19
E Pol Karo Reha Ruk Ko mEpeses
Vanang phevgom e Apolos ko tkaeha ko mnam a rengmat to e Korin ko mnam a mhe to e Akaia, e Pol tle kaikkiem a ngaelaut to tkaol kun mnam alo mhe ruk e Galesia va e Prigia, to kpis mnam a mhe to e Esia he kvaik kun mnam a rengmat to e Epeses. Va ta ting kim e Yesus kalngunes akuruk ko tok to thera mnganang ngar te, “Tie ma kolkha to muta mokpom kre Yesus, va E Nunu A Totur tviging nguk kat?”
Va ngat koripang te, “O-o, nove! Ngot ho lo vrua ngnek hak mang E Nunu A Totur e!”
To e Pol vat ta kle kta mnganang ngar te, “Yu! Vanang mut parrur he kol ani parrur ka mten to?”
Va ngat koripang te, “A parrur to ngot kol ka gi mten to e Yoanes nma havae mang.”
E Pol ta ngnek tok, to her koripang ngar te, “E Yoanes tgia havaeng o mia kam gia parrur ekam ko ngat kaitgung ngaro kerkeknen he. Vanang Endo tkaol knaek mang, va e Yoanes tle khavaeng o mia kmor mnam her endo arhe he kmokpom kar. He en her e Yesus to arhe.” 5-7 Endruk ko mEpeses ko ngta ngan e Pol ko thavae tok, ngat kais te, loktiek hori orom alomin. Ngta ngan e Pol karo rhek to ngat hera ngatkal ngang e Pol mar kam parrum mar orom Ngoldaip e Yesus ka munik vat. Ngata kol a parrur knop, to e Pol tgi kael kalo ktiek kuo mang ngar va vgum E Nunu A Totur ko thera viging ngar. To ngat kaelha kam ktua rere orom o rhek ruk yok gi to le kngae kpolger E Nut karo rhek ngang o mia.
Vanang mnam o kenho ruk korlotge e Pol nam le her gia kanko ngok mnam o Yuda ngarta rek to kam rere mnam, he lua kokkol kam rere lserppak ngang o mia ruk ko tok e. Ii, nma mokokhei kar mar he krere mnam akuruk mnam mar mang E Nut ka tavgo. Vanangko akuruk ngam her gi kael o rela petgim e Pol he ho mi ktua kees kmor mnam mar mang e Yesus. To o papat ruk endruk mang kmor mnam mar mang e Yesus, endruk o mia ngma monik te, A Ngaelaut, va lEpeses ri ngat le ho ka kpiem mar ma mmok ko pum o mia ngaro kerok.
Ngata kpiem mar, he ekam tok, e Pol thera parem mar, nang kle kvaeng e Yesus kalngunes kam kaum kun mnam e Tairanus ka rek, endo o mia ngma pis mnam kam patter o rhek mnam, nang en kam kanko kam pis he kpatter mar ko tok. 10 E Pol nma kanko kam kaum kar mar tok kais mnam alo pnes alomin, he ekam tok, o rhek ruk mang Ngoldaip ngat senekir kngae mnam o mia ngarlavurgem ruk o Yuda va o vrong rhek ruk ko mnam a mhe to e Esia karo mhetor ngarlavurgem kat.
11 Va E Nut tsei kam khenam o reha ruk ho mi lserpgue hak vgum e Pol ko tok mEpeses. 12 Va si o mia ngaro it va ngaro katam kat va enangthe ngap gi kaehang e Pol ka vok ormar va ngam le kta lol kngae ngok kim o yor he kaehehang ngar ormar va ngam her gia ya ngatngae. Va endruk o kool ngat im mar, o mia ngam kaehang ngar ormar tok kat va o kool ngma ngorpogom mar kat.
E Skeva Kles Ruk Lurokol
13-14 Vanangko mnam o kolkhek ruk endruk o Yuda akuruk ngma punpa he kemmeng a gi vrong serppak to orom o gi vrong tarmek mnam o mia ruk o kool ngat im mar kam kerer mar. Endruk endri, e Skeva to o Yuda nga pris ruk laol kles ruk lurokol endruk aktiek hori orom alomin.
To ngma vokom e Pol ko nam kaeharom o mia ruk o kool ngat im mar kam kerer mar orom e Yesus ka munik. To mar kat ngat le kngae ekam e Pol kam sia khanang ngar kam kemmeng a serppak to orom e Yesus ka munik mnam endruk o kool ngat im mar kat ko ngma re te, “Yindo a koot, kua kemmeng E Yesus to e Pol nma polger o rhek mang ka mman kun mnam yin kam havaeng yin kmottek kun mnam a mhel ta!” 15 Ngam sia khanang ngar kam re tok, to mnam a kolkha langto ngat ting kim a mhel to a koot tim to le kmon a re tok ngang, vanang a koot to endo ta vle kaekon kim mar kam reng ngar te, “Ko sim kut mnor hak mang e Yesus te, ka serppak tkir kim dok va kua mnor mang e Pol tok kat ko nma mokpom kar en, vanang muk erie mar ri, ko mut lua mokpom kar en kat e?” 16 A koot ta mnganang ngar tok, to a mhel to a koot tim thera prik mang ngar kaim mar kvurvrum mar hak. Tkaimim mar kngae panaem mar hak, to ngta ngoropok o gi mit orom ngaro turok ko a gidiel tgia krus kim mar.
