Filipi Kaane
Pɔli Alaa Falan Naxan Nasiga Filipi Kaane Ma
Yesu a Xɛra Pɔli nan Alaa falani ito sɛbɛxi Yesu a muxune ma naxanye yi dɔxi Filipi taani. Waxati danguxini, Pɔli bata yi kawandin ba na. E dɛnkɛlɛyaan yi sabati ki faɲi, han e yi Pɔli mali a wanla ra yire gbɛtɛ yi. Na birin yɛbaxi Xɛrane Kɛwanle kitabu yiren kui a sora 16.
Pɔli to sa Romi kasoon na a dɛnkɛlɛyana fe ra, Ala yi a liga a xa kɛdine sɛbɛ dɛnkɛlɛya yamane ma. Pɔli yi kɛdi keden sɛbɛ Filipi kaane ma. A yi e ralimaniya alogo e xa lu Ala sagoon kui, e mɔn xa findi misali faɲin na naxan nɔɛ a ligɛ muxu gbɛtɛ yi bira Yesu fɔxɔ ra. Pɔli yi a rabira e ma a e mi nɔɛ e yɛtɛ rakisɛ e wali faɲine xɔn, fɔ Yesu barakani naxan a yɛtɛ baxi saraxan na dunuɲa birin xa.
Xɛra Pɔli Yesu a fe Xibaru Faɲin kawandin ba nɛn Filipi taani Girɛki kaane yamanani, a yi dɛnkɛlɛya yamaan malan fɔlɔ mɛnni a xɛraya sigati firinden ni (Xɛrane Kɛwanle 16.12-24 mato). Ɲɛɛ dando danguxina, a yi kasoon na waxatin naxan yi (Filipi kaane 1.7 mato), Xɛra Pɔli yi ngaxakedenya kɛdin sɛbɛ Filipi kaane ma. A yi wama e nuwali sa feni se fixine fe ra e bata yi naxanye rafa a ma so Epaforodite yii, a tan yɛtɛɛn yi tɔrɔni waxatin naxan yi. A mɔn yi wama nɛn a xa a fala e xa a e xa e sɛnbɛ so e tinxin Alaa Muxu Sugandixin yɛɛ ra yi. E mɔn nama kunfa wule dinane xɔn ma naxanye e yamaan yɛ.
Kitabun yireni ito fɔlɔni (1.1-11), Pɔli a sɛwan nun a wali faɲi kolonna nan mayitama Filipi dɛnkɛlɛya muxune ra. Na xanbi ra, a yi a yɛtɛ kiin yɛba. A bɔɲɛ xunbenla naxan sɔtɔma Yesu barakani, a yi na mayita hali a to mi a kolon Romi kaane yi naxan ligama a ra kasoon na. (Filipi Kaane 1.12-26) A yi e kawandi a e xa lu dɛnkɛlɛya kɛndɛni, e yi lanna raso e tagi, e yi xuru e bode ma, nii faɲin yi lu e yi naxan kelixi Yesu ma (1.27-2.18). Benun e mɔn xa e bode to, Pɔli naxa, a Filipi kaane xɛra Epaforodite nun Pɔli fɔxɔrabira Timɔte xa lu e nun Filipi kaane tagi. (2.19-30)
Na xanbi ra, Pɔli mɔn yi e rakolon muxune fe ma naxanye mi tinxinxi Yesu a fe Xibaru Faɲin xa. A yi a fala Filipi kaane xa a e xa lu alo a tan, e yi e sɛnbɛ so dɛnkɛlɛyani, e yi lu alo Yesu (Filipi Kaane sora 3). Kitabun yireni ito raɲanxi kawandi wuyaxi nan ma e nun nuwali saane nun xɔntɔnne (Filipi Kaane sora 4). To, Yesu a muxune mɔn nɔma limaniyaan sɔtɔdeni Kitabun yireni ito xɔn.
1
Xɔntɔnne
N tan Pɔli nun Timɔte, Alaa Muxu Sugandixin Yesu a walikɛne, nxu bata ɛ tan Alaa Muxu Sugandixina yama sariɲanxin xɔntɔn naxanye sa Filipi taani e nun dɛnkɛlɛya yamaan xunmatone nun mali tiine. En Fafe Ala nun en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin xa hinanna nun bɔɲɛ xunbenla fi ɛ ma.
Pɔli Ala maxandina Filipi dɛnkɛlɛya muxune xa
Ɛ fe na rabira n ma waxati yo yi, n barikan birama nɛn Ala xa. N na Ala maxandima ɛ xa sɛwan nin waxatin birin! Amasɔtɔ ɛ bata n mali Yesu a fe Xibaru Faɲin nalideni keli lɔxɔ singen ma han to. N laxi a ra yati, Ala naxan wali faɲini ito fɔlɔxi ɛ tagi, a a rakamalima nɛn han a Muxu Sugandixin Yesu fa lɔxɔni. A lan xaxinli ito xa lu n ma ɛ fe yi, amasɔtɔ ɛ fe ramaraxi n bɔɲɛni. Bayo xa n xidixi yɔlɔnxɔnna ra, hanma xa n Yesu a fe Xibaru Faɲin xun mayɛngɛma, n yi a yɛba, en birin Alaa hinanni. Ala nan n seren na a ɛ rafan n ma xanuntenya kɛndɛni naxan kelixi Yesu Alaa Muxu Sugandixin yɛtɛɛn ma.
