5
Awasereekwe na awatasereekwe
(Luuk 6:20–23)
Olwa Yesu yawona omurima ogwa awantu awangi ogwo, yaniina ku ekigiri agia aikala ansi. Awalonzi waae woona waamugiako,+ kandi yatanika okuwagerera na awalaga otino,
“Awasereekwe na awantu awamanyire mbwe awatakiiye ensereki ezia mu omwoyo,
aeniki *Owuami owua ku igulu wuri owuawu.+
Awasereekwe na awantu awarra,
aeniki Katonda aaza okuwaoreezia.+
Awasereekwe na awantu awaolu,
aeniki Katonda aaza okuwa-aa ekialo kiomo yaifuuwa.+
Awasereekwe na awantu awari ne enzala no owulwo owua okukola okuagala okwa Katonda,
aeniki waaza okuigusiwua.
Awasereekwe na awantu awa amasaasra,
aeniki waaza okusaasrwa.+
Awasereekwe na awantu aweeru mu emioyo giawu,
aeniki waaza okuwona Katonda.+
Awasereekwe na awantu awareeta empurizanio endootu agati ya awantu,
aeniki waaza okuetwa awaana awa Katonda.+
10 Awasereekwe na awantu awakorrwa uwiiwi ku okukola ewintu ewia Katonda aagala,
aeniki Owuami owua ku igulu no owuawu.+
11 “Musereekwe inywe na awantu wawanyega, ni wawakorra uwiiwi, kandi ni wawawoolako ewintu ewiwiiwi wiona ku olugonzi olwa mungonziizie nalwo.+ 12 Musangaale kandi muomererwe, aeniki omugawo ogwa muwikiirwe ku igulu guri omukaate. Mu engira efwanani, waakorra uwiiwi *awagambi awaawaao, inywe ni mukiari.+
Omuunyu no owueru
(Mari 9:50; 4:21; Luuk 14:34–35; 8:16)
13 “Mu ekialo kino, inywe muri kiomo omuunyu mu okuria. No omuunyu ni guteesiizie enzaziima yagwo, gwona gukairana gwawa omulungi kandi? Yaaya, omuunyu ogumiire okuteesia enzaziima, guwula ne emirimo. Ekisigaale mala no okufukwa enze, awantu wagutaze-taze na amagulu.+
14 “Mu ekialo kino, inywe muri kiomo owueru owumurika mu ekierema. Omugizi oguri ku ekigiri ngaguesa okuiwisa, yaaya.+ 15 Lwona awantu ngawaesa okuambia ekimuri kandi wakifunikira ne ekidida. Ni aa okukola otio, wakita aa ekiesa okumurikra awantu awari mu enyumba woona.+ 16 Mu engira endala eyo, owueru owua mugenda-gendamo wusugaane wuwonekanre awantu woona, ni wawona enkola ziinyu endootu kugere watondowole Soinyu ori ku igulu.+
Yesu aazre okutuusia ensikirra eya Muusa na amangʼana aga awagambi
17 “Mutaingirizia mbwe nyizre okuona amangʼana aga Muusa yajoja nakuwa amangʼana aga Awagambi. Ni nyizre okugatuusia.+ 18 Mbalaga kuwuene mbwe nawuno ekialo ni igulu witeeke, ewulao-uwula enyukuta namba itone eriiza okutoolwao ku amangʼana aga Muusa yajoja, nawuno wiona wituuke kuwuene.+ 19 Omuntu-umuntu otambuka namba *ensikirra entono okukira ziona kandi agerera awandi okukola owufwanani, iye aaza okuwa omutono okukira woona mu Owuami owua ku igulu. No omuntu okola ewia ensikirra eagala kandi agerera awandi ensikirra, iye aaza okuwa omunene mu Owuami owua ku igulu. 20 Ee, mbalaga mbwe owuigolovu wuinyu ni wutakirre owua *Awafarisaayo na *awagerezi awa endagirra, ni kuwuene mbwe ngamuri-ingira mu Owuami owua ku igulu.+
Yesu aganiizie owuisi no okuwa no okusu
21 “Mwamiire okuwurra aga waaguukwa wiifu waalagwa kale mbwe, ‘Otaita omuntu, kandi omuntu-umuntu oitre owundi aaza okukengerwa ekiina ekia olumbe.’+ 22 Ni inze mbalaga mbwe omuntu-umuntu oweere no okusu no omwina waae aaza okukengerwa ekiina ekia olumbe. Kandi omuntu-umuntu onyegere omwina waae na amulaga mbwe, ‘Iwue owula ne emirimo!’ aaza okukengerwa ekiina no *oluwuga olwa awagaaka. No omuntu onyegere omwina waae na amulaga mbwe, ‘Iwue omumaya ono!’ iye asugre no okuirwa mu omurro.+
