ឆ៝ម់បុត​ពោល​ញជ្វាល់​អ៝ន់​មា​ផូង​ញឆីង​តា​ប៝ន
អេផេឆោ
នាវ​ឞោក​អ៝ន់​ឞូ​គឹត​ល៝រ
នើម​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​រាញា​ពោល  ពាង់​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​ក្លាប់​លាស​តា​នាម់ ៦១ ក្លាប់​លាស ២៨ នាម់​ជេស​ឞ្រាស​យេឆូ ​ទ៝ក់​រេស។ ពាង់​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​នោក​ពាង់​ហោម​គុ​តា​ត្រោម​នទ្រូង នាវ​ពាង់​គុ​នទ្រូង​នៃ យ៝រ​មា​នាវ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​(អេផ ៣:១; ៤:១; ៦:២០)។ ឞូ​មឹន​លាស​ពាង់​គុ​នទ្រូង​តា​ប៝ន​រោម ។ ឆ៝ម់បុត​អ្យា​មោ​អោស​ទើន​ញចីស​អ៝ន់​មា​ផូង​ញឆីង​តា​ប៝ន​អេផេឆោ ​ទើម ញចីស​អ៝ន់​នអ៝ប់​មា​ផូង​ញឆីង​តា​ប៝ន​អាបាៈ​អេង​អី​តឹម​ទាច់​ដាស​ប៝ន​អេផេឆោ ​នៃ​ដ៝ង់។ នោក​ពោល ​ញជ្វាល់​ឆ៝ម់បុត​អេផេឆោ ​អ្យា ពាង់​ញជ្វាល់​នទ្រែល​ដ៝ង់​ពែ​អឹ​ឆ៝ម់បុត​អា​អេង​ជឹត ១. ឆ៝ម់បុត​ផីលីប‌ ២. ឆ៝ម់បុត​កោលោស‌ ៣. ឆ៝ម់បុត​ផីលេមោន។
មា​ឆ៝ម់បុត​អា​អេង​អី​ពោល​ញចីស​ទាន់​អ្វាញ់​តា​ឆ៝ម់បុត​រោម​តា​នាវ​ឞោក «ឆ៝ម់បុត​ពោល »។
ប៝ន​អេផេឆោ ​តា​ឞ្រី​អាឆី ពោល ​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​តា​ប៝ន​អេផេឆោ  ក្លាប់​លាស​តា​នាម់ ៥២ ត៝ត់​មា​នាម់ ៥៥‌ គុ​តា​ប៝ន​នៃ​ក្លាប់​លាស​ពែ​នាម់​(ការ ១៩:១-២០; ២០:២៧-៣៨)។
នាវ​អុច​នត្រ៝ង់​តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា
នាវ​ទុត​ខ្លៃ​តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​គែស​ពែ​នតីល៖ ១. ទឹង​លែៈ​ផូង​ញឆីង​គែស​ទូ​ផូង​ទើម មោ​ហោម​អោស​គែស​ផូង​អីឆ្រាអែល  គែស​ផូង​អី​មោ​ទី​ផូង​អីឆ្រាអែល ​តា​នាប់​មាត់​កោរាញ​ឞ្រាស ទឹង​លែៈ​ជេង​តឹម​ឞាន​មា​ឆាក់​ជាន់​ឞ្រាស​ក្រីស ​នើម ២. មើម​នាវ​គុ​រេស​គៃ​មា​តឹម​ទី​តឹង​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​អុច ៣. ពាង់​នតី​មា​នទើ​តឹម​លើស​អ៝ន់​មា​ផូង​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ​ទែ​ទ៝ង់ គៃ​មា​ទើយ​តឹម​រាទ៝ង់​ដាស​ឆាតាង់ ​អី​កោរាញ​មពោល​ឞ្រាស​អ្យើស។
មឞើស​នាវ​ខ្លៃ​តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា
- នាវ​អោប​អ្វែស​លាង់ (១:១-២)
