9
Kiiyookto ꞉Yēēsu rubiikyii taman āk āyēēng'
(Mataayo 10:5-15; Māārkō 6:7-13)
Nto mii bēsyēēt ake, kukuur ꞉Yēēsu rubiikyii taman āk āyēēng' ānkumwoochi kule, “Kāākōōnook kāāmuukēywēēk chēē ōbēbēētēē *tāmirmirook tukul chēē miyootēch ānkōōsoob biiko chēē mnyoontōōs. Kunyoo, boo-amtaate lōkōōywēkaab Bāytooyiisyēētaab Yēyiin ānkōōsoobootē biiko.”
Kumanaaba ꞉rubiichoo, kōō-āmiisēē ꞉Yēēsu ng'aleechu kule, “‑Moonamaate kiy ake tukul ām baani. Manam ꞉chii kirōk, lool, āmnyoo, beesaan nto ku sira.+ Yoo kōōruutoochi kayta ake, ōbuur yooto kut ōng'ēētyēē saang'aa. Nto yoo kooyit saang'ta ake, amatoroochaak ꞉biikaab saang'aa, olelekte tēērtit ām kwēyōōnikwook ānkōōbēēchi keey kōōboor kule tākōōbuurto ng'ōōkisng'waa.”+
Yu keewaany ꞉Yēēsu kōō-āmiisēē rubiikyii ng'aleechaa, kubeesyetaatee soong'wēkaab kōōroonooto kwoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch ānkōōsoobootē biiko chēē mnyoontōōs.+
Kyaam mēt ꞉Ērōōtē kule ki ng'oo Yēēsu?
(Mataayo 14:1-2; Māārkō 6:14-16)
Kiyityi Bāytooyiintēēt *Ērōōtē ꞉ng'aleek chēē kimii ꞉Yēēsu kuyēyē. Kimwooyē ꞉biiko alake kule ki Bātisāniintēēt Yoowaana ꞉Yēēsu nyēē kaakung'eetee meet. Kimwooyē ꞉alake kule *Eliiya ꞉nyoo, nto alak, kumwooyē kule, “Wōōrkooyoontēēt ake ꞉nyoo nyēē wuu *wōōrkooyik choo kibo kēny nyēē kāākōōyēēw.”++
Kumwooy ꞉Ērōōtē kule, “Ntēē kyāābērē kyaachwente mētitaab Yoowaana. So, ng'oo ꞉ake subak nyi mii kuyēyē ng'aleechu tukul?” Kibotyi ꞉tonkoy. Yooto, kumach kule kōōnkēt chiichooto.+
Kibay ꞉Yēēsu biiko chēē kikēēytēē kisyēērōōk muut
(Mataayo 14:13-21; Māārkō 6:30-44; Yoowaana 6:1-13)
10 Yu kēēyēēw ꞉lēbkēēyichoo /kikiiyooktooy, kumwoochi Yēēsu kiyēē kibokuyey.
Kung'eet ꞉Yēēsu ākoo rubiikyii kumāchē kuba yēē kimālēēkitēē ꞉chii ake tukul. Kibeetee mwēēnkēēt kutākyi keey *kiriinkēētaab Beetsaayta.+
11 Yu kēēnkēt ꞉biiko kule kāākuwo ꞉Yēēsu, kurub inee koosaab sakaramteetaab tōōliilēēt. Yu kayit ꞉Yēēsu sakaramteet, kooneet bichooto kiyēē rubtooy keey āk Bāytooyiisyēētaab Yēyiin ānkōōsoob choo kimāchē /kiisoob.
