4
Bayantu nutyityu̱ juuchanuru̱yadani̱ Jesús
(Matévu 4.1-11; Márcu 1.12-13)
Jesús ji̱ta ta̱rya̱da Jurdá̱ja̱musiy. Savicha̱da mu̱chanichi̱ Ju̱denu Jnututa variy. Sayatanumaya̱jada Ju̱denu Jnutu tajityomu variñi̱. Daryaju̱yu vu̱yaju̱y rundasa̱ra̱ju̱ sani juuchanityaniryu̱yada bayantu nutyityu̱ variy jasiñi̱. Ne si̱byeda variryundamimyu tara, mitya. Rito̱jadanumatiy variryunda sajachi̱jada ji̱ta variy. Su̱teda bayantu nutyityu̱ variy siva Jesús: “Jiñi̱chatiy si̱tenu Ju̱denu denu, ya̱jtay siva jiñu ravichu̱, sa̱tidye ti̱tuy pa̱ju̱.”
Su̱mutya̱jada ji̱ta Jesús variñi̱:
“Ne, nu̱charanuma Ju̱denu niquejadamu daryaju̱ darya: Ne sa̱jnu̱chara nijya̱mi̱ vinu pa̱ta.”
Sa̱sumityadeda ji̱ta bayantu nutyityu̱ variñi̱, sadityadoda mityamusiy variy ti̱ta̱ju̱ nijya̱nvay mucadini̱, rasu̱tyeryasa̱ra̱ju̱ ti̱ta̱ju̱. Su̱teda variy siva Jesús: “Raryi sa̱y jiirya jirya nijya̱nvay mucadijuu, ti̱ta̱ju̱ rádá jarye risa̱ju̱, ya̱tidye nusu̱y ránchá ti̱ta̱ju̱ riy nijya̱nvay, jiryatiy ri̱mutya̱jada daryaju̱ra. Ramuni̱ raryiche̱ñi̱ saju̱tiy raryisa̱ryu̱rya. Jiryityi jadasiñu rañijyu̱ ji, jiiberya raryicha variy ti̱ta̱ju̱.”
Su̱mutya̱jada ji̱ta Jesús variñi̱:
“Nu̱chara day,
Vurya̱jadasiñu ji̱ta Vu̱ntyityu̱ Vuryi̱ndenunijyu̱ vu̱y, vinu sanijyu̱ ni̱day vurya̱jachipiya̱sara ti̱ta̱ju̱.”
9-11 Sapu̱cheda ji̱ta bayantu nutyityu̱ Jerusarí̱muju̱ variñi̱, saranityaniñuvejada Ju̱denu rorivyu̱ rodejcha variñi̱, su̱teda variy siva:
“Jiñi̱chatiy si̱tenu Ju̱denu denu, ya̱jatyate jiyusiy jicyu̱, nu̱charanuma daryaju̱ darya:
Sa̱jpa̱ Ju̱denu riy yipa̱vay rirya̱tidye jnu̱tya samiy ji, rirya̱jiryesumiy jijyomututa ji, jiiñuma jpatyara jiñumutu saniy ravichu̱.”
12 Su̱mutya̱jada ji̱ta Jesús variñi̱:
“Jtachara day: Ne ya̱jantya mitya simu yintyityu̱ Ju̱denu.”
13 Sa̱ntyamu̱yadanumatiy bayantu nutyityu̱ va̱cha vicha̱data saniy Jesús, satocheda variy tarundamuju̱ jasiñi̱.
Jesús jo̱ta̱da jvaayada Cadidéyamu
(Matévu 4.12-17; Márcu 1.14-15)
14 Sata̱rya̱da ji̱ta Jesús, Ju̱denu Jnutu vanu̱yadata Cadidéyamuju̱. Rara̱yada ji̱ta sa̱ticheyada variy rityuunu vichavamyuju̱ ti̱ta̱ju̱. 15 Sadatyanunuvejada ji̱ta riintye̱ryanijyomuyu, jasityi riichana̱tya̱da nijya̱nvajyuuni̱.
