6
Zwaŋa mndu mgham ta ghəŋa sabat
Mat 12:1-8, Mak 2:23-28
Baɗu sana fitika sabat, ta lap Yesu ta tvi ma takataka vwaha alkama kawadaga nda duhwalhani, ka ɓalaʼatá duhwalhani ta ghəŋani. Ka vərɗə həŋ ma dzvu ka dghaɗay. Mamu sanlaha ma la Farisa ta nghaŋtá həŋ. Kaʼa nda həŋ nda həŋ mantsa: «Kabgawu ta kəl kuni ka maga skwi ya pyaf lu ta magay baɗu sabat na?» ka həŋ. Ka Yesu nda həŋ mantsa: «Ta dzaŋaf a kuni ta skwi maga Dawuda* Ngha ta 1 Samuyel 21:2-7. ma sana fitik kuzlanafər maya kawadaga nda gwal ta dzaʼa mistani tani ra? Ka sliʼaftá tsi ka lami da həga Lazglafta, ka klaftá tsi ta buradi fana lu ta Lazglafta ka zuta, daganafha ta tsa gwal mistani ya guli, aŋ mndani za a hamata mndu ta tsa skwi ta fanata lu ta Lazglafta ya wa, ba gwal ta dra skwi ŋa Lazglafta yeya ta zay. Ngha ta 1 Samuyel 26:6.» «Zwaŋa mndu ná, tsatsi mgham ta ghəŋa sabat,» kaʼa nda həŋ.
Mbanafta Yesu ta sana mndu nda mta dzvani
Mat 12:9-14, Mak 3:1-6
Ma sana sabat guli, ka lamə Yesu da həga tagha skwa la Yahuda, ka taghə tsi ta skwi. Mamu sana mndu nda mta dzva zeghwani hada. Ma tsa vli ya guli, mamu gwal tagha zlahu ŋa mnduha Ngha ta Irmiya 36:4 nda Izra 8:1. nda la Farisa, ta kuma mutsaftá rutsak ta Yesu ŋa razay. Ka nzatá həŋ ka ngha Yesu ta iri ta iri ŋa nghay ka dzaʼa mbər mba a wa tsi ta mndu baɗu sabat, ka həŋ. Tsaw nda sna Yesu ta ndana taŋ. Kaʼa mantsa: «Sliʼafsliʼa gra, ka sagha ka sladata ta nghay mnduha,» kaʼa nda tsa mndu nda mta dzvani ya. Ka sliʼaftá tsa mndu ya ka sladata. Ka Yesu nda həŋ mantsa: «Nu skwi mna zlaha mu ŋa magay baɗu sabat na? Maga skwi ɗina ta raku re, ari maga skwi kul ɗinaku a na? Mbanaftá hafu skwi nda ra re, ari klaptá hafu mida a guli?» ka Yesu ɗawaŋta da tsa gwal tagha zlahu ŋa mnduha ya, nda tsa la Farisa ya. 10 Ka waftá Yesu ta həŋ turtuk turtuk. Kaʼa mantsa: «Tɗaptɗa ta dzva gha gra,» kaʼa nda tsa mndu ya. Ka tɗaptá tsi ta tsa dzvani ya, ka vravaftá tsi yəmaɗ. 11 Ka kuzlanaftá tsi ta həŋ ta ŋuɗuf, ka laghu həŋ dzədzərkaku mataba taŋ ŋa zba maganatá ghwaɗaka skwi ta Yesu.
Zabafta Yesu ta duhwalhani ghwaŋpɗə his
Mat 10:1-4, Mak 3:13-19
12 Ma tsa fitik ya, ka sliʼaftá Yesu ka laghwi tavata ghwá da maga duʼa. Ka hani tsi kurzliŋ nda iri ta maga duʼa da Lazglafta. 13 Tsaɗakwa vlani, ka hagadaghatá Yesu ta duhwalhani tavatani, ka sliʼadaghatá həŋ. Ka zabaʼatá tsi ta mnduha ghwaŋpɗə his mataba taŋ, ka tsanaftá tsi ta hgu ta həŋ ka gwal ghunay. 14 Wya hga tsa mnduha ghwaŋpɗə his zaba a tsi ya: Mamu Simuŋ tsanaf tsi ta hgani ka Piyer, nda Andre zwaŋamani ma Simuŋ, nda Yakubu, nda Yuhwana, nda Filip, nda Bartelemi, 15 nda Mata, nda Tuma nda Yakubu zwaŋa Alfe, nda Simuŋ ta hgə lu ka mnda zluʼa ghwa, 16 nda Yuda zwaŋa Yakubu, nda Zudas Iskaryut. Tsa Zudas ya ta skwaptá Yesu.
