13
Banaba akto Saulo âigât ariyiat.
1 Yesugât kâmotlupŋe Antiokia kepian gâtŋe Anutugât den makmâ miawagi akto den makyeŋgimini are yeŋgât kotyeŋe hin. Banaba akto hâk heleŋ siâ kotŋe Simeoŋ akto Lukio Kirene hânân gâtŋe akto Manaeŋ are luâk kotdâ Herote olop nanaŋânbak manmâ gala konok akmâ maliat. Akto siâ kotŋe Saulo.
2 Yâkŋe Anutu magaŋberâm aregât sot bâlâk manmâ âmâ hilâm siân tatbiâ âmâ Anutugât Heakŋande den hin makyeŋgiep, “Banaba akto Saulo âi dâm hârem yetkiân are membiandatgât katyelekbi.”
3 Hain dâmbo aregât den lokom Anutu ulilaŋmâ sot bâlâk manmâ âmâ kautyetŋân mem âiân ariet dâm huŋgun yetkimbiâ Yohane kotŋe siâ Mareko are kewugumbela olop ariyiat.
Elimagât keiŋe.
4 Arimbiâ Anutugât Heakŋande huŋgun yeŋgimbo Seleukia kepian ariyi. Ain arimbiâ waŋga siâŋe meyekmâ Kipiro hân haru tânâmŋân talep ain ariep.
5 Ain arim katyekto waŋganba sopanmâ gem Salami kepian ain ariyi. Ain arim Yuda yeŋgât den emetŋân âgâm Anutugât den pat âlepŋe are makyeŋgiyiat. Makyeŋgimbela Yohane kotŋe siâ Mareko arekŋe tânyetkuep.
6 Arewa hân biken ariwerâm akmâ kepia kotŋe Papo ain tali. Ain tatmâ Yuda yeŋgât luâk kâmbokŋe siâ kotŋe Barayesu akto kotŋe siâ Elima are egiat. Yâkŋe âmâ galalupŋe heyeŋgim hin dâep, “Nâ Anutugât den bunŋe makyeŋgiman. Akto nâ Anutugât hoŋ bawa mandân.” dâep.
7 Hain dâm âmâ kiap siâ Seregio kotŋe siâ Paulosi yâkgât gala malep. Seregio yâk âmâ nâŋgâ nâŋgâŋe olop malep. Akto Anutugât den are nâŋgâwerâm akmâ Banaba akto Saulo mem oloŋyelegep.
8 Mem oloŋyelekto ainâk luâk kâmbokŋe Elima arekŋe, “Galane Seregioŋe biwiŋe Yesugâlân katbop.” dâm denyetŋe kakŋân makmâ koyetkiep.
9 Den koyetkimbo aregât Saulo kotŋe siâ Paulo yâkŋe Anutugât Heakŋande meme agaŋepgât owâiŋeâk Elima tâŋâk ekmâ kinmâ hin magaŋep,
10 “Gâ Hiaŋgi amboŋe yâkgât nanŋe aregât luâk agak meme bâleŋe mem manmai yâk yeŋgât gala aktât. Akto wan me wan âlepŋe aregât gasa aktât. Akto hiaŋgi luâk manmat. Aregât Humogât den bunŋe are bo nâŋgâŋet dâm aregât heyeŋgimat. Gâ biwige bâleŋe.
11 Aregât hâuŋe Humoŋe giŋberâpgât dewunge hândâk akto yânâk man.” dâep. Hain dâmbo ainâk dewunge hândâk akto luâkŋe bâtnân menekbiâ ariwerâm luâk yeŋgât undâgâtmâ gem ariep.
12 Gem arimbo Seregioŋe are ekto dâtŋe akto Anutugât den are nâŋgâmbo âlepŋe akto biwiŋe Yesugâlân katmâ den lokom malep.
Pauloŋe Antiokia kepia Pisidia hân tânâmŋân talep ain arim Yesugât keiŋe makyeŋgiep.