Jesús jto̱jada jañú̱ñu Nasaryému
(Matévu 13.53-58; Márcu 6.1-6)
16 Su̱deda ji̱ta variy Nasaryémuju̱, saja̱vyejyomuju̱. Jiituyada rundamu sajañuvejada Judíyuveda ju̱tye̱ryanijyovimu, jiryatiy saju̱tya̱da raniy. Sanubesubeda variy catera niquetta̱daju̱. 17 Riche̱yada ji̱ta caterapadye variñi̱ Jesús, Isayíyasibe nu̱rya, jiryatiy Ju̱denu niquejada nu̱chara riva. Samuttatityiyadara caterapadye, sasaryejada varirya Ju̱denu niquejada nu̱chara jasityi su̱teda:
18-19 “Ju̱denu Jnutu riva, jiryatiy sabayada daryaju̱ ray, ra̱tidye tu̱chusara jantyuyadavavyara samitu̱choda. Su̱pa̱jada ji̱ta tanuvu̱nusavamyu ray, ra̱tidye tu̱chu richipyatedaju̱ yivara; ni̱sipyuryivyedamuntiy ru̱nu̱yadaju̱, sabonichavamyuntiy jantyutya̱daju̱, ra̱tidye tu̱chu ti̱ta̱ju̱ra: Rito̱ma̱ Vu̱ntyityu̱ nijya̱, varityi sa̱jnu̱y samiy vu̱ñe̱cho̱.”
20 Satamutyadedanumatirya caterapadye, sata̱ryatadeda ji̱ta jmu̱tyi̱muju̱ntirya, sama̱sa̱da ji̱ta variy. Mitya ru̱nu̱choda ju̱tye̱ryanijyovimu vichavay variñi̱. 21 Sajo̱ta̱da jteda variy ruuva: “Diye rundani̱ rito̱ jirya niquejada nu̱chara jiryedyiya.”
22 Riñiquenu̱yada ji̱ta ti̱ta̱ju̱ variy samirya sanijyu̱, rityi̱tta̱da varirya saniquejada, jiryatiy jaryi samirya saniquejada daryaju̱. Ru̱teda variy: “¿Neviy ni̱ Jusíy denu day?”
23 Su̱teda ji̱ta variy ruuva:
“Jirya̱jtay dyetya riva, daryatiy ru̱tachara nijya̱nvadyecyu̱: ¡Ya̱mi̱saniy ji, ju̱danu̱! Daryatiy nu̱tyuva̱chusara yivaachara Capernavú̱mu, ya̱jvaatye darya jiyu, jimyucadimuntidyecyu̱.” 24 Su̱teda variy: “Ri̱tatye jiryiva: Ne ridyiryeru̱y samucadimu Ju̱denuju̱ tu̱chu̱yu.* 25 Si̱tenu ri̱tay jiryiva: Rivyichanu̱yada rajuu bacheno̱damiy Irayénuveda tevay, Edíyasiy rundamu. Variryundamu samutadoda Ju̱denura jarichu ru̱murajisiy, mumunijya̱miy sa̱ra̱ju̱, ti̱quinijyate jarimyuni̱ ranchaju̱ntiy. Ravicha̱da ji̱ta jachi̱nu rivasiy ti̱ta̱ju̱ mucadiva. 26 Ne su̱pa̱jada Ju̱denu variñi̱ Edíyasiy nadimuju̱ Irayénuveda tenu̱y bacheno̱da. Su̱pa̱jada ji̱ta taji vichanu̱y bacheno̱damuju̱ni̱, jiryatiy Saréptamu vichanu̱ñada, Sitú̱ mucadimu. 27 Rivyichanu̱yada rajuu vatajo̱ju̱vye Irayénuveda tevay Edisévubay rundamu, jiryatiy Ju̱denuju̱ tu̱chu̱ni̱. Ne sapu̱yada Ju̱denu variñi̱ rityenu, mitya, vinu Na̱má̱bay, jiryatiy savicha̱da ma̱y Síriyamusi̱.”
28 Rityuva̱chodanumatiy ju̱tye̱ryanijyovimu vichavarya jiryatiy saniquejada Jesús darya, riñique̱tta̱da ji̱ta varirya. 29 Riñubesubedanumatiy, ribetya̱da ji̱ta vicha̱damusiñi̱ Jesús. Riyata̱da variy jadchiy nubañuco̱muju̱ni̱, musiquisumancha daryaju̱ra rivyicha̱da. Riñi jteda ya̱jatya musiy ramiryamusiñi̱, nubañuco̱vimu. 30 Jasidye ji̱ta saramiryi̱tityiyada riquebyivantiy, puryityeni̱, saya̱da variy.