23 “Kutio no ogiire okufumia omusango gwao ku *isiga eria omusango, ni no okiari oingirizie mbwe ario omwina waao ori ni ingʼana ni iwue, 24 reka-ureka omusango gwao ao, osooke ogie olonge empurizanio nae. No omiire okukola otio, katio irana ofumizie Katonda omusango gwao.+
25 “Mala amangʼana wuangu-wuangu no omuzigu waao oagala okukuira mu ekiina. Kola otio no okiari nae ku engira aeniki, wusa-wusa, aaza yakuira emberi wa omukengi owa ewiina, akute mu amakono aga omusikare, kandi oingiziwue mu owusiwe. 26 Nkulaga kuwuene mbwe ngooza okufuma mu owusiwe, nawuno o-oloole omusango ogwo gwona, aa namba eela neeza okusigala.+
Owusondo wuganiziiwue
27 “Mwamiire okuwurra mbwe kwawoolwa mbwe, ‘Otasooda omukazi nakuwa omusaaza owa owundi.’ 28 Ni inze mbalaga mbwe omuntu-umuntu owariire omuntu owekikazi kandi yamuagala mu omwoyo gwae, iye amiire okukola owusondo.+ 29 Ne eriiso riao rigera no oingira mu owuoni, ritooleo oririgize ale. Kulootu okuteesia ekiimo ekilala ekia omuwiri gwao okukira omuwiri gwao gwona okurigizwa mu omurro. 30 Kandi no okukono kwao okusaaza kugera no oingira mu owuoni, kukenge kuemeo okurigize ale. Kulootu ku iwue okuteesia ekiimo ekilala ekia omuwiri gwao okukira omuwiri gwao gwona okurigizwa mu omurro.+
Okurumusia omukazi kuganiziiwue
(Mari 10:11–12; Luuk 16:18)
31 “Kwawoolwa mbwe, ‘Omuntu-umuntu osomoosie omukazi waae paka amu-ee itu eria okurekana.’+ 32 Ni inze mbalaga mbwe omuntu-umuntu osomoosie-usomosia mukaae, ku ingʼana-ungʼana erigawuuke no owusoodani, agera omukazi oyo na awa omusoodani. Omuntu-umuntu okwere omukazi orekere iwuae oyo, yoona awa omusoodani.+
Okuifuuwa kuganiziiwue
33 “Lwona, mwamiire okuwurra mbwe waaguukwa wiifu waalagwa kale otino, ‘Otareka okutuusia okuifuuwa kwao kandi kola ewintu wiona ewia oifuwiire Katonda.’+ 34 Ni inze mbalaga mbwe otaaza waifuuwa yaaya ne eriina eria igulu, aeniki nirio entewe eya owuami eya Katonda; 35 nakuwa ne eriina eria ekialo, aeniki nikio ekisigikro ekia amagulu gaae; namba ne eriina eria Yerusaleemu, aeniki nigwo omugizi ogwa Omwami Omunene.++ 36 Kandi otaaza waifuuwa no oeta omutwe gwao, aeniki iwue owula na amaani aga okugalusia oluvwiri lwao luwe olweru namba olumwamu, yaaya. 37 Iwue no owoorre mbwe, ‘Ee,’ reka riwe-uwa ‘Ee’ otio. Ni no owoorre mbwe, ‘Yaaya,’ reka riwe-uwa ‘Yaaya’ otio. No oteereo agandi agakirre ao, ago gaema ku omwoni *Ekikeeno.++
Okuoloola owuoni ku owuoni kuganiziiwue
(Luuk 6:27–36)
38 “Mwamiire okuwurra mbwe kwawoolwa mbwe, ‘Eriiso ku eriiso kandi eriino ku eriino.’ 39 Kukawa kutio, inze mbalaga mbwe otaaza walwania omuntu omuwiiwi, yaaya. Na akukubre oluyu oluwega olulala, mugalusizie oluwega lundi lwona akube.+ 40 Kandi no omuntu agala okukuingirra kugere atoole esaati yaao, mu-ee ni ikooti riona.+ 41 No omuntu akunigirizia mbwe omugingre omusigo ku emaeli endala, nganya ogie nae emaeli iwiri. 42 No omuntu akusawire ekintu, mu-ee kandi otamuima okuemeko amakono amasa.
