6
Nare nə Najaret gɨn̰ Jesu bam
(Matiyə 13.53-58; Luk 4.16-30)
1 Targɨn̰ ɗang da, Jesu swaa kala ciri dɨ Kapernom bam me hára gɨra mana gɨ Najaret, dɨ i ciri dɨ tanga an̰ji ɨsər lə ɓag. Woni gɨrsə gwale duwa kaw bwaw yala gandɨw me ca.
2 Me mana gɨ wála gaba bwaa gwayniyə da, an̰ji ha mana gɨ kulu gaba amsa Mãr̰ĩyə me so ilə gɨləgɨ nare mani. Nare nan̰ nə doy gwale duwa di da, gwale di ꞌyàgɨ́ ɨrmə nan̰e, me cendi way ba da: «I wi me gɨləw duwa mani nə ta di pad yande mo? Dɨrɨn̰ naa nə ta di, i man yande mo? An̰ji ꞌywagɨ i we mo? Dwana duwa dɨ idɨ àla gɨ mani nə dan̰a nə ta di da, ꞌywadɨ duwa i we yande ɓara?
3 Ɓag da, an̰ji tanga i aba pɨlbə habde gaa bədə mo? An̰ji i Mari gorndɨdɨ gaa bədə mo? An̰ji i nə Jak me Jose me Jud me Simõ me chandragɨ gaa bədə mo? Chamraw nə namde kaw ilə ganandɨ ka gaa bədə mo?» I dara yande di me nare nə Najaret di gɨn̰ nɨm gaba kala gɨ dusɨrəgɨ mana gɨ Jesu dɨwə bam.
4 I ta di me an̰ji waygɨ nɨm ba da: «Gun gaba cɨmə Mãr̰ĩ bɨw da, i nare nə ɗang mɨra me àlɨ́w horɨmbə cendi. Me war̰aw duwa gang nə dam gandɨw ciri dɨdə mɨn, labaa chamraw duwa gang nə dam gandɨw kɨrə mɨn kaw, àlɨ́w horɨmbə bədə ɓag.»
5 I dara yande me Jesu bo gɨ ɨsaw nare nə woməre nə yab dɨdəgɨ lə mɨra me sogɨ nɨm daa mwom dayyə, me an̰ji nem gaba àla gɨ mani nə dan̰a nə ɗang mana gɨ Najaret bədə.
6 Me an̰ji ɨrɨm nan̰e dara nare di gɨn̰ kala gɨ dusɨrəgɨ dɨwə bam.
Jesu kɨjɨ paja duwa nə mwaj dii sɨr
(Matiyə 10.1,5-15; Luk 9.1-6)
Ɗang bi da, Jesu so ha ciri dɨ dine dɨ mana gɨ Najaret tulbədɨ lə bá bá dara gɨləgɨ nare mani.
7 Me wála mɨn da, an̰ji ꞌwaga paja duwa nə mwaj dii sɨr di sɨwə me, an̰ji so kɨjɨgɨ sɨdəgɨ sɨr sɨr dara cendi ba hana àsɨnagɨ nare berni. An̰ji ꞌyàgɨ́ dwana dɨ idɨ ꞌywara gɨ dúndi dɨ àcn̰e bam nare sɨdəgɨ lə me ca.
8 An̰ji waygɨ ba da: «Unə sadɨ ɨsɨrangə bədə, magɨla bədə. Gursɨ kaw, unə ɨsɨrangə bədə. Me unə i cilang ɨsɨrangə
9 me hurbɨna gɨbande gɨdɨrangə. Me barge da, layna i mɨn mɨn mɨra.»
10 An̰ji waygɨ ɗang bi dara mani nə cendi ba hana àlnagɨ: «Ciri dɨ mɨn dɨ yɨnəng gɨ dwani kɨrə dɨra lə da, cɨmnə daa hana mana gɨ ciri dɨ ɗangə bədə, me damna lə mana gɨ ciri dɨ ta lə di jang ɓedɨna gɨ wála gaba swaa kala gɨ mana gɨ ta di nyamna nɨm bá.
