SAN JUAN
1
Jesucristo yucuna marí:
1-2 Uncá chiyó eja'ahuá i'imacá huacajé, Jesucristo i'imari. Nacaje Tupana pechu nacú i'imacare yucuna i'imajeri ricá. Tupana pechu que caja ripechu. Tupana queño'ótaca nacaje huacajé, Jesucristo i'imari rijhua'até re. Jesucristo hua'até Tupana queño'ótari piyuqueja nacaje i'imacá. Jesucristo a'arí inajlo cajmuchaji, iná i'imacáloje matajnaco je'echú chu raú penaje. Rilamá'ata caja iná pechu palá, iná hue'epícaloje quehuácaje puráca'aloji raú penaje. Rica'á iná liyá pu'uhuaré iná la'acare, iná manaicho iná la'acare caje. Uncá meño'ojó pu'uhuaré la'acana i'imalá rijhua'até. Marí caje penaje Jesucristo.
Apú queño'orí riyucuna i'imacana. Rií i'imari Juan. Tupana huacára'ari ricá, ri'imacáloje Jesucristo yucuna najló penaje. Uncá chiyó riphá nanacu, Juanmi chu i'imari najló Jesucristo yucuna, nema'acáloje ra'apiyá penaje. Iná pechu lamá'atajeri Jesucristo, rehuíña'atacale iná quehuácaje puráca'aloji nacú. Uncá Juanmi chu calé lamá'atari ina'uqué pechu i'imacá. Uncá meño'ojó rilamá'atala napechu, nahue'epícaloje quehuácaje puráca'aloji nacojé raú penaje. Riyucúnaja calé ri'imá najló. Eyá nacaje Jesucristo la'acare aú ina'uqué hue'epiño mecajeca huani Tupana. Ñaqué caja nahue'epica mecajeca ricá ripuráca'alo rehuíña'atacare nacú necá aú. Ricá iphari marí eja'ahuá chojé i'imacá, rilamá'atacaloje piyuqueja ina'uqué pechu palá penaje. Quehuácaje puráca'aloji aú rila'á napechu palá.
10 Ricá, Jesucristo i'imari marí eja'ahuá chu i'imacá. Ina'uqué ri'imacá. Ricá queño'ótari eja'ahuá i'imacá. E'iyonaja uncá ina'uqué, eja'ahuá chu i'imacaño, hue'epílaño na ina'uqueca ri'imacá. 11 Riphá eja'ahuá nacojé riqueño'ótacare penájemi nacojé. E'iyonaja ricá'ana, judíona, uncá huátalaño ri'imacá. 12 Ne'iyajena que huaja calé huátaño ri'imacá. Napechu i'imá richojé caphí, ri'imatácaloje necá capichácajo liyá penaje. Nanácuja calé Tupana quemari, ne'emacáloje riyani penaje. 13 Uncá iná chi'inajlo que calé iná moto'ocá Tupánajlo, iná i'imacáloje riyani naquiyana penaje. Riyani i'imaño Tupana Pechu aú. Uncá ina'uqué pechu queja calé ne'emacá riyani. Tupánaja calé quemari ina'uqué naquiyana nacú, ne'emacáloje riyani penaje.
14 Jesucristo i'imari ina'uqué i'imacá marí eja'ahuá chu. Majó riphá i'imacá, rimoto'ocáloje ina'uqué que caja penaje. Ina'uqué ri'imacá maare huajhua'até. Huamácare ri'imacá. Rihuajhuena huecá. Rehuíña'ataque ina'uqué quehuácaje puráca'aloji nacú. Huamájica rila'ajica palá huani ina'uqué. Tupana I'irí huani ricá; pajluhuaja calé Ri'irí. Ri'irí ri'imacale, Tupana a'arí riñaté, rila'acáloje piyuque nacaje penaje.
15 Juanmi chu i'imaqueri Tupana I'irí yucuna ina'uquejlo i'imajica. E caja ehuaja ramá ricá. Ejomi rimá najló marí que:
—Ricá po numá nacú ijló i'imacá: “Pajluhuaja iphájeri majó nopumí chojé. Ricá i'imajeri nuchaje huani. Uncá chiyó na i'imá, ricaja calé i'imari pamineco”.
16 Palá huani Jesucristo la'acá huecá ripalamane aú. Piyuqueja ina'uquéjloje penaje nacaje rila'acare. 17 Tupana huacára'ari ina'uqué i'imacá palá pajhua'atéchaca. Riyucuna Moisesmi chu i'imari ina'uquejlo i'imacá. Uncá pachá iná la'alá rihuacára'aca que Tupana huajájeri iná. Eyá Jesucristo, ricá i'imari piño riyucuna. Iqui'ija huani Tupana huátaca ina'uqué yucuna ri'imá huajló. Quehuácaje puráca'aloji nacú ripura'ó huajhua'até. 18 Uncá na calé amari Tupana i'imacá. Ri'irí huani, pajluhuaja ricá. Rara'apá pechu que caja ripechu. Ricá i'imari huajló riyucuna. Ri'imá riyucuna huajló, Tupana ahua'á huani ri'imacale.
