di mo?

I wi me i geche mo?

(Matiyə 20.25-28; Markɨ 10.42-45)

24 Ɗang da, woni gɨrsə gwale gɨnə Jesu duwagagɨ gwale ba, dwar̰agɨ lə da, i wi me gɨ yərɨw ba nem ꞌya geche day mo? 25 Jesu waygɨ da: «Dolgə nənə nare nə sɨn̰a gɨndɨdɨ lə pad da, cendi bɨl nare day ya ba gɨ i woni ciri day de. Me woni lama dwãr̰ĩ kwandagɨ dɨdəgɨ lə da, kal sɨdəgɨ gɨ ꞌwogɨgɨ ba i woni àla mani nə lade. 26 Ɗɨm da, ꞌyeni dan da, kal ina yande bədə. Ladni duwa da, gun gɨ geche dwar̰angə da, cwana sɨw ya dwe gɨ ꞌyəng de me, aba dama dɨdəngə da, kal a cwana sɨw aba kɨjəgɨ kwandaw. 27 Ya ɨrmə dannə da, i wi mɨn me i geche mo? Aba dama wama bɨwə labaa, aba ɨsəgɨ nare mani nə wama mo? I aba dama wama bɨwə bədə mo? Me ɨndi da, nə ilə dwar̰angə ya aba ɨsəng wama de.

28 ꞌYeni da, anə ɗɨbə gandɨn waya mana gɨ wamani niyə. 29 I dara ta di me dwãr̰ĩ dɨ Aban gɨ Mãr̰ĩ ꞌyàn gandɨdɨ di, ɨndi di kaw, nə ꞌyàng gandɨdɨ me ca. 30 Yande da, anə ha wama me chàa me gandɨn wála gɨ nə dara lama dwãr̰ĩ ni me, anə ha dama gagege nə dwãr̰ĩyə àlagɨ́ nare nə Israyel gangle day gɨ mwaj dii sɨr di sariya.»

Jesu way dara Piyer ba ha bɨlə bɨw sarni dɨwə

(Matiyə 26.31-35; Markɨ 14.27-31; Jã 13.36-38)

31 Ɨr̰ɨ Jesu wayɨw Piyer da: «Simõ, Simõ, àsɨ angal dɨma ladɨ le! Sidan ùr Mãr̰ĩ dara ba dɨ lugiyənge ya ba gɨ lugi gɨ swagə ɗagɨna lə de. 32 Me ɨndi da, nə amsɨ Mãr̰ĩ daram dara kal dusɨm dɨ kala di cwarna targɨn̰ bədə. Me ɨjɨm da, wála gɨ mə cwarnay kalna dusɨm dɨnnə ɗang bi da, hurəgɨ chamram abnani dusɨrəgɨ lə.»

33 Piyer cow wayɨw da: «Aba ciri ni, ɨndi da, ina i mana gɨ dangeyə labaa madeyə kaw, nə ha hára i gandɨm.»

34 Jesu cow wayɨw da: «Piyer, nə wayɨm: Laba da, mə ha bɨlə bɨm sarni dɨm subu ba mə ꞌwocn̰ɨn bədə do me gɨray ha swaya hɨrda sɨn̰.»

35 Ɨr̰ɨ Jesu waygɨ woni gɨrsə gwale duwa pad dayyə ba da: «Wála gɨ tanga pii nə kɨjəng dɨban ꞌwoo gɨ gursɨ ɨsɨrangə me magɨla ɨsɨrangə me laya gɨ gɨbande daa me da*, i na jalang mo?» Cendi cow wayɨw da: «Mani mɨn jalnin bədə.»

36 An̰ji waygɨ da: «Ɨr̰ɨ caga ka da, gun gɨ gursɨ duwa ina lə da, a unə daa ɨsəwə, me gɨ magɨla duwa ina lə kaw, a unə daa ɨsəwə me ca, me gun gɨ sugɨnə duwa dɨ chere ina lə bədə da, a kɨlnə barge duwa gɨ geche bam me kɨlnə gɨ sugɨnə di†. 37 Nə wayang daa wang dara gwale gɨ gɨ jangɨw Maktubu dɨnə Mãr̰ĩyə, ha àlala le dɨnə bá. Gɨ jangɨw ba gɨ āsɨw ɓamɨw gɨ nare woni ꞌyáa mana di mɨn.‡ I sɨdɨ, mani nə woni cɨmə Mãr̰ĩ bɨw nə pii jangɨ ɨrɨm dara daran di, ha àlala le ɗɨm me ca.»

