Yeezu Wamaŋsaŋa Wie Ate
LUUK A ŊMARISI La
1
1 Fi Teofilos waai ate mi Luuk a te fu zula nna yegayega la, ale a ŋmarisi gbaŋka de a te fu. Nuruba yegayega a pii nyiŋ kama ayen ba ŋmarisi wie ŋaai meena ale nyɛ tama sunsuŋ la. 2 Wie ŋaai meena ate ba ŋmarisi la a nyini ka seero baai ale nya ŋa ta nyini ku piilimka po ale a sak nuruba ŋa wie la jigi. 3 Dila nyiŋ la, mi ale lagi nina a ŋmasi zamsi wieŋa de a ta nyini ŋa piilimka po la nyiŋ ale soa ate mi poli ayen ku nala kama ate m ŋmarisi ŋa meena ate ŋa va chaab a te ni. 4 Mi a ŋmarisi gbaŋka de a te fu kama ate fi baga a miŋ ayen wie ŋaai meena ate ba sak fu la a sum ka wensie.
5 Va ŋaai po ate Ayerod a jam chim Judia tɛŋka naab la, Juuma Puusika Yenni kpagi wanyi ale jam boro. Wa yoi jam le Zakaria. Wa jam nyini ka kpagi diinaŋa po kunyi ate Abaija soa la. Zakaria powa yoi jam ale Elizabet. Elizabet me jam ka Juuma Puusika Yenni tomteerɔma po wanyi le. 6 Zakaria ale wa powa a jam ka nuru welensa ale a va Naawen sinsaŋŋa nalimnyiini. Ba jam ka wakaasuŋ Naawen jigi ya. 7 Wa ale wa powa meena a jam kpaŋ ka nna yegayega, alege ba jam ka biiga, dii nyiŋ la wa powa Elizabet a jam ka kirik.
8 Da yeŋ ate ku jam paari Zakaria buuni po wanyi ayen wa jo Juuma Puusika Yenni po a nyɛ kaabka la, ba yaa jam lueri ayen wa Zakaria jo nyɛ kaabka. 9 Juuma Puusika Yenni tomteerɔma a ta ka ba nyeka a va a tom ba tuimaŋa. Ba yaa nak gbaŋ a lueri Zakaria ayen wa ju ŋanta baai nyum ale masa la kuŋkuŋku zuk a te Naawen. Wa yaa jo Juuma Puusika Yenni po. 10 Wa ale diem a jam bo di po la, nuru bɔanni baai ale jam ayen ba puusi Naawen la, a yaa tigsi chaab nna yegayega a jam za dabiaka po a puusi.
11 Zakaria ale jam boro pa ŋantaŋa a nyo bolimu po ayen ba de la, Naawen sabiiloma wanyi a yaa deri jam wa jigi a jam za kuŋkuŋku jigini juga geŋ. 12 Zakaria ale nya wa la wa yaa deri a chali yɔgsum. 13 Alege sabiilowa a yaa weeni wa ayen, “Zakaria, kan chali yɔgsum, dii nyiŋ la Naawen a wom fi puusaŋa kama. Wa be le basi ate fi powa a yik puuk a biak nidɔabili. Wa dan jam biak, te biika yonni ayen Jɔɔn. 14 Wa dan biak wa fi ale fi powa ale nuruba yegayega sue le peenti ka nna yegayega. 15 Naawen a le basi ate wa chim nuru kpioŋ Naawen nimbie po abe wa kan a nyu daamɔa yaase dapagriga. Naawen Chiika ale sueri wa a nyini wa biam po. 16 Wa dan chim wa le basi ate Izirali demma yegayega a basi ba beemu suitaŋa abe ba ŋman va ba nyɔnɔwa Naawen. 17 Jɔɔn ale de Nyɔnɔwa niŋ ale pagrim ase Naawen biisiteerɔwa Elaja ale jam pagra dii la. Wa le jam yik koba ale ba bisa ate ba niak chaab. Wa ale ta baai ale kan a va Naawen siuku la a jam welensa nyamma yammu siuku po. Wa ale gomsi Nyɔnɔwa nuruma a magsi a te wa.”
