13
1 Jun c'ac'u ja Jesusi el ja ba snaji, ti huaj culan ja ba sti ja jai.
2 Ti jac botz'an sbaj jitzan ja cristiano. Jaxa yila jel huan stzomjel sbaj ja cristiano, ti xa q'ue ba jun barco. Ti och culan ja tihui, jaxa cristiano ti ch'ac canuque q'uelan ja ba sti ja jai.
3 Jaxa Jesusi ti och see yi ja cristiano, pero soc jun loil sea: ―Q'uelahuilex. Jun huinic huaj ba oj stic ja inati.
4 Jaxa cuando huan sticjeli, ay ba co ba yoj bej. Pero iday, ti jac ja yalchan jumasa. Ti stuluhue ela.
5 Jaxa tuqui, ti co ba yoj ton ja ba mey lec ja luumi, jaxa tihui, huego eli como jel t'usan ja luumi.
6 Pero iday, cuando el q'uen ja c'ac'u, huego cho tacji porque mey yech. Huego c'oxbi ja spoohuili.
7 Jaxa tuc inati ti co ja ba yoj q'uiix. Jaxa tihui, cho q'ui ja q'uiixi, jaxa inati, c'utzji sq'uiel.
8 Jaxa tuqui ti co ba lequil luum. Jun nihuan alaj ajyi. Ja jun sat inati ya pojxuc cien, jaxa otro juni, sesenta, jaxa otro juni, treinta.
9 Ja ma' ay xchiquini, a yabi, xchi ja Jesusi.
Ja jastal ja sbej ja loil it yala ja Jesusi
(Mr. 4:10‑12; Lc. 8:9‑10)
10 Ti yala ja snebumani: ―Pero Cajual, ¿jasyuj quechan jun loil huaxa jea yi ja cristiano iti? xchiye.
11 ―Q'uelahuilex, ja huenlexi tzaubalex ba oja huabyex slugaril ja jastal jel tzamal cuando huas sc'ulan mandar ja yen ja ma' tey ba satq'uinali. Ja ajyi, ch'aban ti' abal ay ja iti. Eso sí, ja jas huax cala, mi ni clarouca, jayuj mi ni cualquierauc ja ma' oj yab slugarili.
12 Pero ja ma' huas sc'ulan seguir sbaj, oj ni aajuc sna masa. Jel ni vivo oj ajyuca. Pero ja ma' mi huas sc'ulan seguir sbaji, ja janec' huas snaa, oj ni ch'ay sc'ujola.
13 Jayuj huax ca slaj jun loil. Eso sí, ja cristiano jumasa ay sate pero lajan soc mix yilahue q'uinal. Ay xchiquine pero lajan soc mix yabye q'uinal porque mix yabye slugaril.
14 Meran ni ja jas yala ja Isaías ja najatei:
Ja huenlexi, tola vida huanex yabjel ja yabal ja Diosi pero mi xa huabyex slugaril. Tey ja hua satexi, pero mix yila q'uinal.
15 Ja cristiano iti, jel ch'uuy ja sc'ujolei. Ja xchiquinei, lajan soc huan xa tupel, jaxa satei, mutz'an xa juntiro. Pero sganae. Moc to jach huas sc'ulane, oj ni jamxuc ja satea. Oj ni yabye sbeja, oj ni can sc'ujolea. Ay modo oj ni suchuc ja sc'ujolea, jaxa queni, oj ni ca tojbuque ajyia.
Jach ni yala ja Isaías tac.
16 Pero ja huenlex cuntiquil, jel lec xa huilahuex. Ja hua satexi huan nix yila q'uinala, jaxa hua chiquinexi, huan nix yab q'uinala.
17 Pero meran huax cala. Q'uelahuil ja aluman‑Dios ba najatei. Jach ni jitzan ja ma' toj ni ayi, jel sgusto oj yile ja jas huanex yiljel ja huenlexi, pero mi ni yilahuea. Jel sgustoe oj yabye ja jas huanex yabjel ja huenlexi, pero mi ni yabyea.