Gonzia awiiko na awazigu owufwanani
43 “Mwamiire okuwurra mbwe kwawoolwa mbwe, ‘Gonzia awiiko waao, ni rega awazigu waao.’+ 44 Ni inze mbalaga otino: Mugonzie awazigu wiinyu kandi musawire awawaingizia mu emidambo.+ 45 Okwo kuuza okugera muwe awaana awa Soinyu ori ku igulu. Iye agera ne eriuwa riae rifumira awawi na awalootu, kandi atuma emvula yaae ekubre awigolovu na awantu awatari awigolovu owufwanani.+ 46 Iwue no ogonziizie mala awakugonziizie wengʼene, ao otio ekia okaserekrwa niki? Namba awasolozi* awa *omusolo woona wakola watio? 47 Kandi iwue no okeezia mala awiiko waao wengʼene, ao ekia okola ekia awandi watakola niki? Namba awatamanyire Katonda woona wakola watio. 48 Kutio muwe awatuufu awawulako embala, ki Soinyu owa ku igulu.”+
+ 5:1 Math 15:29 + 5:3 Isaa 57:15; 61:1 + 5:4 Zabu 126:5–6; Isaa 61:2 + 5:5 Zabu 37:11; Awaru 4:13 + 5:7 Math 18:33; 25:35–46; Yako 2:13 + 5:8 Zabu 24:3–5; Awaib 12:14 + 5:9 Awaru 14:19; 8:14 + 5:10 Math 25:34; 1Pet 3:14 + 5:11 Luuk 6:22; 1Pet 4:14 + 5:12 2Amiir 36:16; Luuk 11:47–51; 13:34; Awat 7:52; 1Thes 2:14–16; Yako 5:10 + 5:13 Okuf 30:35; Awal 2:13; Emba 18:19; 2Awaam 2:20; Ezra 6:9; Ezek 43:24; Mari 9:50 + 5:14 Yowa 8:12; 9:5 + 5:15 Mari 4:21 + 5:16 Efee 5:8–9; Filiip 2:15; 1Pet 2:12 + 5:17 Math 22:37–40; Awaru 3:31; 7:4–6; Efee 2:13–16; Awaib 10:9 + 5:18 Zabu 119:89; Isaa 40:8; Math 24:35; Luuk 16:17 + 5:20 Math 18:3; 23:23–28; Yowa 3:5 5:21 Okuf 20:13 + 5:21 Awal 24:17 + 5:22 1Yow 3:15; Math 18:9; Yako 3:6 + 5:24 Math 6:14–15 + 5:26 Math 18:34 5:27 Okuf 20:14 + 5:28 Emfu 6:25; 2Pet 2:14 + 5:30 Mari 9:43–47 5:31 Owuiz 24:1 + 5:31 Math 19:7 + 5:32 Math 19:9; 1Kori 7:10–11 + 5:33 Awal 19:12; Owuiz 23:21 + 5:35 Isaa 66:1; Awat 7:49 + 5:35 Zabu 48:2; 76:2 + 5:37 Math 23:16–22; Yako 5:12 + 5:37 Yako 5:12; Math 6:13; Yowa 17:15 5:38 Okuf 21:24; Awal 24:20; Owuiz 19:21 + 5:39 Luuk 6:29; Awaru 12:17, 19; 1Pet 3:9 + 5:40 1Kori 6:7; Awaib 10:34 5:43 Awal 19:18 + 5:43 Owuiz 7:1–2; 2Sam 22:38–43; Zabu 139:21–22 + 5:44 Luuk 6:27–28; Awaru 12:20; 1Pet 2:20–23 + 5:45 Efee 5:1 * 5:46 *Awayaudi waawanga ni watoorre awasolozi awa *omusolo ki awooni awawiiwi ino, aeniki kukawa mbwe waawanga Awayaudi, waakola alala na Awaruumi. Iwo waatoolanga omusolo ku awiina waawu na amaani, kandi enyinga enyingi waatoolanga amangi okukira kiomo kuagalananga. + 5:48 Awal 19:2; Luuk 6:36; 1Pet 1:16