12
Yesu asiagizia awalonzi ku okuisemerezia
(Math 10:26–27)
Mu enyinga ezio, na awantu awangi owuluku waamala okuikumia alala, Yesu yasooka agamba-gamba na awalonzi waae na awalaga otino, “Muirinde ku omumera ogwa *Awafarisaayo, okuri okuisemerezia kwawu. Math 16:6; Mari 8:15 Kiwulao ekintu ekisanikiirwe ekitaaza okusanukulwa, namba ekiwisrwe ekitaaza okufuma enze kiamanywa. Mari 4:22; Luuk 8:17 Kutio, ekia owoorre mu ekierema kiiza okuwurrwa omuwasu ku owueru, ne ekia omonyereezie omuntu mu enyumba eya munsi kiiza okulanziwua ku olusala kungulu.* Ku olusala kungulu Olusala lwawanga asi aa awantu waawuzranga, kandi no omuntu yagalanga okulanzia amangʼana kugere awantu awangi wamuwurre, yagalanzianga ku olusala.
Mute okuganya kwinyu ku Katonda
(Math 10:28–31)
“Awiiko wange, mbalaga mbwe mutaaza mwatia awantu awaita mala omuwiri gwengʼene, ni nikuemao ngawaesa okukola ekintu kindi okuwita ao. Ni nyagala okuwalaga omuntu owa musugaane mutie: Mutie mala Katonda owa na amiire okuita omuwiri, ari na amaani aga okugurigiza mu omurro ogutazima. Kuwuene mbalaga mbwe mumutie! Awaib 10:31 Kane ewiyundigiri witaanu, ngawigulwa ne eela iwiri ziengʼene? Ni Katonda ngalawira namba endala yawio. Katonda amanyire namba embala eya emvwiri ezia muri nazio ku omutwe. Kutio mutatia, aeniki Katonda awatoorre owuzito okukira ewiyundigiri. Luuk 21:18
Okusuuka ni Yesu kulowerwe
(Math 10:32–33; 12:32; 10:19–20)
“Mbalaga mbwe omuntu-umuntu olagana emberi wa awantu mbwe ari owange, *Omuzia owa Omuntu oona arimulagana emberi wa *enyankoi awa Katonda. No omuntu-umuntu ondowa emberi wa awantu, yoona arilowua emberi wa enyankoi awa Katonda. Luuk 9:26 10 Omuntu ogamba-gamba owuwiiwi ku Omuzia owa Omuntu arirekerwa amawi gaae. No omuntu onyega *Omwoyo Omweru, iye ngarirekerwa amawi gaae. Math 12:31–32; Mari 3:28–29; 1Yow 5:16
11 “Ni wawairre mu ewiina emberi wa awaami na *awagaaka awa amasinagoogi, na awari no owukire, mutainyaasia okuingirizia ekia mugia okuirania ni kiomo mugia okuirania, nakuwa ekia mugia okuwoola 12 aeniki Omwoyo Omweru aaza okukugerera ekia osugaane owoole enyinga ezio.” Math 10:19–20; Mari 13:11; Luuk 21:14–15; Awat 4:8
Olugero olwa omunyazi omumaya
13 Omuntu wundi mu omurima ogwa awantu yamulaga otino, “Omugerezi, laga wamwifu angawre omugawo gwange ku ewintu ewia soifu yaturekiire.” 14 Yesu yamuirania otino, “Iwue, naanu onteere omukengi owa ekiina nakuwa omugayi agati iinyu?” 15 Nikuemao yawalaga otino, “Muwe amankaga kandi muirinde mutawa ne endandiire mu engira-ungira, aeniki owulamu owua omuntu ngawuema ku owunyazi owua ari nawuo.” Luuk 18:22–25; 1Timo 6:9–10 16 Kandi yawalaga olugero luno, “Omusiri ogwa omunyazi wundi gwalawia emere endootu. 17 Nikuemao, yaingirizia omwene otino, ‘Katio nkoleki? Mbula ne ewiagi ewisugre ewia nkawiikamo emere yange.’
18 “Nikuemao yawoola otino, ‘Nintino nyiza okukola. Nyiza okutagula ewiagi wiange kandi nduke ewindi ewinene. Ni miire, nyiza okuwiika omwo emere alala ne ewintu wiange. 19 Kandi ndiriwoola mu omwoyo gwange mbwe, “Ori ne ewintu ewilootu ewingi ewiiza okutoola emiaka emingi. Toola owulamu wuwuuwu, no oria, no onywa, kandi no owa ne ekisangaalo!” ’
20 “Ni Katonda yamulaga otino, ‘Omusiru ono! Reero-ureero luno, ooza okunyagwa owulamu wuao. Katio naanu ooza okutoola ewintu ewia omiire okuiwiikra ewio?’ Zabu 49:10–20
21 “Nintio kuuza okuwa no omuntu oiwiikra ewintu ewingi, ni ngari omunyazi ku Katonda.” Luuk 12:33
Otareka okuwa no okuganya
(Math 6:25–34, 19–21)
22 Nikuemao Yesu yalaga awalonzi waae otino, “Kutio mbalaga mbwe emioyo giinyu gitainyaasizia owulamu wuinyu, ku ekia muuza okuria, namba ku emiwiri giinyu, ku ekia muuza okuiwoya. 23 Aeniki owulamu wukirre okuria-ukuria kandi omuwiri gukirre enguwo-unguwo. 24 Ingiriziako ku enyonyi: Ngazikomera lwona ngazigesa, kandi ziwula na amayumba aga owuwiikro namba ewiagi; ni kukawa kutio Katonda aziriisia. Ni inywe ngamukirre enyonyi ezio ale! Zabu 147:9 25 Arioko ku inywe, omuntu oesa okusonga namba enyinga endala engʼene mu owulamu wuae, ku okuinyaasia mu omwoyo? 26 Ni kuri mbwe ngoesa waakola ekintu ekitono kitio, katio ekikagera no oinyaasia mu omwoyo ku ewintu ewingi niki?
27 “Ingiriziako kiomo isuwi rikoma. Ngarikola emirimo lwona ngarinawa enguwo; ni kukawa kutio, mbalaga mbwe namba Omwami Sulumaani mu owunyazi wuae wuona ngakaingiziako geeza kiomo isuwi rino. 1Awaam 10:1–29 28 Ni kuri mbwe nintio Katonda aingizia isuwi erikoma eriene mu isaka, eriwaao reero, ne enkio ritoolwa riarigizwa mu omurro, ngaaza okuwaingizia geeza owukirre? Oo inywe awantu awawula no okuganya wano! Math 14:31 29 Mutaingirizia mala ku ewia mukaria ne ewia mukanywa. Lwona, amangʼana ago gatawanyaasia mu emioyo, yaaya. 30 Aeniki awantu awatamanyire Katonda woona warumukra ewintu wino, ni Soinyu Katonda amanyire mbwe muwiagala. 31 Aa okukola otio, inywe musooke muagale *Owuami owua Katonda, ni muuza okusongwa ewintu wino wiona.
