14
Rityu̱chudoda Judíyuveda Jesús ju̱redaju̱yu
(Matévu 26.1-5; Dúcasiy 22.1-2; Juán 11.45-53)
Darundaju̱y su̱tyeda variy ramuju̱ Pásco, jasiy ravicha̱da ruravichtya ru̱sijyu̱ntiy, jiryatiy riimyiñu̱yada varirya pa̱ suro̱, jiryatimyu̱ ne racari̱vadye. Caserdótevyeda nutyityu̱miy rañi jtay ya̱ju̱riy Ju̱denu niquejada datyanuvavyedatani̱ Jesús, riñiya̱resiy nijya̱nvay, ru̱vedaju̱. Ru̱tañu̱yada ji̱ta variy: “Ne vana̱y nta vichtya rundamu day, riñuma siryi̱ nijya̱nvajyuu variy sayadaju̱.”
Sarubeda vatura su̱no̱va Jesúsra vu̱rudija̱ Betániyamu
(Matévu 26.6-13; Juán 12.1-8)
Savicha̱da ji̱ta Jesús Betániya vicha̱damu, Siimyó̱ vatajo̱nni̱bay rorimyu. Sata̱yadanumatiy mi̱saniy, su̱deda ji̱ta ti̱qui vatura, siti̱ta̱da ji̱tara vu̱rudija̱ tavu̱qui, adabástru ravichu̱teravu̱dera. Vu̱rudija̱ vicha̱da vinu nárdumusiy jvaachara, jaryi murichetara. Sama̱teda ji̱tara ravu̱dera, rayadasiy, sarumiye̱yada variy su̱no̱va Jesúsra. Rivyicha̱da ji̱ta ruvantyi, jiryatiy riñique̱ñumaya̱nu̱yada nu̱ñi riy jasidye, raniya̱re: “¿Ta̱raju̱ sapa̱chitya mityara vu̱rudija̱, ta̱raju̱? Saryityi ta̱ryu̱tyaru̱rya vu̱rudija̱, raryi ta̱ryu̱tya tavaataquimu jvaayada murichirya jiyadaju̱ra, ra̱tiy sa̱yasiy jantyuyadavarya.” Riñique̱yadama̱ sisa̱ vatura variy. Su̱teda ji̱ta Jesús variy ruuva: “Sa̱chamiy, ne jirya̱jarupanta nu̱nñi̱. Ni̱ni̱ ji̱ta vichaniy samirya darye. Rirya̱day vichasara jantyuyadavay jiryisa̱, jirya̱tidye vichaniryu̱chara samirya tara riy; ray ji̱ta ne ra̱cha ju̱na̱reju̱ jiryisa̱ nu̱ndye. Sivaayasiy ji̱ta vaturara daryasa̱ra̱ju̱tiy sadatya. Ni̱ni̱ ji̱ta jva̱sirya vu̱rudija̱ riva, ri̱muchusa̱dajiju̱. Ri̱tay si̱tenu jiryiva: Tavicha̱damu ti̱ta̱ju̱ vicha̱diva, jasityi rirya̱tu̱chusarara samitu̱choda, rirya̱tu̱chu ji̱tantirya jiryatiy sivaayada vaturara; rirya̱jachipityasara nijya̱nvay variy rivani̱.”
Judásiy ra̱sa̱ñi̱ Jesús jimyityasimyimyu
(Matévu 26.14-16; Dúcasiy 22.3-6)
10 Savicha̱da Judásiy Iscaryótibe, vu̱yaju̱y sisa̱ datyavay tenu, danu̱ju̱y rinchaju̱. Saya̱da ji̱ta ruumuju̱ Caserdótevyeda nutyityu̱miy, sa̱tidye sa̱yasiy riñi̱ Jesús. 11 Rityuva̱chodanumatirya jirya, riichana̱yada ji̱ta variy, ru̱teda ya̱sa̱y variy criquiy samityasiiyada murichiryayu. Jadchiy ji̱ta, sajachipiya̱jada Judásibe variy: “¿Nu̱tyichitya rache̱yadate samiryamuni̱cu̱, nu̱tyichiy?”
