11
Nävät Ama Qatnanakt
1 Ama qatnanakt di iomäkt i sa ut dräm maengäktki iva iarhongäkt kärqärhong i sa ut nanakt iva ma Ngämuqa qä von ut täm irhong diva qoki irhong ngä rhän. Bä qosaqi ngät di rhom däkt i sa ut dräm iva as iarhongäkt ngä rhän i näma dä sa qaku aung ga lu irhong.
2 Bä aurha ikkäna mudu di sa märmär ge ma Ngämuqa nävät a rha nävät a ngät.
3 Nävät ama qatnanakt di sa qunäga vät a ut i sa ma Ngämuqa qa säm ama ivätki qi na ama leqäs dä ama usäpki na aa enge bä äkt i agirhong gärqärhongni i ut lu irhong di qaku qa mualat nä irhong na arhongni qärqärhongni i mamär vät aung iva qä lu irhong.
4 Nävät ma Abel aa qatnanakt dä sa qa von da ama vodämes sage ma Ngämuqa qärangätni i sa mär gem ma Ngämuqa nävät a ngät masirhat pät ma Kein aa vodämes angät tpäs. Ma Ngämuqa qa sek sä ma Abel i ama räktka na qa dä ma Ngämuqa aa saqong nävät iomäkt i sa qa rha ma Abel aa vänbon. Näma dä äkt bä ma Abel qa ñäp sokt di as kat tamän inguna nävät aa qatnanakt.
5 Nävät ma Enok aa qatnanakt dä sa ma Ngämuqa qa rha qa rhävit ivakt iva qaku qä nañäp bä qaku mamär iva aung gä namän bät a qa inguna sa ma Ngämuqa qa rha qa. Näkt toqoräkt i as kaku ma Ngämuqa qa rha ma Enok dä qa sek sä qa i märmär gem ga nävät a qa.
6 Bä qaku mamär vät ma Ngämuqa iva märmär gem ga nävät iaqäkt kärak i qaku aa anga qatnanakt inguna aung gärakni i nani a qa iva qat tet sa glaqot nä ma Ngämuqa di vadi va mamär iva qat nanakt i ma Ngämuqa di qa e bä qosaqi va qat nanakt i ma Ngämuqa diva qät bon da ama rhitsek bä bä iarhakt kärarhae i rhi siqut iva rhi räm a qa.
7 Bä ma Ngämuqa qa rhon sävät ma Noa sävät arhongni qärqärhongni iva irhong ngä rhän gärqärhong i as kaku qa lu irhong. Bä äkt i qa nanakt nä ma Ngämuqa dä sa qale qa sa ama qutdrir sagem ga bä ma Noa qa rhäk pät ama mlauski ama mor qi ivakt iva qa rhumaiar na aa qärhae. Nävät tom däkt dä ma Ngämuqa qa matnävämne na ama ruvek nämäni ama ivätki bä ma Noa qa män i ama räktka na qa dä ma Ngämuqa aa saqong. Ama ruqa di qat dän i ama räktka na qa di nävät ama qatnanakt.
8 Ma Abraham ga mualat parhäm ma Ngämuqa aa rhodräp bä ba qa bä nävät aa qatnanakt toqoräkt i ma Ngämuqa qa mes ka iva qa rhet na äkt i qale qa e dä qa met säva ama ivärhäs kärqosni iva qä rhal äs bä ba nas. Qa met dap kaku qat dräm äkt i sa qat tet iva sae.
9 Nävät aa qatnanakt dä sa qa met ivakt iva qale qa vä iaqyäkt ama ivätki na ama mumänaris i ama nañiska na qa e. Dä qat tas pa ama vät kärangätni i ngät toqor ama mämairväm ama me ngät kä nä na Aisak dä ma Jekop. In moe in nä ma Abraham di sa rha moe rha rha ama sägängät ama mumänaris.
10 Sa qa mualat toqoräkt dinguna qale qa nani aomni ama värhäm ama mor äm gärqomni i äm angärha ribit di ama qrot it kärqom i sa ma Ngämuqa qa rhäk pät a äm.
11 Nävät ma Sara at katnanakt dä sa qia rha ama qrot iva qi sa i näma dä sa qia met e na at koeo inguna sa qiat nanakt nä iaqäkt kärakni i sa qa mumänaris iva qa rhualat parhäm aa mumänaris ba qi.
