12
Gwale gɨ diri gɨnə woni gama yabɨr̰a nə dusɨrəgɨ àcn̰ day
(Matiyə 21.33-46; Luk 20.9-19)
1 Ɨr̰ɨ Jesu so ilə wayagɨ gechide nənə nare nə Juwib day di gwale gɨ diri ba da: «Abe mɨn daga duwa ilə, me an̰ji ɗɨlbɨ yabɨr̰a lə, me jə̀ daga di daa me ca. An̰ji ɗangr̰ɨ mana gaba chidə gɨ yabɨr̰a nimi duwa ilə me, aw mana hoo daa dara ɗɨbə gamaw nɨm me ca. Targɨn̰ ɗang da, an̰ji kalgɨ daga di woni àla giyə ɨsɨragɨ lə, me ya mɨjəniyə.
2 Mana gɨ wála gaba cəə yabɨr̰a yàa duwa nem mwom da, aba ciri di giygɨ woni àla giyə gɨnə yabɨr̰a di kwaya duwa mɨn, dara cendi ba junəw yabɨr̰a yàa duwa di me ba kalna day me ca.
3 Ɨr̰ɨ cendi yɨ kwaya di gobɨw me ꞌyorɨw daa ɨsəw pəgɨn̰.
4 Mwom da, aba ciri di cor giygɨ kwaya gɨ ɗang bi. An̰ji gɨ ta di kaw, cendi gobɨ dɨw me àlɨw àcn̰ me ca.
5 Aba ciri giygɨ gun gɨ ɗang kaw, cendi yɨw ꞌyəw bam, ɨr̰ɨ an̰ji kɨjɨ kòy nan̰ ɗang bi kaw, cendi gobɨ nə yab me ꞌyə nə yab bam me ca.
6 Kwaya di, mɨn kaw, worɨw lə bədə. Ka da, wor i gorndɨw gɨ nudəw gɨ mɨn tenene gɨ dusɨw ùrɨw nan̰ di ɗɨm. Me an̰ji giygɨ gandɨw targɨn̰, me way dusɨwə bá, ka da, cendi ba ha yə̀w jawe som.
7 Ɨr̰ɨ woni àla giyə gɨnə yabɨr̰a di wajɨ gwale bulə dayyə ba da: “Ta di me i aba wama dɨba duwa sanga di! Hane ꞌyánandɨ gandɨw bam, me dɨba di ha warandɨ ɨnda.”
8 Mwom da, cendi yɨ gorndɨw di ꞌyəw bam me àsɨ kumbɨ duwa mana gɨ daga gɨnə yabɨr̰a duwa di tarɨwə bam iche.»
9 Mana gɨ ta lə da, Jesu ùr nare woni dwaya gwale duwa ba da: «Yande da, aba ciri gɨnə yabɨr̰a di ha àla i man mo? An̰ji hára gɨ sɨw duwa me, ha ꞌyáa woni àla giyə gɨnə yabɨr̰a nə ta di bam, me ha ꞌwoo daga di ꞌyàgɨ́ nə ɗang ɨsɨragɨ lə.
10 Anə āsɨ gwale gɨ gɨ jangɨw mana gɨ Maktubu dɨnə Mãr̰ĩyə di bədə mo? Gɨ jangɨ ba da:
Kur̰a dɨ woni awa kululi gɨn̰dɨ bam di,
yala gɨdɨ kur̰a sɨdɨ dɨ idɨ yəə kulu di daa tandi.
11 I Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ me àl mani nə ta di an̰ju.
I mani nə lade nan̰ nə ɗoy dɨdəndɨ bam me Mãr̰ĩ àlgɨ,
me dɨ yarang gandagɨ gɨ dɨrəndɨ ta di.»
12 Gechide nənə nare nə Juwib day di ꞌwocn̰ com dara Jesu ba way gwale gɨ diri gɨ ta di i dara daragɨ cendi. Ta di me cendi kan̰jɨ bɨrmə dara ba gɨ yɨ nɨm gɨ Jesu. Ɨr̰ɨ cendi lán̰gɨ i nare nə gɨr̰e di, me borgɨ yá me kalɨw ɗi.