18 Zakaria a yaa bek sabiilowa ayen, “Mi a le nyɛ ka se a seba ayen fi ale biisi dii la ka wensie? Mi ale m powa a kpaŋ kama.”
19 Sabiilowa a yaa weeni wa ayen, “Mi ka Gabriel waai ale a zaani Naawen niŋ la. Wala abe le tom mu ayen m weeni fu wamaŋsaŋa de. 20 Mi ale weeni fu dii la a le jam chim ka wensie, diipo ale magsi la alege fi ka siaka ale mi ale weeni dii la. Dila nyiŋ la fi le chim ka gaauŋ a ta ga paari wieŋa de meena nyeka dai.”
21 Dila po meena ale nuruma za ka dabiaka po a limsi ayen wa nyini. Ba yaa jam a weeni chaab ayen, “Ka boa ale soa ate wa a beni dɔkku po dila.” 22 Zakaria ale nyini yenni po a za nuru bɔanni meena niŋ la, wa an jam baga a biisi ate wa yaa pa wa nisimaŋa a magsi a sak ba. Nuruma ale nya Zakaria ate wa pa wa nisimaŋa a magsi wieŋa a sak ba la, ba yaa deri miŋ ayen wa nya ka wari Juuma Puusika Yenni po nna ase wa goa daasim kama la.
23 Zakaria tuimaŋa daaŋa ale nueri Juuma Puusika Yenni po la, wa yaa ŋman kuli wa yenni. 24 Daa magla ale taam la, wa powa a yaa yik puuk a bo wa yenni po chiisa sinu ale kan nyeemu a ga jigiya. 25 Dula jigini Elizabet yaa weeni ayen, “Yɔgyɔgla de Nyɔnɔwa a bola maari mu kama. Wa yeeri mu m chivieŋa po a basi kama nuruba nimbie po.”
26 Elizabet puuka ale nya chiisa siyuebi la, Naawen a yaa tom wa sabiilowa Gabriel ayen wa cheŋ tɛŋ kaai ate ba a wi ayen Nazaret ate ka bo Galili la po. 27 Nipɔkbili wanyi ale jam bo dula ate ba a wi ayen Mɛɛri. Wa jam siak kama ayen wa yali nidɔa wanyi ate ba a wi wa ayen Josefi. Josefi a jam ka naawa Deevid ŋaaŋbiik. 28 Sabiilowa a yaa jam weeni Mɛɛri ayen, “Suyɔgini a bo le fu. Nyɔnɔwa a bo ale fu kama ale niak fu me nna yegayega.”
29 Mɛɛri ale wom dii ate sabiilowa a weeni wa la, ku yaa daani wa nna yegayega ate wa poli wa wanni kiri ale ka dii la. 30 Sabiilowa a yaa ŋman weeni wa ayen, “Mɛɛri, kan basi ate fi kpaziim a nagi, dii nyiŋ la Naawen niak fu kama. 31 Wa weeni kama ayen fi le yik puuk a biak nidɔabili. Fi dan jam biak biika, wa yoi ale Yeezu. 32 Wa le jam chim ka nuru kpioŋ nna yegayega. Ba le wi wa ayen ka Naawen Kpeeni biik. Ti Nyɔnɔwa Naawen le bobi wa naam ase wa le jam bobi wa kokpieŋka Deevid naam buui dila po dila po dii la. 33 Wa le jam soa wa kokpieŋka Jekob ŋaaŋbisaŋa meena a ta a cheŋ diipo meena wuu, ate wa naamu a kan maa kpeglim.”
34 Mɛɛri a yaa weeni sabiilowa ayen, “Mi a diem ze nidɔa. Ku be le nyɛ ka se ate m yik puuga?”
35 Sabiilowa yaa weeni wa ayen, “Naawen le pa ka wa Chiika a nyo fi po abe wa pa wa pagrimu me a lik fu. Biik kaai ate fi ayen fi biak la, nuruba le wi wa ayen ka welensa nyɔnɔ ale Naawen biik me. 36 Be teeri fi suoku Elizabet wari. Nuruba a weeni kama ayen wa ka kirik alege wa ale wa kpaŋsaŋa meena wa ta ka puuk chiisa siyuebi ale nna. 37 Wari karo ate Naawen an baga a nyɛ.”