- កោរាញ​ឞ្រាស​អ៝ន់​នាវ​គែស​ជេង​មា​ផូង​ញឆីង យ៝រ​មា​នទើ​ឞ្រាស​ក្រីស ​លែៈ​ជាន (១:៣-៣:២១)
- នាវ​រេស​មហែ​នទ្រែល​ឞ្រាស​ក្រីស  (៤:១-៦:២០)
- នទើ​តឹម​លើស​អ៝ន់​មា​ផូង​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ​ទែ​ទ៝ង់ (៦:១០-២០)
- នាវ​នតិញ​ងគ្លែៈ​ទុត (៦:២១-២៤)
1
នាវ​អោប​អ្វែស​លាង់
ឆ៝ម់បុត​គ៝ប់​ពោល ​ញចីស គ៝ប់​អី​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​ឞ្រាស​ក្រីស​យេឆូ ​តាៈ​ឞើស​នាវ​អុច​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម។ គ៝ប់​ទាន់​អោប​នាវ​អ្វែស​លាង់​ខាន់​អៃ​មៃ​អី​ផូង​ប៝ន​លាន​កោរាញ​ឞ្រាស​តា​ប៝ន​អេផេឆោ * ១:១៖ ឆ៝ម់បុត​អើម​អី​ញចីស​មា​តី​អាបាៈ​មោ​អោស​គែស៖ «តា​ប៝ន​អេផេឆោ »។ ជេង​ផូង​គុ​ន៝ប់​តា​នាវ​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស​យេឆូ ទាន់​កោរាញ​ឞ្រាស​ឞឹ​ឞ៝ន់​នើម នទ្រែល​មា​កោរាញ​យេឆូ​ក្រីស ​អ៝ន់​នាវ​អ្វែស នាវ​ដាប់​មពាន់​មា​ខាន់​អៃ​មៃ។
នាវ​គែស​ជេង​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​ពាង់​អ៝ន់​មា​ផូង​ញឆីង
ទាន់​រានេ​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​ឞឹឞ្រាស​យេឆូ​ក្រីស កោរាញ​ឞ៝ន់។ យ៝រ​មា​ឞ៝ន់​គុ​នទ្រែល​ឞ្រាស​ក្រីស  កោរាញ​ឞ្រាស​លែៈ​អ៝ន់​ជេស​មា​ឞ៝ន់​អាប់​នតីល​នទើ​អ្វែស​អី​មាត់​ឞូនុយ្ស​មោ​ឞ្លាវ​ឆៃ​អី​គែស​នាវ​ខ្លៃ​តា​នូយ្ស​នហ៝ម់​ឞ៝ន់ នអ៝ប់​មា​អ៝ន់​ឞ៝ន់​នាវ​រេស​នហ៝​រ៝ ១:៣៖ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «លែៈ​អ៝ន់​ជេស​មា​ឞ៝ន់​នាវ​គែស​ជេង​អាប់​នតីល​មពែស​មា​ហ្វេង​តា​នតុក​កាលើ​ត្រោក»។ ឞូ​គឹត​លាស​ពោល ​ងើយ​មា​នទើ​តឹម​ឞាន​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​កើយ្ស​ឞ៝ន់​ជេង​ក៝ន​ពាង់​នើម នាវ​រាក្លាយ្ស នាវ​យោៈ​កោរាញ​ឞ្រាស​មោ​ហោម​កើប​នាវ​តីស​ឞ៝ន់ នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​គុ​តា​ឞ៝ន់ នាវ​រេស​នហ៝​រ៝។ អ្វាញ់​ដ៝ង់​តា ១កោ ១២:៤-១១, ២៨; កាល ៥:២២-២៣។* ១:៣៖ អេផ ២:៦; ១កោ ១២:៧-១១; ១ពេ ១:៣-៥ ឞើស​នតើម​អេ​ហ៝ៈ​ញជេង​នែស​នតូ​នើស ពាង់​លែៈ​អើម​កើយ្ស​ជេស​ឞ៝ន់​គៃ​មា​គុ​នទ្រែល​ឞ្រាស​ក្រីស ពាង់​កើយ្ស​ឞ៝ន់​គៃ​មា​ជេង​ក្ល៝ស​អ្វែស មោ​គែស​អោស​នាវ​មា​នទុយ្ស​តា​នាប់​មាត់​ពាង់ពាង់​ជាន​កើត​នៃ យ៝រ​មា​ពាង់​គែស​នូយ្ស​នហ៝ម់​រ៝ង់​មា​ឞ៝ន់។* ១:៤៖ អេផ ៣:១១; ២តេ ២:១៣-១៤; ២ពេ ១:១០-១១ ឞើស​នោក​នៃ​នើស​ពាង់​លែៈ​អើម​អុច​ឞ៝ន់​ជេង​ផូង​ក៝ន​ពាង់​នើម​យ៝រ​មា​នទើ​ឞ្រាស​យេឆូ​ក្រីស ​លែៈ​ជាន ជេង​ទី​កើត​នាវ​ពាង់​នើម​អុច នអ៝ប់​មា​អ៝ន់​ពាង់​រាម់​មអាក។* ១:៥៖ យហ ១:១២; រម ៨:១៤-១៥; ១យហ ៣:១-៣ ពាង់​ជាន​កើត​នៃ​គៃ​មា​ឞ៝ន់​រានេ​នាវ​អ្វែស​ពាង់​នើម​អី​ទុត​ក្វ៝ង់​ងាន់ នាវ​អ្វែស​អី​នៃ​ពាង់​លែៈ​អ៝ន់​ជេស​ទើម​ទាម​មា​ឞ៝ន់​អី​គុ​នទ្រែល​ក៝ន​ពាង់​នើម។ ពាង់​រ៝ង់​ហោ​ងាន់​មា​ក៝ន​ពាង់​នើម។ យ៝រ​មា​មហាម​ឞ្រាស​ក្រីស ​អី​ក៝ន​ពាង់​នើម​នៃ ពាង់​លែៈ​ច្វាយ​ជេស​ឞ៝ន់​ឞើស​នាវ​តេៈ​ទោយ្ស លែៈ​យោៈ​ឞ៝ន់​មោ​ហោម​អោស​កើប​នាវ​តីស​ឞ៝ន់។ នាវ​អី​នៃ​តាៈ​ឞើស​នាវ​អ្វែស​ពាង់​ទុត​ក្វ៝ង់​ងាន់។* ១:៧៖ អេផ ២:៨; ២កោ ៥:១៨-២១ នាវ​អ្វែស​អី​នៃ​ពាង់​អ៝ន់​មា​ឞ៝ន់​អ៝ក់​រាមែស​លែរ​ងាន់ ពាង់​អ៝ន់​ឞ៝ន់​នាវ​មឹន​គឹត​ឞ្លាវ នទ្រែល​មា​អ៝ន់​ឞ៝ន់​គឹត​វ៝ត់​អាប់​នតីល​នទើ។ ពាង់​លែៈ​អ៝ន់​ឞ៝ន់​គឹត​នាល់​នាវ​អុច​ពាង់​អី​អា​ល៝រ​នើស​ឞូនុយ្ស​មោ​អោស​គឹត អាបៃ​អ្យា​ពាង់​លែៈ​ញហើ​មា​ឞ៝ន់​នទើ​អី​ពាង់​អុច​ជាន​តា​ឞ្រាស​ក្រីស * ១:៩-១១៖ កាល ៤:៤; ១ពេ ១:២០-២១ 10 នាវ​អី​នៃ​ពាង់​អ៝ន់​គែស​ងាន់​ត៝ត់​ទី​នារ​ពាង់​លែៈ​អុច ១:១០៖ មោ​លាស «តា​រានោក​ងគ្លែៈ​ទុត​តៃ»។ តា​នារ​អី​នៃ​ពាង់​មរា​រាគូម​ទឹង​លែៈ​នទើ​តា​កាលើ​ត្រោក នទ្រែល​មា​ទឹង​លែៈ​នទើ​តា​នែស​នតូ​អ៝ន់​គុ​គូម​តា​ន៝ម់​ឞ្រាស​ក្រីស ​ជេង​ទូ​ហ្វេ​កោរាញ​ទើម។* ១:១០៖ រម ៨:១៩-២២
11 ហេន​អី​ផូង​អីឆ្រាអែល ​អី​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស § ១:១១៖ «ហេន​អី​ផូង​អីឆ្រាអែល ​អី​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស » មោ​លាស «ឞ៝ន់»។​លែៈ​កោរាញ​ឞ្រាស​ទែ​កើយ្ស​ជេស​គៃ​មា​ឆ៝ៈ​ទើន​នទើ​ពាង់​លែៈ​ត៝ន​មា​ហេន​កាល់​អែ​នើស យ៝រ​មា​ហេន​គុ​នទ្រែល​ឞ្រាស​ក្រីស ពាង់​លែៈ​អើម​កើយ្ស​ហេន​កើត​នៃ​ជេង​តឹង​នាវ​មឹន​ពាង់​នើម​អុច។ ទឹង​លែៈ​នទើ​ពាង់​អុច​អ៝ន់​គែស ជេង​គែស​ងាន់​តឹង​នូយ្ស​នហ៝ម់​ពាង់​នើម​អុច។ 12 នទ្រី​ហេន​លែៈ​គែស​នាវ​រានើម​តា​ឞ្រាស​ក្រីស ​ល៝រ​ឞូ។ ពាង់​ជាន​កើត​នៃ​គៃ​មា​ហេន​គុ​រេស​រានេ​នាវ​ច្រេក​លើប​ពាង់​នើម។ 13 