32 “Mutatia, kukawa mbwe muri awantu awatono otio, aeniki Soinyu amiire okukenga mu omwoyo mbwe awaingizia mu owuami wuae. Math 14:27; 25:34; Luuk 22:29 33 Muguzie ewintu wiinyu kandi muesanie empiria ku awataka. Muwe ne ensawo ezia owuwiikro ezitaaza okukiriiya, muwe no owuwiikro owua ku igulu owutariwua. Ao omwiwi ngatuukao kandi emungu ngaziiza okuwiona. Math 6:20; Luuk 11:41; 18:22; Awat 2:45; 4:32–37; Yako 5:2 34 Ni kutio aeniki, aa owuwiiko wuao wuri, nio aa omwoyo gwao guuza okuweera.”
Muwe amankaga enyinga ziona
(Math 24:45–51)
35 Yesu kandi yalaga awalonzi waae otino, “Muwe amankaga ni muiwooye enguwo ezia emirimo kandi ewimuri wiinyu wieme, 36 kiomo awakozi awarindirra omwami waawu okuema mu omugomo ogwa enserezi, kugere na aazre akongʼoote ekiriango, wamuigurreo kalala. Math 25:1–4 Owus 3:20 37 Kuriweera owulootu awakozi awa emirimo awa omukangasi waawu arituukra ni wari amiiso enyinga ezia ariizrako. Mbalaga mbwe omukangasi oyo ari-iwoya enguwo ezia emirimo atanike okuwakorra. Ariwiikazia ku emeesa kandi awiiwurre okuria warie. 38 Kuriwaweera owulootu awakozi awa omukangasi waawu aaza okutuukra ni wamurindirra, kukawa mbwe aazre owuire agati nakuwa kungoko eya kuluweri. 39 Ni musugaane mumanye mbwe kuweeko mbwe omwene enyumba amanyire mbwe ne enyingaaki ezia owuire ezia omwiwi aaza okuuzrako, ngakarekere omwiwi avune aingire mu enyumba yaae. 40 Inywe mwona musugaane muwe amiiso, aeniki Omuzia owa Omuntu aaza okuirana enyinga ezia mutamanyire.” Math 24:42–44; 25:13
41 Ni Petro yamuwuuzia otino, “Omwami olugero luno, otulaga ifwe nakuwa olaga awantu awari ano woona?” 42 Omwami yamuirania otino, “Owemirimo omuganga kandi oirindre naanu katio? Owemirimo owa omukangasi waae ateere awemirimo woona awa ku omugizi gwae mu amakono gaae, kugere awa-ee okuria mu enyinga ezisugre. 43 Kulootu omukangasi owa owemirimo oyo na airaane amutuukre na akola otio. 44 Mbalaga kuwuene mbwe aaza okumuteera ewintu wiae wiona mu amakono, arinde. Luuk 19:17–19; 16:10 45 Ni kuweeko mbwe owemirimo oyo awoorre mu omwoyo gwae mbwe, ‘Mfwaki? Omukangasi akiaza okuwa enze ku amiire amangi,’ nikuemao atanike okukuba awemirimo awekisaaza na awekikazi, kandi aingire mu okuria no okunywa kandi no okudungʼa. 46 Omukangasi owa owemirimo oyo aaza okuuza owuire owua ataingirizia, kandi enyinga ezia atamanyire. Nikuemao arimukenga-kenga kandi amute asi awiiwi alala na awantu awatarindre endagano. Owus 21:8 47 Owemirimo omanyire geeza okuagala okwa omukangasi waae ni ngaitegre okukola emirimo egio lwona ngakola okuagala okwa omukangasi oyo, aaza okukubwa ewifunzi ewingi. Yako 4:17 48 No owemirimo wundi okola ewintu ewisugaane no okuswawukwa na atamanyire, iye aaza okukubwa ewifunzi ewitono. Ku awamiire okueewua emirimo emingi, waaza okuagalwako amangi; kandi omuntu oeerwe emirimo egia okuimerra ewintu ewingi, aaza okuagalwako ewingi.
Okutawurizania ne engawuzi
(Math 10:34–36)
49 “Nyizre okureeta omurro ku ekialo, kandi nkagonziizie mbwe guwe ni gumiire okuambiwua. 50 Ni ndi no *owubatiiso owua eminyako-nyaako emilulu owua paka wunyiikorre, kandi ndi no omwoyo oguinyaasia nawuno wutuuke wuwite. Mari 10:38
51 “Kusi muingirizia mbwe okuuza kwange kwazanga okureeta owuolu ku ekialo? Yawa, mbalaga mbwe kwareetre engawuzi. 52 Okuemerra enyinga zino, awantu wataanu awa mu enyumba endala, waaza okugawukana, wasatu ku wawiri kandi wawiri ku wasatu. 53 Engawuzi ziiza okuwaao agati ya swawu omuntu no omuzia waae, kandi omuzia ni swae; ngʼina no omwala waae kandi omwala ni ngʼinwae; ngʼinaziala no omukamwana waae, kandi omukamwana ni ngʼinaziala waae.” Luuk 14:26; 21:16 Miik 7:6
Awakangasi awa Awayaudi wagala wakorrwe amankono
(Math 16:2–3; Mari 8:11–13)
54 Yalaga omurima ogwa awantu otino, “Ni muwuine ire ni rirumuka okuema ewugwanyanga muwoola kalala mbwe, ‘Emvula egia okukuba,’ kandi kwaikola kutio. 55 Ni, no omuyaga oguema ewufumanyanga guwuuta, muwoola mbwe, ‘Iwasu ilulu riiza okuwaako,’ kandi kwaikola kutio. 56 Inywe awaisemerezia wano! Mumanyire kiomo owuire wuuza okufwanana mala ku okusoma embonekano eya ekialo ni igulu kwengʼene. Ne ekigera ni mutamanyire okusoma ewiikola enyinga zino niki?
Muirane mu empurizanio ni Katonda
(Math 5:25–26)
57 “Ni katio, ekiwalowera inywe aweene okumanyirizia ekilootu ekisugaane niki? 58 No ogia no omuntu okuingiriire emberi wa omukengi owa ekiina, kola wukalu owurizanie nae ni mukiari ku engira, aeniki wusa-wusa, aaza okuira ku omukengi owa ekiina. No omukengi owa ekiina iye aaza okukuta mu amakono aga omulangra, kandi omulangra oyo aaza okukuingizia mu owusiwe. Math 18:34 59 Nkulaga mbwe ngorifuma omwo nawuno o-oloole omusango ogwo gwona, aa namba eela neeza okusigala.”