38 Mɛɛri yaa weeni ayen, “Naawen dek ale soa mu. Wa yaa be basi ate ku nyɛ ase fi ale weeni dii la.” Sabiilowa yaa deri basi wa ale cheŋ.
39 Mɛɛri yaa deri gomsi a cheŋ nna nwuli nwuli a cheŋ tɛŋ kanyi ate ka bo guuta sunsuŋ Judia tɛŋka po. 40 Wa le ga paari ku jigini la, wa yaa cheŋ ga jo Zakaria yenni po ayen wa puusi Elizabet. 41 Elizabet ale wom Mɛɛri lueluku la, wa biika a yaa deri a labri ponni po. Naawen a yaa basi ate wa Chiika a sueri Elizabet sunummu. 42 Ate wa yaa weeni Mɛɛri ale lueluk kpioŋ ayen, “Naawen niak fu kama a gaam nipooba meena. Biik kaai ate fi le biak la, Naawen niak wa kama. 43 Ka boa ale soa ate wa kpeeni de a nyɛ mi jigiya ate mi Nyɔnɔwa ma a cheena ayen wa puusi mu? 44 Mi ale poom wom fi lueluku la, m biika a deri a labri kama ale supeentik. 45 Fi ta supeentik kama, dii nyiŋ la fi ta siaka kama ayen dii ate ti Nyɔnɔwa Naawen weeni fu la a le sum nyɛ kama.”
46 Dula jigini Mɛɛri yaa weeni ayen,
“Mi a pagi Naawen ale ka m sunum meena.
47 Mi sui a peenti kama, ayen Naawen ka m varibasidɔ,
48 a teeri mi waai ale ka wa tomteerɔma po nuru fiik la wari.
A ta nyini jinla danni a ta a cheŋ waai meena le kasim a wi mi ayen ka supeentik nyɔnɔ,
49 dii nyiŋ la Naawen kpeeni tom ka tuim kpeema a te mu.
Wa yonni abe welema kama.
50 Wa kasim ta jiirim kama ale baai meena ale a zuli wa la.
51 Wa jam pa ka wa pagrimu yegayegaka a yik kanjanta nyam ale ba wie nyeka popola meena a kaasi.
52 Wa yik nalim kpeema a yeeri ba naam po ale ge basi ate nuru baai ale kan ta zaana jigi la a ŋman taam de ba niŋ.
53 Wa be maari a te baai ate kom ta ba la ŋandiinta yegayega ale ge a basi ate baai ale jigsi la a chim ŋanjagsa.
54-55 Wa maari tama wa tomteerɔma Izirali demma a yaa teeri ta jiirim ale Abraham ale wa ŋaaŋbisaŋa taam wuu ase wa ale jam puulim ale ti kokpieŋsaŋa ayen wa le nyɛ dila, a te ba la.”
56 Mɛɛri ale biisi nueri la wa yaa wari bo ale Elizabet a paari chiisa sita ale ge yaa ŋman kuli wa yenni.
57 Elizabet biamu danni ale jam paari la, wa yaa biak nidɔabili. 58 Wa dɔkdemma ale wa vaanchaama baai ale jam mɔata wa la, a yaa wom Naawen ale ta jiirim yegayega ale wa dii la ate ba meena ale wa a yaa jam ta supeentik nna yegayega.
59 Biika ale jam paari daa naaniŋ la nisomma yaa jam ba ale biak wa juijui la ayen ba gebi wa yoanni. Ba ale nyɛ dila a ga nueri la, ba yaa weeni ayen biika me yoi ale Zakaria, ase wa kowa la. 60 Alege biika mawa a yaa zɛri ale weeni ba ayen, “Wa yonni ale Jɔɔn.”
