22
Gwale gɨ diri gɨnə dyamdɨrani dɨra
(Luk 14.15-24)
Ɨr̰ɨ Jesu waygɨ gwale gɨ diri ɗang bi ba da: «Dwãr̰ĩ dɨ daa da, wun i ya dole gɨ geche mɨn ba àlɨw gɨ gorndɨw dyamdɨrani ta de. Dole di giy kòy duwa ba hana ꞌwagɨna nare nə ba a ꞌwogɨgɨ pii di ba haneye dyamdɨraniyə di ɗɨm. Me nare di gɨn̰ə hára bam. An̰ji giy kòy duwa nə ɗang bi ba hana waynagɨ nare nə ba ꞌwogɨgɨ pii di ba da: “Caga da, nə ɗorbɨ mani nə wama nə dyamdɨrani di naa le ɗɨm. Nə kunbɨ labje ni me mani nə paga nə ənbe woni swani me ca. Mani nə wama di pad naa le ɗɨm. Yande da, haneye dyamdɨraniyə di ɗɨm!” Me nare di àsɨ dɨdəgɨ lə bədə, me cor yá mana day gɨ dɨrəgɨ ùr. Gɨ mɨn yá daga lə me, gɨ mɨn yá àla kenge duwa lə me, nare nə wor da, yɨbɨ kòy di gɨlgɨ dɨrəgɨ me ꞌyəgɨ bam me ca.
Mana gɨ ta lə da, dole di dusɨw naw nan̰e me giy asɨngar duwa ha ꞌyáa nare woni ꞌyáa kòy duwa di bam me kɨrgɨ dùwa ciri day dɨdə me ca. Ɗang da, an̰ji waygɨ kòy duwa di ba da: “Mani nə wama woni dyamdɨrani di naa le ɗɨm, me nare nə nə ꞌwogɨgɨ di nem wamagɨ bədə. Yande da, hana bɨrmə jirang duwa lə me nare nə anə ꞌywanagɨ dɨrəngə pad mwom da, ꞌwagɨnagɨ gɨ hane dyamdɨraniyə di.” 10 Kòy di bor ha bɨrmə lə, me nare nə cendi ꞌyogɨ pad da, cendi dáyagɨ, nə àcn̰e me nə ladɨbe me ca. Cendi gɨra ꞌwon kulu gaba dyamdɨrani di daa.
11 Mwom da, dole di dɨmə hára kulə dara yara nare nə gɨ dáyagɨ di. Ɨr̰ɨ an̰ji yər gun mɨn dam lə kwandaw dwar̰agɨ lə me hurə barge gaba dyamdɨrani di sɨwə bədə. 12 An̰ji ùrɨw da: “Jan maché, mə àla i man me mə dɨmə hára kulə ka dɨban hura barge gaba dyamdɨrani di sɨmmə mo?” Abe di ꞌyo gwale gaba àsaw lə diiyə bədə. 13 Ɨr̰ɨ dole di waygɨ kòy duwa di ba da: “Yɨnəw magdɨnaw gɨdaw me ɨsaw me daa me unəw àsɨnaw bam iche mana gɨ dilɨmmə. Mana gɨ ta di i mana gaba nulə gura me yɨdɨbə sande lə me ca.”»
14 Me Jesu way da: «Nare nə gɨ ꞌwogɨgɨ da, gɨr̰ɨ nan̰e, me nə gɨ an̰jirɨgɨ da, i ɓani hin̰e mɨra.»
Gwale gaba ꞌywagaw dole lombo
(Markɨ 12.13-17; Luk 20.20-26)
15 Mana gɨ ta lə da, nare nə gɨ ꞌwogɨgɨ Parise biy sɨdəgɨ ha bam hin̰e me wajɨbɨ gwale bulə dayyə gaa ba gɨ ha ùrə Jesu i gwale gɨ we me ba gɨ ꞌyo gɨ gwale bɨwə ba gɨ yɨw nɨm mo? 16 Yande da, cendi giyɨw woni gɨrsə gwale day nə yab day gɨ nə nare nə yab nənə dole gɨ Erod duwa me. Nare nə gɨ giyəgɨ di, ha wayaw Jesu da: «Aba gɨlənin mani, nə ꞌwocn̰ɨninne dara mə i aba waya gwale sɨw, me mə gɨlgɨ nare gwale sɨw gɨ Mãr̰ĩ ùr nare ba àlna di gɨ bɨrmə duwa. Mə àl yande dɨban lán̰aw gɨ gun, dara dolɨm gɨ nare nə ladɨbe bədə me ca. 17 Yande da, waynin ɨrmə dɨma daa sɨn̰: Gaa ꞌywagaw gɨ dole gɨ geche gɨ Rom lombo da, ladɨ le, labaa ladɨ bədə mo?»*
18 Me Jesu di ꞌwocn̰ ɨrmə day gɨ àcn̰e di com me, an̰ji cogɨ lə diiyə ba da: «ꞌYeni nare nə gwale ꞌyol bɨdəngə me dusɨrəng dɨ korgɨn̰ i jiga nə gá! I dara na me anə ùrɨn gwale gaba gɨrsən nɨm yande mo? 19 Gɨlnən chile dɨ gursɨ mɨn dɨ idɨ ꞌywaga lombo di kwa sɨn̰.» Cendi gɨlɨw gursɨ dɨ chile mɨn dɨ gɨ ꞌwogɨdɨ deniye di. 20 Mwom da, an̰ji ùrgɨ ba da: «Mana gɨ chile dɨ ka di sɨdə da, i wi dɨw me sumɨw me ilə mo?» 21 Cendi wayɨw ba i dole gɨ geche gɨ Rom dɨw. Mwom da, Jesu waygɨ da: «Ladɨ! Yande da, mani nənə dole duwa da, ꞌyànaw dole di, me mani nənə Mãr̰ĩ duwa kaw, ꞌyànaw Mãr̰ĩ di le me ca.»