Ti̱qui vanubay nchiy jiryatiy bayantu jamirya vichara siva
(Márcu 1.21-28)
31 Su̱musa̱da ji̱ta jadchiy Capernavú̱muju̱, jiryatiy Cadidéyamura. Sadatyanunu̱yada jiituyada rundamu jasiryi. 32 Rityi̱tta̱da ji̱ta variy sadatyadodanchiy, jiryatiy saniquejada daryaju̱ jidyirya datya̱data.
33-34 Savicha̱da nu̱ vanubay riintye̱ryanijyovimu, bayantu jamirya vichara vichanu̱yada siva. Sasa̱ñeya̱jadamu jiñiquejada variy:
“¡Jaa! ¿Ta̱ra jivya̱ta nu̱dyisa̱, Jesús Nasaryémusi̱, ta̱ra? ¿Yidesivyi nu̱ñi̱vacha̱dana̱cho̱? Radyetyama̱ ji, chi̱ra ji. Jiiñi̱day Ju̱denu jiintyasi̱.”
35 Saniquejada ji̱ta Jesús jamiryamu variy siva:
“Ya̱ndasa, ya̱sipyatay sivasiy.”
Sajatya̱danumatiy bayantu riquebyimuni̱, sasipyateda samiryamusiy variy sivasiy. 36 Rityi̱tta̱da nijya̱nvay varirya, ru̱tañu̱yada variy yiva: “¿Nu̱tyura niquejada jirya, nu̱tyura? jiryatiy sadirya datya̱data, savanu̱yadata jarye yipa̱ sivasiryi bayantuveda va̱cha vichavay. ¿Nu̱tyu rityuva̱chute variy simunticyu̱, nu̱tyu?”
37 Raramityityiyada ji̱ta sa̱ticheyada Jesús rivyicha̱divaju̱ ti̱ta̱ju̱.
Jesús mi̱sadeda nada Pyítrubay desedabay
(Matévu 8.14-15; Márcu 1.29-31)
38 Saradesubeda ji̱ta Jesús, sasipyateda variy ju̱tye̱ryanijyovimusiy, sajañuvejada Siimyó̱bay rorivyimu variy. Siimyó̱bay desedabay ji̱ta saduyada jaryi variy. Riyasanta̱da variy nadaju̱ni̱ Jesús. 39 Saraniñuvejada ji̱ta nanutuunu, sanique̱tya̱da varirya nanusaduyada, raparu̱yada variy nadiva. Nanunubesubeda varicha̱ra̱ju̱, nanupotyadeda variy jasiryi Jesúsveda.
Jesús mi̱sadeda riy jdiva̱jnuvajyuu
(Matévu 8.16-17; Márcu 1.32-34)
40 Sapuryeyadanumatiy jiñi̱, ruuti̱ta̱da nijya̱nvay Jesúsmu riy jdiva̱jnuvay, jaryedo jdiva̱jadatavay. Saja̱tyo̱tityiyada jijyomututa variy riñiy, sami̱sadeda ti̱ta̱ju̱ variryi. 41 Bayantuveda jarye sipyateda rajuuvasiy variy, riche̱ñe̱ya̱nu̱yada bayantuveda variy:
“Jiiñi̱ ji̱ta si̱tenu Ju̱denu denu.”
Sanique̱tya̱da ji̱ta variryi, su̱bayada rirya̱jisirya niquejada, jiryatiy ridyetya̱da daryaju̱ sani̱cha Ju̱denu jaryeti̱.
Jesús datyanunumaya̱jada vicha̱diva
(Márcu 1.35-39)
42 Ra̱sacha̱danumatiy, saya̱da Jesús variy jadchiy yasiquita tajityomuju̱. Rivya̱tanu̱yada nijya̱nvay variy sana̱cho̱, richeryedanumatiñi̱, riñi tutaniya̱ru̱yada variy jasiñi̱, sañuma tochiryi. 43 Su̱teda variy ruuva:
“Ra̱ma̱ tu̱chunuvera samitu̱choda Ju̱denu nusu̱yadanchiy taji vicha̱damu, jiryatiy ráju̱ jpa̱si̱ ray.”
44 Satu̱chunumaya̱jada variy Judéya ja̱nvay ju̱tye̱ryanijyovara.
* 4:24 Daryatiy ne rityuva̱churu̱yada ta̱riy rimyunatyavay simu Ju̱denu, daryantimyu̱ ne rityuva̱churu̱yada nijya̱nvay simu Jesús.