25
Comparaciuni shtë chiꞌi lliguënaꞌa
1 ’Iurë guëdchini tiempë, manërë naguënibëꞌa Dios na ziquë chiꞌi lliguënaꞌa nagunaꞌzi lámpara nariú sëiti parë quëguiꞌin; bëruꞌu rall të parë gunë rall recibir lëꞌë lliguë iurë guëdchíniꞌ lidchi saꞌa.
2 Gaꞌi lliguënaꞌa na tuntë, adë rúnëdiꞌi rall guë́quëll, perë gaꞌi ra lliguënaꞌa na rall listë.
3 Ra lliguënaꞌa tuntë biaꞌa rall lámpara shtë rall perë adë biáꞌadiꞌi rall sëiti parë tsadzë́ lámpara.
4 Perë ra lliguënaꞌa listë biaꞌa rall bëtë́i sëiti nu gadzë́ ra lámpara.
5 Lëꞌë lliguë guc ldëꞌë parë guëdchínill; iurní mbëcaꞌldë bëdchini lu ra lliguënaꞌa. Por fin lëꞌë rall guꞌtë gaꞌsi.
6 Iurní cumë ziquë guëruldë gueꞌlë, bini rall tubi naguniꞌi fuertë: “Hia lëꞌë lliguë zeꞌdë. Gulë bëruꞌu të parë gunë të recibir lëꞌë lliguë.”
7 Grë́tëꞌ lliguënaꞌa guashtë́ rall parë bëꞌnë rall preparar lámpara shtë rall.
8 Hia zëgaꞌi ra naná tuntë repi rall lu zëgaꞌi naná listë: “Denú duꞌpë sëiti purquë lëꞌë lámpara shtënë naꞌa guëaldin”.
9 Perë lliguënaꞌa naná listë bëquebi raiꞌ: “Aquëdiꞌi, purquë iurní guëbidchi sëiti shtënë naꞌa. Parë lëꞌë të adë gáldëdiꞌin; mejurë gulë tsacaꞌa sëiti catë rduhin. Gulë tsasíꞌihin të parë iurní napë tëhin.”
10 Perë mientras gaꞌi naꞌa guasiꞌi rall sëiti, lëꞌë lliguë beꞌdë guëzë́. Ra lliguënaꞌa naná preparadë guatënú rall lliguë lu saꞌa. Iurní bëꞌau ruaꞌ puertë.
11 Despuësë bëdchini ra zëgaꞌi lliguënaꞌa; iurní guniꞌi rall: “Dadë, bëshaꞌlë puertë”.
12 Perë naná shtënë hiuꞌu bëquebi: “Guldía rniaꞌa de quë adë guënë́diaꞌa lëꞌë të”.
13 Iurní Jesús repi:
―Gulë gac preparadë. Gulë gac nasini purquë adë rac bë́ꞌadiꞌi të pë dzë, ni pë iurë guëdchini nguiu nabësheꞌldë Dios.
Comparaciuni shtë dumí
14 ’Lugar catë rnibëꞌa Dios nu tiempë gunë më juzguë ra mënë, na ziquë tubi nguiu naguziaꞌa parë stubi naciuni. Gunaꞌbë nguiu ni ra shmúzëll. Bë́ꞌnëll incarguë shtumill lu ra muzë ni.
15 ’Tubi de lëꞌë ra muzë bëdë́ꞌëll gaꞌi mili bëllë. Stúbill cuaꞌa chupë mili dumí. Stúbill cuaꞌa tubi mili bëllë, según narac cadë tubi rall. Iurní lëꞌë nguiu ni guziaꞌa viajë.
16 Hia lëꞌë muzë nabëꞌnë recibir gaꞌi mili bëllë, lueguë bë́ꞌnëll neguci con dumí. Bë́ꞌnëll gan stubi zëgaꞌi mili bëllë de guëc ra nabë́ꞌnëll recibir.