13 Paulo galalogâtŋe olowâk Papo kepia are hepunmâ waŋgan âgâmbiâ meyekmâ arim Pampilia hân are ginŋân Perege kepia haru ginŋân talep ain arim katyegep. Katyekto arewa Yohane kotŋe siâ Mareko yâk hepunyelekmâ Yerusalem kepian purik katmâ ariep.
14 Arimbo yâk yetŋeâk âmâ Perege kepia are hepunmâ arim Pisidia hân tânâmŋân Antiokia kepia ain ariyiat. Ain arim Sarereân Yuda luâk yeŋgât den emetŋân âgâm mendugum taliân ain âgâmbela olop tali.
15 Akto yâk yeŋgât damun siâŋe agatmâ Mosegât den kârikŋe are akto Anutuŋe makto kulemgoyi are oyaŋdo nâŋgâmbiâ âmâ damunŋande Paulo akto Banaba hin dâm makyetkiep, “Galalogâtne, luâk âmbâle nen biwinenŋe mem kârikŋe ketuguâkgât den siâ âlepŋe maknengimbela nâŋgâweren me bo?” dâep.
16 Hain dâmbo Pauloŋe agatmâ bâtŋande koratyeŋgum hin makyeŋgiep, “Israe luâk galalupnetŋe akto Israe luâk bo yeŋgâlân gâtŋe biwiyeŋe Anutugât hamewakmâ mandâi. Akto ye hârok makyeŋgire nâŋgâŋet.
17 Israe luâk nengât Anutu yâkŋe bâgilupnenŋe mem katyekto Aigita hânân manbiâ âmâ tânyeŋgumbo miawakmâ dondâ agi. Akto Anutugât kârikŋân kinbiâ ainba kewuguyekmâ togoyi.
18 Togom hân kamitŋân katyekto manbiâ gala akyeŋgimbo manbiâ âmâ hombaŋ 40 agep.
19 Akto Kanaŋ hânân luâk kâmot 7 are Anutuŋe hilipyeŋgumbo bâgilupnenŋande hân are mem amboŋe akmâ manmâ gayi.
20 Manmâ gambiâ gambiâ hombaŋ 450 bo agep. Akto sop ain damunlupyeŋe katyekto siâkâ sopŋân sopŋân damunyeŋe agi. Damunyeŋe akmâ gambiâ Propete luâk siâ kotŋe Samue are miawagep.
21 Miawakto âmâ luâk humogât dâmbiâ Anutuŋe Bensamiŋgât kâmolân gâtŋe kotŋe Saulo miep. Saulo amâ Kisigât nanŋe yâkŋe damunyeŋe akto hombaŋ 40 bo agep.
22 Bo akto are watmâ yâkgât gewâkŋân Dawidi are katmâ Anutuŋe hin dâep, “Nâŋe Yesegât nanŋe Dawidi yâkgât nâŋgâre ârândâŋ aktâp. Wan me wangât dâre are lokom manbiap.” dâep. Hain dâm damunyeŋe ak dâm kalep.
23 Aregât bunŋe Dawidigât kâmolân gâtŋe Yesu Israe luâk nengâlân miawagep. Nengâlân miawakmâ damun nenŋe agâk dâm yâkgât pat maknengiep are bunŋe agâk dâm
24 Anutuŋe Yohane soŋ huŋgun aŋdo miawagep. Miawakmâ Israe luâk hârok hanyeŋe purik kato Anutugâlân ariŋet dâm tu puli yeŋgiwerâm den kârikŋe makyeŋgiep.
25 Akto Yohane âi miep are bo akberâm akto âmâ luâk hin dâm makyeŋgiep, “Nâŋgât niŋe dâmai? Togom damun nenŋe akbiap are nâ hinare bo. Ikiŋak hâmbâi togowiap. Yâkgât ito goliaŋdere bo ârândâŋ akbiap.” dâep.
26 Galalupne Abrahamgât kâmot ye akto Yuda gâtŋe bo manmai yeŋgâlân gâtŋe Anutugât hamewakmâ manmai, ye makyeŋgire nâŋgâŋet. Anutuŋe nen hememgât dop akmâ hilip aguwâengât nenekmâ Yesu huŋgun aŋdo giep.
