12
Taʼlecjëʼ do bönniʼ usëda queëʼ Jesús dza láʼayi
(Mr. 2:23-28; Lc. 6:1-5)
1 Dza niʼ, le naca dza láʼayi quégaquiëʼ bönniʼ judío, gudödëʼ Jesús gapa dë yöla zxoaʼ xtila, ateʼ taʼdunëʼ bönniʼ usëda queëʼ, en gusí lógaquiëʼ taʼlecjëʼ do ga dxía zxoaʼ xtila, en tahuëʼ zxoaʼ xtila naʼ.
2 Cateʼ bilaʼléʼenëʼ bönniʼ yudoʼ fariseo lë ni, tëʼ Jesús:
—Buyútsöcaʼ, tunëʼ bönniʼ usëda quiuʼ le cabí ral-laʼ gunruʼ dza láʼayi.
3 Níʼirö Jesús gudxëʼ légaquiëʼ:
—¿Naruʼ cabí nulábaniliʼ lu guichi láʼayi bi benëʼ David cateʼ gudunëʼ, ateʼ gulaʼdún caʼ nupa gulaʼcuáʼlen lëʼ?
4 Guyuʼë lu yuʼu queëʼ Dios, en gudahuëʼ yuguʼ yöta xtila nagúʼugaquiëʼ lu bucugu láʼayi, le cabí ral-laʼ gahuëʼ lëʼ, en bitiʼ ral-laʼ ilahuëʼ bönniʼ gulaʼcuáʼlenëʼ lëʼ, pero légacsëʼ bixúz dë lataj ilahuëʼ le.
5 ¿Naruʼ cabí nulábaniliʼ le rinná bëʼ xibá queëʼ Moisés ca tunëʼ bixúz yuguʼ dza láʼayi? Tunëʼ dxin löʼa yudoʼ yuguʼ dza láʼayi, en bitiʼ taʼbáguëʼë xíguiaʼ.
6 Naʼa, nedaʼ reaʼ libíʼiliʼ, zoaʼ nedaʼ ni, en nacaʼ bönniʼ nácarëʼ lo ca yudoʼ.
7 Bitiʼ réajniʼiliʼ lë naʼ nazúaj lu guichi láʼayi, le rnna: “Rë́ʼëndaʼ huéchiʼ ládxiʼliʼ luzáʼaliʼ, en calëga gútigacaliʼ-baʼ böaʼ bë́dxidoʼ ruzéguiʼgacaliʼ-baʼ lu bucugu láʼayi quiaʼ.” Laʼtuʼ réajniʼiliʼ lë ni, bitiʼ ichúguliʼ quégaca nupa bitiʼ nabágaʼgaca xíguiaʼ.
8 Caʼ naca, tuʼ nacaʼ nedaʼ, Bönniʼ Guljëʼ Bönachi, Xani dza láʼayi.
Jesús ruúnëʼ tu bönniʼ narequiʼ nëʼë
(Mr. 3:1-6; Lc. 6:6-11)
9 Níʼirö buzë́ʼë Jesús niʼ, ateʼ guyuʼë lu yuʼu ga tuʼdubëʼ bönniʼ judío, en tuʼsëdëʼ queëʼ Dios.
10 Lu yuʼu naʼ zoëʼ tu bönniʼ narequiʼ nëʼë, ateʼ tuʼ të́ʼënnëʼ bönniʼ judío unná bëʼ ilaʼdzö́linëʼ bi uluʼzéguiʼë Jesús didzaʼ, que lë ni naʼ gulaʼnábinëʼ Lëʼ, taʼnnë́ʼ:
—¿Naruʼ dë lataj unruʼ nu reʼe cateʼ naca dza láʼayi?
11 Bubiʼë didzaʼ Jesús, rëʼ légaquiëʼ:
—Nu bönniʼ nútsëʼë ládjaliʼ, channö zóabaʼ tubaʼ böʼcuʼ zxilaʼ queëʼ, en channö ibíxibaʼ lu yeru cateʼ naca dza láʼayi, ¿naruʼ cabí tsöjxönëʼ-baʼ, en tsöjléajëʼ-baʼ?
12 Nazácaʼtërëʼ tu bönniʼ ca tubaʼ böʼcuʼ zxilaʼ. Que lë ni naʼ, dë lataj gunruʼ le naca dxiʼa quégaca bönachi cateʼ naca dza láʼayi.
13 Níʼirö Jesús gudxëʼ bönniʼ huëʼ naʼ:
—Bulí noʼo.
Cateʼ bulí nëʼë, laʼ böácatë dxiʼa ca naca iaʼtsöláʼa nëʼë.