N ma Ala maxandin ni ito ra: Ala xa lu ɛ xanuntenyaan fari sɛ fe kolonna nun famun kɛndɛn na han, 10 alogo ɛ xa nɔ fe faɲin kolonɲɛ, ɛ yi lu fɛtareyaan nun sɔntareyani han Alaa Muxu Sugandixin fa lɔxɔna. 11 Ɛ xa dɛfe kɛwali tinxinxine yi naxanye kelima Yesu Alaa Muxu Sugandixin ma, Ala binye feen nun a batu feen na.
Pɔli kasoon na
12 Ngaxakedenne, n waxi a xɔn ma nɛn, ɛ xa a kolon feen naxanye liga n na, ne bata Yesu a fe Xibaru Faɲin mali, a siga yɛɛn na. 13 Amasɔtɔ a bata makɛnɛn mangana sofane birin nun muxune birin xa, fa fala a n kasoon na Alaa Muxu Sugandixin nan ma fe ra. 14 Ngaxakedenna naxanye e lannayaan saxi Marigini, n to saxi kasoon na, ne bata wɛkilɛn sɔtɔ Alaa falan nalideni ki faɲi, e mi gaxu.
15 Ɲɔndin na a ra, e tan ndee Alaa Muxu Sugandixina fe kawandi bama milɛn nun lantareyaan nin, koni ndee a ligama ɲɛnige faɲiyaan nin. 16 Ne a ligama xanuntenyaan nin, amasɔtɔ e a kolon a n ma wanla findixi Yesu a fe Xibaru Faɲin xun mayɛngɛ feen nan na. 17 Bodene tan Alaa Muxu Sugandixina fe kawandin bama yɛtɛ yigboon nin. E miriyane mi fan. E waxi nde sa feni n ma tɔrɔn fari kasoon na.
18 Fefe mi na ra. Xa e miriyaan findi a faɲin na, xa a findi a ɲaxin na, Alaa Muxu Sugandixina fe bata rali kiin birin yi. Na bata n sɛwa, n mɔn luma nɛn sɛwani. 19 Amasɔtɔ n na a kolon fa fala na birin findima n ma kisin nan na ɛ Ala maxandine nun Yesu Alaa Muxu Sugandixina Niin barakan nin. 20 Bayo n naxan mamɛma e nun naxan xɔli n ma, n nama yagi fe yo yi mumɛ. Koni n xa limaniya iki alo waxati danguxine yi alogo yamaan xa Alaa Muxu Sugandixin binya n fati bɛndɛna fe ra, xa n lu n nii ra, hanma xa n faxa. 21 Amasɔtɔ Alaa Muxu Sugandixin nan findixi n tan ma dunuɲa yi gidin na, sayaan yi findi tɔnɔn na n xa.
22 Koni xa n lu dunuɲa yi, n nɔɛ wali faɲina nde kɛ nɛn. N lan n xa nanse liga? N mi a kolon. 23 Fe firinni itoe birin xɔnla n ma: N waxi keli feni dunuɲani ito yi, n sa lu Alaa Muxu Sugandixin fɛma, na nan fan ki faɲi. 24 Koni ɛ tan ma fe ra, a lan n lu n nii ra fati bɛndɛni. 25 N to laxi na ra, n bata a kolon a n luma nɛn ɛ yɛ alogo ɛ xa siga yɛɛn na, ɛ sɛwa ɛ dɛnkɛlɛyani. 26 N mɔn na xɛtɛ ɛ fɛma, ɛ Alaa Muxu Sugandixin Yesu matɔxɔn xun masama nɛn n ma fe ra.
27 Koni, ɛ siga ti kiin xa lan Alaa Muxu Sugandixina Xibaru Faɲin ma, alogo xa n fa ɛ fɛma, hanma xa n be, n xa a mɛ nɛn fa fala ɛ xaxili kedenni, ɛ sɔbɛ soxi ɛ bode xɔn ma dɛnkɛlɛyani Xibaru Faɲina fe ra kii kedenni. 28 Ɛ nama gaxu ɛ yɛngɛfane yɛɛ ra mumɛ! Na a yitama e ra nɛn fa fala e halagima nɛn, a ɛ tan kisin kiraan nan xɔn Ala barakani. 29 Bayo a bata a ragidi a hinanni a ɛ xa la Alaa Muxu Sugandixin na, ɛ mɔn yi tɔrɔ a fe ra, 30 ɛ lu na yɛngɛ kedenna soɛ, ɛ n to naxan soɛ, alo ɛ mɔn bata a mɛ kii naxan yi, han iki n na fari.