17 Kam ngae, to o Yuda va o vrong rhek ruk ngta vle ko tok mEpeses ngta ngnek mang ngar tok, to ngat gi mrua hahanang ngar pum o reha ruk lserpgue ruk endri. Ngata ngnek mang tok, to a pagor alaut ta vle kun pgegom mar, he ngat kle ho ksovet kam teiver e Yesus ka munik ekam tok. 18 Va si e Yesus karo mia mruo, endruk tesgun ngat kor mnam mar mang e Yesus he kmellot kar nga kerkeknen to kam kerngan rhek, ngta kol a re mang ngar tok kat, va kavurgem mnam mar ngta pis ma mmok he mrua havae mang ngar mruo orom ngaro kerkeknen 19 ekam ko kavurgem mnam mar ngta kerngan rhek. Ii, endri ngat pis ma mmok to le kpolger ngaro tgoluk ma mmok to klol kaum mar to kraraom mar tgus kuo kia paei ko kim o mia ngaro kerok. Va kam him ngaro tgoluk nga keik tkais mang o drakma* ruk 50,000. 20 He kmikkiem enang ko o mia ngat gi mrua hahanang ngar pum o reha ruk lserpgue ruk endri ko ngat pagis enang tok, o rhek ruk mang Ngoldaip ngat ho gia senekir kvaas kim o mhetor he o mia kavurgem ngta mokpom kre Yesus ekam tok kat.
21 Kam ngae ko o tgoluk ruk endruk ngat nop, to e Pol ta pat kam ngae mYerusalem kmikkiem a ngaelaut to ta ngae kun mnam alo mhe ruk e Masadonia va e Akaia. Ii, ta pat tok ekam ko tkael mnam te, “Nguak ngae kpis ko tok mYerusalem na, to le kngae ngok mRom kat.” 22 Tpat tok, to hera meng klo kaloyie ruk e Timoti kre Erastus kam ktar kngae mMasadonia, vanang en ta vrua vle lhok ko tok mnam a mhe to e Esia vop.
lEpeses Ngta Hover O Resik Ngang E Pol He Kaum Kaen Ekam
23 Rkieng ko e Pol ta papat tok, a mhel langto ko mEpeses thover a ngaus to nong a kpar hak ko a ngaus ther ispak vgum o papat ruk mang kmor mnam mar mang e Yesus, endruk o mia ngma monik te, A Ngaelaut. 24 A mhel to endo ka munik e Dimitrias. En nam kaeharom kero matpil orom a kre to a silva, endruk o rektor ruk mkor lRom nga Nut to la ppiagar to a vlom ko o mia ngma kemmeng. Va nga Nut to la ppiagar to a vlom to endo ka munik e Atimas. E Dimitrias kar kalngunes ruk ngam kaeharom mar ngma kol a keik a ho lautar hak vgum nga ngaeha to endo. 25 To e Dimitrias tkaum kalngunes va klenar akuruk kat, endruk ngam kaeha enang en tok, to hera havaeng ngar te, “Vae, kuaro mia mgua smia ngnek na. Mut mrua mnor he ko dok kar muk ngom hera kol a kre a ho lautar hak vgum nguaro reha ri arhe. 26 Vanangko muta ngan va kvokom a mhel to e Pol kat ko en nma rere kim o matpil ri te, ‘Mor o gi vrong mia ngot kaeharom mar he nop karo serppak ngang ngar e, ko mar nop o serppak ruk mkor E Nut lsir e.’ He nma rere mnam o mia ruk mo mEpeses ngarlavurgem tok, va si mo mnam a mhe to e Esia tgus kat va nma rere mnam o mia ngarlavurgem, he ka vrengem mar ko ngat kaol ekam kat. 27 He ekam tok, kua gor te, o mia ngaro vurkul ngara but kmikkiem o papat ruk endruk, nang ngar le krere kim nguaro reha ruk kam kol a kre vgum mar kat. Va nong gi ngruaro reha ri tuk e, ko o mia ngar le krere kim a rek to mkor ngua Nut to a vlom e Atimas kat. Vanangko mor ngoma pat te, ka munik tho mi kut laut hak. Va mar ruk ngma ngarkie ngang e Atimas ko mEsia va o mhetor tgus ko ngma nho orom, e Pol nera vret ngaro papat petgim a Nut to la vlom to a ngaurar to enda he ngar le lo kta nho orom kat e. Ko mor ngom kael nguaro papat lserppak ngang te, her endo tkol E Nut ka serppak, mor kam kemmeng orom arhe.”