Sliʼakta dəmga sna gwaɗa da Yesu
Mat 4:23-25
17 Tahula tsa, ka saha həŋ kawadaga, ka sladavatá həŋ ta sana vli ka dandar tskava ŋəɗdəmata sanlaha ma duhwalhani, nda ndəghata mnduha ta sliʼakta ma luwa Ursalima, nda sanlaha ta haɗika Zudiya, nda sanlaha guli ta wa drəf ta nzakway ka luwa Tir nda Siduŋ. 18 Inda tsa mnduha ya ná, sliʼagagha da sna gwaɗa da Yesu həŋ, nda ya ŋa mutsa mbaku ma ɗaŋwa taŋ. Ka mbambanaftá tsi ta inda gwal kasu ghwaɗaka sulkum ta həŋ. 19 Inda mndu ta zba tvi ŋa ksaŋta dər ndəheɗ, kabga mamu mbraku ta sabə ma tsatsi ka mbamba həŋ.
Nda zɗakwani nda kuzlakwani
Mat 5:1-12
20 Mantsa, ka waftá Yesu ta duhwalhani, kaʼa mantsa: «Rfawarfa ta rfu, kaghuni gwal ka pɗu,
kabga ŋa ghuni ga mghama Lazglafta.
21 Rfawarfa ta rfu kaghuni gwal ta kuzlaŋta maya ndanana,
kabga dzaʼa baghaku kuni.
Rfawarfa ta rfu kaghuni gwal ta taw ndanana,
kabga dzaʼa ghuɓasay kuni ta ghuɓasu.
22 Rfawarfa ta rfu ka ta husaŋhusa kuni ta mnduha,
ka ta vzighunisvza həŋ,
ka ta razay həŋ ta kaghuni,
ka ta vazay həŋ ta rutsak ta kaghuni kabga vəl zlghafta ghuni ta Zwaŋa mndu.
23 Rfawarfa ta rfu,
ka vavalakwa kuni da rfu baɗu slaghunaghata tsa skwiha ya,
kabga dzaʼa mutsay kuni ta nisəla dagala ta luwa.
Mantsa ya si ta ghuya dzidzíha taŋ ŋa la anabiha ghalya.
24 Ɗaŋwa ŋa ghuni kaghuni gwal ka gadghəl,
kabga nda ghada mutsuta ghuni ta ŋa ghuni zɗaku.
25 Ɗaŋwa ŋa ghuni!
Kaghuni gwal nda bagha,
kabga dzaʼa dzay maya ta kaghuni.
Ɗaŋwa ŋa ghuni!
Kaghuni gwal ta ghuɓasu ndanana,
kabga dzaʼa taway kuni ta taw nda ima taw.
26 Ɗaŋwa ŋa ghuni!
ka ta mnay inda mnduha ta zɗaku ta kaghuni,
kabga mantsa si ta mna dzidzíha taŋ ta ghəŋa la ghwaɗaka anabiha ghalya.»
Ɗvuwaɗva ta ghumaha ghuni
Mat 5:38-48, 7:12a
27 «Ka iʼi nda kaghuni gwal ta sna gwaɗa ɗa ná, ɗvuwaɗva ta ghumaha ghuni, magawa zɗaku ŋa gwal ta husaŋta kuni. 28 Ɗawawa tfawi ta ghəŋa gwal ta ksiʼa kaghuni. Ndəɓawa dzvu ta ghəŋa gwal ta giri ŋa ghuni. 29 Ka dzughunus dza mndu ma lagəŋ katsi, mbəɗanawa sana lagəŋ guli. Ka kləgadaghawkla mndu ta lguta huɗa gha katsi, ma pyə ka ta kləgədaghawtá dawra gha. 30 Vlaŋvla ta skwi ta mndu ta ɗawaŋta da kagha. Ka kləgədaghaw kla mndu ta skwa gha ŋa ŋani katsi, ma ɗawugəl ka da tsi. 31 Ka nu skwi ɗina ta kumə ka ghuni ta magaghunata mnduha ya, maganawamaga manda va tsaya ta hahəŋ guli. 32 Ka gwal ta ɗvutá kaghuni yeya ka kaghuni ta ɗvuta katsi, mndəra wati ma nisəla ta kzləgəlta kaghuni tama ya mantsa ya ta maga gwal dmaku guli, gwal ta ɗvutá hahəŋ ta ɗvuta həŋ? 33 Ka ŋa gwal ta magaghunatá zɗaku yeya ka kaghuni maga zɗaku katsi, mndəra wati ma nisəla ta kzləgəlta kaghuni ya mantsa ya ta maga gwal dmaku guli? 34 Ka ŋa gwal ta ndanu kuni dzaʼa plaghunamta yeya ka kuni ɓla nzawa katsi ní, mndəra wati ma nisəla ta kzləgəlta kuni guli ya mantsa ya ta ɓla gwal dmaku ta nzawa ŋa gwal dmaku guli, ŋa planamtá həŋ manda va tsaya? 35 Kaghuni ya ná, ɗvuwaɗva ta ghumaha ghuni, magawamaga ta zɗaku ŋa taŋ. Ɓlawa nzawa ŋa mnduha, ma faf kuni ta ghəŋ ta vraghunamta, dzaʼa mamu nisəla ghuni dagala, dzaʼa nzakway kuni ka zwana Lazglafta ta luwa, kabga tsatsi ná, zɗa ghəŋani nda mnduha kul haɗ ta rfa mndu, nda gwal ta sidi tani.»
