7
Nu̱tyuramusiy sami̱nu nijya̱mi̱ Ju̱denu diyayu, nu̱tyuramusiy
(Matévu 15.1-20)
Riintye̱ryadeda ji̱ta Jesúsmu variyu, Varyisévuvedata, Ju̱denu niquejada datyanuvatya, jiryatiy Jerusarí̱ vicha̱damusiy ru̱deda day. Ru̱nu̱yada ji̱ta riñe̱cho̱ Jesúsjsa̱ datyavay tevay, ne rijetyara juuchuveda jijyomutuvasiy jibyedajisiy, jichuutasi̱rata riimyitya darya jijyomutu day. (Nu̱tyu Varyisévuvedatiy, ti̱ta̱ju̱ Judíyuvedata, netimyu̱ ne rirya̱suuta samiy jnu̱tya̱damusirya jijyomutu, ne rirye̱jmyi variy, daryamusiy riiryiryi̱ darya ta̱riy jivyicha̱da day. Ru̱dedanumatiy jmyichara ta̱ryu̱tyajomusiy, netimyu̱ ne rijetya ja̱a̱tara jijyuuchuveda yivasidyidye, ne riimyi variy didye. Jasinrya rajuura rivyicha̱dantiy, richuutanu̱yada varirya jatuvu̱, jiimo̱, suutapa̱y jarye.) Jadchiy ji̱ta ruutaja̱doda Varyisévuveda, Ju̱denu niquejada datyanuvay jaryeni̱ Jesús: “¿Ta̱ju̱ramu̱y ne riiryiryi̱ yisa̱ datyavarya ta̱riy vicha̱da, ta̱ju̱? ¿Ta̱ju̱ra riimyitya juuchuvedatarara jijyomutu, ta̱ju̱?” Su̱teda Jesús variy ruuva: “Jiryi̱tu̱yadamu vichavay jirye. Si̱tenuni̱ sani tu̱choda Isayíyasibe Ju̱denuju̱ jiryenchiy. Sanu̱yada ji̱ta: Jivye nijya̱nvay jnuva̱y jiñiquejadata rivayu, rijechiy ji̱ta ripya ra̱jisiy varidye. Rirya̱dasiñu mitya ratyuunuyu jiryatiy riñi datyadoda nu̱tyu Ju̱denu jteda rani̱cha dárya nijya̱mi̱ jteda day. Nu̱rya sanu̱yada Isayíyasibedyerya. Tajijyu̱ni̱ jiryejetyara Ju̱denu niquejada day, jirya̱tidye siityari̱ra nijya̱nvay ta̱rivye vicha̱da.” Su̱teda variy ruuva: “Samiryamusiy jirya̱viryu̱tyatityirya Ju̱denu niquejada, ta̱rijye̱myi vichasa̱da jiyasachiy. 10 Su̱teda Muyusésibe daryaju̱: Vurya̱ntya tuva̱chu simu vu̱jye̱, vuryi̱no̱damu jarye. Ni̱tiy ra̱javityiye̱ñi̱ jijye̱, varimyata su̱no̱da, rirya̱ma̱ jvachara variy riva ni̱. 11 Jiryeñi̱ ji̱ta rañi jtay: Saryityi jtay ti̱qui nijya̱mi̱ siva jijye̱, varimyata su̱no̱dava jarye ya̱jtay: Ne vana̱y ntate rache̱y raberyate nu̱ndye ji, tapi Curubánu daryaju̱ra. (Jiryatiy raniquesa Curubánu jiyu, jirya jtacha̱da daryá vuryi̱tay vu̱ñiquejadamuju̱ darya: Ri̱ntatya̱simya̱ siva Ju̱denu darya.) 12 Ramuni̱timyu̱ ne jiryeche̱tyaniryu̱y saja̱y taranu̱dayu, su̱no̱da jarye. 13 Ramuni̱timyu̱ ne jiryi̱nu̱ryu̱y rana̱cho̱ Ju̱denu niquejada nu̱ndye, ta̱riy jiryevyicha̱da jiyadaju̱, jiryatiy jiryedyetyanu daryi jidyedyeñu day. Jaryi rajuura vichavañi̱te nu̱rya jiryedyevya.”
