4
Gwale gə diri gənə̂ aba chə̂ə̂ swagə̂ duwa
(Matiyə̂ 13.1-9; Luk 8.4-8)
Targin̰ da, Jesu so ilə̂ gələ̂gə nare gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa ɗang bi kuray gə ɓəle gə Galile bəwə̂. Narje ꞌyarbar nan̰e managə tuləwə̂. Yande mwom da, an̰ji kal səw nagə bərwa dalawə̂ dama lə̂ me ɗəbə̂ nəm nimi-yə̂. Me narje nə̂ pad da, dam day kuray di bəwə̂ wayni-yə̂. Me Jesu di gəlgə nare mani nan̰ gə gwale gə diri. Me managə gələ̂ duwa gə ka-lə̂ da, an̰ji waygə ba da: «Dwayna ladə! Abe mən so ha managə daga duwa-lə̂ dara chə̂ə̂ gə swagə̂ duwa. Managə an̰ji ilə̂ chəgədə̂ swagə̂ di lə̂ da, swagə̂ nə̂ yab da bor day managə bərmə̂ dugədəwə̂, me dirbi gəra təgəgə chəgədəgə bam car. 5-6 Nə̂ yab ɗang da bor day managə gəndara-lə̂. Cendi gandə daa kalang, me ꞌyo bərmə̂ gaba bwa sabragə hara dodə̂ cog bə̂də̂ dara sən̰a də lade di yengəle. Yande da, managə dawa ur̰ə da, cendi woy bam kiyaw. Nə̂ yab ɗang da bor day mana gə chemde nə̂ jimdi dwar̰agələ̂. Swagə̂ di gandə daa ladə məndagə. Me ər̰ə hura gənə̂ chemde di so nan̰ mwom da, yə swagə̂ di daa swamama əmgə gandagə dədə̂gə də idə naa nəm di bam. Swagə̂ dərə̂gə nə̂ yab ɗang bor day managə sən̰a də lade-yə̂. Cendi gandə jor ladə me naa dərə̂gə me ca. Swagə̂ nə̂ ta di dədə̂gələ̂ mən da, dərə̂gə ꞌyarbar nan̰e. Nə̂ mən al dərə̂gə neyem gənin̰ subu, nə̂ mən ɗang al dərə̂gə neyem gənin̰ kubi, nə̂ mən ɗang bi al dərə̂gə neyem aru.» Me Jesu waygə ɗang bi da: «Kal gun gə sumdə̂w woni dwaya gwale inalə̂ da, kaləw a dwayna ladə!»
10 Ər̰ə Jesu day gə nə̂ woni gərsə̂ gwale duwa nə̂ mwaj dii sər me nare nə̂ yab nə̂ ilə̂ hara gandəw sən̰ di gərgə bam tulin̰-yə̂ ched da, cendi so ur Jesu ba da: «I dara na me mə̂ gəlgə nare gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa gə gwale gə diri ba mo?» 11 Me Jesu cogə lə̂ diyə̂ waygə ba da: «ꞌYeni da, Mãr̰ĩ gələ̂ng gwale səw gə budələ̂ dara lama duwa gə dwãr̰ĩ di ɗəm, me nare woni kala dusərə̂gə dwãr̰ĩ dənə̂ Mãr̰ĩ duwa dədə̂ bə̂də̂ da, nə̂ gəlgə mani pad di i gə gwale gə diri. 12 Ta di me i mani nə̂ aba cəmə̂ Mãr̰ĩ bəw jangə nəm gə gwale day pii managə Magtubu dənə̂ Mãr̰ĩ-yə̂, me yala alal nəm. An̰ji way ba da:
‹Mani nə̂ cendi yə̂rgə gə dərə̂gə kaw,
neyem yaragə ladə bə̂də̂,
me nə̂ cendi doy gwale day kaw,
neyem ꞌwacn̰agə ladə bə̂də̂ me ca.
I yande me cendi ha ꞌywa gə bərmə̂
gaba cwara nəm Mãr̰ĩ səwə̂ bə̂də̂,
me Mãr̰ĩ kaw ha kala dusəw həlala
acn̰a day dəwə̂ bə̂də̂ me ca.›*»
Gwale gə diri gənə̂ aba chə̂ə̂ swagə̂ di gəndəw
(Matiyə̂ 13.18-23; Luk 8.11-15)
13 Me Jesu waygə ɗang bi ba da: «Gwale gə diri gə nə̂ wayang gandəw dara aba chə̂ə̂ swagə̂ di da, anə̂ ꞌwacn̰ana gəndəw bə̂də̂ sən̰ da, gwale gə diri gə ɗang gə nə̂ ha wayang gandəw da, anə̂ ha ꞌwacn̰aw mənang kaw mo? 14 Dwayna! Aba chə̂ə̂ swagə̂ di da, i aba waya gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa. 15 Swagə̂ dərə̂gə nə̂ bor managə bərmə̂ dugədəwə̂ da, wun i ya nare nə̂ doy gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa məndagə, me ər̰ə Sidan hara kalang bii gwale gə cendi dwayaw di bam dusərə̂gələ̂.