12 Kumii ꞉kōōrēēt wokwiimēnē, kubēēchi ꞉rubiik ānkumwoochi kule, “Mwoochi bichu bokucheeng'aat kiyēē kaam āk wōlēē mākuruuyo kwēēmowuuni ām soong'wēchu lēēkitēē yuutēyu. Kuuyu, māmii kiyēē imuuchē kwaam ām suurkwēēnooni.” 13 Kukētyi ꞉Yēēsu rubiichoo kule, “Ōkoochi ꞉akweek kiyēē kaam.” Kumwooy ꞉rubiik kule, “Imiitē imwooyē nee? Ntēē kēēboontē mukaatiinek muut āk *burburiinēk āyēēng' baateey. Māyēmē ꞉choo /keebayee bichu. Kyoolēē nee āmit chēē sukuyem biich chēē tēē chu?” 14 Ki chaang' ꞉bichooto miisin nyēē kikēēytēē kisyēērōōk muut. Kumwoochi ꞉Yēēsu kule, “Otet kōōbuurootēē konom.” 15 Kutet ꞉rubiik biiko kōōbuuroot kuu nyooto. 16 Kunam ꞉Yēēsu mukaatiinechaa āk burburiinēchoo, kukas barak ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy. Nto yityo, kubcheyaabchey mukaatiinek ākoo burburiinēk ānkōōkoochi rubiik kubchēchinoot bichoo. 17 Kyoomiis ꞉biiko kut kubiyoong'iis. /Kikiiruruuch āmiik chēē king'ēt koonyiit kērēbōōsyēk taman āk āyēēng'.+
King'oonkyi ꞉Yēyiin Bētērō kule ki ng'oo ꞉Yēēsu
(Mataayo 16:13-20; Māārkō 8:27-31)
18 Kimii ꞉yēē kisaay ꞉Yēēsu kuboonto keey ākoo rubiikyii nkit. Nto mii yoo, kuteebee rubiik kule, “Mwooyē ꞉biiko kule anii ku ng'oo?”+ 19 Kukētyi ꞉rubiik kule, “Mwooyē ꞉biiko alake kule inyiing' Bātisāniintēēt Yoowaana nto *Eliiya. Nto alak kumwooyē kule inyiing' akeenke ām *wōōrkooyik choo kikiikubēk nyēē kaakung'eetee meet.”+
20 Kulēēnchi ꞉Yēēsu rubiik, “Nto akweek ōbērē anii ku ng'oo?” Kulēēnchi ꞉Bētērō, “Inyiing' ku *Kāārārookiintēēt nyēē kāākōōyookwēēch ꞉Yēyiin.”+ 21 Yu kāmwooy ꞉Bētērō kuu nyooto, kōōkiimchi ꞉Yēēsu icheek masimkumwaaytaat ng'aleechaa.+ 22 Kumwoochi subak kule, “Ākoy kubuntēē *꞉Wēritaab Chii nyāliluutēk chēē chaang'. Makutay ꞉booyik, mbo *kibkōrōs chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk. Nto subak +/makeebakach nto miitē bēsyēētaab sōmōk /kiing'eetee meet.”+
Wuuyinto nyēē buntēē ꞉rubiintēētaab Yēēsu
(Mataayo 16:24-28; Māārkō 8:34—9:1)
23 Kutas taay ꞉Yēēsu kumwoochi rubiichoo āk biiko chēē kimii yooto kule, “Chii ake tukul nyoo māchē kurub ng'aleekyuu, kutay kiyēē māchē ꞉mooyēēnyii āmānyōkōriitu meet* ākookoy. Yoo kaakucham kuyey kuu nyooto, kuruba.+ 24 Nyoo kāyēētyi keey soboontaab kōōrooni, mākōōboot soboonnyii bo kibchuulyo. Nto nyoo kēēkooyto soboonnyii ām kōōrooni kubo anii, mākunyōōr *soboontaab kibchuulyo.+ 25 Kāroomnyo nee nyēē nyōōru ꞉chii yoo kēētukuulchi keey tukuuk tukul ām kōōrēēt ānkōōboot soboonnyii bo kibchuulyo?”
26 Kimwoochi subak ꞉Yēēsu biiko kule, “Chii ake tukul nyoo kataya āk ng'aleekyuu, +maatay ꞉nkanii, *Wēritaab Chii, bēsyoonoo āchōōnii ām lēbkēēyyēēnyuu āk nyēbo Baaba ākoo nyēbo malayikaanikyii.+ 27 !Kāāmwoowook, mii ꞉biiko alake yu chēē mābēku kumanaakas Bāytooyiisyēētaab Yēyiin.”