Jesús jbyedara tamitya jidye jmyi̱sara vatajuu yisa̱ datyavatya
(Matévu 26.17-19; Dúcasiy 22.7-18; Juán 13.1-20)
12 Pa̱ suro̱ vichtya runda jo̱ta̱damu, rijyu̱tya̱danumatiy ju̱veda dajiñi̱ carni̱rudenu páscomuju̱ day, ru̱teda ji̱ta sisa̱ datyavay Jesús yiva: “¿Nu̱tyijirya jivya̱ta nu̱ña̱jdutyara jmyichara jibyedaju̱, nu̱tyijiy? pásco vichtya rundamu jmyi̱saraju̱.” 13 Su̱pa̱jada ji̱ta nada yisa̱ datyanu̱jyu̱y: “Sa̱na̱jiya ja̱mu vicha̱damu, jasiñi̱ ji̱ta sa̱na̱jdcho̱niñi̱ vanu, javiñu nichu̱. Sa̱na̱siityari̱ jasiy variñi̱. 14 Jasityi sa̱jay, sa̱na̱jtesiy siva rorijya̱mi̱: Su̱tesiy Datyanu̱: ¿nu̱tyijiña̱ rani̱cha rorichichumarya, nu̱tyijiy? jasityi ra̱jmyicha Pásco vichtya rundamu jmyi̱sarayu, risa̱ datyavavyedata. 15 Ni̱ni̱ ji̱ta ra̱dityanu variy sa̱dara rorichichuma samiy jdutyasara, na̱varyorivyimu; jasiñi̱day sa̱na̱jdutya̱siy nu̱ña̱jiju̱ra jmyichara.” 16 Nadaya̱da ji̱ta sisa̱ datyanu̱jyu̱y ja̱mu vicha̱damu, daryaday nanudiñuvejada ti̱ta̱ju̱ riva nu̱tyu su̱teda Jesús darya nadiva; nani̱dutya̱da ji̱tara Pásco vichtya rundamu jmyi̱sara variy jasiy.
Satu̱choda Jesús: “Ti̱jtanite ra̱sa̱tye ramyityasimyimyute darye”
(Matévu 26.20-25; Dúcasiy 22.21-23; Juán 13.21-30)
17 Jidyenumatiy ravicha̱da, ru̱deda ji̱ta Jesúsveda vu̱yaju̱myusiy mu̱nvay rinchaju̱. 18 Rivyicha̱danumatiy jmyijyomu jibyedaju̱ variy, su̱teda ji̱ta Jesús variy ruuva: “Ri̱tay si̱tenu jiryiva: Ti̱qui jiryetyenu ra̱sa̱y ramyityasimyimyu ray, jiryatiy si̱myi risa̱.” 19 Rijyo̱ta̱da ji̱ta yivatya̱da variyu. Jadchiy ji̱ta ru̱teda nu̱ñi ti̱quimusiy siva Jesús: “¿Ravyidye?” 20 Su̱teda ji̱ta variy ruuva: “Ti̱qui jiryetyenu, jiryatiy vu̱yaju̱y jirye, danu̱ju̱y jiryenchaju̱; ni̱tiy paronirya pa̱ tapa̱quivimu risa̱, ni̱ni̱ ra̱sa̱y ramyityasimyimyuntirye. 21 Sa̱jyasara ji̱ta Nijya̱mi̱denu jiyusiy, daryani̱ ru̱tay catera nu̱chara sanchiy. ¡Jiii, ta̱ju̱na̱te davya sa̱sa̱yasityeni̱ Nijya̱mi̱denute, ta̱ju̱! Saju̱ni̱ ji̱ta raryicha samirya netimyu̱ ne sarupeda day.”