16 «Swagə̂ dərə̂gə nə̂ bor managə gəndara-lə̂ di da, i nare nə̂ doy gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa, cendi yəw gə sii ꞌywala məndagə, 17 me gwale di bo sabər̰aw dusərə̂gələ̂ bə̂də̂. Yande da, managə wamani ꞌywanagə, labaa nare gəlnə̂gə dərə̂gə dara gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa mwom da, cendi so kalang gən̰ gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa di bam.
18 «Swagə̂ dərə̂gə nə̂ bor mana gə chemde nə̂ jimdi dwar̰agələ̂ di da, i nare nə̂ doy gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa di me, 19 ər̰ə cendi ərəm managə wamani gə jiga jiga gə sən̰a dədə̂ ka dəwə̂, cendi kan̰jə ꞌywa gə sən̰a dədə̂ ka, i mani nə̂ pə̂gin̰ puu, me cendi kal ərmə̂ day managə mani nə̂ ɗang ɗang dədə̂gələ̂ me ca. I yande me ərmə̂ gə pad gə cendi ərməw di da, yə gwale gənə̂ Mãr̰ĩ gə dusərə̂gələ̂ di daa swamama əmgə ala gandəw giyə̂ bam.
20 «Swagə̂ nə̂ bor sən̰a də lade-yə̂ da, i nare nə̂ doy gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa me gaməw dusərə̂gələ̂ ladə dem dem me al gandəw giyə̂ me ca. Cendi da, wun ya swagə̂ dədə̂gə nə̂ mən nə̂ al dərə̂gə neyem gənin̰ subu de, labaa nə̂ ɗang nə̂ al dərə̂gə neyem gənin̰ kubi de, labaa nə̂ ɗang bi nə̂ al dərə̂gə neyem aru de me ca.»
Gwale gə diri gənə̂ lamba dəra
(Luk 8.16-18)
21 Jesu waygə nare ɗang bi ba da: «Gun unə̂ lamba də duwa gərə̂r lə̂ da, i dara əbə̂də mani dədə̂ bə̂də̂, labaa i dara chə̂də managə solbə̂ gəndə̂gələ̂ mo? Bə̂də̂. Me ɓag da, i dara chə̂də mani dədə̂gələ̂ daa dara kal acn̰ana mana bam. 22 I ya ta de di me ca, mani pad nə̂ budələ̂ di da, gə ha yaragə daa pəden̰-yə̂, me mani nə̂ nare ur kwandagə ba ꞌwacn̰ana bə̂də̂ kaw, Mãr̰ĩ ha gələ̂gə daa pəden̰-yə̂. 23 Gun gə sumdə̂w woni dwaya gwale inalə̂ da, kal a dwayna.»
24 Me Jesu waygə gwale ɗang bi ba da: «Asəna angal dan ladəle managə mani pad nə̂ nə̂ wayang gwale day di dədə̂gələ̂. Gə ha ꞌyang mani wunə̂ ya dan nə̂ anə̂ ꞌyagə kwandang ta de, me gə ha ꞌyang lə̂ diyə̂ ɗang bi me ca. 25 Yande da, gun gə yinə̂ gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa di alna gandəw giyə̂ da, Mãr̰ĩ ha ꞌyaw ꞌwacn̰a gə gwale duwa lə̂ diyə̂ bi. Me gun gə yinə̂ gwale di alna gandəw giyə̂ bə̂də̂ da, gə ɓani gə an̰ji dwayaw ta di kaw, gə ha biyə̂w bam.»
Dwãr̰ĩ dənə̂ Mãr̰ĩ duwa wun i ya na de mo?
