Mɑriki wɑ̃̀rimɛ̀ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì
Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì
Yesu tɑncɔ́ùmbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛdɛ́bɛ̀ kóò mɔù bɛ̀ tu wè Mɑriki weè wɑ̃̀ri di mpɑ́tíri. Ò do tú Sedisɑdɛmmu ɛì kou nwe, kòo yɔ̃ yètìrì tu Mɑɑri (Yesu Tɔ̃rɛ̀ 12:12). Bɛ̀ í nɑ̀kɛ́ o cicɛ yie kpɛti. Mɑriki kó dipɑ́tíri diì tu dipɑ́tíri dìì kɛ̃ńnì tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kó yɛpɑ́tɛ miɛkɛ.
Mɑriki kó dipɑ́tíri ò dì wɑ̃̀ri Odommu kɔbɛ kpɛ́í nkɛ, kɛ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nKirisi tumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkóo tɔ̃ntì kù tɔ̃nní wè kòò bo pĩ́ nKuyie nkó mutɔ̃mmú, dɛ kó dipɑ́tíri wɑ̃̀ri kɛ nɑ́ɑ́ nYesu pĩ mmùù tɔ̃mmú mmu, Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ nɑ̀kɛ́ mùù kpɛ́í (Esɑii 42:1-21, 49:1-7). Mɑriki nɛ́ dɔkɛ ĩkú tìì ĩ́nkɛ̀ ò wɑ̃̀ũ dìì mɔ̀nnì o pɑ́tíri tiì tu: Tidiɛtì Yesu dɔ̀ɔ̀ tì, tiì bɛnkú ò tumɛ̀ Kuyie mBirɛ.
Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀
1. Isɑ̃ɑ̃-Bɑtiisi nɑ̀ɑ́mmɛ̀ Kuyie nnɑ́ɑǹtì nɛ̀ ò ɑ̃nnɛ́mɛ̀ Yesu bɑ̀tɛ́mmù (1:1-13)
2. Yesu otɔ̃ntì pĩ mmùù tɔ̃mmú (1:14-13:37)
3. Yesu otɔ̃ntì yiemmɛ̀ Kuyie nkpɛti kɛ yɑ̀ɑ kúnɛ̀ (14-15)
4. Yesu otɔ̃ntì yɑ̃̀ńtɛ́mɛ̀ kɛ nɑ mukṹṹ (16)
1
Isɑ̃ɑ̃-Bɑtiisi nɑ̀ɑ́mmɛ̀ Kuyie nnɑ́ɑǹtì
(Wéntɛ́ Mɑtie 3:1-12 nɛ̀ Duku 3:1-18 nɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ 1:19-28)
Kuyie mBirɛ Yesu Kirisi kó Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì ketɛ́nɛ̀, Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ tìnti ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Esɑii kɛ dɔ̀:
N yóó duɔ́nkomu n kóo tɔ̃ntì
wèè yóó niitɛ́ kɛ́tũntɛ ɑ cɛ.
Weè pĩɛ̃kù dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ tú:
Tũntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nkó kucɛ,
sɛ́innɛ̀ o cɛ.
Tiì dɔ̀ɔ̀ Isɑ̃ɑ̃-Bɑtiisi bo dìì mɔ̀nnì dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Duɔ́nnɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ di dɔ̀ɔ̀ bɑ̀tɛ́mmù dɛ̀ɛ̀ bɛnkú kɛ tú di dèmmu di yɛi, nkɛ́ceetɛ, kɛ̀ Kuyie nhũtɛ́ di yɛi ndi dɔ̀ɔ̀ mɛ̀.
Kɛ̀ Sudee kó kutempɛ̃ nkɔbɛ bɛmɔu nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ nkɔròo o borɛ̀ kɛ dɑ́ɑnko bɛ yɛi nkɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ bɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ bɑ̀tɛ́mmù kukó Suditɛ̃ɛ̃ mmiɛkɛ.