11 Me mana gɨ ciri dɨ anə dɨmnə lə me nare dɨra ùrnəng bədə me gɨn̰ɨnə dwaya gɨ gwale dan bam me da, swana daa, hana pii, kalna ciri dɨ ta di me ɓwabɨnagɨ nare dɨra usɨsɨ gɨ gɨdɨrangə bwanagɨ dodə. Mana gɨ anə àlnagɨ nare di yande da, cendi ha ꞌwacn̰a dara Mãr̰ĩ sɨw ba ꞌyolɨw dɨdəgɨ lə bədə.»
12 Mwom da, paja nənə Jesu duwa di ɓɨr̰ɨn̰ cəgdɨ ha me, ha wayagɨ nare ba kalna àcn̰a day bam me ba hane ꞌywana Mãr̰ĩ ɗɨm.
13 Cendi ꞌyorgɨ nare dúndi dɨ àcn̰e nan̰ bam me cendi ɓɨlbɨgɨ nare nə woməre nan̰ swani sɨdəgɨ lə me sogɨ nɨm daa mwom dayyə me ca.
Gwale gɨnə made dɨnə Jã Batis duwa
(Matiyə 14.1-12; Luk 9.7-9)
14 Wála gɨ ta lə da, Jesu sumɨw ꞌwogɨ nan̰e mana gɨ nare bɨdəgɨ lə. Yande da, dole gɨ gɨ ꞌwogɨw Erod kaw, doy gwale gɨnə Jesu duwa di me. Nare nə mɨn da, way ba: «I Jã gaba àlagɨ́ nare batem di me ba dɨmə daa nare nə mare dwar̰agɨ lə an̰ju. I ta di me an̰ji ꞌyo gɨ dwana dɨ idɨ àla gɨ mani nə dan̰a nə ta di.»
15 Nare nə yab da, way ba i aba cɨmə Mãr̰ĩ bɨw gɨ pii gɨ gɨ ꞌwogɨw Eli, me nare nə yab ɗang da, way ba i aba cɨmə Mãr̰ĩ bɨw mɨn gɨ wun ya woni cɨmə Mãr̰ĩ bɨw nə pii di de.
16 Mana gɨ Erod ba a doy yande da, an̰ji way duwa ba da: «Jã Batis di, i ɨndi sɨn ni me tanga nə waygɨ nare yɨw saw dɨw ꞌyəw bam ka di, me dɨmə daa nare nə mare dwar̰agɨ lə an̰ju.»
17-18 I sɨdɨ, Erod tanga yəə Jã àsaw dangeyə. An̰ji giy nare yɨw magdɨw àsɨw dangeyə dara gwale gɨnə deme dɨ gɨ ꞌwogɨdɨ Erodiyad, dɨ Erod chəbɨdɨ chendɨw gɨ Pilip lə gɨdɨdɨ dyaməw di. Me Jã di wajɨw Erod di le bá bá ba da: «Bii ɨnda gɨ ꞌwoo lə da, chaba gɨ malam di gɨdədɨ gɨ dyam da, dol bədə.»
19 Me Erodiyad di kaw, dusɨdɨ womdɨ nan̰e mana gɨ Jã dɨwə. Tandi ɨlɨwe me ùr ba dɨ ꞌyəwe me ca. Me tandi ꞌyo bɨrmə gaba ꞌyáw di bədə sɨn̰,
20 dara Erod di kaw wor yɨw Jã di jaweye sɨn̰. An̰ji ꞌwocn̰ dara Jã ba i gun gɨ tɨba Mãr̰ĩ dɨrəwə, me ba i aba kɨbə Mãr̰ĩ bɨw gɨ bɨrmə duwa me ca. I ta di me an̰ji àlɨw gɨ mani mɨn tenene ɗang bədə di. Me mana gɨ Erod di ba a dwayna gwale mana gɨ Jã bɨwə da, an̰ji ꞌwocn̰ mani mɨn nə ha àla bədə. Yande pad kaw, Jã gwale duwa di ꞌyolɨw Erod di le.
