នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស
យោហាន
ញចីស
នាវ​ឞោក​អ៝ន់​ឞូ​គឹត​ល៝រ
យោហាន ​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​ឞ្រាស​យេឆូ  នទ្រែល​មា​អី​អ៝ស​យាកើ ​ដ៝ង់ ខាន់​ពាង់​ឞារ​ហៃ​នៃ​អី​ក៝ន​ឆេបេដេ  អា​ល៝រ​នើស​ខាន់​ពាង់​ឞូនុយ្ស​ជាន​ការ​វាង់​កា​ទើម​(មថ ៤:២១)។ យោហាន ​មោ​អោស​មឞើស​រាញា​ពាង់​នើម​តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា ពាង់​មឞើស​ទើម​មា​ពាង់​នើម​អី​«អ៝ស​ម៝ន​អី​ឞ្រាស​យេឆូ ​ទែ​រ៝ង់»។ ឞូ​អ៝ក់​មឹន​លាស ពាង់​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​ក្លាប់​លាស ៤០ នាម់​ជេស​ឞ្រាស​យេឆូ ​ទ៝ក់​រេស តា​នាម់ ៧០-៩៥‌ យើន​មា​ឞូនុយ្ស​អាបាៈ​មឹន​លាស ពាង់​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​អេ​ល៝រ​មា​នាម់ ៧០‌ យើន​មា​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​មឹន​លាស ពាង់​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​ឞើស​កើយ​ទឹង​លែៈ​ឆ៝ម់បុត​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​អា​អេង។ ពាង់​ជេង​នើម​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​យោហាន​រើស ១ រើស ២ រើស ៣ នទ្រែល​មា​ឆ៝ម់បុត​នាវ​តឹម​មពើល​ដ៝ង់។ តា​ទឹង​លែៈ​កោរាញ​អ៝ស​ម៝ន​ឞ្រាស​យេឆូ យោហាន ​ទើម​ឞូ​មោ​អោស​ងខឹត​យ៝រ​មា​នាវ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​ឞ្រាស​យេឆូ 
នាវ​អុច​នត្រ៝ង់​យោហាន 
ឆ៝ម់បុត​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​យោហាន ​អេង​ឞាល់​ងាន់​ដាស​មា​ឆ៝ម់បុត​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​អា​អេង។ យោហាន ​នើម​លាស ពាង់​ញចីស​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​អ៝ន់​មា​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​អី​រ៝ៈ​ឆ៝ម់បុត​ពាង់​អ្យា ក្វាល់​ខាន់​ពាង់​«ខាន់​អៃ​មៃ»៖ «គៃ​មា​អុច​អ៝ន់​ខាន់​អៃ​មៃ​រ៝ៈ នហ៝​មា​អ្យាត់​ឞ្រាស​យេឆូ ​ជេង​ឞ្រាស​ក្រីស ​អី​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស​ងាន់ ជេសរី​អុច​អ៝ន់​ខាន់​អៃ​មៃ​ញឆីង គៃ​មា​ខាន់​អៃ​មៃ​គែស​នាវ​រេស​នហ៝​រ៝​យ៝រ​មា​ពាង់»​(យហ ២០:៣១)។ តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា​ពាង់​ញចីស​ពើស​តឹ​នាវ​ខ្លៃ​ឞ្រាស​យេឆូ ​(យហ ២:១-១១; ៤:៤៦-៥៤; ៥:១-១៥; ៦:៥-១៣; ៦:១៦-២១; ៩:១-៧; ១១:១-៤៤)។ ជេសរី​ពើស​តឹ​អី​ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស​មា​ឆាក់​ពាង់​នើម «គ៝ប់​អី​អ្យា​ជេង...» នតឹត​លាស​«គ៝ប់​អី​អ្យា​ជេង​នុមពាង់​អី​អ៝ន់​នាវ​រេស»​(យហ ៦:៣៥; ៨:១២; ១០:៧; ១០:១១; ១១:២៥; ១៤:៦; ១៥:១) ទឹង​លែៈ​នាវ​ពាង់​ងើយ​អី​នៃ​ងកាស​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​មឞើស​មា​រាញា​ពាង់​នើម អី​កោរាញ​ឞ្រាស​លែៈ​មឞើស​អ៝ន់​មា​មោឆេ ​នើស​(នង ៣:១៤)។ ពាង់​ញចីស​មា​នាវ​ញឆីង មា​នាវ​រេស​នហ៝​រ៝ មា​នាវ​រ៝ង់ នអ៝ប់​មា​នាវ​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស។ ពាង់​មោ​អោស​ញចីស​មា​នាវ​ឞ្រាស​យេឆូ ​ទែស នអ៝ប់​មា​នាវ​ឆាតាង់ ​នទើម​ឞ្រាស​យេឆូ 