Sadatyadoda Jesús riy: “Pa̱ ravyu̱, bínuja̱ ji̱ta rayndaja̱ day”
(Matévu 26.26-29; Dúcasiy 22.19-20; 1 Coríntyu 11.23-26)
22 Riibyedamu, saryeda ji̱ta Jesús varirya pa̱, si̱chana̱tya̱da ji̱tani̱ Ju̱denu ranchiy variy, sapata̱da varirya pa̱, sasa̱yada ji̱ta variy rirya. Su̱teda ji̱ta variy: “Jirya̱numa ju̱riy, jiryatirya ravyu̱.” 23 Saryeda ji̱tara jatuvu̱ variy, si̱chana̱tya̱danumatiñi̱ Ju̱denu, sasa̱yada variryi, rirya̱toda ji̱ta variy ti̱ta̱ju̱ ravimusiy. 24 Su̱teda Jesús variy ruuva: “Jiryatirya rayndaja̱, ratatiy raryi nijya̱nvajyu̱ra vadi jnu̱tya̱, ju̱na̱reju̱ jnu̱yadaju̱. Rani̱ rayndaja̱ ra̱rumichara nijya̱mi̱juu jiyadaju̱. 25 Ri̱tay si̱tenu jiryiva: Ne ra̱jatu ju̱na̱ñu̱darya nutasara nuri̱ju̱u̱sijya̱ nu̱day, rarundasa̱ra̱ju̱tiy ra̱jatu vadiramusiy Ju̱denu nusu̱jyomura.”
Jesús jteda siva Pyítrubay: “Ya̱ra̱yasiy rayada”
(Matévu 26.30-35; Dúcasiy 22.31-34; Juán 13.36-38)
26 Rimyurra̱myu̱yadanumatiy sanijyu̱ Ju̱denu, riya̱da ji̱ta rivasiy Odivu musiquimuju̱. 27 Su̱teda Jesús variy ruuva: “Jiryeñi ra̱sabuya̱tecu̱, tapi darya nu̱charavitya cateravara, Ju̱denu niquejadamu:
Ra̱jvañi̱ jasi̱ jnu̱tyi̱, rirya̱ju̱rachara carni̱rujuu variy sivasiyu.
28 Ramyi̱sa̱subedivasiy diibyimusiy, variñi̱day ra̱jiya Cadidéya mucadimuju̱ jirya̱jiju̱.” 29 Su̱teda ji̱ta Pyítrubay siva Jesús: “Rindyetya ra̱sabudye, dañi̱ta radye.” 30 Su̱teda ji̱ta Jesús variy sivantiy: “Ri̱tay si̱tenu yiva: Jirya nupora, netimyu̱ ne sa̱suy tavaryi daraju̱jyu̱ didye, ya̱ra̱yasiy mumuri̱ju̱ rayada.” 31 Sani niqueja̱numucha Pyítrubay siva Jesús: “Dañuma rirya̱jvay yisa̱ju̱ ray, dantyamu̱y ne ra̱ra̱yasiy variy jiyada.” Nu̱ñi daryani̱ ru̱teda ti̱ta̱ju̱ variy.
Saparu̱tyajaya̱jada Jesús jidyiiryu̱yada sa̱ra̱ju̱yu, Jetsemaní̱mu
(Matévu 26.36-46; Dúcasiy 22.39-46)
32 Riya̱da ji̱ta Jesúsveda vichajomu, ravicha̱da ri̱tya Jetsemaní̱. Su̱teda ji̱ta Jesús variy ruuva yisa̱ datyavay: “Jirya̱ma̱sa jiyu munatya, ra̱tu̱chujadyi munatya Ju̱denusa̱.” 33 Sa̱ra̱yada ji̱ta yisa̱riy Pyítrubay, Santiyácubay, Juánbay jarye. Sani jo̱ta̱da Jesús datya̱dara jnuteda, saparu̱tya̱da variy risa̱ju̱yu. 34 Su̱teda ji̱ta variy ruuva: “Diyedemusiy sa̱paru̱tyajaya̱ rañi̱si̱ntu, radyiiryu̱yada sa̱ra̱ju̱yu. Jiyuni̱ jirya̱ma̱cho̱ jnu̱tyavay ra̱jiju̱.” 35 Saya̱danumatiy Jesús nu̱jipyudeju̱, su̱patyeñuvejada ji̱ta jidyirya, mucadincha. Satu̱choda ji̱ta variy sisa̱ Ju̱denu: “Jiiryidyetyate ramityanichara rivara ra̱tiy vicharu̱chara diye tara nta variy.” 36 Su̱teda ji̱ta variy: “Ye̱ye̱, jiiñi ra̱chanichara ti̱ta̱ju̱ra; ya̱ramityaniy rivara jirya paru̱tyasa̱da. Dañumamu̱y ne ye̱chaniy daryá jiryatiy ravya̱ta yivara; daryani̱ ji̱ta ye̱chanidyerye, daryatiy jivya̱ta dacyu̱.” 