Kɛ̀ weè Isɑ̃ɑ̃ ndɑ́ɑ́tí diyɑɑ̀bòrì dìì dùɔ̀kɛ́nɛ̀ yòyó kó ticìtì kɛ boú fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ o kɑ, kòo kó mudiì ntú ico nɛ̀ ticiètì. Kòo nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: Wèè n tũnní ò dɛumu kɛ m pɛ̃ɛ̃tɛ́ n yí tùɔ̀kɛ m bo sĩ́nnɛ́mɛ̀ kɛ́ṹtɛ́ o nɛùtì. Mí n di ɑ̃ɑ̃̀ bɑ̀tɛ́mmù nɛ̀ mɛniɛ mmɛ, kɛ̀ wenwe bo ndi ɑ̃ɑ̃̀ bɑ̀tɛ́mmù nɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù.
Bɛ̀ ɑ̃nnɛ́mɛ̀ Yesu bɑ̀tɛ́mmù nɛ̀ dibɔɔ̀ ò bennɛ́mɛ̀
(Wéntɛ́ Mɑtie 3:13-4:11, nɛ̀ Duku 3:21-22, 4:1-13 nɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ 1:31-34)
Dɛ kó dimɔ̀nnì kɛ̀ Yesu yɛ̀nní Nɑnsɑrɛti, Kɑdidee kó kutempɛ̃, nkɛ Isɑ̃ɑ̃-Bɑtiisii ò ɑ̃nnɛ́ bɑ̀tɛ́mmù kukó Suditɛ̃ɛ̃ miɛkɛ. 10 Ò yɛ̀tìní dìì mɔ̀nnì mɛniɛ mmiɛkɛ kɛ̀ tiwɛtìi kpetɛ́ kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mùu cùtɛ́ní o ĩ́nkɛ̀ kɛ dònnɛ̀ dikpɛtìnɔ́nkperi. 11 Kɛ̀ bɛ̀ɛ keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ yɛ̀nnímɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ tú: A tú m birɛ ndɛ kɛ̀ n dɑ dɔ́ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ dɑ tɑ̃́ mɛdiɛ̀.
12 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ nkɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mùu tɑnnɛ́ Yesu dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. 13 Kòo kɛ̀ dɔ̀ yɛwe sipísìnɑ̀ɑ̀ kɛ̀ dibɔɔ̀ ò beú, kòo bo tikpɑsĩ̀ntì miɛkɛ kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ pĩ nho tɔ̃mmú.
Yesu yumɛ̀ o tɑncɔ́ùmbɛ̀ kètibɛ̀
(Wéntɛ́ Mɑtie 4:12-22 nɛ̀ Duku 4:14-15, 5:1-11)
14 Bɛ̀ kpetínnɛ́ dìì mɔ̀nnì Isɑ̃ɑ̃ kɛ̀ Yesu kɔtɛ Kɑdidee kɛ́nnɑ́ɑ́ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì Kuyie nkpɛti kɛ tú: 15 Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ dìì mɔ̀nnì kpɛ́í, diì tùɔ̀kɛ, kɛ̀ kù tɔ̀ɔ́tɛ́ kɛ bo kɑnnɛ ku kpɑ̀ɑ̀tìyuu, ceetɛnɛ̀ di borimɛ kɛ́yie nTinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì.
16 Diyiè mɑrì kɛ̀ Yesu mpɛkɛ́ Kɑdidee kó mɛniɛ nnùù kɛ́yɑ̀ Simɔɔ nɛ̀ o nɑntɛ̀ Ãntidee kɛ̀ bɛ̀ buɔ̀ mmuyĩndìtìmù mɛniɛ, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ do túmɛ̀ bɛyĩnwɑmbɛ̀ mbɛ. 17 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: N tũnnɛnɛ̀ kɛ̀ n di dɔɔ̀ bɛnitiwɑmbɛ̀.