អាបៃ​អ្យា​ខាន់​អៃ​មៃ​អី​មោ​ទី​ផូង​អីឆ្រាអែល ​លែៈ​កោរាញ​ឞ្រាស​ទែ​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អី​ក្ល៝ស​អ្វែស​គុ​នទ្រែល​ខាន់​អៃ​មៃ​ដ៝ង់ យ៝រ​មា​ខាន់​អៃ​មៃ​គុ​នទ្រែល​ឞ្រាស​ក្រីស ។ នាវ​អី​នៃ​ពាង់​នើម​លែៈ​ត៝ន ជេសរី​នាវ​អី​នៃ​តឹម​ឞាន​មា​តេៈ​ព្លា​ក្រេប​តា​ខាន់​អៃ​មៃ។ ពាង់​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស ជេស​ខាន់​អៃ​មៃ​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ​តា​នោក​ខាន់​អៃ​មៃ​តាង់​នាវ​ងើយ​ងាន់ តាង់​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស។ ជេសរី​ខាន់​អៃ​មៃ​គែស​នាវ​រាក្លាយ្ស​យ៝រ​មា​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​អី​នៃ។* ១:១៣-១៤៖ អេផ ៤:៣០; ២កោ ១:២២; ៥:៥; កាល ៣:២ 14  ពាង់​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អី​ក្ល៝ស​អ្វែស​នៃ​ញចាម់​នូយ្ស​នហ៝ម់​ឞ៝ន់ អ៝ន់​ឞ៝ន់​គឹត​ងាន់ ពាង់​មរា​អ៝ន់​ឞ៝ន់​ទឹង​លែៈ​នទើ​អី​ពាង់​លែៈ​ត៝ន​ជេស អ៝ន់​ឞ៝ន់​គឹត​ងាន់​ពាង់​លែៈ​ច្វាយ​ឞ៝ន់​គៃ​មា​ជេង​ផូង​ប៝ន​លាន​ពាង់​នើម។ ពាង់​ជាន​កើត​នៃ​គៃ​មា​ឞ៝ន់​រានេ​នាវ​ច្រេក​លើប​ពាង់​នើម។
នាវ​ពោល ​មឞើស​ឆើម​អ៝ន់​មា​ផូង​ញឆីង​តា​ប៝ន​អេផេឆោ 
15 យ៝រ​មា​ទឹង​លែៈ​នទើ​អី​នៃ គ៝ប់​លាស​អ្វែស​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​ងាន់។ នតើម​ឞើស​គ៝ប់​លែៈ​តាង់​ជេស​នាវ​ឞូ​ងក៝ច​នាវ​ញឆីង​ខាន់​អៃ​មៃ​តា​កោរាញ​យេឆូ  នទ្រែល​មា​តាង់​នាវ​ខាន់​អៃ​មៃ​រ៝ង់​មា​ទឹង​លែៈ​ផូង​ប៝ន​លាន​កោរាញ​ឞ្រាស‌ 16 នទ្រី​ទឹង​គ៝ប់​មោ​រាលូ​អោស​លាស​អ្វែស​កោរាញ​ឞ្រាស យ៝រ​មា​ខាន់​អៃ​មៃ​នៃ។ អាប់​តឹ​គ៝ប់​មឞើស​ឆើម គ៝ប់​មឞើស​ឆើម​មា​ខាន់​អៃ​មៃ​ដ៝ង់។ 17 គ៝ប់​ទាន់​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​ឞឹឞ្រាស​យេឆូ​ក្រីស កោរាញ​ឞ៝ន់​នើម ពាង់​អី​ឞឹ​អី​គែស​នាវ​ច្រេក​លើប។ គ៝ប់​ទាន់​ពាង់​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អ៝ន់​ខាន់​អៃ​មៃ​គែស​នាវ​មឹន​គឹត​ឞ្លាវ នទ្រែល​មា​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​ញហើ​ពាង់​នើម​មា​ខាន់​អៃ​មៃ គៃ​មា​ខាន់​អៃ​មៃ​គឹត​នាល់​ពាង់​លើ​មា​ហោ​ងាន់។* ១:១៧៖ កោល ១:៩-១០ 18 គ៝ប់​ទាន់​កោរាញ​ឞ្រាស​កើល​ខាន់​អៃ​មៃ អ៝ន់​ខាន់​អៃ​មៃ​គឹត​វ៝ត់​នហេល​តា​នូយ្ស​នហ៝ម់​នាវ​មឹន​ទឹង​លែៈ​នទើ​កោរាញ​ឞ្រាស​អុច​អ៝ន់​មា​ខាន់​អៃ​មៃ។ នទើ​អី​នៃ​ខាន់​អៃ​មៃ​ហោម​រានើម​មា​ឆ៝ៈ​ទើន យ៝រ​លាស​ពាង់​លែៈ​ក្វាល់​ខាន់​អៃ​មៃ​ជេង​ផូង​ប៝ន​លាន​ពាង់​នើម នទើ​អី​នៃ​តឹម​ឞាន​មា​នទើ​នទ្រៃ គែស​នាវ​ខ្លៃ​ហោ​ងាន់ គែស​នាវ​ច្រេក​លើប​ដ៝ង់។* ១:១៨៖ ហេឞ ៩:១៥ 19 គ៝ប់​ទាន់​កើត​នៃ គៃ​មា​ខាន់​អៃ​មៃ​គឹត​វ៝ត់​នហេល​នាវ​ទើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​ទុត​ក្វ៝ង់​អី​មោ​អោស​គែស​នទើ​មា​នតឹត។ កោរាញ​ឞ្រាស​កើល​ឞ៝ន់​អី​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ​មា​នាវ​ទើយ​អី​នៃ។ នាវ​ទើយ​អី​នៃ* ១:១៩-២០៖ រម ៨:៣៤; កោល ៣:១-២; ១ពេ ៣:២២ 20 អ៝ន់​ឞ្រាស​ក្រីស ​ទ៝ក់​រេស​តៃ​នើស នទ្រែល​មា​អ៝ន់​ពាង់​គុ​មពែស​ឞើស​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​តា​នតុក​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម​តា​កាលើ​ត្រោក។ 21 នាវ​ទើយ​អី​នៃ​អ៝ន់​ឞ្រាស​ក្រីស ​ជេង​កោរាញ​ទុត​ក្វ៝ង់​ទុត​ព្រេស​រាលាវ​មា​ទឹង​លែៈ​កោរាញ​អី​គែស​នាវ​ទើយ​អី​គែស​នាវ​ទាង់​អី​គែស​នាវ​ម៝ត់​អ្វាញ់​អាប់​នតីល* ១:២១៖ «កោរាញ​អី​គែស​នាវ​ទើយ​អី​គែស​នាវ​ទាង់​អី​គែស​នាវ​ម៝ត់​អ្វាញ់​អាប់​នតីល» ឞូ​មឹន​លាស​ងើយ​មា​តោង​ពារ់ គែស​ឞូនុយ្ស​អាបាៈ​គឹត​លាស​ងើយ​មា​ឞ្រាស​អាបាៈ​អេង​ដ៝ង់។។ មោ​គែស​អោស​ទូ​ហ្វេ​ក្វ៝ង់​ព្រេស​រាលាវ​ពាង់​តា​រានោក​អាបៃ​អ្យា នហ៝​មា​រានោក​ជឹត​នាប់​តៃ​ជេង​រានោក​អី​នហ៝​រ៝​ដ៝ង់។* ១:២១-២២៖ មថ ២៨:១៨; ផល ២:៩-១១ 22 កោរាញ​ឞ្រាស​លែៈ​អ៝ន់​ទឹង​លែៈ​នទើ​គុ​តា​ន៝ម់​នាវ​ម៝ត់​អ្វាញ់ ១:២២៖ មោ​លាស «តា​ន៝ម់​ជ៝ង់»។ឞ្រាស​ក្រីស ​នើម នអ៝ប់​មា​អ៝ន់​ពាង់​ជេង​កោរាញ​មា​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​អី​ញឆីង​មា​ពាង់ពាង់​តឹម​ឞាន​មា​ឞោក‌* ១:២២-២៣៖ អេផ ៤:១៥-១៦ 23 ផូង​អី​ញឆីង​តឹម​ឞាន​មា​ឆាក់​ជាន់​ពាង់ពាង់​អ៝ន់​នាវ​រេស​នអ៝ប់​មា​ម៝ត់​អ្វាញ់​ទឹង​លែៈ​ផូង​ញឆីង។ ពាង់​អ៝ន់​នាវ​រេស​នអ៝ប់​មា​ម៝ត់​អ្វាញ់​ទឹង​លែៈ​នទើ​អី​គែស​ញជេង ១:២៣៖ មោ​លាស «ផូង​ញឆីង​តឹម​ឞាន​មា​អ៝ន់​ពាង់​ជេង​លែៈ​រឹង កើត​ពាង់​អ៝ន់​ទឹង​លែៈ​នទើ​អី​គែស​ញជេង​អ៝ន់​លែៈ​រឹង»។

