12
Comparaciuni shtë muzë mal
(Mt. 21.33‑46; Lc. 20.9‑19)
Guzublú Jesús cagniꞌi më por comparaciuni; guniꞌi më:
―Tubi nguiu bëcabní zihani hiaguë uvë nu bëntsáꞌull tubi luꞌ alrededurë. Bëntsáꞌull catë guëruꞌu juguë shtë uvë; nu bëntsáꞌull tubi hiuꞌu guiaꞌa parë quëhapë muzë ra hiaguë.
’Nu bëdëꞌë nguiu ni guiuꞌu parë trabajadurë gunë rall dchiꞌni mëdi. Iurní ziáꞌall zitu. Iurë bëgaꞌa tiempë shtë cusechë, lëꞌë lamë bëshéꞌldiꞌ tubi muzë; tsagcaꞌa muzë lo quë narunë tucarë lamë. Perë ra nabëcaꞌa guiuꞌu gunaꞌzi rall lëꞌë muzë; bëdëꞌë rall galnë́ lëꞌë muzë, nu bësëlluꞌnë rall lëꞌë muzë sin adë pë bëdë́ꞌëdiꞌi rall niuaꞌa muzë. Iurní lamë bëshéꞌldëll stubi muzë; bëꞌnë ra nguiu ridë guëc muzë. Guniꞌi rall didzabë guëc muzë. Lëꞌë lamë bëshéꞌldëll stubi muzë. Muzë ni gudini ra nguiu. Bësheꞌldë lamë más zihani muzë. Bëldá raiꞌ gudini rall lëꞌë raiꞌ. Sëbëldá ra muzë bëdëꞌë rall galnë́.
’Lamë ni nápëll tubsë shínill. Nalë́ rac shtuꞌu lamë shíniꞌ. Bësheꞌldë lamë shíniꞌ lu ra nguiu; guniꞌi lamë: “Gapë rall rëspëti lu shinia”. Perë ra nabëcaꞌa guiuꞌu guniꞌi lu saꞌ rall: “Guná, ndëꞌë llgaꞌnë lamë naguëcaꞌa herenci shtë lamë. Cha guëdíniaꞌa lë́ꞌëll nu grë herenci guëaꞌnë parë lëꞌë hiaꞌa.” Gunaꞌzi rall shini lamë; gudini rall lë́ꞌëll nu bëruꞌldë rall lë́ꞌëll fuërë de lugar ni.
Iurní gunaꞌbë diꞌdzë Jesús:
―¿Pë gunë lamë con ra muzë mal? Guidë lamë catë zu hiaguë uvë të quini lamë ra muzë mal, nu guëdëꞌë lamë hiaguë uvë parë stubi mënë.
10 ’¿Pëllë bíꞌldidiꞌi të Sagradas Escrituras narniꞌi?
Guëꞌë nabëruꞌldë albañil tubi ladë,
guëꞌë rëꞌ gunë sirvë parë shquini hiuꞌu.
11 Zni bëꞌnë më, el quë narnibëꞌa lëꞌë hiaꞌa.
Guná hiaꞌa pudërë shtë më; nalë́ nasaꞌa nahin.
12 Iurní ra contrari shtë Jesús gudili rall mudë parë guënaꞌzi rall lëꞌë Jesús. Bien guc bëꞌa rall Jesús guniꞌi comparaciuni rëꞌ cuntrë lëꞌë rall. Niétiquë adë pë bë́ꞌnëdiꞌi rall cuntrë lëꞌë më purquë bëdzëbë rall los de más mënë. Bësaꞌnë rall lëꞌë më; zëagzë́ rall.
Guniꞌi Jesús: “Gulë quilli impuestë”
(Mt. 22.15‑22; Lc. 20.20‑26)
13 Ra contrari shtë Jesús bësheꞌldë rall bëldá fariseo nu bëldá shmënë Herodes parë guësiguë́ rall lëꞌë më. Guc shtuꞌu rall nianiꞌi më tubi cusë mal të guëdchiꞌbë rall demandë cuntrë lëꞌë më. 14 Gunaꞌbë diꞌdzë rall lu më:
―Mësë, nanë́ naꞌa rluáꞌal purë verdá. Rúnël tratë igual ra mënë humildë nu ra mënë narnibëꞌa. Quëgluáꞌal lla tsutë́ mënë shnezë Dios. Guniꞌi lu naꞌa iurneꞌ, según lëy ¿pë na bien guëdílliaꞌa impuestë lu rëy César u guëdíllidiꞌiaꞌa impuestë?