Gwale gaba ꞌywagaw dole lombo
(Matiyə 22.15-22; Luk 20.20-26)
13 Targɨn̰ ɗang da, gechide nənə nare nə Juwib day ùr ba gɨ gɨrsə Jesu ba gɨ doy gwale bɨwə me ba gɨ yɨw nɨm. Ta di me cendi giyɨw nare nə yab nə gɨ ꞌwogɨgɨ Parise me, nare nə yab nənə dole gɨ Erod duwa me.
14 Mwom da, cendi gɨra ùrɨw ba da: «Aba gɨlənin mani, nə ꞌwocn̰ɨninne dara mə i aba waya gwale sɨw dɨban lán̰aw gɨ gun, dara dolɨm gɨ nare nə ladɨbe bədə me ca. Me mə gɨlgɨ nare gwale sɨw gɨ Mãr̰ĩ ùr nare ba àlna di gɨ bɨrmə duwa. Waynin daa sɨn̰! Ɓag da, ꞌywagaw gɨ dole gɨ geche gɨ Rom lombo da, ladɨ le mo? Də ꞌyogɨw ɨnda, labaa dɨ ꞌyogɨw ɨnda bədə mo?»
15 Me Jesu ꞌwocn̰ com dara cendi i nare woni waya gwale gɨ bɨdəgɨ mɨra me dusɨrəgɨ i jiga, mwom da, an̰ji waygɨ ba da: «I dara na me anə ùrɨn gwale gaba twan nɨm yande mo? Unɨn gursɨ dɨ chile dɨ deniye mɨn, hane nɨm ꞌyànan, nə ùr ba nə yərdɨ le.»
16 Cendi ꞌwów chile di gɨra nɨm ꞌyàw mwom da, an̰ji ùrgɨ ba da: «Mana gɨ chile dɨ ka di sɨdə da, i wi dɨw me sumɨw me ilə mo?» Cendi wayɨw ba i dole gɨ geche gɨ Rom.
17 Yande da, Jesu waygɨ da: «Mani nənə dole duwa da, ꞌyànaw dole di, me mani nənə Mãr̰ĩ duwa kaw, ꞌyànaw Mãr̰ĩ di le me ca.» Ɨr̰ɨ Jesu gwale duwa di ꞌyàgɨ́ ɨrmə nan̰e.
Gwale gɨnə nare nə mare dɨmə day gɨ daa munɨ lə
(Matiyə 22.23-33; Luk 20.27-40)
18 Targɨn̰ ɗang da, nare nə mɨn nə gɨ ꞌwogɨgɨ Saduse hára ꞌyo Jesu. Cendi ɨrɨm day ba nare nə mare da, Mãr̰ĩ ba ha dɨməgɨ daa munɨ lə bədə bɨr̰ɨn̰. Me cendi ùr Jesu ba da:
19 «Aba gɨlənin mani, yər, Moyis jangɨndɨ mana gɨ bii ɨnda gɨ ꞌwoo lə, ba abe gɨ ba unə deme me ba yàna gandɨdɨ dwe bədə me ba marna bam da, chendɨw ba unə dyaməw di, me ba yànaw gɨ chendɨw gɨ mar bam di dine.
20 Caga da, doy: Wála mɨn, chebni dɨ nare wurgɨsubu ilə. Chandragɨ gɨ geche u deme me mar bam dɨban yàa gɨ dine.
21 Gɨ aba dii sɨrrə u aba mara di dyaməw, me an̰ji kaw, mar bam dɨban yàa gandɨdɨ dine me ca. Mani nə ta di àlal yande bi gɨ aba dii subu lə di me,
22 nə wor di me ca. Chamre nə wurgɨsubu di margɨ bam pad dayyə pad dɨban yàa gandɨdɨ dine. Taragɨ lə da, deme di kaw, wála dɨra nem, me tandi mar bam me ca.
23 Yande da, wála gɨ Mãr̰ĩ ha dɨmə gɨ nare nə mare daa munɨ lə da, tandi ha ꞌya i gɨ we dyaməw mo? Dara cendi nə pad ta di, tanga i tɨrgadɨ.»
24 Me Jesu waygɨ da: «ꞌYeni da, dɨdəng nol i bam! I dara anə ꞌwocn̰ Maktubu dɨnə Mãr̰ĩ duwa bədə me dwana duwa di bədə me ca.
25 Yarna, ɗan̰ wála gɨ Mãr̰ĩ ha dɨmə gɨ nare daa munɨ lə da, abje day gɨ nə namde ha laya sɨdəgɨ bədə me cendi ha dama i ya Paja nənə Mãr̰ĩ duwa nə daa de, alə daa mana gɨ Mãr̰ĩ tulɨwə.
26 Gwale gɨnə nare nə mare dɨmə day gɨ daa munɨ lə da, anə āsa mana gɨ maktubu dɨnə Moyis duwa lə di bədə mo? Ɨrmɨnə gwale gɨnə habda gɨ ɗwag ɗwag gɨ dùwa ꞌyo dɨwə di. Mana gɨ ta lə di me Mãr̰ĩ wayɨw Moyis ba da: “Nə i Mãr̰ĩ gɨnəAbɨrahamduwa me, gɨnəIsakduwa me, gɨnəJakobduwa me ca.”
27 Mãr̰ĩ di, i Mãr̰ĩ gɨnə nare nə mare day bədə, me i gɨnə nare nə dam bɨ̀ra day. I sɨdɨ, dɨdəng nol i bam bɨr̰ɨn̰.»
Bii gɨ ꞌwoo lə da, gɨ we me ɗoy kwandaw bam pad di mo?
(Matiyə 22.34-40; Luk 10.25-28)
28 Aba gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa mɨn doy gwale gɨ cendi gagɨw di, me an̰ji yər dara Jesu cogɨ lə diiyə ladɨ me ca. Mwom da, an̰ji chidɨ Jesu sɨwə me ùrɨw ba da: «Mana gɨ bii ɨnda gɨ ꞌwoo lə da, gɨ we me ɗoy kwandaw bam pad di mo?»
29 Ɨr̰ɨ Jesu cow lə diiyə ba da: «Bii gɨ ꞌwoo gɨ ɗoy kwandaw bam pad di me i ta: “Dwayna, ꞌyeni nare nəIsrayel, Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ di, i Mãr̰ĩ ɨnda. Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ di i an̰ju mɨn tenene.
30 Mwom da, mə ha ùrə Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ dɨma gɨ dusɨm mɨn, gɨ dúndɨm pad, gɨ ɨrmə dɨma pad me gɨ dwana dɨma pad me ca.”
31 Me targɨn̰ ɗang da: “Mə ha ùrə jam gun ya sɨm dɨma gang de.” Bii gɨ ꞌwoo kwandaw dwar̰agɨ lə gaba ɗwaya gɨ sɨr ta di bam da, ilə bədə.»
32 Mwom da, aba gɨlə bii gɨ ꞌwoo wayɨw Jesu ba da: «Ladɨ nan̰e, aba gɨlənin mani, mə way i sɨdɨ. Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ da, i an̰ju mɨn tenene, gɨ ɗang ilə bədə.
33 Yande da, ùrɨw gɨ dusɨm dɨ mɨn, gɨ ɨrmə dɨma pad, gɨ dwana dɨma pad me, ùrə gɨ jam gun ya sɨm dɨma de me ca da, ladɨ ɗoy ulə gɨ mwagɨna bwasa gɨ Mãr̰ĩ bam me, ɗoy àlaw gɨ Mãr̰ĩ sarga dɨ ɗang pad me di bam.»
34 Jesu ꞌwocn̰ dara an̰ji cow i gwale gɨ lade lə diiyə mwom da, cor wayɨw ba da: «Wor i ib mə ha kala Mãr̰ĩ lama dwãr̰ĩ duwa dɨmmə.»