18 Kɛ̀ bɛ̀ pɑ̃̀nkɛɛ yóu bɛ yĩndìtìrɛ̀ kóò tũ̀nnɛ.
19 Kɛ̀ Yesu yíɛ́ dɛ́tóo kɛ́yɑ̀ Sebedee kó ibí Isɑku nɛ̀ o nɑntɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ kɛ̀ bɛ̀ múnkɛ bo bɛ dɑbɛkù miɛkɛ kɛ dɔɔri bɛ yĩndìtìrɛ̀. 20 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ yu kɛ̀ bɛ̀ pɑ̃̀nkɛɛ yóu bɛ cicɛ Sebedee nɛ̀ bɛtɔ̃mbɛ̀ kudɑbɛkù miɛkɛ kóò tũ̀nnɛ.
Yesu bɛ̀timɛ̀ dibɔɔ̀ onìtì miɛkɛ
(Wéntɛ́ Duku 4:31-37)
21 Tɛom̀pùtɛ̀ yiè Yesu nɛ̀ o tɑncɔ́ùmbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ Kɑpɛnnɑummu, kɛ̀ Yesu tɑ kutííntouku kɛ́nnɑ́ɑ́ mbɛnìtìbɛ̀ Kuyie nnɑ́ɑǹtì. 22 Kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di mɛdiɛ̀ nnɛ̀ ò bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mmɛ̀ɛ̀ botí, kɛ yɛ̃́ ò do í bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ ikuɔ́ wɑ̃ɑ̃̀bɛ̀ kɔ̃mɛ, ò do bɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ muwɛ̃rímú mmu.
23 Kɛ sɔ̃́ nhonìtì mɔù bo dɛ miɛkɛ kɛ̀ dibɔɔ̀ mɑrì ò tɑ, kòo kuɔ́nko kɛ dɔ̀: 24 Ti kpɛti dòmmɛ Yesu Nɑnsɑrɛti kou, ɑ kɔ̀tɛní kɛ bo ti kuɔ̀mɑɑ̀? Ti yɛ̃́mu kɛ dò nhɑ tú Kuyie ntɔ̃nní wè, wèè kpɑ mɛyɛi.
25 Kɛ̀ Yesu di pɛ́i nkɛ dɔ̀: Cĩ́ɛ̃́kɛ́ kɛ́yɛ̀ onìtì yiè mmiɛkɛ!
26 Kɛ̀ dibɔɔ̀ kpekii dɛ kóo nìtì kɛ́kuɔ́nko mɛdiɛ̀ nkɛ́yɛ̀. 27 Kɛ̀ dɛ̀ɛ di bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, kɛ̀ bɛ̀ mbékú bɛtɔbɛ̀ kɛ tú: Bɑ nni mmu diɛ? Tinɑ́ɑm̀pɑ̀ntì mɑtì bénɛ̀! Ò mɔ̀kɛ muwɛ̃rímú kɛ pɛ́inko yɛbɔkɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri ò yɛ̃ mmù.
28 Mɛm̀mɛ kòo yètìrìi pɑ̃̀nkɛɛ feitɛ́ Kɑdidee kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ.
Yesu do miɛkùnnɛmɛ̀ bɛmuɔmbɛ pɛ́u
(Wéntɛ́ Mɑtie 8:14-17 nɛ̀ Duku 4:38-41)
29 Bɛ̀ yɛ̀nní dìì mɔ̀nnì kutííntouku kɛ̀ Yesu ńkɔri Simɔɔ nɛ̀ Ãntidee bɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ Isɑku nɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ kɛ̀ bɛ̀ɛ ò nɛinɛ̀, 30 kɛ́nsɔ̃́ Simɔɔ pokù yɔ̃ mɔ nkòo kɔ̃̀ntì tònnì mɛdiɛ̀ kòò duɔ́ kɛ̀ Yesu tuɔ̀koo kɛ̀ bɛ̀ pɑ̃̀nkɛɛ ò nɑ̀kɛ́ o kpɛ́í. 31 Kɛ̀ Yesu kɔtoo ò duɔ́ dɛ̀, kɛ pĩ́ nho nɔ̀ùtɛ̀, kóò íinní, kòo miɛtɛ́ kòo kɔ̃̀ntìi bonkɛ, kòo wɑɑ́ mmudiì kɛ́ bɛ̀ duɔ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ di.
