RUTH
Ruth mu Moab sor ko imet bo, bare nu Israel kariimet ilagala Elimelech se Naomi nunga namar bo ilak nokaso. Bare udagi ko kuari kueram se ko nome gera Naomi ilak bagakaso. Se tom Naomi peleram ko sor duap ko Israel namaram mu Ruth ilak namaram. Ale umu te aking Israel kari bo tala tam, kari mu ko nup Boaz. Se Ruth Boaz ilak nunga nunumas Jesse tuagu te taleng mu David bilangaram: 4:17; Matthew 1:5‑6. Se David ko gue te kaparam namaram mu Jesus bilangaram: Matthew 1:16.
1
Naomi imet gerewa ko aratam wore ko dugu duap
Israel king mena se kari sinar Israel bitaruwakasan ko tom te, karak biya bo sor mu te kaparam. Se Judah sor ko wonong Bethlehem ko kari bo, ko nuwus se ko namarari ilagala mu nunga giam, ale tom tukunangta ko Judah sor beteman ale namaman Moab sor te bagakasan. Kari mu ko nup mu Elimelech, ko nuwus Naomi, se ko namarari Mahlon se Kilion. Nuna Ephrathah (Efrata) kariimet, nunga wonong Bethlehem, Judah sor te, bare namaman Moab bagakasan.
Umu te baga Naomi ko kuari Elimelech kueram. Se nu ko namarari ilagala mu nongorak bagakaso. Se nuna Moab imet nunga giman, bo ko nup Orpah, se bo Ruth. Nuna sor mu te yia tom 10 iwita bagaman se Mahlon Kilion ilak agotala kueman. Se Naomi kari se kuriang mena kota bagakaso.
Naomi Ruth ilak Bethlehem peleman namaman
Naomi Moab baga se, Yawe ko kariimet nunga ikup arigam ale na inang te nunga saongam mu ko den ikiam ale notonari ago pelemonko nunumi nunguru burangikasan. Nu ko notonari ilagala mu arungu sor te bagaman mu beteman ale peleman Judah sor te namakasan.
Nuna aolak ilu se, Naomi ko notonari ilagala mu nunga maonam, “Nina peleral ale ninga ninam nenet alo nongote namaralko. Nina ilagala munan ningo ani se aga namarari ilagala mu nangate beteman, se angamang mu Yawe uwutatala nengete ningo la bitirukko. Se kawam digo iru pueneral agi mu, Yawe ninga kawam digo lilim ago ninga bituok se ningo la bagaralko,” mam.
Asele Naomi wete nunga yasaram ale nongorak sail te niakasan. 10 Bare imet ilagala mu manorman, “Mena. Ana am ni kerak ka kariimet nongote namanakko,” maman.
11 Bare Naomi mam, “Aga nanawusari, nina am peleralko. Ani kuriang kari bo ago iluwek se nina nongorak nalko wore asele agarak tairalko. 12 Buta se aga nanawusari, am peleral ale namaralko. Ani garukerem ale kari bo iru taikko iwita mena. Agi terong iwita ikiek ale aitak tirom kari bo taik agi, ale kuriang kari nunga iluwek ta, 13 bare mu nina kari amon se nongorak nalko kimi bita lagaralko tala, se tom ninga kiarukko. Mena, aga nanawusari, nego ko angamang ninguru batagoso. Bare Yawe buring gurugu aisam mu ko ikup aningate mu am biya nunguningkiri!” mam.
14 Asele akingtala biyala niakasan. Se Orpah akingtala nome yasaram ale asele beteram namakaso. Bare Ruth mu Naomi yasaram ale ilukuawuram ilak bagakaso.
15 Se Naomi mam, “Arikko, ka bo mu peleram ko kariimet nongote se ko kaem alo nongote namoso. Ni betela kowom karo ale namarko,” mam.
16 Bare Ruth mam, “Ni ani ka bitirik ale pelerikko me aga diruwurko,” mam. “Ni apareyate namar, mu ani agotala namarikko. Ni apareyate bager, mu ani agotala mu te bagarikko. Nika kariimet mu aninga kariimet tala, se nika Kaem mu aninga Kaem tala. 17 Ni apareyate baga kuar, mu ani umu te tala baga kuerik, se umu te aga mutim tugumonko. Mateng suanta diram ni analak nanga pagukko. Ani aga den balem umu lage bo kigilik te kulukek agi mu, Yawe am ikup memek nunguningkiri aisuokko,” mam. 18 Se tom Naomi nu Ruth ko ikia gomang motam mu uwuta arigam, mu udagi den bo ago me maonam.
19 Buta se Naomi Ruth ilak wete aolak iluman nama Bethlehem arataman. Tom nuna ilagala Bethlehem kasu naguman mu kariimet nungarkaman ale suen la amilmilakasan. Se nunga imet nunumi isarukasan, “Ewere Naomi e?” makasan.
20 Se Naomi nunga maonam, “Udagi ani Naomi ko me aga auralko. Mara ko aga auralko,” mam. “Mu awuk, Yawe Sokel Garagar mu ikup yaman memek aisam.* 21 Tom ani wonong beterem namerem mu, ani aga kari, aga kuriang alo, se aga mel ago namerem, bare aitak pelerem mu Yawe agiting ipi agarak peleram tairam. Se Yawe, Kaem Sokel Garagar, mu memek ikup tawun biya aisam. Se nina anape ko Naomi ko aga auralko?” mam.
22 Se Naomi noton Ruth, Moab imet, mu ilak uwutata Moab sor beteman ale peleman. Nuna inang muguri barley masan mu gia ko tom duap bitawaram se tai Bethlehem arataman.
* 1:20 Nup Naomi ko nunguning mu bagara guyak yawarakala iwita. Se nup Mara ko nunguning mu bagara ikup karogo se amilmil mena.