Ja Jesusi yala jas sbej ja tica‑inati
(Mr. 4:13‑20; Lc. 8:11‑15)
18 Abyic. Oj cala huabyex jas sbej ja loil it sbaj ja ma' huaj stic ja inati.
19 Ta ay c'a ma' huax yab ja yabal ja ma' jel tzamal huax c'ulhuani mandar, ja ma' tey ba satq'uinali, pero ta mi c'ax yab sbej, huego huax jac ja diablo. Huax jac sap yi ja jas ti ni ay ja ba sc'ujoli. Ja sc'ujol ja cristiano iti, ja' ni smoj ja inat it co ja ba yoj beji.
20 Jaxa cristiano ja ma' jel huego huax yaa sbaji, jel gusto huax yab ja yabali, ja sc'ujol ja yenlei, ja' ni smoj ja inat it co ja ba yoj toni,
21 Pero lom nia. Huaj to cho ilxuc, cho lolaji ta. Huan c'ax jac ja huocoli, ta ay ma' huas sc'ulan burla yuj ja yabal ja Diosi, huego huas scomo sbaj.
22 Jaxa cristiano ja ma' huax yab ja yabal ja Diosi, pero yuj ja jas ay ja ba mundo, huax aaji ch'ay sc'ujole. Huax lolaji yuj. Ja sc'ujol ja cristiano jahui, ja' ni smoj ja inat it co ja ba yoj q'uiixi.
23 Pero ja cristiano ja ma' huax yab sbej ja yabal ja Diosi, huan ni stucbes meran ja smodoa. Ja' ni huajel sc'ujole oj yaa yi ja smoj ja ba jel tzamali. Ja yenlei, lajane soc ja inat it co ja ba lequil luumi. Ay ba oj ya pojxuc cien, ay ba oj ya pojxuc sesenta, soc ay ba quechan treinta oj ya pojxuc. Ja sc'ujol ja cristiano jahui, ja' ni smoj ja lequil inati.
Ja loil sbaj ja c'ul tey soc ja trigo
24 Ja Jesusi ti cho yala otro loila: ―Oj cala huabyex jun loil jastal ayex ja ili cuando ti xa mandar ayex yuj ja ma' tey ba satq'uinali. Lajan soc jun huinic huax huaj stz'un ja yalaji pero ja yintil ja yalaji, puro tzamal.
25 Pero iday, cuando huane huayeli, ti huax jac ja scondra ja ajualali. Ti huax jac stz'un can jun c'ul ba malo leca, pero ti ba mero yojol ja trigo. Ti xa huaja.
26 Jaxa trigo eli. Q'uii. Yaa sat. Ti chicnaji ja c'ul jahua ja cuando satini ja trigo.
27 Jaxa smozo ja ajualali ti jacyea. Jac yal yab ja yajualei: Cajual, ¿mi ma lequil inatuc ja huaa quiticon ba oj tz'unticon ja ba hua hualaji? ¿Pe jastal ay ba? Pe tey jun c'ul ba jel tuc tac, xchiye.
28 ―¡Seguro ja' jcondra jac yaa can ja c'ul iti! xchi ja ajualali. ―Entonces ¿jasunc'a huaxa c'ana oj c'ulticon yii? ¿Oj ma huaj jotzticon ja c'ul jau ba? xchi ja mozo jumasa.
29 ―Miyuc. Repente oja jotzex ja trigo cuando huanex sotzjel ja c'uli.
30 Mas lec, a canuc masan to stiempo ja jach'oji. Oj cal yab ja jach'ulumi a stzome bajtan ja c'uli. A sc'ul manoja ba oj jipxuc yoj c'ac'. Ti oj stzome tzaan ja trigo, entonces ti oj ya ochuque ba yoj jrancho, xchi ja ajualali. Jach huaj ja loil jahui, xchi ja Jesusi.
Ja loil sbaj ja sbac ja mostaza
(Mr. 4:30‑32; Lc. 13:18‑19)
31 Ti cho yala otro jun loil ja Jesusi: ―Q'uelahuil ja huenlexi, ja matic mandar xa ayex yuj ja ma' tey ba satq'uinali. T'usan oj q'ueanic pero oj jitzanbananic lec como jastal ja sbac' ja mostaza.