21 Me wála mɨn da, Erodiyad di ꞌyo bɨrmə gaba ꞌyáa gɨ Jã di. I wála gaba àla sii ꞌywala gɨnə yàa gɨnə Erod duwa lə. An̰ji ɗorbɨ mani nə wama dara ꞌyàgɨ́ nare nə an̰ji ꞌwagagɨ di. An̰ji ꞌwaga i nare nə gechide nə ciri duwa dɨdə, me gechide nənə asɨngar day me nare nə ladɨbe nə Galile me ca.
22 Mwom da, dwe dɨ more dɨ i Erodiyad durmədɨ gandɨ mana gɨ kulu gɨ cendi dam lə di, me tandi n̰ar̰ɨ nare dɨrəgɨ lə. N̰ar̰a dɨra di ꞌyolgɨ nə Erod day gɨ nare pad nə dam ilə wama gandɨw maniyə di. Yande da, Erod so waydɨ dwe dɨ more di ba da: «Mani nə dɨrəy ùrnəgɨ da, wayɨn daa, nə ha ꞌyày gandagɨ le!»
23 Ɗang bi, an̰ji sɨrgɨdɨ sɨw ba da: «Nə ha ꞌyày mani nə də ha ùrən di le, inam i dwãr̰ĩ ni tuldɨ kaw, nə ha sawa ꞌyàyye.»
24 Dwe dɨ more di dɨmə iche, me gɨra waydɨ idɨ ba da: «Nə ùrnəw i na mo?» Idɨ di codɨ lə diiyə ba da: «Ùrɨw Jã gaba àlagɨ́ nare batem di dɨw.»
25 Me dwe dɨ more cwara bi kaláng mana gɨ dole di sɨwə, me tandi wayɨw ba da: «Nə ùr ba mə sawnan Jã gaba àlagɨ́ nare batem di dɨw àsɨnan mana gɨ subɨra lə ꞌyànan caga caga ka.»
26 Ɨr̰ɨ dole di sɨw mar bam ledede, me an̰ji nem gaba ɨmədɨ mani nə tandi ùrɨw di bam bədə, dara an̰ji dee sɨrgɨdɨ sɨw mana gɨ nare dɨrəgɨ lə.
27 Mana gɨ ta lə dog, an̰ji wayɨw asɨngar gɨ mɨn ba hana sawnaw Jã dɨw hane nɨm. Mwom da, asɨngar di so ha mana gɨ kulu gɨ dangeyə sawa Jã di dɨw
28 àsa mana gɨ subɨra lə me ꞌwoo hára nɨm ꞌyàdɨ dwe dɨ more di, me tandi ha nɨm ꞌyàdɨ idɨ.
29 Mana gɨ woni gɨrsə gwale gɨnə Jã duwa dwaya made duwa mwom da, cendi swaa hára u kumbɨ duwa ha nɨm àsa munɨ lə.
Jesu ꞌyàgɨ́ nare nə dubu jii mani nə wama
(Matiyə 14.13-21; Luk 9.10-17; Jã 6.1-14)
30 Mana gɨ paja nənə Jesu duwa cwara day gɨ biyə gaba àsa berniyə da, cendi dayar mana gɨ Jesu sɨwə ilə wayaw mani nə ba gɨ àlagɨ̀ me mani nə ba gɨ gɨləgɨ nare di me pad daa.
31 Me mana gɨ ka lə da, nare nə so cendi sɨdəgɨ lə ka kaw ilə hára lə nan̰e, me nə hára dara ꞌywagɨ kaw, gɨr̰ɨ nan̰e, me ɨmgɨ bɨrmə gaba wama gɨ mani bam me ca. Mwom da, ɨr̰ɨ Jesu waygɨ woni gɨrsə gwale duwa ba da: «ꞌYeni, hane, də hárang bam mɨnandɨ, me anə ha bwaa gwayni lə hin̰e me.»