17 Mizmë manërë ni nabëꞌnë recibir chupë mili bëllë, bë́ꞌnëll gan stubi chupë mili más.
18 Perë el quë nabëꞌnë recibir tubi mili bëllë, bëcáꞌchill dumí shtë lamë. Guatánill tubi guëru catë guacáꞌchill dumí.
19 ’Hia llëruꞌbë tiempë gudëdë; bëabrí lamë shtë muzë ni. Iurní guzublú gunaꞌbë lamë shcuendë dumí.
20 Primërë bëdchini nabëꞌnë recibir gaꞌi mili bëllë. Bë́ꞌnëll intriegu lu shlámëll stubi zëgaꞌi mili. Répill: “Dadë, lëꞌë gaꞌi mili nabënéꞌel cuahia ndëꞌë; perë guná, stubi zëgaꞌi mili bëna gan subrë guëc gaꞌi mili”.
21 Lëꞌë lamë repi: “Bien nahin; lë́ꞌël nal tubi muzë zaꞌquë. Rac bë́ꞌahia gúnël lo quë narac shtuaꞌa. Hia quë lë́ꞌël bë́ꞌnël bien de lo duꞌpë, guënehia másruꞌu cusë zaꞌquë të guënibë́ꞌal. Guatë́; bëquitë ldúꞌul con na.”
22 Despuësë bëdchini stubi muzë nabëꞌnë recibir chupë mili bëllë. Répill lu lamë: “Dadë, bënéꞌel chupë mili bëllë cuahia; lëꞌë ndëꞌë. Perë chupë mili bëllë más bëna gan subrë guëc chupë mili.”
23 Lëꞌë lamë repi: “Bien nahin. Nal tubi muzë zaꞌquë. Napa confiansë lë́ꞌël. Hia quë lë́ꞌël nal muzë zaꞌquë de lo duꞌpë nabëna incarguë guiáꞌal; bë́ꞌnël gan más. Guatë́; bëquitënú ldúꞌul na.”
24 Perë iurë bëdchini muzë nabëꞌnë recibir tubi mili bëllë, répill lu shlámëll: “Dadë, nanë́a quë lë́ꞌël nal tubi nguiu naná rzac zi muzë. Rcáꞌal cusechë catë adë bëcabnídiꞌil, nu rtëal catë adë bëtë́ꞌtsëdiꞌil bëꞌdchi.
25 Por ni bëdzëba; guacaꞌcha shtumil laꞌni guiuꞌu perë iurneꞌ lëꞌë shtë́nël ndëꞌë.”
26 Lëꞌë lamë bëquebi: “Muzë mal nal, nu nabë́chil. Rníꞌil de de quë rcahia cusechë catë adë rcabnídiaꞌa, nu rtëáhia catë adë rtë́ꞌtsëdiaꞌa bëꞌdchi.
27 Por ni niagutël dumí lu bancu parë iurná nihuna recibir shini dumí lo quë narunë tucara.”
28 Iurní repi lamë lu ra narëtaꞌ ngaꞌli: “Gulë bëdchisú mili bëllë de muzë mal nu bëdëꞌëin caꞌa naná bëꞌnë recibir chiꞌi mili.
29 Si talë guëquë́ diaguë të bien, Dios guëneꞌe më más shtiꞌdzë më parë lëꞌë të perë si talë rúnëdiꞌil cuendë shtiꞌdza, guëdchisú më llni narníꞌil nápël.
30 Nu lëꞌë muzë mal, gulë bëtiaꞌa lë́ꞌëll tëchi fuërë catë nacahi, catë guꞌnë mënë nu rchushí laiꞌ rall.”
Juici shtë ra naciuni
31 ’Iurë lëꞌë nguiu nabësheꞌldë Dios guëdchíniꞌ stubi, guëdchíniꞌ con llni nu pudërë nu con ra ianglë shtë Dios. Subë më lu trunë shtënë më con llëruꞌbë pudërë.
32 Ra mënë shtë grë naciuni guëdëá rall delantë lu më. Hia lëꞌë më cuë më ra mënë cumë ziquë rbë vëquërë ra lliꞌli con ra chivë.