32 Porque jun sbac' mostaza, jel ch'in juntiro. Mey otro inat ja jastal jahui. Pero iday, jun jabil mi ma' oj sc'oc ja sc'abi, huaj to iljuc, pojxi ta lec ja jun yal sbac' jahui. Hasta ja yalchani oj bob sc'uluc ja soj ja ba pimi.
Ja loil sbaj ja levadura
(Lc. 13:20‑21)
33 Ja Jesusi ti cho yala otro jun loila: ―Q'uelahuil ja huenlexi, ja matic mandar xa ayex yuj ja ma' tey ba satq'uinali. T'usan oj q'ueanic pero oj jitzanbananic lec como jastal ja slevadurail ja pani. Jun c'ulapan huax yiaj t'usan altiro ja levadura, ti huax ya och socan soc oxe medida harina. Huaj to yile, ja yarina, pojxi ta lec. Q'ui ta, xchi ja Jesusi.
Ja jastal ja sbej ja loil it yala ja Jesusi
(Mr. 4:33‑34)
34 Spetzanil ja jas sea ja Jesusi, ja' huax ya slaj jun loil. Mi ni toj juntiro yalaa, jayuj huax ya slaj sbaj soc jun loil.
35 Jachuc, c'ot ni smeranil ja jas yala ja aluman‑Dios ja najatei:
Oj cala huabyex t'usan, pero oj ca slaj sbaj soc jun loil. Ja' oj cala huabyex ja jas nac'an musan to ay ajyi Masan cujlaji ja satq'uinali, mi ni huax chicnaji leca.
Jachuc, c'ot ni smeranil ja jas yala ja aluman‑Diosi.
Ja Jesusi yala jas sbej ja loil sbaj ja c'ul tey soc ja trigo
36 Ja Jesusi ti spila sbaj soc ja cristiano. Ti och ba jun naitz, jaxa snebumani ti jac jobjuc yia: ―Ala cabticon ba, ¿jas sbej ja loil it huaxa huala cabticon ja c'ul it q'ui ba yoj yalajil ja trigo? xchiye.
37 Ti yala ja Jesusi: ―Ja ma' huas stz'unu ja lequil inati, quena nia, como ti ni coelon jan ja ba satq'uinali.
38 Jaxa yalajil ja trigo, ja' ni spetzanil ja cristiano ja ba luumi. Jaxa lequil inati, ja' ni ja ma' mandar ay yuj ja Diosi. Jaxa c'uli, ja' ni ja ma' mandar ay yuj ja yen ja ma' jel malo.
39 Jaxa jcondratic ja ma' stz'unu can ja c'uli, ja' ni ja diablo. Jaxa stiempo ja jach'oji, ja' ni ja jas ora oj c'ot tic'an ja tiempo. Jaxa jach'ulumi, ja' ni ja ángel jumasa ja smozo ja Diosi.
40 Ja jastal cala que oj tzomxuc ja c'ul jau malo, oj jipxuc yoj c'ac', jach ni oj c'ot smeranil soc ja matic tey ba sc'ab ja diablo. Oj jipjuque ba yoj c'ac' ja ora jau oj ni c'ot tic'an ja tiempo.
41 Oj ni jac ja cangel jumasa, como ti ni coelon jan ja ba satq'uinali. Jaxa ba huax c'ulan mandari, ja ángel jumasa oj ni ch'ac spil can ja matic huas sc'oco ja mandari soc ja ma' huas somo ja lugari.
42 Ti ni oj ch'ac jipjuque yuj ja ángel ba yojol ja nihuan c'ac' jahui. Ja tihui jel oj ajyuc ja oq'ueli. Oj ni sc'ux ja yejea.
43 Pero ja ma' toj ay soc ja mandari, oj ni bi lijpuquea ja ba sti sat ja Dios Tatal ja ba lugar jau ja ba huas sc'ulan mandari. Ja ma' ay xchiquin, a yabi, xchi ja Jesusi.
Ja loil sbaj ja it jel ja svale
44 Ja Jesusi, otro vuelta yala jun loil: ―Huan ni xa naahuex mey otro mas tzamal yuj ja jastal mandar xa ni ayex yuj ja ma' tey ba satq'uinali. Ja jastal iti, lajanex soc jun huinic it staa jun cosa ba jitzan lec ja svale, ti huaj smuc cana. Jel gustoaxi juntiro, jayuj huaj xchon can spetzanil ja jas yioji siquiera ba oj sman ja pedazo luum ja ba smucu cani.