12 Dä soknga näva akni ama ruqa qärakni i sa ngäkt kre qorhäs iva qä ñäp dä sa ama rhäqäp na rha ama rhoes ta män gärarhani i arhä rhodäm di ngät toqor ama rhodäm sa ama qaeng mät ama leqäs bä qosaqi ngät toqor ama qunirhong bät ama qoan gärqärhongni i qaku mamär vät aung iva qä narhodäm nä irhong.
13 Rhärha rhäkt ama ruvek moekt di sa rha ñäp sa arhä qatnanakt dap kaku rha rha iarhongäkt kärqärhong i sa ma Ngämuqa qa mumänaris nä irhong iva irhong ngä rhän. Sokt di sa rha lu iarhongäkt dä märmär gem da nävät irhong na gläius näkt tat dräm i rha di ama tmända dä ama nañista na rha mäni ama ivätki.
14 Ama ruvek kärarhani i rhat tamän doqoräkt di rhi sameng mamär i rhit ñäm nani aosni ama ivärhäs iva bä ba nas.
15 Vadi mai rhat tu arhä snäng sävät iosäkt ama ivärhäs kärqosni i sa rha met daqule läs dä mai mamär iva evär däm da bä sae.
16 Dap ta di nak nani a rha na ama ivätki qäraktni i ama mär qi masirhat pät iaqyäkt ama ivätki at täväs aktni qäraktni i qali qi da ama usäpki arha ron. Dä soknga ma Ngämuqa di qaku aqlus pät a qa iva rhat tes ka i arhä Ngämuqa na qa inguna sa qa rhäkmu na ama värhäm bä ba rha.
17 Bä nga rhoqoräkt i ma Ngämuqa qa siqut nä ma Abraham dä ma Abraham ga vodä ma Aisak sagem ga nävät aa qatnanakt. Bä ma Abraham gärakni i sa qa rha ama mumänaris di sa qä nasäng iva qä voda aa sägäk aa emga sage ma Ngämuqa iva ama vodämes na qa.
18 Ma Aisak di iaqäkt kärak i sa ma Ngämuqa qa märhamän sävät a qa rhoqortäqyia, “Iarhakt kärarhae iva arhani ama ruvek ti qoar i ainge ma Abraham ngia es na rha diva rhat dän nämäni ma Aisak aa enevaqi.”
19 Ma Abraham gat tu aa snäng i qäqi mamär vät ma Ngämuqa iva qa rhäranas nä ma Aisak nämät ama tñäpki bä rhoqoräkt dä mamär iva rhi qoar i ma Abraham di nak sa qa rha ma Aisak nämät ama tñäpki.
20 Nävät ma Aisak aa qatnanakt dä qat nanakt iva ma Ngämuqa qä von ma Jekop dä ma Iso rha ama modämne.
21 Nga rhoqoräkt i sa qorhäs iva ma Jekop kä ñäp di nävät aa qatnanakt dä qa an da aa uväs daver aa tlaga aa uväski i qä nänsäs bä qa modämne nä ma Josep aa imiom ak dä ak.
22 Da aa iar angät tpäs di nävät aa qatnanakt dä ma Josep ka märhamän sävät ama qäväläm gärqomni iva ama Israelqäna rha rhet nae ma Isip bä qa rhodräp ta sävät aa släp.
23 Bä nga rhoqoräkt i ma Moses aa nanäk kia sa qa dä nävät ain gatnanakt di aa mamäqiom in ngaip ka vät ama dävagukt ama eqoan inguna sa rha lu i iaqäkt ama qokokka di ama märqa na qa mamär dap kaku rhit len ama vitnaqa aa rhäkne.
24 Bä nga rhoqoräkt i sa mor ma Moses dä nävät aa qatnanakt di qa mer tat tes ka i ma Farao aa imgi at toemga na qa.
25 Qa lu i ama märäm gem ga iva rhi sangäm na qa qä nä ma Ngämuqa aa ruvek dap kaku ama märäm doqoräkt iva qät ta ama märmärgem da ama vuirhong angärha ron gärangätni i ngärhit lir täktäksot na ngät.
26 Ma Moses kat tu aa snäng i ma Krais aa qluqi di qi di ama mämägän ama mor ngät masirhat ba qa vät ma Isip at mämägän angät tpäs inguna sa qale qa nani ama rhitsek iva as ngä rhän nasot.
27 Bä nävät aa qatnanakt dä qa met nae ma Isip dap kaku qät len ama vitnaqa aa uraqi inguna qale ma Moses i qa rhoqor akni qärakni i sa qa lu iaqäkt kärak i qaku mamär vät aung iva qä lu qa.