14 Níʼirö buluʼrúajëʼ bönniʼ yudoʼ fariseo naʼ, ateʼ gulún xtídzaʼgaquiëʼ para gaca ilútiëʼ Jesús.
Le gunnë́ʼ tu bönniʼ bëʼë didzaʼ uláz queëʼ Dios ca ral-laʼ gaca queëʼ Jesús
15 Cateʼ réquibeʼenëʼ Jesús lë ni, buzë́ʼë niʼ, ateʼ söjácalen bönachi zián Lëʼ. Jesús bunëʼ yúguʼtë nupa teʼe ladaj bönachi naʼ,
16 en gunná béʼenëʼ léguequi bitiʼ usiyö́nguequi bönachi Nu náquiëʼ.
17 Caní gunnë́ʼ, para gaca lë naʼ gunnë́ʼ Isaías, bönniʼ bëʼë didzaʼ uláz queëʼ Dios, gunnë́ʼ:
18 Buliʼyútsöcaʼ, Bönniʼ ni náquiëʼ Huen Dxin quiaʼ,
naʼ gurö́ cazaʼ nedaʼ Lëʼ.
Nadxíʼidaʼ Lëʼ, en raza ládxaʼa Lëʼ.
Ichizaʼ Lëʼ Böʼ Láʼayi.
Lëʼ usiyönnëʼ yúguʼtë bönachi ca gunaʼ,
uchiʼa usörö́aʼ quéguequi.
19 Cuntu nu tíl-lalenëʼ didzaʼ, en bitiʼ ulidzëʼ zidzaj.
Cuntu nu yöni chiʼë ga naca ziʼtuʼ.
20 Tu guídoʼ zoa bö bitiʼ quitsjëʼ le,
ateʼ guíʼ chizóa ulu, bitiʼ usúluëʼ le,
cateʼ uzóarëʼ le naca tsahuiʼ queëʼ.
21 Yúguʼtë bönachi ilún löza Lëʼ.
Taʼnnë́ʼ bönniʼ judío unná bëʼ: “Dzaga Jesús tuʼ xihuiʼ”
(Mr. 3:19-30; Lc. 11:14-23; 12:10)
22 Níʼirö dujuáʼgaquiëʼ tu bönniʼ ga zoëʼ Jesús, nachul-la lahuëʼ, en bitiʼ raca guʼë didzaʼ, tuʼ yuʼu böʼ xihuiʼ lëʼ, ateʼ Jesús bunëʼ bönniʼ naʼ. Caní guca, riléʼenëʼ, en ruʼë didzaʼ bönniʼ naʼ guchul-la lahuëʼ, en bitiʼ guca guʼë didzaʼ.
23 Que lë ni naʼ buluʼbani yúguʼtë bönachi nacuáʼ niʼ, taʼnná:
—¿Naruʼ nácatsëʼ bönniʼ ni Zxíʼini Xiʼsóëʼ David, Bönniʼ naʼ ral-laʼ guídëʼ?
24 Cateʼ bilaʼyönnëʼ bönniʼ yudoʼ fariseo lë ni, taʼzáʼ ládxëʼë, taʼnnë́ʼ: Bönniʼ ni rubéajëʼ yuguʼ böʼ xihuiʼ tuʼ dzaga Beelzebú tuʼ xihuiʼ, xángaca böʼ xihuiʼ, Lëʼ.
25 Réquibeʼenëʼ Jesús lë naʼ taʼzáʼ ládxiʼgaquiëʼ, ateʼ rëʼ légaquiëʼ:
—Gátiʼtës ga taʼnná bëʼ bönachi, channö bönachi niʼ ilaʼrúaj choplö, en ilaʼdíl-lalen luzë́ʼeguequi, initi yöl-laʼ unná bëʼ quéguequi. Lëscaʼ caní, channö ilaʼrúaj choplö bönachi nacuáʼ tu yödzö o tu yuʼu, en ilaʼdil-la, bitiʼ gaca ilaʼdíaʼ bönachi nacuáʼ yödzö naʼ o yuʼu naʼ.
26 Lëscaʼ caní, channö ubéaj Satanás tuʼ xihuiʼ laʼ luzë́ʼesö, ateʼ yuguʼ böʼ xihuiʼ naʼ ilaʼdíl-lalen laʼ léguequisö, ¿naruʼ idíaʼ yöl-laʼ unná bëʼ que tuʼ xihuiʼ?
27 Rnnaliʼ quiaʼ rubéajaʼ yuguʼ böʼ xihuiʼ tuʼ dzaga Beelzebú tuʼ xihuiʼ nedaʼ. Channö runaʼ caní, ¿nuzxi dzaga nupa dáʼgaca libíʼiliʼ cateʼ tuʼbéaj yuguʼ böʼ xihuiʼ? Que lë ni naʼ le túngaca caz naca bëʼ nachíxiliʼ.