Ja loil sbaj ja chona‑ujali
45 ―Meran nia. Jel lec juntiro ja ti xa mandar ayex yuj ja ma' tey ba satq'uinali. Lajanex soc jun comerciante ja ma' ja' snegocio ja xchonjel ja ujal ba jel ja stz'acoli.
46 Jun c'ac'u ti yila jun perla ba huax lijpi, pero jel ja stz'acoli. Ti yalaa: Oj huaj chon can spetzanil ja jas quioji siquiera oj taa ja stz'acol ja perla iti, xchi.
Ja loil sbaj ja enubi
47 ―Jachuc ja huenlex ja matic meran mandar xa ni ayex yuj ja ma' tey ba satq'uinali. Pero ay ma' mi ni jachucuc aya. Q'uelahuil jun enub ba huax yamxi ja chayi. Huax jipxi ba yoj ja', ti huax och ja chayi, tuctuquil tiq'ueil.
48 Cuando huax but' ja enubi, huax licji el ja ba sti ja jai, jaxa tihui, huax aaji och ba mooch ja lequil chayi, jaxa ba mi lec sc'uxjeli, huax jipji ele.
49 Jach ni oj c'ulajuc ja cuando huax c'ot tic'an ja tiempo. Oj jac ja ángel jumasa. Oj ch'ac spil can ja ma' malo soc ja ma' toj ayi.
50 Jaxa ma' malo, ti ni oj jipjuque ja ba yoj c'aq'ui. Ja tihui jel ja oq'ueli. Oj ni sc'ux ja yejea.
Ja loil sbaj ja viejo soc ja ba yajc'achil
51 ―¿Ja huabyex ama sbej spetzanil ja loil iti? ―Cabticon, xchi ja snebuman jumasa.
52 Ti yala ja Jesusi: ―Q'uelahuil jun ajualal. Ja ba yoj snaji ay ba yajc'achil ja sastic sbaji, cho ay ba poco. Huax maconi yujil spetzanil, sea yajch'achil, sea poco. Jachuc, ja ma' huas sea sbaj soc ja smoji jastal oj yaa sbaje ba sc'ab ja Dios tey ba satq'uinali. Ja jas huas snaa, sea najate yilunej, ma yajc'achil, oj ni maconuc spetzanila.
Ja Jesusi huaj ja ba Nazaret
(Mr. 6:1‑6; Lc. 4:16‑30)
53 Ja Jesusi, ja jastal ch'ac yal can ja loil iti, ti xa spila sbaj ja tihua.
54 Ti huaj ja ba mero xchonabili. Ti och ja ba yiglesia ja judio ja tihui ba oj see yi ja cristiano. Pero ja cristiano, jom juntiro ja s'olomei. Ti yalahuea: ―¿Jastal ay ja iti? ¿Ba yiaj ja svivoili? ¿Ba yiaj ja yip ba? ¡Pe huax bob sc'ul milagro tac!
55 Pero ¡ja' yunin ja tan carpintero tac! jaxa snani, ¡ja' ni ja men María! Jaxa yermano, ja' ni ja tan Santiago soc ja tan José soc ja tan Simón soc ja tan Judasi.
56 Jaxa yermana ixuque ba, ¿mi ma teyuque il ba? ¿Ma' aaji sneb yuj ja jas huax bob sc'uluqui? xchiye ja suinquil ja xchonabil ja Jesusi.
57 Malan soc ja loil jahui, juntiro boboaxiye, jayuj ja cristiano mi mero sgustouque. Ti yala ja Jesusi: ―Pe jach ni ja aluman‑Dios jumasa tac. Jel gusto iljiye ja ba otro lugari pero ja ba mero xchonabilei, soc ja ba yoj snajei, jel ch'in iljiye, xchi ja Jesusi.
58 Jayujil mi ni sc'ulan milagro ja ba xchonabili porque ja cristiano mi ni t'un huas sc'uanea.
Ja jastal cham ja Juan ja ma' huax yaa bautismo
(Mr. 6:14‑29; Lc. 9:7‑9)