27 Yerusalem kepia ambolupŋe akto damunlupyeŋande Yesugât keiŋe akto propeteŋe kulemgoyi aregât keiŋe bo nâŋgâm heŋgemgom bugâ neâk dâm aregât makmâ hâreaŋi. Makmâ hâreaŋbiâ mondo ainâk Propete luâk are yeŋgât den kârikŋe are Sarere ârândâŋ oyaŋmâ manmaen are bunŋe agep.
28 Akto Yesuŋe dosa siâ bo agepgât yâkgât dosaŋaet undâgâtbiâ bo akto hanâk kârikŋe akmâ kautyeŋe orem lâwinân moâk dâm Pilato magaŋmâ hâwâtbiâ denyeŋe nâŋgâmbo kombiâ moep.
29 Anutuŋe huŋgunaŋdo gewiapgât den kulemgoyi are amâ miawakto lâwinân kombiâ mondo lokom arim sumân katbiâ yiep.
30 Yendo arewa Anutuŋe momoŋânba mem agalep.
31 Mem agato emelâk Galilaia hân hepunmâ Yerusalem kepian olowâk ariyi yâk yeŋgâlân hilâmŋe hilâmŋe miawak yeŋgimbo den magaŋgi goaŋgi agi.
32 Miawak yeŋgimbo âmâ Anutuŋe bâgilupnenŋe yeŋgât makmâ hâriep are bunŋe agâk dâm Yesu goaŋdo momoŋânba agalep, aregât pat âlepŋe dâm makyeŋgimaen.
33 Akto Yuda yeŋgât kep keŋgu lâuwâŋe agi aregât den kulemgoyi are tatâp.
Anutuŋe nanŋaet hin dâep, “Gâmâ nâŋgât nanne gârâmâ nâŋe uŋak meŋgektân.”
34 Akto Yesuŋe momoŋânba agalep are âmâ hâmbâi lâuwâŋe bo mombiap, aregât Anutuŋe nanŋaet den hin dâep,
“Ulikŋân nâŋe Dawidi agaŋân aregât nâŋgâm heroŋe akmâ agak meme ârândâŋ agep. Akto hainâk gâŋgât dâm akgiŋbian.”
35 Akto Yuda yeŋgât kep keŋgu siâ Dawidiŋe hin kulemgoep are tatâp,
“Anutu humo gâŋe hoŋ bawage âlepŋe nâ hepun nekmenâ mom âmâ bo hambuwian.” dâep.
36 Dawidiŋe den kulemgoep amâ ikiŋaet bo kulemgoep are nâŋgâmaen are Anutuŋe âi makmâ hârem waŋep. Are luâklupŋe yeŋgâlân âi mem metem âmâ moep. Mondo bâgilupŋaet sumân hangombiâ hambuep.
37 Akto Anutuŋe Yesu mem agalep are âmâ bo hambuep.
38 Galalupne nâŋe makyeŋgire nâŋgâŋet. Dosa bâleŋe hepun yeŋgiwiap aregât âmâ Yesu miawagepgât denŋe dâm makyeŋgiwerâm aktân.
39 Mosegât den kârikŋe arekŋe dosanenŋe hepun nengiâk dâm aregât ewum hâumgoyi. Yeŋe Yesugâlân biwiyeŋe katbiâ yâkŋe âmâ âlepŋe dosayeŋe hepunbiap.
40-41 Akto ulikŋân Propete siâŋe den siâ kulemgoep are tatâp. Anutuŋe den hin dâep,
“Wangât den hâkâŋ akmâ mandâi? Yeŋe ire nâŋgâmbiâ dâtŋe akto ain mombai. Haingât yeŋgâlân wan me wan irakŋe siâ uŋak ketuguwerân aregât pat makyeŋgimbiâ yeŋe hiaŋgiâi dâmbiâ biwiyeŋe kârikŋe akbiap.” Anutuŋe hain dâep.