32 Diyiè tɑ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ ńtɔuo bɛmuɔmbɛ bɛmɔu nɛ̀ yɛbɔkɛ̀ tɑ bɛ̀. 33 Dihɛì kɔbɛ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ ntikoo ò bo tɛ̀ɛ̀ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ dibòrì nùù. 34 Kɛ̀ Yesu miɛkùnnɛ bɛmuɔmbɛ pɛ́u bɛ̀ɛ̀ do mɔ mmumɔmmú mubotí mubotí kɛ́bɛti yɛbɔkɛ̀ pɛ́u yɛ̀ɛ̀ do tɑ bɛnìtìbɛ̀, ò í nyie nkɛ̀ yɛ̀ bo nnɑ́ɑ́ kɛ yɛ̃́ yɛ̀ ò yɛ̃́mɛ̀mu.
Yesu do nɑ́ɑntɛmɛ̀ Kuyie nɑ́ɑǹtì Kɑdidee kó mutentɑ̃́ɑ̃́
35 Kukṹnwentóo kɛ̀ dɛ̀ kpɑɑ́ bi mɛdiɛ̀, kɛ̀ Yesu ítɛ́ kɛ́kɛntɛ́nɛ̀ sicɛ̃́ĩ kɛ́mbɑ́ɑ́ nKuyie. 36 Simɔɔ nɛ̀ o nɛ́pobɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ o wɑmmù. 37 Bɛ̀ ò yɑ̀ dìì mɔ̀nnì kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu dɑ wɑɑ̀mmu.
38 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti kɔtɛnɛ̀ tipíìtì tɛtì sihɛkɛsí miɛkɛ kɛ̀ m bɛ̀ nɑ̀kɛ́ Kuyie nnɑ́ɑǹtì, kɛ yɛ̃́ dɛɛ̀ kpɛ́í ntemɛ̀ kɛ̀ n kɔ̀tɛní.
39 Mɛm̀mɛ kòo ńcentì Kɑdidee kó kɛtenkɛ̀ kɛmɔu kɛ nɑ́ɑntɛ Kuyie nnɑ́ɑǹtì titííntouti miɛkɛ, kɛ bɛtì yɛbɔkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ tɑ bɛnìtìbɛ̀.
Yesu miɛkùnnɛmɛ̀ dikɔ̀nnì
(Wéntɛ́ Mɑtie 8:1-4 nɛ̀ Duku 5:12-16)
40 Diyiè mɑrì kɛ̀ dikɔ̀nnì mɑrìi kɔtɛní Yesu borɛ̀ kɛ́nínkóo o ììkɛ̀ kóò bɑ́ntɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɑ̀ɑ dɔ́ ɑ bo nɑ kɛ́ m miɛkùnnɛ kɛ̀ n wenkɛ.
41 Kɛ̀ mɛsémmɛ̀ɛ pĩ́ nYesu kòo youtɛ o nɔ̀ùtɛ̀ kóò kɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: N dɔ́mu, miɛtɛ́ kɛ́wenkɛ.
42 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ kɛ̀ tikɔ̀ntìi deè kòo wenkɛ. 43 Kɛ̀ Yesu pɑ̃̀nkɛɛ ò cɑu nweti weti kɛ dɔ̀: 44 A bɑ́ɑ́ yie nkɛ́nɑ́kɛ́ òmɔù dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀, kɔtɛ kɛ́bɛnkɛ ɑ mɑ́ɑ̀ ikuɔ́ nìùtì, kɛ́dɔɔ̀ Mɔyiisi dɔú nyìì kuɔ́, kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛnkɛ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ɑ miɛtɛ́mɛ̀.
45 Dɛ kóo nìtì ìtóo dìì mɔ̀nnì kɛ́nnɑ́ɑntoo dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ́ tì pitɛ́ tipíìtì timɔu, nɛ̀ dɛ kpɛ́í mbɑ́ Yesu tɛ̃́nkɛ í nnɑ kɛ tɑ dihɛì mɑrì, kɛ́mbo mɛkɛntímɛ̀ kɛ̀ tipíìtì timɔu kɔbɛ kɔròo o borɛ̀.