28 Naʼa, channö nedaʼ rubéajaʼ yuguʼ böʼ xihuiʼ tuʼ zóalen yöl-laʼ huáca queëʼ Dios Böʼ Láʼayi nedaʼ, le nácatë chibidxín le rinná bëʼë Dios ga zóaliʼ.
29 ’¿Naruʼ huácatsö nu bönniʼ tsuʼë lidxëʼ bönniʼ nal-la, en cuéajëʼ yöl-laʼ tsahuiʼ dzöʼö lidxëʼ channö cabí gúguëʼë bönniʼ nal-la naʼ zíʼalö? Níʼirö gaca tsuʼë, en ulatjëʼ lidxëʼ bönniʼ nal-la naʼ.
30 ’Nu bitiʼ run nedaʼ tsözxö́n, ridáʼbagaʼ nedaʼ, en nu bitiʼ rutubi tsözxö́n len nedaʼ, rusilasi nu naʼ.
31 ’Que lë ni naʼ reaʼ libíʼiliʼ, ca naca yúguʼtë dul-laʼ tun bönachi, en yuguʼ didzaʼ xihuiʼ taʼnná, uniti lahuëʼ Dios léguequi, pero nu bönniʼ innë́ ziʼë queëʼ Dios Böʼ Láʼayi, bitiʼ caʼ uniti lahuëʼ Dios lëʼ.
32 Lëscaʼ caní, nu bönniʼ innë́ʼ quiaʼ nedaʼ, Bönniʼ Guljëʼ Bönachi, Dios uniti lahuëʼ lëʼ, pero nu bönniʼ innë́ʼ queëʼ Dios Böʼ Láʼayi, bitiʼ caʼ uniti lahuëʼ Dios lëʼ. Bitiʼ uniti lahuëʼ lëʼ dza ni zóaruʼ naʼa, en bitiʼ uniti lahuëʼ lëʼ dza siʼ zaʼ.
Le runruʼ naca bëʼ le nácaruʼ
(Mt. 7:15-20; Lc. 6:43-45)
33 Gunnë́ʼ caʼ Jesús:
—Channö naca dxiʼa tu yaga, cuía le naca dxiʼa, pero channö naca cáʼasö yaga naʼ, cuía caʼ le naca cáʼasö. Caní naca, le ribía tu yaga naca bëʼ yaga naʼ.
34 Libíʼiliʼ nácaliʼ diʼa dza quégacabaʼ bëla síniaʼ. ¿Nacxi gaca güíʼiliʼ dxiʼa didzaʼ, channö cabí nácaliʼ dxiʼa? Ca naca le taʼzáʼ ládxiʼgaca bönachi, lëscaʼ caní tuíʼi didzaʼ.
35 Tu bönniʼ tsahuiʼ ruʼë didzaʼ tsahuiʼ tuʼ yuʼu le naca tsahuiʼ icja ládxiʼdaʼahuëʼ, pero tu bönniʼ huiáʼ döʼ ruʼë didzaʼ bitiʼ naca tsahuiʼ tuʼ yuʼu le cabí naca tsahuiʼ icja ládxiʼdaʼahuëʼ.
36 Que lë ni naʼ reaʼ libíʼiliʼ, cateʼ idxín dza ichúguiëʼ Dios quégaca bönachi, uchiʼa usörö́ëʼ tu tu bönniʼ ca naca yúguʼtë didzaʼ gulaʼnnazëʼ caʼ.
37 Ca naca didzaʼ ruʼu, uchiʼa usörö́ëʼ liʼ, ateʼ urujuʼ tsahuiʼ o ibáguʼu xíguiaʼ niʼa que didzaʼ naʼ bëʼu.
Taʼnábinëʼ Jesús gunëʼ le gaca bëʼ nu náquiëʼ
(Mr. 8:12; Lc. 11:29-32)
38 Níʼirö buluʼbiʼë didzaʼ yuguʼ bönniʼ yudoʼ fariseo, en yuguʼ bönniʼ yudoʼ tuʼsédinëʼ, en tëʼ Jesús:
—Bönniʼ Usedi, rë́ʼënituʼ iléʼetuʼ tu le gunuʼ le gaca bëʼ dë lu noʼo yöl-laʼ unná bëʼ.
39 Bubiʼë didzaʼ Jesús, en rëʼ légaquiëʼ:
—Yuguʼ bönniʼ tuáʼ döʼ ni, bitiʼ zoa idú ládxiʼdoʼgaquiëʼ, taʼnábinëʼ nedaʼ gunaʼ tu le gaca bëʼ nu nacaʼ. Bitiʼ bi le gaca bëʼ ilaʼléʼenëʼ, pero le naca bëʼsö naʼ ca guca queëʼ Jonás, bönniʼ bëʼë didzaʼ uláz queëʼ Dios.