37 Sata̱rya̱jada ji̱ta Jesús rumusintyi, sadiñuvi̱jada ma̱vye variy ruuva yisa̱ datyavay. Su̱teda ji̱ta variy siva Pyítrubay: “¿Jime̱tya Siimyó̱, jime̱? ¿Ne vana̱y yinu̱yasitye taraquideju̱te ra̱jiju̱téju̱ú̱? 38 Jirya̱ma̱ jnu̱tya̱siy, jirya̱ma̱ tu̱chu sisa̱ Ju̱denu, jirya̱tidye ramijeryi̱ su̱mu̱tya̱data jiryimu jantyasa̱damu. Vu̱jechiy ji̱ta rañi̱cha vani̱ra, vu̱vyu̱ ji̱ta nu̱tyu jdiva̱jni̱ day.” 39 Sajatyiiyada jiya̱dantiy, sajatyiiyada tu̱choda sisa̱ Ju̱denuntiy; daryaday satu̱chodantiy, nu̱tyu satu̱choda munatyantiy. 40 Jasidye sajatyiiyada diñuvi̱jada ma̱vye ruuvantiy, jaryi rasu̱je riñi̱sije daryaju̱yu, ramuni̱timyu̱ ne ru̱nu̱ryu̱yada variy. Ne ridyetya̱da nu̱tyura ra̱jmutya̱ variñi̱, nu̱tyura. 41 Sajatyiiyada ta̱rya̱da mumuri̱ju̱ntiy, su̱tañuvi̱jada variy ruuva: “Jasintyate jiryeme̱jeya̱sarate jasiy, ¿ne jiryejiitumyu̱charate didyejyu̱ú̱? Rasa̱ra̱numa. Riti̱ma̱ rarunda; sa̱chi̱numani̱ Nijya̱mi̱denu juuchatavamyu. 42 ¡Jirya̱nubesiy, vañunuma! Jirya̱jnu̱y, jativyenumani̱ ni̱tiy ra̱sa̱rye.”
Rureda samityasimyi Jesúsyu
(Matévu 26.47-56; Dúcasiy 22.47-53; Juán 18.1-12)
43 Jadchintyi, saniquejadanumatiy Jesús, sito̱jada Judásibe, vu̱yaju̱y nijya̱mi̱ tenu, danu̱ju̱y rinchaju̱ni̱. Sisa̱ni̱ ji̱ta ru̱deda nijya̱nvajyuu jichityitya̱ta, ju̱mu̱y jarye. Ru̱deda ji̱ta caserdótevyeda nutyityu̱miy jpa̱vay, Ju̱denu niquejada datyanuvay jpa̱vay, rimyityumiy jpa̱vay jarye ruusa̱ju̱. 44 Ni̱tiy ra̱sa̱ñi̱ Jesús, sadatyadodama̱ ji̱tyaju̱ varidyeryi yisa̱ vichavadye: “Ni̱tiy ra̱mu̱chuvay siiñuva̱yadamusiy, ni̱ni̱ sa̱cha̱siy; jirya̱ju̱resiy variñi̱, variñi̱ jirya̱jtosiy samiy jnu̱tya̱damusiñi̱.” 45 Jasidye ji̱ta siti̱jada Judásibe, satuudiya̱jada variñi̱ Jesús, su̱teda ji̱ta variy siva: “Datyanu̱,” sasiiñuva̱ya̱jada ji̱ta variy sama̱yata̱sa. 46 Rureda ji̱ta jijyomututa variñi̱ Jesús. 47 Ti̱qui ji̱ta jiryatiy saradeda jasiy, sasitya̱da varirya jichityitya̱, savatajo̱doda ji̱ta variñi̱ caserdótevyeda nutyityu̱ muchechiy. Sara̱cha̱da ji̱tara satuva̱y variy. 48 Su̱teda Jesús variy ruuva: “¿Ta̱ju̱na̱ jiryíti̱tara jichityitya̱ jiryejyomu, ju̱mu̱y jarye, ta̱ju̱? ramutiy jirya̱ju̱rirye, nu̱tyu paranu̱ni̱ nta rañi̱cha variy jiryejyu̱. 49 Ti̱ta̱ju̱ rundamu rañi̱cha jiryisa̱ Ju̱denunijyu̱ jachipiya̱jomu, radyetyanunu̱yada jasiy jirye, tama̱ jiryireda variy jasirye, tama̱. Dañuma jiryeñi jto̱taniy daryamusirya Ju̱denu niquejada nu̱chara.” 50 Ti̱ta̱ju̱ ribeye̱yada sisa̱ datyavay variy, rityochiya̱jada sa̱siquitade varidyeyu.
