13
Rha Rhäk Nä Ma Barnabas Kä Nä Ma Sol Sa Ama Lat
1 Näkt mänguräp ama qatnanaktpämda e ma Antiok di qale arhani ma Ngämuqa aa vämginarha e dä arhani qärarhani i rhat dräm di su ama ruvek. Iarhakt di ma Barnabas dä ma Simeon gärakni i qosaqi rhat tes ka i ma Niger dä ma Lusius kärakni i qa näva ama värhäm ma Sairini dä ma Sol näkt sävät ma Manain gärakni i sa mudu inamäk di ama tpäskinaqa ma Herot aa ruaqa na qa.
2 Bä nga rhoqoräkt i rhit bon da arha ansäs sage ma Engeska dä rhat teranot dä ama Qloqaqa ama Qumärqumärqa qä qoar toqortäqyia, “Ngän datmät sä ma Barnabas kä nä ma Sol bä ba ngo ivakt iva in dualat na ama lat kärangätni i sa ngua mes iom iva in dualat na ngät.”
3 Bä nga nasot i rha meranot dä rha nän dä rha mu arhä rhäkt da in bäs näkt ta rhäk na iom sä ma Ngämuqa aa lat.
Ma Barnabas Kä Nä Ma Sol Ini Sameng Bät Ama Ruvek Pät Ama Urqa Ma Saiprus
4 Dä ama Qloqaqa ama Qumärqumärqa qa rhäk nä ma Barnabas kä nä ma Sol sä ma Ngämuqa aa lat bä qa artäm sä iom sämät ama värhäm ama mor äm ma Selusia bä in met mät ama mlauski nae bä säva ama urqa ma Saiprus.
5 Bä nga in män mät ama värhäm ama mor äm ma Salamis dä in sameng nä ma Ngämuqa aa enge va ama Judaqäna arhä mämairväm. Bä nga rhoqoräkt dä ma Jon Mak di qosaqi qat tatnärhäm iom.
6 Rha met pät ama urqa moe bä dängdäng i rha män e mät ama värhäm ama mor äm ma Pafos. Dä rha män bät ama Judaqa e qärakni i ama vangbärhaqa dä ama iraski na qa ama vämginaqa qärak i rhat tes ka i ma Barjisas.
7 Qa di qät lu vät ama tpäskinaqa ma Sergius Paulus. Iaqäkt ama tpäskinaqa di ama mädrämga masirhat dä qa rhäkne nani ma Barnabas kä nä ma Sol inguna nani a qa iva qä nari ma Ngämuqa aa enge.
8 Dap ma Barjisas di qosaqi rhat tes ka i ma Elimas bä rhat tes ka rhoqoräkt inguna qa di ama rhaqyaovämga bä qat tair särhä ma Barnabas kä nä ma Sol. Bä qä siqut iva qä näpgoer nä ma Sergius Paulus aa snängaqa i varis kä natnanakt nä ma Jisas.
9 Sokt di ma Sol qärakni i rhäkt di rhat tes ka i ma Pol di rhäqäp ka na ama Qloqaqa ama Qumärqumärqa dä qa ñäm maräkt sävät ma Elimas dä qä qoar toqortäqyia,
10 “Ainge di ma Sämga aa emga na nge bä ainge di ngiat dräm ngiat tair särhä iangärhäkt moe ama räkt ngät ama lat. Bä qosaqi rhäqäp nge na ama irasirhong maos maos. Nga qaku mamär iva mae vät a nge rhoqoräkt i ngit näpgoer na ama enge ama engäktki na ngät sävät ma Ngämuqa?
11 Rhäkt di ma Ngämuqa aa qrot diva ngärhi siqut na nge. Bä va ngi säsur bä va qaku ngi nalu ama qunäga aa saqong bä va as kale nge rhoqoräkt pät anga qäväläm.”
Dä qop pät iomäkt ama qäväläm dä ama busbuski dä ama bängangit ngä ong aa saqong bä qät surtägavät i qät täk mes nani aung ivakt iva qä er nanokt ka i qä sangar da aa rhäkt.
12 Bä nga qärak kä tpäskinaqa qa lu iangärhäkt ama lat kärangät i sa ngä märanas toqoräkt dä qat nanakt inguna qräk mät ka nävät ama rhisu sävät ma Engeska ma Jisas.