Kiweek ꞉eertaab Yēēsu
(Mataayo 17:1-8; Māārkō 9:2-8)
28 Nto yu kābēk ꞉bēsyōōsyēk chēē māchē kuyitē sisiit kukāmwooy ꞉Yēēsu ng'aleechaa, kukuur rubiikyii sōmōk: Bētērō, Yoowaana ākoo Yāākōbō. Kuwēēto keey rubiichoo ākoy tulwēēt ake barak wokusaay. 29 Kumii ꞉Yēēsu kusooyē, kuweek ꞉eernyii koolekecheech miisin. Kuwēēkiis ꞉nkicheek sirook chēē kiiloochē kuleelakiitu kule mang'!+
30-31 Kutook *Muusa ākoo *Eliiya ām lēbkēēyyēētaab Yēyiin ankung'alaal ꞉tukwaay āk Yēēsu. King'āloolēē ruutooynyii nyēē kimii wokuyityiintōōs ām Yēērusālēēm.+
32 Yu king'āloolē ꞉Yēēsu ākoo mbo Muusa, kikiikunam ꞉rwoonik Bētērō āk rubiik chuut āyēēng'. Nto bērē kukās, kukas Yēēsu kukeelaambuuch ꞉lēbkēēyyēēt ānkiboonto keey mbo Muusa.+ 33 Yu keeteryeech ꞉Muusa ākoo Eliiya ng'aleekwaa kumāchē kuba, kumwoochi ꞉Bētērō Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, karaam yu kēēmiitē yu. Kany keeyte kēryōōsyēk sōmōk, nyeeng'uung', nyēbo Muusa ākoo nyēbo Eliiya.” Kimēēnkēt ꞉Bētērō kiyēē kimwooyē.
34 Kutākumii ꞉Bētērō kung'āloolē, koolaambuuch nkicheek ꞉boolteet. Kimuuyo ꞉icheek miisin. 35 Yooto, kuchōōnēē ꞉kuutiit booltaanaa nyēē mwooyē kule, “Lakwanyuu ꞉nyi nyēē āchāmē. Kunyoo, ōkāsyi kiyēē mwooyē.”+
36 Yu bēku ꞉ng'aleechaa, ki Yēēsu nkit āk rubiichoo chēē kimii yooto. Kisiista ꞉rubiichoo ng'aleechaa kiyēyāktōōs nyēē mānāātwēkyi chii ake tukul ākoy bēsyēēt ake.++
Imuuchāktōōs ꞉kiy ake tukul ām chii nyoo ikoosēē keey Yēyiin
(Mataayo 17:14-18; Māārkō 9:14-27)
37 Yu kāyyēēkunēē, kukāākurēkunēē ꞉Yēēsu ākoo rubiichoo ki sōmōk lekem, kutōrōōk ꞉biiko chēē chaang'.
38 Kooteeyee keey ꞉chiito ake ām kwēēnuutaab bichooto kule, “Kāānēētiintēēt, mii yu ꞉wērinyuu anku lakwanyuu nyooto baateey. 39 Tēryēkyinē *꞉tāmirmiryēēt nyēē miyaat kwaak. Yoo kātēryēkyi, kōōnchōōyē, kōōsōrsēētē ānkukābusē. Ryooksētē nyēē miyaat āmāwuntooy areet akeenke. 40 !Kwāātēēchi rubiikuuk kōōbēbēētoochi tāmirmiryoonoo, nteenee maneemuuch.”
41 Yooto, kumwooy ꞉Yēēsu kule, “Kunuurēch sōō, ꞉biiko alake nyēē tyaa. Nto yu manookaaseenaa keey! +Māābuurtook ānkāāmuytoochook ākoy āyu?” Yooto, kumwoochi kwaaniitaab wēērooto kule, “Imutu baa wēērooto.”