22 Mana gɨ nare di ba gɨ doy gwale gɨ Jesu waygɨ ta di mwom da, cendi ɨrɨmdɨ gwale nan̰e me cendi ɓɨr̰ɨn̰ kal Jesu di me borgɨ ya.
Gwale gɨnə nare nə mare dɨmə day gɨ daa munɨ lə
(Markɨ 12.18-27; Luk 20.27-40)
23 Wála gɨ ta lə di dog, nare nə gɨ ꞌwogɨgɨ Saduse chidɨbə Jesu sɨwə ib ib. Cendi ɨrɨm day ba nare nə mare da, Mãr̰ĩ ba ha dɨməgɨ daa munɨ lə bədə bɨr̰ɨn̰. Me cendi ùr Jesu ba da: 24 «Aba gɨlənin mani, yər, Moyis way ba da: Abe gɨ ba unə deme me yàna gandɨdɨ dine bədə me marna bam da, chendɨw ba unə wambɨ di me ba yànaw gɨ chendɨw gɨ mar bam di dine. 25 Caga da, doy: Mana gɨ dwar̰aninnə da, chebni dɨ nare wurgɨsubu ilə. Chandragɨ gɨ geche u deme me mar bam dɨban yàa gandɨdɨ dine. An̰ji kalɨw chendɨw wambɨ di. 26 Chendɨw gaba dii sɨrrə udɨ kaw, mar yande me, gɨ aba dii subu lə kaw, àlal yande me, bɨraa gɨ aba dii wurgɨsubu lə bá. Chamre nə wurgɨsubu di margɨ bam pad dayyə pad dɨban yàa gandɨdɨ dine. 27 Taragɨ lə da, deme di kaw, wála dɨra nem me tandi mar bam me ca. 28 Yande da, wála gɨ Mãr̰ĩ ha dɨmə gɨ nare daa munɨ lə da, nare nə wurgɨsubu ta di dwar̰agɨ lə da, tandi ha ꞌya i gɨ we dyaməw mo? Dara cendi nə pad ta di, tanga i tɨrgadɨ.»
29 Me Jesu waygɨ da: «ꞌYeni da, dɨdəng nol i bam! Anə ꞌwocn̰ Maktubu dɨnə Mãr̰ĩ duwa bədə me dwana duwa di bədə me ca. 30 Yarna, ɗan̰ wála gɨ Mãr̰ĩ ha dɨmə gɨ nare daa munɨ lə da, abje day gɨ nə namde ha laya sɨdəgɨ bədə. Cendi ha dama i ya Paja nənə Mãr̰ĩ duwa nə daa de, alə daa mana gɨ Mãr̰ĩ tulɨwə. 31 Dara gwale gɨ Mãr̰ĩ ha dɨmə gɨ nare daa munɨ lə da, anə āsɨ gwale gɨ Mãr̰ĩ wayang gandɨw di bədə mo? An̰ji way ba da: 32 “Ɨndi di, nə i Mãr̰ĩ gɨnə Abɨrahamduwa me gɨnəIsakduwa me gɨnəJakobduwa me ca.”§» Me Jesu waygɨ ba da: «Mãr̰ĩ di, i Mãr̰ĩ gɨnə nare nə mare day bədə,* me i Mãr̰ĩ gɨnə nare nə dam bɨ̀ra day.»
33 Mana gɨ nare nə gɨr̰e di ba gɨ doy gwale gɨ Jesu waygɨ gandɨw da, cendi ɨrɨmdɨ gwale nan̰ dara gɨlə duwa gɨ mani di.
Bii gɨ ꞌwoo gɨnə Mãr̰ĩ duwa lə da, i gwale gɨ we me ɗoy kwandaw bam pad di mo?