Ma Pol Qä Sameng Bät Ama Ruvek E Ma Antiok E Va Ama Ngärhäktka Ma Pisidia
13 Nae ma Pafos dä ma Pol qä na aa ruavek da ama lat angärha ron da met mät ama mlauski sämät ama värhäm ama mor äm ma Perga e vät ama ngärhäktka ma Pamfilia. Na äkt dä ma Jon Mak ka met daqule rha bä sa evär däm ga sae ma Jerusalem.
14 Nae ma Perga dä rha met bä rha rhäqär bä sämät ama värhäm ama mor äm ma Antiok e vät ama ngärhäktka ma Pisidia. Bä vät ama Sabat dä rha mon säva ama mämairqi bä rha muqun.
15 Nasot i akni ama ruqa qa mes ma Ngämuqa aa enge näva ama abukkina sä ma Ngämuqa aa Muräkt nage ma Moses dä näva ama abukkina qärangätni i sa aa vämginarha rha säm a ngät dä ama narhoerta näva ama mämairqi rha rhäk na ama enge sage ma Solqäna rhoqortäqyia, “Aurha ruavek, ngakt bä angäna anga enge na ama sämaqrot bä ba ama ruvek di nani a ut masirhat iva ngän damän bät a ngät.”
16 Dä ma Pol qa mair dä qa siqutmät na aa rhäkt sävät ama ruvek iva mänadin däm da näkt kä qoar na rha rhoqortäqyia, “Aruvek nae ma Israel bä sävät ama Jentailqäna moe rhäkt kärarhani i ngänit kutdrir sage ma Ngämuqa, di as ngäni nari ngo!
17 Ama ruvek ama Israelqäna di sa arhä Ngämuqa qa ernanas ta aut mamäkkäna mudu näkt ka rhäkmämägän sa ama ruvek toqoräkt i qale rha e ma Isip näkt nasot dä qa er nanokt ta nämät iomäkt ama ivärhäm nä iangärhäkt aa qrot ama mor ngät.
18 Rha vit pa aa uväs sokt di qät lu vät a rha vät ama qräk dä bäs ama ivärhäs i ngi qoar qre vät ama ruiom ama udiom na ama qoeo.
19 Ma Ngämuqa qa rhäksot na ama ngärhäqyet da unbem na ama enep na ama gulañ sa ama sägärhae nävät ama ngärhäktka ma Kenan näkt ka von da arha ivätki bä ba ama Israelqäna ivakt iva ama ngärhikkäna na rha e vät a qi.
20 Iangärhäkt moekt ama lat kärangät i ngä män di ngi qoar qre vät ama levaet ama handret da ama ruiom ama udiom da ama ngärhäqyisem na ngät ama qoeo.
“Näkt nasot toqoräkt dä ma Ngämuqa qa märanas na ama matnävämnenarha ivakt iva rhi rhoer nanokt ama ruvek bä dängdäng bät ama rhodäm i sa ma Ngämuqa aa vämginaqa ma Samuel qa män.
21 Bä vät ma Samuel aa rhodäm dä ama Israelqäna rha nän ma Ngämuqa iva qa rhäranas na anga vitnaqa bä ba rha dä qa muqunän bät ma Sol ma Kis aa emga nämäni ma Benjamin aa enevaqi bä qale rha va aa muräkt angärha rem bät ama ruiom ama udiom na ngät ama qoeo.
22 Nasot toqoräkt i ma Ngämuqa qa rut nä ma Sol nae dä qa muqunän bät ma Devit bä arha vitnaqa na qa. Näkt kosaqi qa muqunäga sävät ma Devit bä qa qoar toqortäqyia, ‘Ngua lu ma Jesi aa emga ma Devit kärakni i qat dräm gät päs gu snängaqa aa rhäng bä va qa rhualat nä iarhongäkt moe qärqärhong i nani a ngo na qa iva qa rhualat nä irhong.’
23 “Nävät tak täkt ama ruqa aa enevaqi nasot dä ma Ngämuqa qa rhäk nä ma Mumaiar ma Jisas sage ama Israelqäna i rhoqor varhäm aa enge na ama mumänaris.
24 As pät ma Jisas aa mänmänäs angät kamäs dä ma Jon ama Baptais kä sameng bät ama Israelqäna iva rhi näpgoer na nas nämät arha vuirhong näkt pa rhi rha ama baptais.
25 Bä nga rhoqoräkt i sa ma Jon gät täksot na aa lat dä qä qoar toqortäqyia, ‘Ngän du angän snäng i auge na ngo? Aingo di qaku iaqäkt na ngo qärak iva qa rhän sagem ngän. Qaku. Dap ka diva as dängdäng na qa nasot a ngo i qärakni i aa sandal di qaku ama märqa na ngo iva ngu rhäväkt sa angät tängämitnäm nävät aa qar angät tpäs.’