42 Kumii /kiimutu wēēriit, kutēryēkyi ꞉tāmirmiryoonoo ānkōōsōrsēēt. Kōōbēbēēto ꞉Yēēsu tāmirmiryoonoo miyaat kung'eetee wēēroo. Yooto, kusob ꞉wēēroo bakeenke /ānkēēkētyi kwaan.
43 Kiilat ꞉biiko tukul choo kimii yooto, yu kakas wōlēē kiwuu ꞉kāāmuukēywēēkaab Yēyiin.
King'alaalee ꞉Yēēsu subak meenyii āk ng'eeteetaab meet
(Mataayo 17:22-23; Māārkō 9:30-32)
Kumii ꞉biiko tākōōlātē tukuuk chēē kiikuyeyaan ꞉Yēēsu, kumwoochi ꞉Yēēsu rubiikyii kule, 44 “Āmāchē ōyēbchi yiit kiyēē āmiitē wāāmwoowook ānkōōnāmtooy mēt. Mii /bokiiyokoochinē *Wēritaab Chii āwunnyēkaab biikaab kōōrooni.” 45 Mānēēnkēt ꞉rubiik kiyēē kimii kumwooyē ꞉Yēēsu. Kiiyeelaat, nteenee kinyōkōriitu kuteebee Yēēsu.++
Ng'oo ꞉nyēē wōō?
(Mataayo 18:1-5; Māārkō 9:33-37)
46 Kutoow ꞉rubiik kumooyo wōōyinto. 47 Nteenee kōōnkēt ꞉Yēēsu kiyēē kimii kumooytōōs ꞉icheek. Yooto, kōōyyoong'tēē leekweet ake yēē kimii ꞉inee ānkumwoochi rubiikyii kule, 48 “Chii ake tukul nyoo kataach leekwa kuuyu nyeenyuu ꞉lakwanaa, kaakutaacha anii. Nto yoo kataacha, kaakutaach Yēyiin nyoo kiiyookwoo. Wuu nyooto, nyoo yibē keey ng'wēny ām akweek, ku nyooto ꞉nyēē wōō.”++
Nyoo mākwiilook ku nyēēng'woong'
(Māārkō 9:38-40)
49 Kimwoochi ꞉Yoowaana Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, kimii ꞉chiito ake nyēē kikeekas kōōbēbēētooy *tāmirmirook chēē miyootēch kuyēyiisyēē kaayneeng'uung'. Yooto, keeyeetee chiichoo kuyey kuu nyooto, kuuyu kimā rubiintēēng'uung' ake.” 50 Kukētyi ꞉Yēēsu kule, “‑Mooyeetee, kuuyu chii nyoo mākwiilook ku nyēēng'woong'.”+
Mēērook /kēēyookunēē miyootyēēt ake, ake
51 Yu kikiikuriikyi Yēēsu ꞉bēsyōōsyēkyii chēē +/mākēēyibēē kuwo kibkōōnkōy, kuwo ākoo rubiikyii nyēē kaakurat moo kutākyinē keey Yēērusālēēm.+
52 Kumii kwiimēnē ꞉kōōrēēt kikiikuriich ꞉Yēēsu ākoo rubiichoo saang'ta ake ām kōōrēētaab *Samaaryaa. Kōōyookto biiko alak kuba ākoy saang'aa bokukāsyi bārooyinto wōlēē sukōōmuunyēē.+ 53 Nto yu kayit ꞉bichoo wōlooto, kutay ꞉biikaab saang'aata kutorooch, kuuyu kimii kuwēētii *Kōōtaab Yēyiin ām Yēērusālēēm.
54 Yu kāmwooy ꞉bichoo /kākiiyooktooy kule kātāyiis ꞉biikaab saang'aa, kumwoochi ꞉Yāākōbō ākoo Yoowaana Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, +makeeyeyee nee bichoo ēē? Ara kēēmwoochi Yēyiin kutōōrchi iileet kōōmukuus ēē, nto nee?”+ 55 Kuweech keey ꞉Yēēsu ānkōōburyoong'to rubiichoo āyēēng'. 56 Nto mii yoo, kutākyi keey saang'ta ake.