38 Cendi wayɨw da: «Aba ciri nin, yər sugɨnəne sɨr ilə ka ɗɨm.» An̰ji cor waygɨ da: «Ta di nemme ɗɨm.»

Jesu amsɨ Mãr̰ĩ kur̰a dɨ Olib dɨdə

(Matiyə 26.36-46; Markɨ 14.32-42)

39 Ɨr̰ɨ Jesu dɨm ha kur̰a dɨ Olib dɨdə ya te ba a àlbɨ nɨm pii pii de, me woni gɨrsə gwale duwa kaw, pamɨw tarɨwə me ca. 40 Cendi gɨr mana gɨ ta lə di mwom da, an̰ji waygɨ da: «Amsɨna Mãr̰ĩ dara mana gɨ mani ꞌywanang da, kal lamnang bwanang àla gɨ àcn̰a lə bədə.» 41 Ɨr̰ɨ an̰ji duwa da, biy sɨw ha bam hin̰e kal bulə day wor bam ɓani me, piy gubɨrəw dodə me amsɨ Mãr̰ĩ ba da: 42 «Aban, ladɨna dɨrəmmə da, chidɨ gɨlə gɨ dɨrɨn̰ gɨ ta di ha nɨm bam sɨnnə. Ladɨna bədə da, àl mani nə dɨrəm ùr ɨjɨm, kal àla nə ùrə niyə ɗi.»

[ 43 Mana gɨ ta lə da, paja gɨnə Mãr̰ĩ duwa gɨ daa mɨn dɨmə gɨra ꞌyow me ꞌyàw dwana. 44 Jesu di, lán̰a gɨ geche àlɨ̀w me, an̰ji amsɨ Mãr̰ĩ mɨrgɨw nɨm daa daa me, làn̰a gɨ sɨwə cor wun ya bare de me ulbɨ bor dodə.]

45 Mana gɨ an̰ji amsɨ Mãr̰ĩ di bam pad mwom da, so daa ha ꞌywaa woni gɨrsə gwale duwa di. Me an̰ji ꞌyogɨ cendi i i nuni nə n̰agɨni 46 me waygɨ da: «Dara na me anə i nuni yande mo? Swana daa, amsɨna Mãr̰ĩ dara mana gɨ mani ꞌywanang da, kal lamnang bwanang àla gɨ àcn̰a lə bədə.»

Gɨ yɨ Jesu

(Matiyə 26.47-56; Markɨ 14.43-50; Jã 18.3-11)

47 Mana gɨ Jesu ilə waya gwaleyə jang sɨn̰ da, nare nə gɨr̰e di dɨməw daa. Abe gɨ gɨ ꞌwogɨw Judas gɨ i woni gɨrsə gwale gɨnə Jesu duwanə mwaj dii sɨr gun day gɨ mɨn di ɨndara nare nə gɨr̰e di dɨrəgɨ lə. An̰ji hára chidɨ Jesu sɨwə ib dara ba a chichɨm gajaw§. 48 Jesu wayɨw da: «Judas, i chichɨmə gɨ gajan ya ba mə ùrɨn nan̰e de di me mə ha yə̀n ɨndi gɨ Gun gorndɨw di ꞌyàgɨ́ gɨ woni mar̰ande ni ɨsɨragɨ lə di?»

49 Mana gɨ woni gɨrsə gwale gɨnə Jesu duwa di yər dara ba gɨ ha yə̀we mwom da, cendi ùrɨw da: «Aba ciri nin, nə ajɨbɨnagɨnin gɨ sugɨnəne di mo?» 50 Me mana gɨ ta lə di dog, aba gɨrsə gwale gɨ mɨn so ajɨ kwaya gɨnə woni bwasa Mãr̰ĩ geche day duwa sumɨw gɨ ɨsəw gɨ abeyə led sawɨw bam. 51 Ɨr̰ɨ Jesu so waygɨ da: «Àlna yande bədə, ta di nemme ɗɨm!» Me an̰ji ɓɨl ɨsəw mana gɨ abe di sumɨwə me, sumɨw di wal daa mana duwa lə bi.

52 Ɨr̰ɨ nare nə hára ba gɨ yɨ Jesu di dwar̰agɨ lə da, woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day me asɨngar woni gama kulu gaba bwasa Mãr̰ĩ gechide day me gechide nə ɗang nənə nare nə Juwib day me ilə. Ɨr̰ɨ Jesu waygɨ ba da: «Anə hára gɨ sugɨnəne nə sore me cilangde me ɨsɨrangə dara yə̀n ya ba nə i mẽ de! 53 Gɨ wála wála, nə dam gandang ciri dwar̰ɨ dɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩ ilə kaw, anə yə̀n bədə. Ɨr̰ɨ laba da, i dawa dan dɨ idɨ àla mani nə dɨrəng ùr me, i dawa dɨnə dilɨm dɨra dɨ Sidan gɨl gɨ dwana dɨra lə me ca.»