(Markɨ 12.28-34; Luk 10.25-28)
34 Mana gɨ nare nə gɨ ꞌwogɨgɨ Parise doy dara Jesu gwale duwa gɨ cogɨ nare nə Saduse lə diiyə me cendi ꞌyo gwale gaba wayaw ɗang bədə mwom da, cendi nə Parise di dayar dodə. 35 Me gun day mɨn dwar̰agɨ lə gɨ aba gɨlə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa hára ꞌyo Jesu ùrɨw gwale gaba twaw dara dwaya gɨ gwale bɨwə dara ba gɨ yɨw nɨm. Yande da, an̰ji ùrɨw ba da: 36 «Aba gɨlənin mani, mana gɨ bii ɨnda gɨ ꞌwoo lə da, bii gɨ ꞌwoo gɨ geche gaba ɗwaya kwandaw bam da, i gɨ we mo?» 37 Jesu cow lə diiyə ba da: «Mə ha ùrə Aba ciri dɨma gɨ Mãr̰ĩ gɨ dusɨm mɨn tenene, gɨ dúndɨm pad, gɨ ɨrmə dɨma pad me ca. 38 Ta di me i bii gɨ ꞌwoo gɨ geche gaba ɗwaya kwandaw bam di. 39 Me gɨ ɗang gaba dii sɨr gɨ ya jaw gɨ pii de di me i ka: Mə ha ùrə jam gun ya sɨm dɨma de. 40 Mani pad nə bii gɨ ꞌwoo gɨnə Moyis duwa me woni cɨmə Mãr̰ĩ bɨw me waygɨ da, dayar ilə gwale gɨ sɨr gɨ ka di dalawə.»
Gwale gɨnə Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris me gɨnə Dabid me
(Markɨ 12.35-37; Luk 20.41-44)
41 Jesu yər dara nare nə Parise dayar dodə mwom da, an̰ji ɨr̰ɨ ùrgɨ duwa ba da: 42 «Anə ɨrɨm man dara dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di mo? An̰ji i wi mwàw mo?» Cendi cow lə diiyə, an̰ju ba i dole gɨDabid mwàw. 43 Jesu waygɨ da: «Ɨr̰ɨ ina yande da, cor i man me Dúndi dɨnə Mãr̰ĩ duwa nogɨ Dabid gɨndɨw daa ꞌwogɨ Kris di ba i aba ciri duwa mo? Dara Dabid di way da:
44 “Aba ciri gɨ Mãr̰ĩ wayɨw aba ciri ni ba da:
Hare, mə dam ɨsən gɨ abeyə
bɨraa nə ha bwam woni mar̰ande dɨma dodə gɨdammə bá do.”§
45 Dabid ꞌwagɨna Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di ba i aba ciri duwa da, i dana me gɨ ꞌwogɨw ba i Dabid mwàw ɗang tugu mo?»
46 Gun mɨn kaw nem cwaw gwale lə diiyə bədə.* Me wála gɨ ta lə di bá da, cendi lán̰ye, gun mɨn kaw nem ùrɨw gwale gɨ ɗang bədə ɗɨm.
* 22:17 Gaa ꞌywagaw gɨ dole gɨ geche gɨ Rom lombo da, ladɨ le, labaa ladɨ bədə mo? Gwale gɨ ùrə gɨ ka di i ya ba gɨ tow i Jesu boy de. An̰ji waynagɨ ba ꞌywagagɨ gɨ nare nə Rom lombo ba ladɨ le da, nare nə Juwib nan̰ ha ɨləwe, dara cendi ùr ba gɨ dam i gɨ dɨdəgɨ day. An̰ji waynagɨ ꞌywaga di ba ladɨ bədə da, nare nənə Erod duwa di ha wayagɨ nare nə Rom daa, me cendi ha yə̀we ba i aba lama mana. 22:19 deniye Deniye mɨn da, i gursɨ dɨ idɨ ꞌywagaw gun mɨn giyə duwa gɨ àla wála mɨn dalawə. I gɨ gursɨ dɨ deniye dɨ ta di me nare nə Juwib ꞌyogɨw gɨ dole gɨ Rom lombo di. 22:24 Deteronom 25.5 § 22:32 Kɨrara gɨ daa (Exode) 3.6,15 * 22:32 Mãr̰ĩ di, i Mãr̰ĩ gɨnə nare nə mare day bədə, me i Mãr̰ĩ gɨnə nare nə dam bɨ̀ra day.Abɨraham me Isak me Jakob me mar bam ɓɨgden̰ do me Mãr̰ĩ wayɨw Moyis gwale gɨ ta di sɨn̰. Mana gɨ Jesu way ba Mãr̰ĩ ba i gɨnə nare nə mare day bədə da, ta di way i dara ba Abɨraham me Isak me Jakob me margɨ bam mɨ̀ndagɨ me da, cendi dam lə bɨ̀ra alə daa Mãr̰ĩ tulɨwə. 22:37 Deteronom 6.5 22:39 Lebitik 19.18 § 22:44 Diri (Psaume) 110.1 * 22:46 Nare nə Juwib pad ꞌwocn̰ dara Dole gɨ Mãr̰ĩ biyəw gɨ Kris di, ba i dole gɨ Dabid mwàw. Jesu way ba i sɨdɨ, me duwa da, ba ɗoy bam. Kris di, ina i dole gɨ Dabid mwàw me i aba ciri duwa me ca da, gɨl dara an̰ji i Mãr̰ĩ. Nare nə Juwib ɨrɨm dara Kris di, ba i Mãr̰ĩ bədə. I dara ta di me gun mɨn nem cwaw Jesu gwale duwa gɨ an̰ji ùrgɨ di lə diiyə bədə di.