Wuuy ꞉kēēltaab Yēēsu
(Mataayo 8:19-22)
57 Nto mii bēsyēēt ake, kumii kēēltaab too kubēētii, kumwoochi ꞉chiito ake Yēēsu kule, “Ārubiing' ꞉anii ānkoo 'kēēwē ānō!” 58 Kukētyi ꞉Yēēsu chiichoo kule, “Boonto kimōkōyiinēk wōlēē minyē ānkuboonto nkicheek ꞉tāriitēk wōlēē minyē, nteenee māboonto *꞉Wēritaab Chii wōlēē imuunyēē.”
59 Kukuur ꞉Yēēsu chiito ake chokuyēk rubiintēēnyii ake, nteenee kumwoochi ꞉chiichoo Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, kany kut amuy baaba, nto ārubiing'.” 60 Kukētyi ꞉Yēēsu chiichoo kule, “Ikany kumuy keey ꞉muuswēk ankiirubwaa, nteenee ichōō ꞉inyiing' chee-amtaate lōkōōywēkaab Bāytooyiisyēētaab Yēyiin.”+
61 Kumwoochi ꞉nkinee chiito ake subak Yēēsu kule, “Āwēy, Mokoryoontēēt, āmiitē ꞉nkanii āchōōnii, nteenee kany kurook wāā-āmiis biiko ām kaa.” 62 Kukētyi ꞉Yēēsu nyoo kule, “Chii nyoo tēbēnē mōkōōnkē ānkukusē lēt, kumānyoolchinē Bāytooyiisyēētaab Yēyiin.”+
+ 9:3 Luuka 22:35 + 9:5 Yēyuut. 13:51 + 9:6 Luuka 10:1-12 + 9:8 Māārkō 8:28 + 9:8 Mat. 16:14 + 9:9 Luuka 23:8 + 9:10 Luuka 6:13; 10:17 + 9:17 Luuka 15:32-39 + 9:18 Luuka 5:16 + 9:19 Mat. 14:1-2; Māārkō 6:14-15; Luuka 9:7-8 + 9:20 Luuka 22:67; Yoowa. 6:68-69 + 9:21 Māārkō 9:9 + 9:22 Luuka 17:25; 24:6-7 * 9:23 Yoo /kākēēwēēkyiin yuutēyu ng'ālyoo āk ng'ālyoo kumwooyē kule ‘ankunam murtooywoontēēnyii’. Ām bēsyōōsyēchooto, ki yoo kanamaat ꞉chiito murtooywoontēēt kōōbooru kule miitē /bokēēbākāchē. + 9:23 1Bēt. 2:21 + 9:24 Mat. 10:38-39; Luuka 14:27 + 9:26 Luuka 12:9; 2Tēm. 1:8; 2:12 + 9:29 Luuka 5:16 + 9:30-31 Luuka 24:25-27, 44-46; Yēyuut. 26:22-23 + 9:32 Yoowa. 1:14 9:35 Mwooyē ꞉siruutēk alake kule ‘nyēē kyaakwey’. + 9:35 Kiruu. 18:15; Isa. 42:1; Mat. 3:17; 12:18; Māārkō 1:11; Luuka 3:22 + 9:36 2Bēt. 1:16-18 + 9:36 Luuka 9:21 + 9:45 Luuka 9:21-22 + 9:45 Luuka 18:34 + 9:48 Luuka 22:24-26 + 9:48 Mat. 10:40; 22:26 + 9:50 Mat. 12:30; Luuka 11:23 + 9:51 Māārkō 10:1; Luuka 9:31; 24:50-51; Yēyuut. 9:1, 22 + 9:52 Luuka 10:33 + 9:54 2Bāy. 1:9-16 + 9:60 Mat. 8:21-22 + 9:62 Filib. 3:13