28 Tie ko o mia ngta ngan e Dimitrias karo rhek ruk endruk, ngaro vok ngta hop he ngat ngae sei kmesik hak. To ngat kaelha kam kaum kvui klik orom a re to atgiang te, “E Atimas to mor lEpeses ngoma totu pum, ka munik tho mi kut laut hak.” 29 Ngat kaelha kam vui kngae tok, to a rengmat tgus ngat mo kol mang kam hover o resik ngang e Gaius kre Aristakas, ennginduk ngint ikkiem e Pol ko ngat ottek mnam e Masadonia he nang o mia kam kaum kaen ekam min. To ngata kleng singni mnam min he, to ka tngungu orom min he kvaik ngok mnam a vle to klalaut hak, endo kmorsang mnam he kvokom o khanier kun mnam. Ngata vaik orom min kam srim min ko kim o mia ngaro kerok. 30 To e Pol ta re te, en kam vaik kat kam sir malngaeng ngar he krere, vanangko e Yesus kalngunes ko tok ngat hagam. 31 Va si klenar akuruk msim, endruk lRom ngalaip kalngunes ruk ngma nho mang a mmie ka mhe to endo va ngat meng a mhel langto orom nga re ngang e Pol kat he kaurur kim te, en kam or kmegom kam vaik ngok mnam a vle to endo kat.
32 Phevgom e Pol ko tre kam vaik kun mnam a vle ko tok, a mumu to kun mnam ngat kaum he her gi vrong kvuvui he kngam o rhek ge, va akuruk ngma ngam o rhek akuruk yok tok kat. Ngat her gia moruo he, ekam ko ngarlavurgem ngat lua mnor mang ani tomhel to tkaenpgam mar kam kaum kaen ekam ko he. 33 To o Yuda ngata sopong a mhel langto ka munik e Aleksanda, en kam sir ogun ktar he krere. Ta sir ko pum a mumu, en kam hahaong o rhek mang ngar o Yuda, nang akuruk mnam mar ngat her kaelha kam kenang he kngam o rhek ngang. To thera hover kalo ktiek kim mar kam hagam mar kam vongnek kim. 34 Vanangko o mia ngat re vokom mnor te, en a Yuda, to ngat hera mo kol mang kam kaum kvui orom a re to atgiang kam re te, “E Atimas to mor lEpeses ngoma totu pum ka munik tho mi kut laut hak.” Ngat mo kol mang kam vuvui kngae kais ko a loot tvur hok mang ngar ge.
35 Kam ngae, to endo a mhel to nma nho mang o reha mnam a rengmat to endo ta sir he ka kser mar to hera reng ngar te, “Yu! Muk ruk lEpeses, muk mruo muta mnor te, o mia tgus ruk mo mmie ngta mnor te, a rengmat ta e Epeses, ta kpom a ngaeha to kam nho mang e Atimas ka rek to a totur, mor kam totu pum mnam, va kam nho mang ka matpil mruo, endo orom a kre to tharpet kun kuon kia volkha. 36 Ii, he ekam ko nong a mhel tang to tlo is kam kokheng ngor mang o papat ri, va mguak smia vle na. He mu or kam kta kolaspa kmeharom a kerkeknen tang kat ngang enngindi. 37 Vanangko mu vokom na, tpu tok ko mut her kolaspa kam kpom alo mhel ri he kpis orom min moti, vanang ngint lo kerrereng ngorta Nut to a vlom e, endo ngom ktua totu pum, i o lo uruvik kun mnam karo rektor kat e. 38 He ekam tok, enangthe e Dimitrias kar kalngunes ngaro rhek ngang ngar kar a mhel tang va ta ya te, ngar kam mia pis lsir ko kim lRom ngalaip kalkayie to e Galio ko her endo arhe nma nho mang a mmie ka mhe to enda. Va her en arhe tkais kam vongnek kim o rhek, ko tkorsang tete he, he kpaneng o mia. He ko tok ko kim e Galio ngat is kam mon min orom o rhek enang tok. 39 Yu! Mguak tu ko he. Va enangthe a papat tang ko ta vle mnam muk vop, va mguak kaum o mia kam sir ko kim e Galio kalo keik enang tok ha, kmikkiem o pos lsir tok arhe. 40 Vanang tete kua gor ko mut hover o resik ngang enngindi va kaum kaen ekam min he kael mor ma kernonhommok ko lRom ngalaip kalkayie to endo tis kam mon mor orom a kerkeknen to kam kaum kaen ekam a mhel ko mut ispak tgus orom a ngaesik pum min tete. Nak mon mor orom a kerkeknen to enda va mor ngruak lo kais kam hahaong o rhek mang ngor mruo, ko ngruer sia ring o rhek kam havae mang la halum to enda tete, ko tgi pis pgeik, nang nong ka pun ngang e.” 41 Ta rere tok knop, to hera meng ngar ngta veveet.
* 19:19 O Grik nga re ka vgon to te, “A drakma” ta vle mang a keik to a mhel na kol ko na kaeha kais mnam a kolkha to a gutnar.