Ye aregât dopŋe akbâigât den are heŋgemgom nâŋgâwi.” Pauloŋe hain dâm makyeŋgiep.
42 Hain dâm dewunyeŋânba gembo Banaba olop sopanberâm akbela ain kili arekŋe togom hin makyetkiyi, “Sarere siân iren âgâenŋe purik katmâ iregâlâk togom maknengimbela nâŋgâm heŋgemgowaen.” dâyi.
43 Hain dâm gembiâ kâmot kili are yeŋgâlân gâtŋe bikŋe akto Yuda luâk bikŋe akto Yuda luâk bo manmai arekŋe Yuda yeŋgâlân dewatiyi yâkŋe âmâ Paulo akto Banaba hamiyetŋân arim mem watyelekbiâ hin dâm makyeŋgiyiat, “Anutuŋe ikiŋe hanŋaet akmâ yeŋgât okotŋe nâŋgâep aregât pat hâkâŋe bo akŋet. Biwiyeŋe yâkgâlânâk katŋet.” dâm makyeŋgiyiat.
44 Akto Sarere siân Anutugât den nâŋgâwerâm ukenŋe agi arekŋe hamepŋe olowâk togoyi.
45 Togombiâ Yuda luâkŋe yekmâ hin dâyi, “Hepun nenekbiâ kotnenŋe gewop.” dâm nâŋgâm aregât Paulogât denŋe are hâkâŋ akmâ yâkgât den are mem geyi.
46 Hain akbiâ aregât Paulo akto Banaba yâkŋe kârikŋe akmâ hin dâm makyeŋgiyiat, “Yuda luâk ye makyeŋgietŋe nâŋgâŋet. Anutugât den yeŋgâlân soŋ togoâk Anutuŋe hain dâm kalep. Den aregât hâkâŋ akmâ manman kârikŋaet den pat are hâkâŋ akberâm borâi aregât ye hepun yekmâ Yuda luâk bo manmai yâk yeŋgâlân ariweret.
47 Haingât Anutuŋe hin dâep,
“Nâŋe gâ pagaleŋe aregât dop hainare kat gektere Yuda luâk bo manmai yeŋgâlân arim nâŋgât den makmâ miawakyeŋgiwen. Akto luâk âmbâle hârokŋe biwiyeŋe nâŋgâlân katbiâ meyekbiangât kat gektere hân bâiŋângen arim makben.” dâep.
Anutuŋe hain dâmbo propete siâŋe kulemgombo oyaŋmâ den ire netgât kulemgoep dâetŋe huŋgun netkimbo ariweret.” dâyiat.
48 Hain dâmbela Yuda luâk âmbâle bo manmai den are nâŋgâm hin dâyi, “Amâ Humogât den.” dâmbiâ aregât biwiyeŋe heroŋe agep. Akto Anutuŋe ikiŋe ukenŋaet akmâ luâk âmbâle tân yeŋgumbo biwiyeŋe Yesugâlân kali.
49 Akto Humogât den are makmâ magaŋgi goaŋgi akbiâ den arekŋe sambelem arimbo luâk âmbâle ain mali are hârokŋe nâŋgâyi.
Paulo akto Banaba watyelekbiâ ariyiat.
50 Haingât Yuda luâk arekŋe âmâ kepia aregât luâk humo akto âmbâle humo Anutugât den lokonerâm Yuda yeŋgât kâmolân dewatim mali, are hanyeŋân gembiâ biwiyeŋe kâlâp akto Paulo akto Banaba hanâk gasa akyetkiyi. Hain akmâ watyelekbiâ ariyiat.
51 Ariwerâm kinmâ Yuda luâk dewunyeŋân yeŋaet agak meme bâleŋe are dop kom keiyetŋân gagap talep are paŋ paŋgom panmâ hepunyekmâ gem Ikonioŋ kepian ariyiat.
52 Arimbela Antiokia kepia ambolupŋe biwiyeŋe Yesugâlân kali arekŋe heroŋe akbiâ Anutugât Heakŋande dondâ tânyeŋguep.