Vadero̱nu ni̱tiy bayada sisa̱siy Jesús
51 Ti̱qui vadero̱nu siityari̱jada variy jasiñi̱ Jesús. Sajachoda ji̱ta vinu rajejyuu yiva. Riñi jtay ji̱ta ya̱ju̱riñi̱. 52 Rasityeda ji̱ta sasujajyuuca̱ rijyomu, sasiicheda ji̱ta variy sidyavu̱qui rirya̱jisiy.
Savicha̱da Jesús ju̱richi̱ tu̱chujomu riquebyimu nutyityu̱miy rimyityumiy
(Matévu 26.57-68; Dúcasiy 22.54-55, 63-71; Juán 18.13-14, 19-24)
53 Ru̱toda ji̱ta variñi̱ Jesús caserdótevyeda nutyityu̱mimyuju̱. Riintye̱ryadeda ji̱ta ti̱ta̱ju̱ caserdótevyeda nutyityu̱miy variyu, rimyityumiy, Ju̱denu niquejada datyanuvay jarye. 54 Sasiityari̱nu̱yada Pyítrubay variy ripyasiñi̱ Jesús, caserdótevyeda nutyityu̱ roriy vatapadasa̱ra̱ju̱. Sama̱sa̱da jasiy rityuunu ju̱rivye, satityoda variy jiidatyuunu. 55 Rivyicha̱da ji̱ta caserdótevyeda nutyityu̱miy tu̱chujomu nusu̱vyevyedata. Riñi va̱ta̱da nijya̱nvañe̱cho̱, rirya̱tidye tu̱chu vase variy sayaro̱ju̱ Jesús, rirya̱tidye jvay variñi̱. Ne ridyiryu̱yada variy ti̱va, tii. 56 Rajuu nijya̱nvay ji̱ta niquejada vijyo̱mujache sanijyu̱ra quivu̱yada, ne vase jasiy riñiquera, tajiñi̱ ti̱niquejada day. 57 Ti̱ni̱ nique jiñubesubedamu sanijyu̱ darya quivu̱yada day: 58 “Nu̱ñi tuva̱chutiirya saniquejada: ‘Ray ra̱javatyara Ju̱denu roriy, jiryatiy jomututa jvaacharara, mumurundamimyusiy ji̱ta ra̱nubesityanirya tarantiy, jomututa jvaachara vitya, mitya.’ ” 59 Netiy vinu daryamusiy riñiquejada samirya, tajiñi̱ ti̱niquejada varidye.