33 Cueꞌe zaꞌquë më ra më zaꞌquë nagulë́ Dios ziquë lliꞌli ladë ldi shtënë më, nu ra më mal, ra nagualdídiꞌi lduꞌi lëꞌë më, cue rall ladë rubësë.
34 Iurní lëꞌë rëy guëniꞌi lu naquëbezë ladë ldi: “Gulë teꞌe guëdchini të lua, lëꞌë të el quë naná gulë́ Shtada. Gulë bëꞌnë recibir lugar zaꞌquë naná preparadë parë lëꞌë të dizdë Dios bëcueꞌshtë́ guë́ꞌdchiliu.
35 Pues bëldíꞌana, nu lëꞌë të bëneꞌe të nagudáuha. Gubidcha, nu bëneꞌe të nabiaꞌ. Guca ziquë më zitu, nu lëꞌë të bëneꞌe të catë guꞌtë gaꞌsia.
36 Bëꞌnë faltë shaba perë bëneꞌe të lo quë nabëquiꞌnia. Guc llúꞌuhia; bidë guëná të na; guahia lachiguiꞌbë, nu beꞌdë guëná të na.”
37 Iurní lëꞌë ra naná justë guëniꞌi rall lu më: “Dadë, ¿guc guná naꞌa lul; bëldiáꞌnël, nu bëneꞌe naꞌa nagaul? ¿Guc guná naꞌa gubídchil, nu bëneꞌe naꞌa nabiiꞌl?
38 ¿Guc guná naꞌa lul ziquë më zitu, nu bëneꞌe naꞌa catë guquëréldël? ¿Guc guná naꞌa bëꞌnë faltë shábël, nu bëneꞌe náꞌahin?
39 ¿Guc guná naꞌa guc llúꞌul u gual lachiguiꞌbë, nu beꞌdë guëná naꞌa lë́ꞌël?”
40 Iurní rëy guëquebi: “Guldía rniaꞌa, grë́tëꞌ lo quë nabëꞌnë të por tubi ra bëcha namás mituꞌnë, ziquë bëꞌnë të tratë grë ra shmëna hashtë el quë namás lasáquëdiꞌi, pues mizmë na bëꞌnë të tratë”.
41 ’Iurní lëꞌë rëy guepi lu naná rëtaꞌ ladë rubësë: “Gulë guabsú lua, lëꞌë të hia nanudé të parë gabildi. Tsa të lu beꞌlë nanápëdiꞌi fin, preparadë parë mëdzabë nu parë ra ianglë shtë́nëll.
42 Pues bëldíꞌana perë adë bënéꞌediꞌi të nagudáuha. Gubidcha perë adë bënéꞌediꞌi të nabiaꞌ.
43 Guca ziquë më zitu perë adë bënéꞌediꞌi të catë naquërelda. Runë faltë shaba perë lëꞌë të adë bënéꞌediꞌi të niétiquë. Guc llúꞌuhia; guahia lachiguiꞌbë perë adë beꞌdë guënádiꞌi të na.” Iurní lëꞌë ra më mal guepi rall:
44 “Dadë, ¿guc guná naꞌa bëldíꞌanël u gubídchil u ziquë më zitu u bëꞌnë faltë shábël u guc llúꞌul u gual lachiguiꞌbë, nu adë chu beꞌdë guënádiꞌi lë́ꞌël?”
45 Lëꞌë rëy guëquebi iurní: “Guldía rniaꞌa, manërë mal bëꞌnë të tratë shmëna naná más humildë, zni bëꞌnë të tratë mizmë na”.
46 Lueguë iurní lëꞌë ra nguiu guziaꞌa rall lu cashtigu nanápëdiꞌi fin perë grë́tëꞌ naná tubldí shcuéndiꞌ lu Dios, guziaꞌa raiꞌ gubeꞌe catë cabezë Dios catë nídiꞌi fin.