28 Näkt nävät aa qatnanakt dä ma Moses ka nasäng nä iomäkt iva as nasot diva rhat tes äm i ma Pasova bä qa mu ama biaska ivakt iva ama ensel qärakni iva qä veng ama narhoer ta ama rhoes ama gamoe nävät ama Isipkäna diva qaku qä narhäk pät ama Israelqäna.
29 Bä nävät arhä qatnanakt dä ama Israelqäna rha mängaläkt särhage na ama namuqa ma Qurätka i ngäkt kre rhat tet pät ama qräk däm gi ama ivätki sokt di nga rhoqoräkt i ama Isipkäna rha siqut iva rha rhualat toqoräkt dä sa rha ñäp.
30 Bä nävät ama Israelqäna arhä qatnanakt dä arpus na ama värhäm ama mor äm ma Jeriko angät surige bä samäk nasot iomäkt i sa rhi nging däm ige vät ama ngärhäqyet da udiom ama qunäng.
31 Bä ama qavat ki ama evopki ma Rahap di nävät at katnanakt dä qaku qäbäs na qi qi nä iarhakt kärarhae i qaku rha met parhäm ma Ngämuqa aa snängaqa dap ka sangäm na rha inguna sa qia ar sa ama qasesta na ama märmärgem.
32 Dä ngu lu va nguat tamän masirhat sae sävät ama qatnanakt toqor mäniekt? Ngua snanbät toqoräkt dinguna qaku anga qäväläm ama mor äm ba ngo ivakt iva nguat tamän sävät ma Gideon dä ma Barak dä ma Samson dä ma Jepta bä sävät ma Devit dä ma Samuel näkt ama vämginarha.
33 Iarhakt ama ruvek di nävät arhä qatnanakt dä rha män näva ama muräktpäm angät tpäs dä rha mualat na ama räkt ngät ama lat dä rha rha ama mumänaris dä rha väs mät ama laiongäna angärha väm
34 dä qosaqi rha veng ama mudäbäs kärqosni i äs angät kärnaqi ama mor qi masirhat dä rha ang masirhat nämät arha ikkäna arha ulaqi arha sen dä ma Ngämuqa qa von da rha ama qrot toqoräkt i qaku arha anga qrot masirhat dä rha di ama qrotta na rha mamär da ama ulaqi arha ron dä rha män näva ama nañis ta ama ulaqimärharhärhäkt arhä väs bä iarhakt ta ang masirhat.
35 Ama evop di sa rha rhäqäs ta arhä ñäpta nämät ama tñäpki. Bä qosaqi iarhakt ti na ama vämginarha di sa ama ruvek ta slava na arhä släqyigleng dap kaku arha qlak na nas iva rha rhuisiska vät a rha divakt iva mamär iva rha rhäranas bä va rhat däqäm da ama iar qärangätni i ama mär ngät masirhat angärha ron mugas nasot.
36 Bä arhani nävät a rha di sa ama ruvek ta muma rha bä rha märanäs ta dä arhani nävät a rha di qäqi ama ruvek ta qop pät a rha na ama sengäna dä rha rhon na rha säva ama tpäskiarharhäng.
37 Dap kosaqi arhani di ama ruvek ta rhumät na rha na ama dui dä rha rhodäkt mäni rha ma ama qävälam ama unbam dä rha veng da na ama ulaqi arha sen. Sa rhat tet tage rhage i rha mon mät ama sipsipkäna dä ama memeqäna angät ngädäng bä rha di ama tläkta na rha mamär bä qale rha da ama märän maos maos masirhat angärha ron näkt ama ruvek ti slava na rha.
38 Iarhakt ama ruvek di ama mär ta masirhat pät arhani ama ruvek nämäni ama ivätki arhä väs. Bä sa mungsäs sa rha rhage rhage vät ama ivärhäs ama qräk dä bäs bä säda ama dam bä sämät ama uqup dä sämät ama qek pät ama ivätki.
39 Bä näma dä sa ma Ngämuqa qa sek sä rhärha rhäkt moekt inguna nävät arhä qatnanakt sokt di qaku rha rha agirhong gärqärhongni i sa qa mumänaris iva irhong ngä rhän nasot.
40 Qaku rha rha iarhongäkt inguna sa ma Ngämuqa qa muräkt na ani qärqäni i ama mär ini masirhat bä ba ut i qa muräkt iva iarhakt kärarhae i qale rha sañis na ut diva rha rhän i sa mamär na rha sokt pät ama qäväläm doqoräkt i qali lut ut na rha.