*1:1 ១:១៖ ឆ៝ម់បុត​អើម​អី​ញចីស​មា​តី​អាបាៈ​មោ​អោស​គែស៖ «តា​ប៝ន​អេផេឆោ »។

1:3 ១:៣៖ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «លែៈ​អ៝ន់​ជេស​មា​ឞ៝ន់​នាវ​គែស​ជេង​អាប់​នតីល​មពែស​មា​ហ្វេង​តា​នតុក​កាលើ​ត្រោក»។ ឞូ​គឹត​លាស​ពោល ​ងើយ​មា​នទើ​តឹម​ឞាន​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​កើយ្ស​ឞ៝ន់​ជេង​ក៝ន​ពាង់​នើម នាវ​រាក្លាយ្ស នាវ​យោៈ​កោរាញ​ឞ្រាស​មោ​ហោម​កើប​នាវ​តីស​ឞ៝ន់ នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​អ៝ន់​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​គុ​តា​ឞ៝ន់ នាវ​រេស​នហ៝​រ៝។ អ្វាញ់​ដ៝ង់​តា ១កោ ១២:៤-១១, ២៨; កាល ៥:២២-២៣។

*1:3 ១:៣៖ អេផ ២:៦; ១កោ ១២:៧-១១; ១ពេ ១:៣-៥

*1:4 ១:៤៖ អេផ ៣:១១; ២តេ ២:១៣-១៤; ២ពេ ១:១០-១១

*1:5 ១:៥៖ យហ ១:១២; រម ៨:១៤-១៥; ១យហ ៣:១-៣

*1:7 ១:៧៖ អេផ ២:៨; ២កោ ៥:១៨-២១

*1:9 ១:៩-១១៖ កាល ៤:៤; ១ពេ ១:២០-២១

1:10 ១:១០៖ មោ​លាស «តា​រានោក​ងគ្លែៈ​ទុត​តៃ»។

*1:10 ១:១០៖ រម ៨:១៩-២២

§1:11 ១:១១៖ «ហេន​អី​ផូង​អីឆ្រាអែល ​អី​ញឆីង​មា​ឞ្រាស​ក្រីស » មោ​លាស «ឞ៝ន់»។

*1:13 ១:១៣-១៤៖ អេផ ៤:៣០; ២កោ ១:២២; ៥:៥; កាល ៣:២

*1:17 ១:១៧៖ កោល ១:៩-១០

*1:18 ១:១៨៖ ហេឞ ៩:១៥

*1:19 ១:១៩-២០៖ រម ៨:៣៤; កោល ៣:១-២; ១ពេ ៣:២២

*1:21 ១:២១៖ «កោរាញ​អី​គែស​នាវ​ទើយ​អី​គែស​នាវ​ទាង់​អី​គែស​នាវ​ម៝ត់​អ្វាញ់​អាប់​នតីល» ឞូ​មឹន​លាស​ងើយ​មា​តោង​ពារ់ គែស​ឞូនុយ្ស​អាបាៈ​គឹត​លាស​ងើយ​មា​ឞ្រាស​អាបាៈ​អេង​ដ៝ង់។

*1:21 ១:២១-២២៖ មថ ២៨:១៨; ផល ២:៩-១១

1:22 ១:២២៖ មោ​លាស «តា​ន៝ម់​ជ៝ង់»។

*1:22 ១:២២-២៣៖ អេផ ៤:១៥-១៦

1:23 ១:២៣៖ មោ​លាស «ផូង​ញឆីង​តឹម​ឞាន​មា​អ៝ន់​ពាង់​ជេង​លែៈ​រឹង កើត​ពាង់​អ៝ន់​ទឹង​លែៈ​នទើ​អី​គែស​ញជេង​អ៝ន់​លែៈ​រឹង»។