61 Ba yaa weeni wa ayen, “Nama buuni po waai a karo a ta yoi dila.” 62 Ba yaa pa ba nisimaŋa a magsi a biisi wie ale biika kowa a bek wa ayen, “Fi a yaali ayen fi te biika yonni ayen ka boa?”
63 Zakaria yaa weeni ba ayen ba ga ta jaab a jam ate wa ŋmarisi. Ba ale ta jaamu a jam la, wa yaa ŋmarisi jaamu zuk ayen, “Wa yoi ale Jɔɔn.” Nyaku de yaa deri cha ba nna yegayega. 64 Zakaria ale ŋmarisi a nueri la, wa yaa deri ŋman baga a biisi ate wa yaa te Naawen pimpauk. 65 Ba vaanchaama meena ale jam bo dula jigini a mɔata ba ate ba wom ale Zakaria a ŋman a biisi la, ba yaa jam a chali yɔgsum nna yegayega ate wapaani de wie a yaa tagli tɛŋ sii ale jam bo guutaŋa sunsuŋ Judia tɛŋka po la. 66 Baai meena ale jam wom la, ku yaa cha ba ate ba yaa pa ku nyo ba suniima po a poli ku wie ale a bek chaab ayen, “Biika de ale chim ka nuru boan choa ase wa nin chimu?” Ba jam a bek wa nyaku de kama dii nyiŋ la, Nyɔnɔwa Naawen pagrimu a jam bo ale wa kama.
67 Naawen Chiika a yaa jam sueri Jɔɔn kowa Zakaria ate wa biisi Naawen wieŋa. Wa yaa weeni ayen,
68 “Ti Nyɔnɔwa waai ale ka tama Izirali Naawenni la,
a jam tama jigi kama a vari ti a basi. Ni be basi ate ti a pak wa nyaku de nyiŋ.
69 Wa te ti ka nuru kpioŋ waai ale ka naawa Deevid ŋaaŋbiik la. Wa le chim ka ti varibasidɔ.
70 Dila po dila po ate Naawen a weeni wa biisiteerɔma baai ate wa lueri a te wa dek la, ayen ba ŋmarisi wa gbaŋka po ayen,
71 wa puulim kama ayen wa le vari ti, ti dachaasa nisima po a basi ale baai ale kisi ti la nisima po a basi.
72 Wa ŋman weeni ayen wa le ta jiirim ale ti kokpieŋsaŋa abe wa kan baŋ wa ale ba ale nyɛ noayeŋ kaai ale chaab ayen ba kasim chim wa dek wa nyiini nuruba la.
73-74 Wa jam puulim ka nna pagrik pagriga a te ti kokpieŋka Abraham ayen wa Naawen le vari ti,
ti dachaasa nisima po a basi ate ti a va wa Naawen abe ti kan a chali yɔgsum.
75 Ate tama ale chim nuru welensa ale wayɔrisima nyam wa jigi ti boka meena po a ta a cheŋ.
76 M biiga, nuruba le weeni ayen fi ka Naawen kpeeni biisiteerɔ,
dii nyiŋ la fi le liŋ de ti Nyɔnɔwa niŋ a gomsi wa siuku a magsi te wa,
77 abe fi weeni ayen Nyɔnɔwa le voŋ wa nuruma tuimbaataŋa a te ba ate ba nya varibasika.
78-79 Ti Naawenni ka jiirim yegayega nyɔnɔ. Tama, a nyɛ ase ti bo ka legi po ate kum yaa pa bu yisuŋku a ligi ti la.
Naawen varibasika abe a nyɛ ase ka vari ale boro a veenti a yaa dak siuku a sak ti ayen ti baga a nya suyɔgini la.”
80 Zakaria biika, Jɔɔn yaa chim zuak a pagra ale wa nyiŋ ale wa chiik a yaa basi wa yenni ale ge cheŋ jo sagini po a bo dula jigini a ta ga paari da dii dai dek ate wa nyini piilim boro a sak Izirali demma la.