Juan pura'acó palá Jesús nacú yucuna marí:
(Mt 3.11-12; Mr 1.7-8; Lc 3.15-17)
19 Judíona naquiyana i'imaño pajimila Jerusalén e. Reyá nahuacára'a ajopana ina'uqué i'ijnacá Juan i'imacá ejo, naquejá'acaloje riliyá riyucuno penaje. Nahuata hue'epícana na ina'uqueca ri'imacá, penaje nahuacára'a necá rejo. Sacerdótena naquiyana, levítana naquiyana, quele nahuacára'a Juan i'imacá ejo.
20 E nephá rinacu, nemá rijló:
—¿Picá chi Tupana huacára'acare majó ina'uqué i'imatájeri penaje?
Rimá najló pu'ucuja:
—Uncá capichácajo liyá ina'uqué i'imatájeri calé nucá. Uncá nucá calé Tupana huacára'acare je'echú chiyá majó —que rimacá najló.
21 Nemá rijló:
—¡Eta! ¿Na chi picá? ¿Ilé Tupana puráca'alo ja'apátajeri Elías chi picá?
—Uncá. Uncá ricá calé nucá —que Juan quemacá najló.
Nemá piño rijló:
—¿Picá chi ilé Tupana puráca'alo ja'apátajeri nemájicare nacú, iphájeri majó aquijñojo?
—Uncá caja ricá calé nucá —que rimacá najló.
22 Nemá piño rijló:
—¿Na ina'uqueca huani chi picá? Huahuacára'ajeño quejá'ajeño hualiyá piyucuna. Chuhua pimá huajló méqueca pimacá pinacuhuá. 23 Raú Juan quemari najló marí que rinacuhuá:
—Nucá jahuíyo'ori ina'uquejlo pu'uteni chu. Marí que numacá najló: “Chuhua ilráca'alo ja'apátajeri nemájicare nacú, ipamá'ata ipéchuhua pu'uhuaré ila'acare liyá Huahuacára'ajeri pe penaje”. Marí que caja Isaíasmi chu quemacá nunacu i'imacá —que rimacá najló.
24 Fariséona huacára'acarena ne'emacá, quejá'año riyucuno riliyá. 25 Nemá piño rijló:
—Uncá capichácajo liyá ina'uqué i'imatájeri calé picá. Uncá caja Elías calé picá. Uncá caja Tupana puráca'alo ja'apátajeri calé picá, Tupana huacára'acare majó i'imacá. ¡Eta! ¿Naje ta pila'á bautizar ina'uqué?
26 Aú Juan quemari najló:
—Nucá la'arí bautizar ina'uqué juni aú. Re apú hue'iyá, uncá ihue'epila na ina'uqueca ricá. 27 Ricá iphájeri nopumí chojé. Iqui'i huani nuphácare ja'apí ricá, nuchaje huani ri'imacale.
28 Marí que napura'acó pajhua'atéchaca pajimila Betania e. Juni Jordán pa'anajo pitá pajimila i'imari. Rejeja Juan la'aqueri bautizar ina'uqué.
29 E caja Jesús chira'aró rehuá. Ramaca aú ricá rimá marí que rinacu:
—Ohuéjana i'irí huenono Tupánajlo pu'uhuaré huala'acare chaya. Iyacá'o, ricá huani penaje huaíchaca, Tupana a'ajícare ina'uqué chaya penaje ricá. Nenoje ricá, rica'acáloje pu'uhuaré huala'acare huanaquiyá raú penaje. 30 Ricá po ilé numá nacú ijló i'imacá. Marí que numacá ijló i'imacá: “Apú iphájeri majó nopumí chojé”. Nuchaje huani ricá. Uncá chiyó na i'imá, ricaja calé i'imari”. 31 Uncá caja nuhue'epila na ina'uqueca ri'imacá. Majó nu'ujná; nula'á bautizar ina'uqué juni aú. Nu'umá caja riyucuna Israelmi chu laquénamijlo, nahue'epícaloje ricá Tupana huacára'acare majó nacojé penaje —que Juan quemacá najló.
32 E caja Jesús iphari Juan nacú. Ri'imá najhua'até mequetánaja re. E Juan la'arí ricá bautizar. Ejomi Juan quemari ajopánajlo:
—Nomicha Tupana Pechu huitúca'aca je'echú chiyá majó. Túcu'uchi huitúca'aca que rihuitúqui'ichaca Jesús nacojé. E caja riyuricho rijhua'até. 33 Uncá caja nuhue'epila pamineco na ina'uqueca ri'imacá, i'ijnari majó. Tupana huacára'ari nula'acá bautizar ina'uqué. Ricá quemari nojló marí que i'imacá: “Pu'uhuacá pamájica Nupechu huitúca'aca pajluhuaja ina'uqué e'iyajé. Aú pimaje: ‘¿Ricá chi a'ajeri Tupana Pechu ina'uquejlo?’ ” que Tupana quemacá nojló rinacu i'imacá. 34 Caja nomicha chuhua rimacare nacú nojló i'imacá. Ñaquele chuhua numá rinacu: “Tupana I'irí ricá” —que Juan quemacá najló.