15 Guc bëꞌa Jesús na rall mënë falsë. Guniꞌi më lu rall:
―¿Pëzielú zeꞌdë guësiguë́ të na? Gulë bëluaꞌa tubi dumí të guënahia luhin.
16 Guaglliꞌi rall tubi monedë; iurní guniꞌi më:
―¿Chu lë nu chu lu naquë́ lu dumí?
Guniꞌi rall:
―Lu rëy César naquë́ lu dumí.
17 Bëquebi më:
―Gulë bëdëꞌë nacaꞌa César lo quë naná shtë César, nu gulë bëdëꞌë nacaꞌa Dios lo quë naná shtë Dios.
Guasë́ lduꞌu rall shtiꞌdzë më.
Jesús guniꞌi tsashtë́ ra tëgulë
(Mt. 22.23‑33; Lc. 20.27‑40)
18 Iurní bëdchini bëldá saduceos lu Jesús. Ra saduceos rniꞌi rall adë tsashtë́diꞌi ra tëgulë ladi ra tëgulë. Gunaꞌbë diꞌdzë rall lu më:
19 ―Mësë, bëquëꞌë Moisés guahietë si tubi nguiu gátiꞌ sin shíniꞌ, bëchi tëgulë napë quë cáꞌall tseꞌlë tëgulë; gapë raiꞌ shini parë adë tsalúdiꞌi shfamili tëgulë. 20 Guc gadchi bëchi. Primërë nguiu bëtsë́ꞌall perë gútill sin ni tubi shíniꞌ. 21 Segundë bëchi tëgulë cuáꞌall lëꞌë viudë perë gútill sin ni tubi shíniꞌ. Tecërë lo mizmë cuáꞌall tseꞌlë tëgulë perë gútill sin ni tubi shíniꞌ. 22 Guëzá bëchi tëgulë cuaꞌa rall lëꞌë naꞌa ni perë adë gúpëdiꞌi raiꞌ shíniꞌ. Despuësë lëꞌë naꞌa ni gútiꞌ. 23 Iurë tsashtë́ ra tëgulë, ¿chu gac tseꞌlë naꞌa ni? pues gadchi nguiu guc tseꞌlë naꞌa.
24 Jesús bëquebi:
―Bëganë të con diꞌdzë shtë të purquë adë riasë́diꞌi të Sagradas Escrituras nu adë guënë́diꞌi të pudërë shtë Dios. 25 Iurë ra tëgulë tsashtë́ raiꞌ, adë guëtsë́ꞌadiꞌi raiꞌ; adë rnádiꞌi raiꞌ guëtsëꞌa shini raiꞌ. Na raiꞌ ziquë ra ianglë nacabezë gubeꞌe. 26 Perë si talë cagnaꞌbë diꞌdzë të si talë ra tëgulë tsashtë́ raiꞌ stubi, gulë bëdëꞌë cuendë lo quë nabëquëꞌë Moisés laꞌni histuri shtë hiaguë narëuldë. ¿Pëllë adë bíꞌldidiꞌi të histuri ni? Bëquëꞌë Moisés de quë Dios guníꞌiꞌ lúhiꞌ: “Nahia Dios shtë Abraham; nahia Dios shtë Isaac; nahia Dios shtë Jacob”. 27 Pues grë shmënë Dios nabani aunquë hia guti raiꞌ. Napë raiꞌ vidë sin fin. Lëꞌë të saduceos, riasë́diꞌi të shtiꞌdzë Dios; zihani vësë rganë të.
Mandamientë namás lasac
(Mt. 22.34‑40)
28 Tubi mësë narluaꞌa lëy guabíꞌguëll lu Jesús. Bínill lla quëdildi diꞌdzë ra saꞌll nu bínill de quë Jesús bëquébiꞌ bien lu rall. Guniꞌi mësë ni lu Jesús:
―Mësë, ¿guadë mandamientë namás lasac de grë mandamientë?