40 Ca naʼ guca queëʼ Jonás naʼ, bugáʼanëʼ lë́ʼëbaʼ tu böla zxön idú tsonna dza tsonna yëla, lëscaʼ caní gaca quiaʼ nedaʼ, Bönniʼ Guljëʼ Bönachi, tsonna dza tsonna yëla ugáʼanaʼ zxan yu.
41 Ilaʼyasëʼ bönniʼ gulaʼcuʼë yödzö Nínive dza ichúguiëʼ Dios quégaca bönachi cateʼ uchiʼa usörö́ëʼ bönachi nacuáʼ dza ni zóaruʼ naʼa, ateʼ le gulunëʼ usubagaʼ bönachi ni xíguiaʼ tuʼ buluʼbíʼi ládxiʼgaquiëʼ bönniʼ Nínive naʼ cateʼ niʼ busiyönnëʼ Jonás légaquiëʼ xtídzëʼë Dios, ateʼ naʼa zoaʼ ni nedaʼ, en nácatëraʼ lo ca Jonás naʼ.
42 Lëscaʼ caní, nigula niʼ gunná béʼenu yödzö dë sacaʼ ga ridödi gubidza beoʼ ziaga chásanu dza ichúguiëʼ Dios quégaca bönachi cateʼ uchiʼa usörö́ëʼ bönachi nacuáʼ dza ni zóaruʼ naʼa, ateʼ le bennu usubagaʼ légaquiëʼ xíguiaʼ, tuʼ birúajnu nigula naʼ ga nácatërö ziʼtuʼ para yö́ninu didzaʼ réajniʼi bëʼë Salomón, ateʼ naʼa zoaʼ ni nedaʼ, en nácatëraʼ lo ca Salomón naʼ.
Cateʼ rudxín tu böʼ xihuiʼ xilataj
(Lc. 11:24-26)
43 Gunnë́ʼ caʼ Jesús:
—Cateʼ rirúaj tu böʼ xihuiʼ yuʼu bönniʼ, ridá gapa nabidxi, riguilaj ga uzíʼ ladxiʼ. Channö cabí idzöli ga naʼ uzíʼ ladxiʼ,
44 níʼirö inná: “Huöjaʼ xilatjaʼ ga niʼ birúajaʼ.” Cateʼ udxín ga niʼ birúaj, tsöjxacaʼ bönniʼ naʼ, náquiëʼ ca tu yuʼu nadachiʼ, en nalúaj, en chinabáʼa para nu tsöjsóa niʼ.
45 Níʼirö tseaj, tsöjzxíʼ iaʼgadxi böʼ xihuiʼ nácagacatërö xihuiʼ ca le, ateʼ ilaʼyaza yúguʼtë, en ilaʼcuáʼ icja ládxidaʼahuëʼ bönniʼ naʼ, ateʼ ga údxi huayáliʼtërö ca gaca queëʼ bönniʼ naʼ ca guca queëʼ zíʼalö. Lëscaʼ caní gaca quégaca bönachi tuáʼ döʼ ni.
Xinë́ʼë Jesús, en yuguʼ bönniʼ bö́chëʼë
(Mr. 3:31-35; Lc. 8:19-21)
46 Cateʼ niʼ ruíʼilenëʼ Jesús bönachi didzaʼ ni, xinë́ʼë, en yuguʼ bönniʼ bö́chëʼë bilaʼdxinëʼ niʼ. Gulaʼcuʼë lö́ʼalö, en gulë́ʼëniguequinëʼ iluíʼilenëʼ Jesús didzaʼ.
47 Níʼirö tu bönniʼ busiyönnëʼ Jesús, en rëʼ Lëʼ:
—Buyútsöcaʼ, nacuʼë xinóʼo, en yuguʼ bönniʼ bö́chuʼu lö́ʼalö, en të́ʼënnëʼ iluíʼilenëʼ Liʼ didzaʼ.
48 Bubiʼë didzaʼ Jesús, en rëʼ bönniʼ naʼ busiyönnëʼ Lëʼ caní, rnnëʼ:
—¿Nö́ziliʼ nuzxi caz xináʼa, en nupxi caz bönniʼ bö́chaʼa?
49 Níʼirö bulí nëʼë, en buluʼe yuguʼ bönniʼ usëda queëʼ, en rnnëʼ:
—Buliʼyútsöcaʼ, bönniʼ ni nácagaquiëʼ ca xináʼ cazaʼ, en yuguʼ böchiʼ cazaʼ.
50 Nútiʼtës nu run ca rë́ʼëni quézinëʼ Xuzaʼ zoëʼ yehuaʼ yubá, nu ni naca biʼi böchiʼ cazaʼ, en biʼi zan cazaʼ, en xináʼ cazaʼ.