26 “Gua ruavek, aingän ma Abraham aa es na ngän näkt sävät a ngän ama Jentailqäna qärarhani i ngänät dräm ngänit kutdrir sävät ma Ngämuqa, rhangät täkt ama enge sävät ama mumaiar di nak sa ma Ngämuqa qa rhäk na ngät sagem ut moe.
27 Ama ruvek kärarhani i rhat dräm dat tas e ma Jerusalem näkt sävät arhä narhoerta di nävät iangärhäkt arha lat kärangät i sa rha vodäm ma Jisas sämät ama tñäpki di rhäkmamär varhäm ma Ngämuqa aa vämginarha arha enge qärangätni i vasägos dä rhat tes ngät pät ama Sabat moe. Rhoqoräkt dinguna sa qaku qunäga vät a rha sä ma Jisas bä qosaqi qaku qunäga vät a rha sä ma Ngämuqa aa vämginarha arha enge.
28 “Qaku rha män bät guani säng ma Jisas aa rhäng gärqäni iva rhi vodäm ga sämät ama tñäpki vät ini angät tpäs sokt di qop ta nän ma Pailat iva ma Jisas ka rhet sämät ama tñäpki.
29 Bä nga rha mualat bä rhäksot nä iangärhäkt moe ama lat sävät a qa värhäm ma Ngämuqa aa enge qärangätni i mudu rha säm a ngät dä sa rha rha qa samäk nämäni ama sämänanamuqa bä rha mas na qa mät ama ñäpka aa liqi.
30 Sokt di ma Ngämuqa qa märanas na qa nämät ama tñäpki
31 bä vät ama rhäqäp ama qunäng dä väs däm ga ge ama ruvek kärarhani i mäqi sa rha met ti na qa nae ma Galili bä sae ma Jerusalem iarhakt kärarhae i rhäkt di rhi sameng mamär sävät a qa bä ba aurha ruvek.
32 “Bä rhakt di uni sameng na ama sameng ama mär ngät bä ba ngän sävät ma Ngämuqa aa enge na ama mumänaris bä ba aut mamäkkäna
33 qärangätni i sa ngä mu angät släqyige bä ba ut arhä rhoes ut na ngän ama Jentailqäna rhoqoräkt i sa ma Ngämuqa qa märanas nä ma Jisas. Iangärhäkt ama lat di varhäm ma Ngämuqa aa enge qärangätni i mudu rha säm a ngät pa ama unbem na qi ama mabuqi va ama Abuk na ama Mabu äkt i ma Ngämuqa qat tamän e rhoqortäqyia,
“ ‘Ainge di ngua emga na nge.
Rhäqyerhäkt di aingo di gi mamäk na ngo.’
34 Bä qosaqi nani a un iva uni sameng bä ba ngän i nga ma Ngämuqa qa märanas nä ma Jisas nämät ama tñäpki iva qoki sa qaku saqi as kä nañäp di nak parhäm ma Ngämuqa aa enge qärangätni i mudu rha säm a ngät i ngät tamän doqortäqyia,
“ ‘Va ngu von ngän da ama modämne ama qumärqumär ngät dä ama engäktki na ngät kärangätni i sa mudu ngua mumänaris bä bä ma Devit.’
35 Bä äkt i qosaqi ma Devit kat tamän sävät ma Krais pät aktni ama mabuqi rhoqortäqyia,
“ ‘Va qaku ngi naqyiradeng nä gi Qumärqumärqa aa släqyige bä va säkt täm ige.’
36 Bä nga nasot i ma Devit di qa mualat nä ma Ngämuqa aa lat parhäm ma Ngämuqa aa snängaqa imäk äkt pät iangärhäkt ama rhodäm näkt nga qa ñäp dä rha sasärhäm ga ge aa mamäkkäna dä säkt ta aa släqyige.
37 Dap ma Krais kärakni i sa ma Ngämuqa qa märanas na qa nämät ama tñäpki di qaku säkt ta aa släqyige.
38 “Bä nga rhoqoräkt dä nani a ngo iva qunäga vät a ngän, gua ruavek, i nävät ma Jisas di urhi sameng bä ba ngän na ama mär ngät ama enge i ma Ngämuqa di qät kyiradeng na ama ruvek arha vuirhong.
39 Bä nävät ma Jisas di iarhakt kärarhae i rhat nanakt na qa diva isiska vät a rha nämät iarhongäkt moe qärqärhong i qaku mamär iva isiska vät a rha nämät irhong barhäm ma Ngämuqa aa Muräkt nage ma Moses.