Necá Jesús huá'acarena pamineco ra'apiyatéjena penaje yucuna marí:
35 E muní que piño Juan i'imari re, iyamá ra'apiyatéjena hua'até. 36 E ramá Jesús ja'apaca a'ajnare que. Aú rimá rijhua'atéjenajlo:
—Iyacá'o, amá ilé ja'apaca. Ohueja i'irí huenono Tupánajlo pu'uhuaré huala'acare chaya. Ricá huani penaje ilé. Tupana a'ajeri ina'uquejlo ricá ina'uqué chaya, nenócaloje ricá pu'uhuaré ina'uqué la'acare chaya penaje.
37 Marí que rimacá aú ra'apiyatéjena naquiyana, iyamá, i'ijnaño Jesús ápumi chu. 38 E Jesús yacá'aro riyámajo; amari na'apaca rápumi chu. Aú rimá najló:
—¿Na iculá?
Nemá rijló:
—Huehuíña'atajeri, ¿mere que chi picá?
39 Jesús quemari najló:
—I'ijná nujhua'até, amíchachi mere que nucá.
Raú ne'ejná rijhua'até; iphaño rejo; amaño mere queca ri'imacá. Caja pe'iyochá camú to'ocó. Aú rejé najúhua'a rijhua'até.
40 Iyamá necá jema'añó méqueca Juanmi chu quemacá Jesús nacú i'imacá. Ejomi ne'ejná Jesús hua'até. Pajluhuaja nanaquiyana ií i'imari Andrés; Simón e'ehué ri'imacá. 41 Ricá penaje i'ijnari pu'ucuja re'ehué Simón culaje. E ramá ricá; rimá rijló:
—Caja huamicha ricá Tupana huacára'acare majó ina'uqué i'imatájeri penaje.
42 E Andrés huá'ari Simón ají que a'ajná ño'ojó Jesús i'imacá ejo. E Jesús yacá'aro richaje, rimá rijló:
—Simón pií; Jonás i'irí picá. Chuhua no'ojica pií Pedro. (Jipa que quemacánaca Pedro napura'acó chu.)
Jesús huá'aca Felipe, Natanael, quele ra'apiyatéjena penaje yucuna marí:
43 E muní que Jesús huátari Galilea te'eré ejo i'ijnacana. Ri'ijná ají que a'ajná ño'ojó, amari Felipe. 44 Pajimila Betsaida eyaje ri'imacá. Ricá pajimila eyájena caja Andrés, Pedro, quele i'imacá. Jesús amari Felipe. E rimá rijló:
—Pi'ijná nujhua'até, pi'imacáloje no'opiyateje penaje.
—Je —que rimacá.
45 E Felipe i'ijnari Natanael culaje. E ramá ricá. A'ahuaná ja'apí riyá'o. E rimá rijló:
—Nucá, ajopana hua'até, amíchaño ilé ina'uqué Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemacare nacú. Moisesmi chu lana'arí riyucuna i'imacá. Ñaqué caja Tupana puráca'alo ja'apátajeñomi chuna lana'acá riyucuna i'imacá. Jesús, José i'irí, ricá nemájicare nacú. Nazaret eyaje ricá —que rimacá rijló.
46 Aú Natanael quemari rijló:
—Uncá meño'ojó ri'imalajla palájne'eque, Nazaret eyaje ri'imacale.
Felipe quemari rijló:
—Pi'ijná nujhua'até, pamíchachi ricá.
—Je —que rimacá rijló.
Aú ri'ijná rijhua'até rejo. Iphaño Jesús nacú.
47 Jesús amaca aú ricá huaíchaca rimá rinacu marí que:
—Ilé huaícha majó, Israélmi chu laquénami naquiyana ricá, Tupana huátacare ricá. Uncá na hua'até calé pajlaca ricá.
48 E Natanael quemari rijló:
—¿Meque la'ajé chi pihue'epí nucá?
Jesús quemari rijló:
—Uncá chiyó Felipe huá'ichari picá majó, nomicha piyá'ichaco a'ahuaná ja'apí.
49 Raú Natanael quemari rijló:
—Huehuíña'atajeri, picá Tupana I'irí. Israelmi chu laquénami huacára'ajeri penaje caja picá.
50 Jesús quemari rijló:
—Meque majopeja huani pipechu li'ichaco nochojé caphí, numíchacale pijló: “A'ahuaná ja'apí nomicha piyá'ichaco”. Richaje huani nula'ajica nacaje, uncá meño'ojó ina'uqué la'alare. Picá amájeri méqueca nula'ajica ricá —que rimacá rijló.
51 E Jesús quemari piño rahua'á i'imacáñojlo:
—Jema'á marí: Icá amájeño nula'ajica cajrú nacaje, Tupana hua'atéjena, je'echú chu i'imacaño, i'ijnajícale majó nuñaté a'ajé.