29 Guniꞌi më lull:
―Mandamientë namás lasac rniꞌi: “Gulë bëquë́ diaguë, lëꞌë të mënë israelitë; Dios Shtádaꞌa tubsë na më. 30 Gulë guc shtuꞌu lëꞌë më con guëdubinú ldúꞌul, nu guëdubi almë shtë́nël, nu con guëdubi fuersë shtë́nël”. Ni na mandamientë namás lasac. 31 Segundë mandamientë rniꞌi: “Gulë guc shtuꞌu saꞌl ziquë rac shtúꞌul mizmë lë́ꞌël”. Nídiꞌi stubi mandamientë namás lasac quë mandamientë rëꞌ.
32 Lëꞌë mësë repi:
―Mësë, guldí shtíꞌdzël. Verdá na tubsë Dios; nídiꞌi chu stubi. 33 Nu napë quë gac shtúꞌul lëꞌë më con guëdubinú ldúꞌul nu con almë shtë́nël, nu con fuersë shtë́nël. Nu zac napë quë gac shtúꞌul saꞌl igual ziquë rac shtúꞌul mizmë lë́ꞌël. Ra cusë ni más lasac quë gunë nguiu ofrecërë lu Dios tubi ma u stubi cusë narieꞌqui lu bëcuꞌguë.
34 Iurë bini Jesús de quë nguiu rëꞌ guníꞌill bien, guniꞌi më lull:
―Duꞌpë runë faltë të guënibëꞌa Dios lë́ꞌël të gápël vidë sin fin.
Iurní adë chu nápëdiꞌi valurë nianaꞌbë diꞌdzë lu më.
Gunaꞌbë diꞌdzë Jesús lu ra mënë chu na shtadë Cristo
(Mt. 22.41‑46; Lc. 20.41‑44)
35 Iurë cagluaꞌa Jesús laꞌni iáduꞌu ruꞌbë, guniꞌi më:
―¿Pëguëaꞌ rniꞌi ra mësë shtë lëy de quë Cristo na shini David? 36 Mizmë David bëquëꞌë por pudërë shtë Espíritu Santo diꞌdzë rëꞌ:
Dadë Dios guniꞌi lu Shtada narnibëꞌa:
“Guzubë ladë ldi shtëna hashtë guna gan lu enemigu shtë́nël të guëzuꞌbë diaguë rall shtíꞌdzël”.
37 ¿Lla na posiblë gac Cristo shini David, cumë David rníꞌiꞌ Cristo na Dadë narnibëꞌa lëꞌë David?
Ra mënë zihani bini rall shtiꞌdzë më; bëuuꞌ lduꞌu rall nacagniꞌi më.
Jesús gudildi ra fariseo nu mësë shtë lëy
(Mt. 23.1‑36; Lc. 11.37‑54; 20.45‑47)
38 Quëgluaꞌa më ra mënë; guniꞌi më:
―Gulë gapë cuidadë ra mësë narluaꞌa lëy. Rëuuꞌ lduꞌu rall gacu rall lari duni. Rac shtuꞌu rall gunë mënë saludar lëꞌë rall con zihani rëspëti lu nezë. 39 Rguili rall lugar mejurë laꞌni iáduꞌu; rac shtuꞌu rall lugar shtë rëspëti lu mellë. 40 Perë rdchisú rall lidchi ra viudë nu parë guësiguë́ rall mënë, quëhunë rall oraciuni llëduni. Lëꞌë rall gunë rall recibir más cashtigu dushë.
Tubi guꞌnë nabëdëꞌë viudë prubi
(Lc. 21.1‑4)
41 Guzubë më laꞌni iáduꞌu frentë catë rtiaꞌa mënë ofrendë; guná më lu ra mënë nabëtiaꞌa guꞌnë laꞌni canciá. Zihani mënë ricu bëtiaꞌa rall zihani dumí. 42 Iurní bëdchini tubi viudë prubi; bëtiáꞌall chupë centavë laꞌni canciá. 43 Iurní Jesús gunaꞌbë më ra shini gusëꞌdë më. Guniꞌi më lu raiꞌ:
―De verdá rniaꞌa, lëꞌë viudë prubi rëꞌ bëtiáꞌall más quë grë mënë nabëdëꞌë dumí 44 purquë los de más rall bëtiaꞌa rall dumí nabëꞌnë subrë perë viudë rëꞌ bëdë́ꞌëll grë́tëꞌ nanápëll, grë nasíꞌill parë gaull.