40 Bä va ngänit lu vät a nas mamär i varis agini qärqäni i mudu ma Ngämuqa aa vämginarha rha märhamän bät ini di varis ini ngä namän bät a ngän doqoräkt i rha säm i sa ma Ngämuqa qa märhamän doqortäqyia,
41 “ ‘As ngäni lu i aingän gärarhae i ngän damän mava na ngo
diva qräk mät ngän masirhat dä va qäbäs na ngän
inguna nguat tualat na angätni ama lat pät angän dodäm bä iangärhäkt ama lat diva qaku ngänät nanakt na ngät näma dä äkt bä aung gat tamän särhäm ngän sävät a ngät.’ ”
42 Bä nga ma Pol qä nä ma Barnabas in det näva ama mämairqi dä ama ruvek ta naing bät iom iva saqi as pa in dän bät iak navuk ama Sabat bä va in damän särhäm da masirhat sävät ma Ngämuqa aa enge qärangätni i rhäqyerhäkt dä sa in damän bät a ngät.
43 Bä nga nasot i vräs na ama ruvek moe näva ama mämairqi dä ama rhäqäp na rha ama Judaqäna näkt sävät arhani ama Jentailqäna qärarhani i sa rha näpgoer na nas mamär sämäni ama Judaqäna arhä qatnanakt di rha moe rha met nasot ma Pol qä nä ma Barnabas. Bä in damän särhäm da dä init täktäm bät a rha iva as ti rhät arhä qatnanakt mäni ma Ngämuqa inguna nävät aa ñämsävätki bä ba rha.
44 Bä sa nga vät iaqäkt ama Sabat inavuk dä qorhäs iva ama ruvek moe nämät iomäkt ama värhäm ama mor äm bästämne na rha ivakt iva rhi nari ama enge sävät ma Engeska ma Jisas.
45 Bä nga ama Judaqäna arhä narhoerta rha lu qä gulañ na ama ruvek toqoräkt dä rhäqäp ta na ama snängaqa ama vu qa dap tat tamän mava na ama enge qärangätni i ma Pol qat tamän bät a ngät.
46 Dä ma Pol qä nä ma Barnabas di ama qraräk iom dä in muvät pät a rha rhoqortäqyia, “Nak mamär iva uni sameng nä ma Ngämuqa aa enge narhoer bä ba ngän. Sokt dinguna sa ngän mer tangät täkt aurha enge dä rhoqoräkt dä sa ngän däksärhäm mes dä as ngäni lu iva un det sage ama Jentailqäna bä va uni sameng bät a rha.
47 Un dualat toqoräkt di varhäm ma Engeska ma Ngämuqa aa rhäkne bä ba un i qat tamän doqortäqyia,
“ ‘Sa ngua armeng däm nge iva ama neraqa na nge bä ba ama Jentailqäna
bä va ngia rhet sa ama sameng ama mär ngät sävät ama mumaiar säda ama ivätki at tärhäkt moe.’ ”
48 Bä nga ama Jentailqäna rha nari rhoqor täkt dä mär gem da dä rhi qoar i ama enge sävät ma Jisas di ama mär ngät näkt iarhakt moe qärarhae i sa ma Ngämuqa qa muqunän bät a rha iva rha säva ama iar ama sok täm ngät di rhat nanakt.
49 Bä ama enge sävät ma Jisas di vräs däm ngät pät iaqäkt moe ama ngärhäktka.
50 Dap ama Judaqäna arhä narhoerta di sa rhat tuinirqi mänguräp arhani ama evop kärarhani i ama moräs na rha qärarhae i rhat nanakt toqor ama Judaqäna rhi na arhani ama narhoerta ama gamoe nävä iomäkt ama värhäm ama mor äm bä iarhakt ama ruvek di rhi nasäng iva rhi sangäm nä ma Pol qä nä ma Barnabas mavängam bä rha qutmäs a iom nävät arhä ngärhäktka.
51 Dä soknga ma Pol qä nä ma Barnabas in suqup ina qar sa ama rhabuqi samäk nävät ina qar angärha rem. In mualat toqoräkt di ama muqunängi na qi i sa ma Ngämuqa qär qur iarhakt ama ruvek nae ma Antiok näkt in met bä sämät ama värhäm ama mor äm ma Aikoniam.
52 Sokt di ama qatnanaktpämda e ma Antiok di rhäqäp ta na ama märmärgem masirhat dä ama Qloqaqa ama Qumärqumärqa.