Piyer bɨl bɨw sarni ba a ꞌwocn̰ Jesu bədə

(Matiyə 26.57-58,69-75; Markɨ 14.53-54,66-72; Jã 18.12-18,25-27)

54 Mana gɨ cendi yɨ Jesu da, wolɨw ha nɨm kɨrə nə woni bwasa Mãr̰ĩ geche dayə, ɨr̰ɨ Piyer da, wor bam targɨn̰ hən̰ me ha pam gɨ Jesu tarɨw. 55 Mana gɨ ciri dwar̰ɨ lə ɗən̰ da, gɨ lam dùwa lə me, nare dayar dam ilə wunə lə me, Piyer hára dam dwar̰agɨ lə. 56 Deme mɨn dɨ idɨ àla giyə kɨrə ciri dɨ ta lə di yərɨw dama lə dùwa bɨdə me kal dɨrədɨ dɨwə yərɨw ɗer, me way da: «Gun gɨ ta di kaw, i aba harba gandɨw di me, gaa bədə mo?» 57 Ɨr̰ɨ Piyer bɨl bɨw sarni me way da: «Deme dɨ ga, nə ꞌwocn̰ abe gɨ ta di bədə.»

58 Ɓam da, gun mɨn ɗang gɨra yərɨw me wayɨw da: «Ɨjɨm di kaw, mə i gun duwa me, gaa bədə mo?» Ɨr̰ɨ Piyer cow wayɨw da: «Abe ga, nə i gun duwa bədə.»

59 Ɓam nem ya dawa mɨn de da, gun gɨ ɗang gɨra ajɨmar gandɨw ba da: «I sɨdɨ, gun gɨ ta di kaw, i aba hára gɨ Jesu di mɨn. An̰ji i gun gɨ Galile me ca.» 60 Ɨr̰ɨ Piyer cow wayɨw da: «Abe ga, gwale dɨma gɨ mə wayɨw ta di, nə ꞌwocn̰ gɨndɨw bədə!»

Me mana gɨ an̰ji wor ilə waya gwaleyə jang sɨn̰ da, gɨray soy hɨrda. 61 Aba ciri gɨ Jesu co dɨrəw yərɨw ɗer me, Piyer dusɨw guw daa mana gɨ gwale gɨ aba ciri wayaw gandɨw pii di dɨwə. An̰ji wayaw ba da: «Laba da, pii gɨ gɨray wor hɨrdə sɨn̰ da, mə ha bɨlə bɨm sarni dɨnnə dɨm subu ba mə ꞌwocn̰ɨn bədə.» 62 Ɨr̰ɨ Piyer dɨmə iche me nul gura nulə gɨ àcn̰e.

63 Nare woni gama Jesu di àlɨ̀w məng me gobɨw me ca. 64 Cendi maw dɨrəw daa me, wayɨw da: «Mə ina i aba cɨmə Mãr̰ĩ bɨw ꞌyang da, waynin daa: I wi me ajɨm ta di mo? I wi me ajɨm ta di mo?» 65 Me cendi cadɨbɨw widɨru nan̰ me ca.

Gɨ ha gɨ Jesu mana gɨ woni àla sariya nənə Juwib day dɨrəgɨ lə

(Matiyə 26.59-66; Markɨ 14.55-64; Jã 18.19-24)

66 Mana gɨ mana wal bam mwom da, gechide nənə nare nə Juwib day me woni bwasa Mãr̰ĩ gechide day me, woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa me dayara me, gɨ walagɨ Jesu hára nɨm mana day gaba àla sariya lə. 67 Woni àla sariya di ùr Jesu ba da: «Mə ina i Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di da, waynin daa!» An̰ji cogɨ waygɨ da: «Nə waynang yande kaw, anə ha yəə gwale ni bədə com, 68 me nə ùrnəng gwale ɨndi kaw, anə ha cwan lə diiyə bədə me ca. 69 So ka ha pii da, ɨndi gɨ Gun gorndɨw di, nə ha dama Mãr̰ĩ gaba dwana ɨsəw gɨ abeyə.»

70 Cendi pad dayyə ɓɨr̰ɨn̰ bo gura wayɨw ba da: «Ɨjɨm di me mə i Mãr̰ĩ gorndɨw di mo?» An̰ji cogɨ waygɨ da: «Anə way gwale gɨ ta di ꞌyeni gang.» 71 Ɨr̰ɨ cendi way ba da: «Də kan̰jang i gwale na gɨ gun ba biynəndɨ ɗang mo? Də dwayang gwale bɨwə gɨ sumdəndɨ ɨnda ta mwom me, i na ɗang tugu mo?»

* 22:35 Yarna Luk 9.1-6 me 10.1-16me. † 22:36 a kɨlnə barge duwa gɨ geche bam me kɨlnə gɨ sugɨnə di Sugɨnə dɨ ta di, Jesu way i gwale gɨnə sugɨnə dɨ ɓag bədə, me an̰ji way i gwale gɨ diri, yarna Luk 2.49-51. Jesu ùr ba waygɨ woni gɨrsə gwale duwa ba ɗangr̰ɨna sɨdəgɨ le dara wamani gɨ geche ba ha ꞌywagɨ le, yarna Epes 6.10-18. Me woni gɨrsə gwale duwa di ꞌwocn̰ gwale gɨ ta di gɨndɨw bədə, yarna Luk 22.38. ‡ 22:37 Esayi 53.12 § 22:47 chichɨm gajaw Mana gɨ nare nə Juwib dayyə da, i àláw gɨ jam maché labaa gun gɨ mə ùrɨw nan̰ labiya.