26 Jesu waygə nare gwale ɗang bi ba da: «Dwãr̰ĩ dənə̂ Mãr̰ĩ duwa da, wun i ya gun mən baa gəsə gə swagə̂ duwa managə daga duwa-lə̂ ta de. 27 Mwom da, an̰ji ina i nuni gə changa, labaa damna bəra gə dawa kaw, swagə̂ dərə̂gə di gandə daa me jor me dəban ꞌwacn̰a duwa. 28 I sən̰a me al giyə̂ dəra gaba ganda swagə̂ dərə̂gə di daa, me jor nəm di me tandi. Me swagə̂ di gandə gə dədə̂gə naa nəm gə dərə̂gə managə dədə̂gələ̂. 29 Me managə swagə̂ di dərə̂gə naa ɗəm da, gun gaba gəsə̂ swagə̂ di u kur̰ang kalang me ha dara n̰ilə̂gə ɗəm, dara wala day gaba n̰ilə̂ di neyemme ɗəm.»
Gwale gə diri gənə̂ mutardə dərə̂w
(Matiyə̂ 13.31-32; Luk 13.18-19)
30 Jesu waygə nare gwale ɗang bi ba da: «Dwãr̰ĩ dənə̂ Mãr̰ĩ duwa da, ba də̂ ərmə̂ng gandədə ya na de mo? Labaa, ba də̂ wayang gwale dəra də ərməw gə gwale gə diri gə woy mo? 31 Dwãr̰ĩ dənə̂ Mãr̰ĩ duwa, wun i ya habda gə mutardə dərə̂w de. Dərə̂w di i ɓani hin̰e hin̰e ɗoy kwandaw habde nə̂ caga ka dərə̂gə bam pad. 32 Me managə gə gəsənə̂ dərə̂w dodə̂ da, gandə daa me jor gədə habda gə nan̰ ɗoy habde nə̂ gəndə̂gə wor nə̂ gə ɗəlbəgə dara hangəda gə bəra di bam pad. An̰ji agədə gangər̰aw nan̰ me ꞌya dun nan̰ də dirbi kaw ɗangər̰ə ciri day dam lə̂ me ca.»
33 Jesu waygə nare gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa gə gwale gə diri nan̰ yande. An̰ji waygə gwale di yande bor gə dwana day də idə ꞌwacn̰a. 34 Gə nare nə̂ gər̰e pad da, an̰ji gəl gwale gənə̂ Mãr̰ĩ duwa gə gwale gə diri baa baa, me managə an̰ji inə̂ məndagə gə woni gərsə̂ gwale duwa da, an̰ji biygə gwale gə diri di gəndəw daa.
Jesu dwana duwa ɗoy gale gə geche bam
(Matiyə̂ 8.23-27; Luk 8.22-25)
35 Wala gə ta-lə̂ dog, gə turgə pəram da, Jesu waygə woni gərsə̂ gwale duwa ba da: «Cilangənandə kuray gə ɓəle, hanandə dugədəw də alə̂ ta-lə̂!» 36 Managə cendi so kal nare nə̂ gər̰e di dodə̂ ɗəm da, woni gərsə̂ gwale gənə̂ Jesu duwa di ꞌoy bərwa gə Jesu dam lə̂ di ha gandəw. Bərwa nə̂ ɗang kaw ilə̂ haralə̂ gandagə me ca.
37 Ɓam da, gale gə geche biyara kalang, u nimi bo bərwa dalawə̂, wor hin̰e dara ꞌwanaw da. 38 Me Jesu di da, i duwa i nuni bərwa widəwə̂ cilangə dəw daa. Nəma woni gərsə̂ Jesu gwale duwa di nuw daa me wayəw da: «Aba gələ̂nin mani, də̂ ilə̂ marangə̂ da, nam dusəm bə̂də̂ mo?» 39 Mwom da, Jesu so daa, ər̰in̰ gale me waygə nimi nə̂ kuray-yə̂ di me ba da: «Hwaynale! Ɗəbənə̂ dodə̂!» Mana gə ta-lə̂ da, gale ɗəbə dodə̂ ɗeg, me mana həlal kajaj. 40 Jesu waygə woni gərsə̂ gwale duwa da: «Anə̂ lan̰ yande dana mo? Anə̂ kal dusərə̂ng Mãr̰ĩ dəwə̂ bə̂də̂ sən̰ mo?» 41 Cendi lan̰a algə nan̰, cor urbə sədə̂gə: «Gun gə ta di i wi me gale day gə nimi nə̂ kuray-yə̂ kaw doy gwale bəwə̂ mo?»
* 4:12 Esayi 6.9-10 4:31 mutardə Habda gə gə ꞌogəw «mutardə» da, i habda gə nare nə̂ Juwib ɗəlbəw managə yiga day dalawə̂ dara hangəda gə bəra. Dərə̂w da, i ɓani ɓani yande, me habda səw da, jore bor ya gimdere de.