Targɨn̰ ɗang da, cendi lán̰ye, gun mɨn kaw, nem ùrɨw gwale gɨ ɗang bədə ɗɨm.
Gwale gɨnə Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris me gɨnə Dabid me
(Matiyə 22.41-46; Luk 20.41-44)
35 Me mana gɨ Jesu ilə gɨlə mani mana gɨ ciri dwar̰ɨ dɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩ ilə lə da, an̰ji ùr nare di ba da: «I man me woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa way ba Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di, ba i dole gɨ Dabid mwàw mo?
36 Dabid gɨ sɨw duwa gang kaw, Dúndi dɨnə Mãr̰ĩ duwa nogɨ gɨndɨw daa me an̰ji way daa pɨden̰yə ba da:
“Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ wayɨw aba ciri ni ba da:
Hare, mə dam ɨsən gɨ abeyə
bɨraa nə ha bwam woni mar̰ande dɨma dodə
gɨdammə bá do.”
37 Dabid sɨw duwa gang ꞌwagɨna Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di ba i aba ciri duwa da, dana me gɨ ꞌwogɨ Kris di ba i Dabid mwàw ɗang tugu mo?»
Àsɨna angal dan dara nare nə gwale ꞌyol bɨdəgɨ lə me àl mani nə jiga
(Matiyə 23.1-36; Luk 20.45-47)
Nare nə gɨr̰e nan̰ ilə dwaya Jesu gwale duwa gɨ sii ꞌywala.
38 Mana gɨ gɨlə duwa gɨ maniyə da, an̰ji way da: «Àsɨna angal danne! Àlna mani ya woni gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa ba gɨ àl nɨm de bədə. Cendi ùr hurba gɨ barge gɨ gechide gaba sumi kɨdɨbər nɨm me, ùr ba gɨ àlnagɨ labiya gɨ horɨmbə nare dɨrəgɨ lə mana gaba dayara lə me.
39 Cendi ùr dama gɨ mana gaba sumiyə kululi woni amsa Mãr̰ĩyə, me wama gɨ maniyə kaw, cendi ùr i mana gaba sumi me ca.
40 Cendi chəbɨ namde nə wambɨ mani day bam, me ɗang da, cendi ɗɨbɨnə dara amsa gɨ Mãr̰ĩ da, amsɨ bɨraa bɨraa bɨraa dara gɨlə gɨ sɨdəgɨ ba gɨ i nə ladɨbe cendi. Me sanga da, sariya day ha wama nan̰e.»
Mani nə dwani nənə deme dɨ wambɨ dɨra
(Luk 21.1-4)
41 Mana gɨ kɨrə ciri dwar̰ɨ dɨ kulu gaba bwasa Mãr̰ĩ ilə da, mana mɨn gɨ nare hára gɨ gursɨ day àl gɨ dwani gɨ Mãr̰ĩ ilə. Me Jesu dam co dɨrəw me ilə yara gɨ mani nə cendi ilə àlagɨ̀ lə di. Nare nan̰ woni ꞌywaa mani da, ꞌya gursɨ day ꞌyarbar.
42 Ɨr̰ɨ deme dɨ wambɨ dɨ i bugɨr hára dɨra ꞌya chile sɨr dɨ nem àla gɨ mani bədə.
43 Mwom da, Jesu ꞌwogɨ woni gɨrsə gwale duwa me waygɨ ba da: «Dwayna, nə wayang i gwale sɨw: Deme dɨ wambɨ dɨ bugɨr dɨ ta di bo gursɨ dɨra ɗoy nare day di bam pad.
44 Nə way yande dara nare di, i gursɨ day dɨ wor dodə sɨr̰ɨgɨm me, cendi hára ꞌya sɨn̰. Me tandi da, mani pad jaldɨ le, me cor ꞌya i mani pad nə ilə kɨrə dɨra lə dara ɨsə gɨ sɨdɨ di bam.»