32 Mwom da, cendi nagɨ mana gɨ bɨrwa dalawə, cendi mɨra, me cilangɨgɨ kuray gɨ ɓɨle dara ba gɨ ha nɨm bam mɨ́ndagɨ, hən̰ gɨ nare.
33 Me nare nan̰ yərgɨ hára lə me ꞌwocn̰ɨgɨ com me ca. Yande da, nare nan̰ nə ciriyə pad wà gɨ gɨdɨragɨ yá Jesu day gɨ nə paja duwa di dɨrəgɨ lə mana gɨ cendi ilə hára lə di.
34 Mana gɨ Jesu ba a chə́ə dodə bɨrwa lə da, an̰ji yər nare nə gɨr̰e ilə mana gɨ ta lə di ɗɨm. Me dɨrəw ꞌyəngɨw dɨdəgɨ lə nan̰e, dara cendi wun ya dɨmən̰je nə aba gamagɨ ilə bədə ta de, me an̰ji gɨlgɨ mani nan̰e me.
35 Mana gɨ dawa ilə pagara lə ɗɨm da, woni gɨrsə gwale duwa di hára tulɨwə ib me wayɨw ba da: «Dawa di yala pagare ɗɨm. Mana gɨ ka lə di kaw, i bam dɨn dwar̰ɨ lə.
36 Yande da, cəgdɨ nare di daa ɗɨm, kalgɨ gɨ hana mana gɨ ciri dɨ dineyə labaa dɨ gechideyə dɨ i tulbəndɨ lə ka di gɨ hana kɨlnə mani nə wama gɨ wamna.»
37 Me ɨr̰ɨ Jesu di waygɨ ba da: «Yande da, ꞌyànagɨ nare di mani nə wama ꞌyeni.» Me cendi cow lə diiyə bi ba da: «Me gaa nə hanin kɨlə mapa i gɨ gursɨ dɨ idɨ àla gɨ giyə wála aru sɨr ka di, me nə ꞌyàgɨnin gɨ wom nɨm mo?»
38 Jesu waygɨ bi ba da: «Anə i gɨ mapa ɨndi na ilə mo? Hana, yarna.» Cendi yər me cow wayɨw lə diiyə ba da: «Nə inin gɨ mapa jii me gòche sɨr me ilə.»
39 Yande mwom da, Jesu waygɨ woni gɨrsə gwale duwa ba da: «Waynagɨ nare nə pad ta di, kalgɨ gɨ sabarna dodə jiga jiga me gɨ damna dodə mana gɨ chemde nə bɨ̀ra nə i ta di dɨdəgɨ lə.»
40 Mwom da, nare di sabar dam dodə sɨdəgɨ nem aru me gɨnɨn̰ jii me.
41 Me Jesu di lay mapa gɨ jii di me gòche nə sɨr di me ɨsəwə me u dɨrəw yər daa me àlɨ́w Mãr̰ĩ dóche lə diiyə. Mwom da, an̰ji ɓolbɨ mapa di dodə, me ꞌyàgɨ́ woni gɨrsə gwale duwa dara ba ꞌyànagɨ nare di. An̰ji ɨsɨgɨ woni gɨrsə gwale duwa gòche nə sɨr di lə diiyə. Ɨr̰ɨ cendi ɨsɨgɨ nare nə gɨr̰e di mapa di me gòche di me wom.
42 Nare nə gɨr̰e nə pad ta di wom mapa gɨ ta di gɨ gòche di ɨbdɨ,
43 me mapa di me gòche di me wor ɓɨl dodə. Mapa di gɨ gòche nə wor dodə di, gɨ laygɨ ꞌwonbɨ kɨrangé mwaj dii sɨr bi.