Rani̱ ji̱ta si̱tenu samirya jachipiya̱jada
14 Sajatyiiyada natuyada riy nijya̱nvantyi: “Jirya̱tuva̱chu ti̱ta̱ju̱ rimu, jirya̱tidye datya̱siy. 15 Dañuma saryi jmyi nijya̱mi̱ ti̱ta̱ju̱ tara, ne sa̱jarapu̱y ru̱co̱sidye; jiryatiy ra̱sipyatay sajachivyimusidye, rani̱ ji̱ta ra̱jarupanu jaryi varidyeñi̱. 16 Sa̱ma̱ tuva̱chu mi̱ni̱tyi tu̱yuti̱.” 17 Saya̱da ji̱ta Jesús rityuunusiy nijya̱nvay, sajañuvejada variy rorivyimu. Ruutaja̱doda sisa̱ datyavay variyu, datyadoda niquejadiva. 18 Su̱teda ji̱ta Jesús variy ruuva: “¿Daryani̱ ne datyavatye jiryejyu̱ú̱? ¿Ne jiryi̱nu̱tyeju̱u̱, jiryatiy sa̱jmyi nijya̱mi̱ bimusirya, ne sa̱jarapu̱y su̱ntu ru̱co̱sidye? 19 Dantyamu̱y ne rajay sajachivyaju̱ day, mitya savimuju̱ni̱ rajadye, jadchiy ji̱ta raramijetyityi saqui̱najyomuju̱.” Rata sadatyadoda Jesús: “Ne tara jna̱y jmyicharanu̱day jiryatiy juuchatarara.” 20 “Jiryatiy rasipyatay sajachivyasiy nijya̱mi̱, rani̱ ji̱ta jarupanu varidyeñi̱. 21-22 Jiryatiy rasipyatay sajachivyimusiy nijya̱mi̱, rani̱ ji̱ta ra̱jachipiya̱taniy nicyara̱y jvaayadaju̱ dañi̱, ratiy jachipiya̱taniy jarupanutadeda risa̱ju̱ cadnavedani̱, paradodaju̱, nijya̱mi̱ ju̱vedaju̱, ti̱ vaturu̱jsa̱ rupiyadaju̱ jarye risa̱ju̱, ti̱ barya va̱ta̱daju̱, nique̱yadajachi̱ju̱, quivu̱yadaju̱, nicyara̱jyu̱, ti̱na̱cho̱ jnu̱yada jamirya mo̱raju̱, javityiye̱yadaju̱, jnuva̱yadaju̱, datyi̱sa̱ju̱ jarye risa̱ju̱ ti̱ta̱ju̱. 23 Ti̱ta̱ju̱ jirya nicyara̱y jvaayada sipyatay sajachivyasiy nijya̱mi̱, rani̱ ji̱ta jarupanusara variñi̱ nijya̱mi̱day.”
Nanutuva̱choda taji vicha̱da ja̱munu̱y simu Jesús
(Matévu 15.21-28)
24 Sanubeseda ji̱ta jadchiy, saya̱da jadchiy Tíru vicha̱da ju̱ro̱ju̱. Sajayada ji̱ta rorivyimu, ne sava̱ta̱da ti̱ ra̱datya jasiyu. Ne vana̱y nta sadutya̱da variyu. 25 Varenude nanutuva̱choda tanu̱qui vaturu̱y sanchiy. Savichanu̱yada ji̱ta bayantu jamirya vichara siva nanudetu. Nani̱deda ji̱ta su̱no̱da, nanura̱ñuvi̱jada variy sanumututuunu Jesús. 26 Jiñu̱y vaturu̱y vicha̱da ma̱tyoda, Siruvenísiyamusiñu̱y. Nadayasanta̱dani̱: “Ya̱jatyani̱ bayantu radyetuvavichi̱.” 27 Su̱teda ji̱ta Jesús variy nadiva: “Riñi̱ deramiy ra̱poy munatya, ne samirya daryaju̱ vurya̱so̱vay ruumusiy deramirya, vurya̱tidye jatya simu nibyidera varirya.” 28 Nani̱mutya̱jada ji̱ta vaturu̱y variñi̱ Jesús: “Si̱tenu day Nutyityu̱, nu̱tyu sani jmyidye nibyidera ra̱riy mi̱sa, jiryatiy rijyu̱chiya̱ deramirya jmyichara daryuujyuu.” 29 Su̱teda ji̱ta Jesús variy nadivantiy: “Jirya sa̱nuniquejadamu ye̱jiya jiryorimyuju̱. Sasipyatamya̱ bayantu sa̱nudetuvasiy.” 30 Nanujayada ji̱ta jiryorivyimu, nanudiyada siva jidyetu, satiryo̱jada ma̱yancha, sasipyatedama̱ bayantu sivasiy varidye.
Jesús mi̱sadedani̱ tu̱yupuryi jiryatiy jarapu̱yadara ravichanu̱yada saniquejada risa̱ju̱
31 Sata̱rya̱da ji̱ta Jesús Tíru mucadimusiy, Cadidéya jmityo̱muju̱, saramiryi̱jada riva Sitú̱ mucadi, vu̱yaju̱y ja̱mu vicha̱da mucadi jarye. 32 Ru̱toda ji̱tani̱ tu̱yupuryi jiryatiy jarapu̱yadara ravichanu̱yada saniquejada risa̱ju̱. Riyasanta̱da ji̱tani̱ Jesús: “Ya̱barya jijyomutu sancha tu̱yupuryi.” 33 Sa̱ra̱cheda ji̱ta tajiñe̱cho̱ju̱ nijya̱mi̱juujisiñi̱, si̱tyejada ji̱tara yana̱ satu̱yuvimu, satocheda yana̱jcha, saja̱tya̱jada sadachiñiy varintyi. 34 Su̱nu̱yada ji̱ta rana̱cho̱ jarichu, sana̱rye̱ya̱jada ji̱ta variy. Su̱teda variy siva: “Eféta,” daryatani̱ vuryi̱tarya: “Ra̱muttay jiijyu̱.” 35 Varidye ramutteda satu̱yu, varicha̱ra̱ju̱ raviteda sadachintyi, raratyeda ji̱ta saniquejada variy. 36 Su̱bayada ji̱tyaju̱ variy rirya̱jisirya ti̱va tu̱choda. Samiñuma sani ju̱bayada rirya̱jisirya, jaryiñuma rityu̱choda ti̱va varidye. 37 Jaryinra rityi̱tta̱da varirya. Ru̱teda ji̱ta variy: “Ni̱ni̱ ji̱ta si̱tenute va̱cha datyara, nu̱tyichitya sani tuva̱chutaniryi tu̱yupuryimyintyi, niquejasa̱miy jarye saniquetaniy risa̱ju̱.”