Ma tsə kuni ta guma ta sanlaha
Mat 7:1-5
36 «Tawawa tawa ta hiɗahiɗa ta mndu, manda ya ta taw Da ghuni ta hiɗahiɗa ta mndu ya. 37 Ma tsanagha kuni ta guma ta mndu. Haɗ Lazglafta dzaʼa tsaghunaghatá guma guli wa. Ma ŋam kuni ta mndu ma ŋuɗuf, haɗ Lazglafta dzaʼa ŋamtá kaghuni ma ŋuɗuf guli wa. Pliniswa dmakwa mnduha, dzaʼa plighunispla Lazglafta ta ŋa ghuni guli. 38 Vlawa vla ta skwi ŋa mndu, dzaʼa vlay Lazglafta ŋa ghuni guli, ŋa ndəghaghunamta ta wa lguta ghuni, ka gəgzanata, ka va tsihwaghunamta, ka ndəghanafta ha ka paghakwani. Ta tsa skwi ta kəl kaghuni ka gra skwi ŋa mndu ya dzaʼa gra Lazglafta ŋa ghuni guli,» kaʼa.
39 Wya ka Yesu nda həŋ nda mahdihdi guli: «Dzaʼa ksay mndu nda ghulpa ta mndu nda ghulpa ka mbaɗa ta tvi ra? Haɗ həŋ dzaʼa rkaghata his his da ghurum ra? 40 Haɗ zwaŋ ta taghə lu ta skwi ŋani malaghutá Maləmani wu, ba ka nda tagha skwa tsa zwaŋ ya dzaʼa kəl tsi ka nzakway manda Maləmani kasiʼi.
41 «Kabgawu ta kəl kagha ka laghwi ngha hiwir ma ira zwaŋama gha, kul haɗ kagha ta nghapta ka dughusl ma ŋa gha iri na? 42 Waka kagha ta mnay ŋa zwaŋama gha kazlay: Yaha ka klighista yu ta hiwir ma ira gha kəʼa, ya ngha a kagha ta dughusl ma ŋa gha iri na? Mndəra wani ma maɗgwirmaɗgwir tsa? Kligiŋ kla karaku ta dughusl ma ŋa gha iri, kada nghaŋta ka ta vli ŋa laviŋtá kligiŋtá hiwir ma ira zwaŋama gha.»
Ta yakwani ta tsatsafta lu ta fu
Mat 7:16-20, 12:33-35
43 «Haɗ yakwa fu zɗa ta yaku ta fu kul zɗaku yakwani wa. Haɗ yakwa fu kul zɗaku yakwani ta yaku ta fu zɗa yakwani guli wa. 44 Ta yakwani ta tsatsafta lu ta inda fu. Haɗ lu ta mutsaftá mana ta hulʼuwa wa. Haɗ lu ta ɗaga yakwa ghuku ta madzəfdzəf wa. 45 Mantsa ya guli, mataba ndəghata skwiha ɗinaɗina ma ŋuɗufani ta mnigiŋta ŋərma mndu ta skwi. Mataba ndəghata ghwaɗaka skwiha ma ŋuɗufani ta mnigiŋta ghwaɗaka mndu ta ŋani guli, kabga skwi ma ŋuɗufani ma mndu ta mnigiŋta wubisim.»
Həgaha his
Mat 7:24-27
46 «“Mghama ɗa! Mghama ɗa!” ka kuni ta hga iʼi, kabgawu tama? wya haɗ kuni ta maga skwi ta mnaghunata yu wu na? 47 Ka mnaghunamna yu ta nzakwa mndu ta sagha da iʼi ɓa. Tsa mndu ya ná, ta snaŋsna ta gwaɗa ɗa, ka ksa slna nda tsi. 48 Ka guram tsa mndu ya nda mndu ta baftá həgani. Ma zlrayni ta bay, ka ladatá tsi ta mndərani, ka thagafta ta kutumba. Ma sagha zala vlunduɗ dista tsa həga ya ma ŋa zliŋta, triɗ, traptá zliŋta kabga nda diha mndərani. 49 Mndu ya ta snaŋtá gwaɗa ɗa, ka kwalaghutá tsi ta ksa slna nda tsi, ka guram tsa mndu ya nda mndu ta baftá həgani ta haɗik, kul ladatá mndərani da haɗik. Ma saha zala vlunduɗ dista tsa həga ya, gi krip zluta tesneʼ ɗekɗek,» kaʼa.

*6:3 Ngha ta 1 Samuyel 21:2-7.

6:4 Ngha ta 1 Samuyel 26:6.

6:7 Ngha ta Irmiya 36:4 nda Izra 8:1.