12:1 Math 16:6; Mari 8:15

12:2 Mari 4:22; Luuk 8:17

*12:3 Ku olusala kungulu Olusala lwawanga asi aa awantu waawuzranga, kandi no omuntu yagalanga okulanzia amangʼana kugere awantu awangi wamuwurre, yagalanzianga ku olusala.

12:5 Awaib 10:31

12:7 Luuk 21:18

12:9 Luuk 9:26

12:10 Math 12:31–32; Mari 3:28–29; 1Yow 5:16

12:12 Math 10:19–20; Mari 13:11; Luuk 21:14–15; Awat 4:8

12:15 Luuk 18:22–25; 1Timo 6:9–10

12:20 Zabu 49:10–20

12:21 Luuk 12:33

12:24 Zabu 147:9

12:27 1Awaam 10:1–29

12:28 Math 14:31

12:32 Math 14:27; 25:34; Luuk 22:29

12:33 Math 6:20; Luuk 11:41; 18:22; Awat 2:45; 4:32–37; Yako 5:2

12:36 Math 25:1–4

12:36 Owus 3:20

12:40 Math 24:42–44; 25:13

12:44 Luuk 19:17–19; 16:10

12:46 Owus 21:8

12:47 Yako 4:17

12:50 Mari 10:38

12:53 Luuk 14:26; 21:16

12:53 Miik 7:6

12:58 Math 18:34