60 Saradeda ji̱ta Caserdótevyeda nutyityu̱ riquebyimu variy, sitaja̱doda jasiñi̱ Jesús: “¿Ne yimutya̱ru̱y tara dajyu̱ú̱? ¿Ta̱ju̱ranuma riñi tu̱chuta jiñijyu̱ day, ta̱ju̱?” 61 Sama̱cho̱jada mitya vajerya variy jasiy, ne su̱mutya̱jada taradera. Sajatyiiyada ji̱ta jtaja̱doda Caserdótevyeda nutyityu̱ntiñi̱: “¿Jiñi̱ta Crístu, jiryatiy Jchana̱tyasi̱ denu dajyi?” 62 Su̱teda ji̱ta Jesús variy siva: “Jo, rañi rañi̱cha. Jadyitya jiryi̱nu̱y sa̱tiy ma̱sa Nijya̱mi̱denu santyityudamyuju̱ Jaryi Vanu̱rya. Jirya̱day jnu̱y sa̱numatiy jniy rapuryeryadinube jarichumusiy.” 63 Jadchiy ji̱ta sarotya̱da caserdótevyeda nutyityu̱ra jichujay, ¡roooy! “¿Ta̱raju̱ra vu̱ryivya̱ta ju̱na̱ñu̱nryi vijyo̱mu tu̱chuvañu̱day, ta̱raju̱? 64 Jiryeñi tuva̱chuma̱ra jiryatiy sa̱vityiye̱ñi̱ Ju̱denu. ¿Nu̱tyura jiryi̱tay jirye, nu̱tyura?” Ru̱mutya̱sa̱deda ji̱ta variñi̱: “¡Saryi batye riva!” 65 Ti̱ni̱ jo̱ta̱da jtochiye̱yada siva day, ripyuryejada ji̱tara sani̱siy, ru̱vatyiyada ji̱ta variy siva jijyomututa. Ru̱tañu̱yada variy siva: “¡Ya̱datyacu̱! ¿Chi̱ra ju̱vesiy jiñiy, chi̱?” Ru̱vatyiyada ju̱rivye variy jasiñi̱.
Sara̱yada Pyítrubay sayada Jesús
(Matévu 26.69-75; Dúcasiy 22.56-62; Juán 18.15-18, 25-27)
66 Savicha̱danumatiy Pyítrubay mucomu, vatapadamu, su̱deda ji̱ta Caserdótevyeda nutyityu̱ muchechityu sana̱cho̱ju̱. 67 Sadiñuvi̱jadanumatiy siva Pyítrubay satityu samo̱mu, su̱nu̱yada ji̱ta samiy sana̱cho̱, su̱teda variy siva: “Ji jarye vicha̱siy sisa̱ jiñu Nasaryéja̱mi̱ Jesús.” 68 Sara̱yada ji̱ta Pyítrubay variy sayada: “Ne, tama̱ radyetya day, tama̱, dantyamu̱y ne radyetyara ta̱ra jiñique riva.” Sasipyateda ji̱ta variy vatapada jajyomuju̱. Sasuyada ji̱ta tavaryi variy. 69 Sadiyada muchechityu sivantiy, sajatyiiyada jteda ruuva jityuunuvichavay: “Jiñu vanu rañi̱cha Jesúsveda tenu.” 70 Sajatyiiyada ra̱yada Pyítrubay variy sayada, muchechityujisintyi. Taraquipudemusiy ji̱ta ru̱teda Pyítrubay tuunu vichavantyi: “Si̱tenu jiñi̱ rañi̱cha rityenu si̱tenu, jiryatiy Cadidéya mucadimusi̱ daryaju̱ ji.” 71 Ni̱ni̱ jo̱ta̱da jteda: “Tama̱ ray rañi̱cha, tama̱. Ratyi ra̱cha, Ju̱denu raryichaniy tara varirye.” Su̱teda ji̱tantiy: “Ne racyarera, si̱tenuni̱ ratyu̱chute day. Ne radyetyani̱ jiñu nijya̱mi̱ sanchityi jiryeñique.” 72 Varidyeday sasuyada tavaryintyi rataryaraju̱. Sajachipitya̱da ji̱ta Pyítrubay varirya Jesús niquejada: “Netimyu̱ ne sa̱suy tavaryi daraju̱y didye, ya̱ra̱yasiy mumuri̱ju̱ rayada.” Sajo̱ta̱da jna̱yada variy jasiy.