44 Me nare nə woni wama mapa di me gòche di me dwar̰agɨ lə da, abje nem dubu jii.
Jesu ha mana gɨ nimi dɨdəgɨ lə
(Matiyə 14.22-23; Jã 6.15-21)
45 Mana gɨ ta lə dog da, Jesu waygɨ woni gɨrsə gwale duwa gɨ dwana ba nagɨna mana gɨ bɨrwa lə me, ba cilangɨna kuray gɨ ɓɨle di daa me, ba hana dɨrəwə alə kuray dugdɨw dɨ ta lə dɨ ɨjɨ ciri dɨ Besada. Dawa dɨ ta di lə kaw, ba a ha cagda nare nə gɨr̰e nə ta di i daa ɗɨm.
46 Me an̰ji cəgdɨ nare di daa, me kal sɨw nagɨ ha daa kur̰a dɨdə dara amsa gɨ Mãr̰ĩ.
47 Mana gɨ mana ba ur̰in̰ ɗɨm da, woni gɨrsə gwale duwa da, yalagɨ gɨ bɨrwa di i mana gɨ kuray don duwa lə ɗən̰ sɨn̰. Me Jesu duwa da, wara i mɨnaw mana gɨ daa wayniyə sɨn̰.
48 An̰ji yər woni gɨrsə gwale duwa di ꞌwaya gɨ bɨrwa di womgɨ nan̰e, dara gale di wada hára ɨjəgɨ le. Mana gɨ ta lə da, gɨ manapɨr da, Jesu swaa hára chə́ə kurayyə di me ha gɨ gɨdaw nimi dɨdəgɨ lə ɨjəgɨ nɨm. Me mana gɨ an̰ji ilə dara cilanga woni gɨrsə gwale duwa di lə da, cendi yərɨw hára gɨ nimi dɨdəgɨ lə di.
49-50 Cendi pad yərɨw yande me ɨrɨm gaa ba i dúndi me ba hára tandi. Lán̰a àlgɨ nan̰e me cendi sojɨ r̰ur̰u. Mwom da, Jesu di waygɨ daa kaláng ba da: «Yɨnə sɨdəng wayna, i ɨndi! Lán̰ɨna bədə!»
51 An̰ji nagɨ bɨrwa di lə, dam dodə mana gɨ tuləgɨ lə, me gale di ɗɨbɨ dodə. Mwom da, woni gɨrsə gwale duwa di, yɨbdɨ dɨdəgɨ,
52 dara cendi ꞌwocn̰ mani nə Jesu dee àlagɨ̀ pii ɨsə gɨ mapa lə di gɨndəgɨ bədə sɨn̰. Cendi gɨn̰ ꞌwacn̰a gɨ mani gɨndəgɨ bam.
Jesu so nare nə woməre daa
(Matiyə 14.34-36)
53 Mana gɨ Jesu day gɨ nə woni gɨrsə gwale duwa cilangɨgɨ kuray gɨ ɓɨle di bam ɗɨm da, cendi yala mana gɨ wayniyə sɨn̰a dɨ Gɨnesaret lə. Cendi ɗondɨ bɨrwa di gawsɨniyə.
54 Me mana gɨ ba gɨ chɨ́gdɨ dodə bɨrwa lə da, nare nə sɨn̰a dɨ ta lə di ꞌwocn̰ Jesu di com.
55 Me ɨr̰ɨ nare di ɓɨr̰ɨn̰ wà ha mana gɨ ciri dɨ wama gɨ ta lə bá bá. Mana pad gɨ nare dwayna Jesu ba yala lə da, gɨ layɨw nare nə woməre gɨ gɨsabe day nə ꞌya hára nɨm.
56 Mana gɨ ciri dɨ gechideyə labaa dɨ dineyə labaa dɨ ɓani cwan̰ cwan̰yə dɨ Jesu ha lə bá bá da, nare layaw woni mwom bow gandagɨ dɨrəwə mana gaba dayara lə me mɨrgɨw ba kalna nare nə woməre di ba ɓɨlbɨnə i chire gɨ barge duwa bɨwə mɨra, me cendi nə pad nə ɓɨlbɨ da, ꞌyo labiya.