យោហាន ​ក្វាល់​ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស៖ «រាញា​នាវ​ងើយ»។ ឞ្រាស​យេឆូ ​អី​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស​ឞឹពាង់​លែៈ​ញជេង​ទឹង​លែៈ​អាប់​នតីល​នទើ ពាង់​គឹត​ទឹង​លែៈ​នាវ​មឹន​គឹត​ឞ្លាវ​អី​កោរាញ​ឞ្រាស​ឞឹពាង់​នើម ជេសរី​ពាង់​ជុរ​ទែស​តា​នែស​នតូ​អ្យា​ជេង​ឆាក់​ឞូនុយ្ស គៃ​មា​អ៝ន់​ឞូនុយ្ស​ឞ៝ន់​គឹត​នាល់​កោរាញ​ឞ្រាស​ឞឹ
«នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​យោហាន ​ញចីស»​រ៝ៈ​ទើស យើន​មា​គែស​នាវ​ខ្លៃ​ជ្រូ​ងាន់។ អ្យាត់​មា​រ៝ៈ​ទូ​នាវ​ទូ​នាវ រ៝ៈ​រាខិច​អ៝ន់​អ៝ក់​តឹ នអ៝ប់​មា​គុ​ងក្ល៝ន់។ ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស៖ «ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​លែវ​ខាន់​អៃ​មៃ​អ៝ន់​គឹត​វ៝ត់​នាវ​ងាន់​តា​អាប់​នតីល​នទើ»​(យហ ១៦:១៣)។
មឞើស​នាវ​ខ្លៃ​តា​ងកោៈ​តា​ឆ៝ម់បុត​អ្យា
- នាវ​នតើម​មឞើស​ងក៝ច (១:១-១៨)
- យោហាន-​បាប់តែម  នទ្រែល​មា​មពោល​អ៝ស​ម៝ន​ឞោក​ទាក​ឞ្រាស​យេឆូ  (១:១៩-៥១)
- ឞ្រាស​យេឆូ ​ជាន​ការ​តា​ផូង​ប៝ន​លាន (២:១-១២:៥០)
- ឞ្រាស​យេឆូ ​តា​ប៝ន​ក្វ៝ង់​យេរូឆាលឹម  នទ្រែល​មា​រ៝ៈ​ប៝ន​ជេៈៗ​ជុម​ច្យៅ​មា (១៣:១-១៩:៤២)
- ឞ្រាស​យេឆូ ​ទ៝ក់​រេស​ជេស​ពាង់​ខឹត នទ្រែល​មា​ញហើ​ឆាក់​ពាង់​អ៝ន់​ឞូ​ឆៃ (២០:១-៣១)
- ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាន់​ម៝ប់​មពោល​អ៝ស​ម៝ន​តា​មែង​ទាក​ងលៅ​កាលីលេ  (២១:១-៣៥)
1
នាវ​នតើម​មឞើស​ងក៝ច
ឞើស​នតើម​ឆាអើម​ឆាអាម​នើស​លែៈ​អើម​គែស​ជេស​រាញា​នាវ​ងើយ* ១:១៖ «រាញា​នាវ​ងើយ» មោ​លាស «នាវ»។ យោហាន ​ងើយ​នាវ​អី​នៃ​ងើយ​មា​ឞ្រាស​ក្រីស នាវ​ងើយ​អី​នៃ​គុ​នទ្រែល​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម នាវ​ងើយ​អី​នៃ​ជេង​កោរាញ​ឞ្រាស ១:១៖ មោ​លាស «ជេង​តឹម​ឞាន​មា​កោរាញ​ឞ្រាស»។ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «ជេង​ឞ្រាស»។* ១:១-២៖ យហ ១៧:៥; ផល ២:៦ ឞើស​ឆាអើម​ឆាអាម​ងាន់ នាវ​ងើយ​អី​នៃ​គុ​នទ្រែល​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម។ ទឹង​លែៈ​នតីល​នទើ​កោរាញ​ឞ្រាស​ញជេង កោរាញ​ឞ្រាស​អ៝ន់​ពាង់​អី​រាញា​នាវ​ងើយ​ញជេង​ទាទេ មោ​គែស​អោស​ទូ​នតីល​នទើ​អី​រាញា​នាវ​ងើយ​មោ​ញជេង។* ១:៣៖ នន ១:៣, ៦, ៩; ១កោ ៨:៦; កោល ១:១៥-១៦; ហេឞ ១:២ រាញា​នាវ​ងើយ​នើម​តើម​នាវ​រេស នាវ​រេស​រាញា​នាវ​ងើយ​អ៝ន់​អាង​តា​នូយ្ស​នហ៝ម់​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស។* ១:៤៖ យហ ៥:២៦; ១យហ ១:២ នាវ​អាង​អី​នៃ​អ៝ន់​អាង​តា​នាវ​ង៝ ជេសរី​នាវ​ង៝​មោ​អោស​ទើយ​មា​នាវ​អាង ១:៥៖ «ជេសរី​នាវ​ង៝​មោ​អោស​ទើយ​មា​នាវ​អាង» មោ​លាស «យើន​មា​នាវ​ង៝​មោ​អុច​អោស​ឆ៝ៈ​ទើន​នាវ​អាង»។* ១:៥៖ យហ ៣:១៩
គែស​ទូ​ហ្វេ​ឞូ​ក្លោ កោរាញ​ឞ្រាស​ដាៈ​ពាង់​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​អាង​អី​នៃ រាញា​ឞូ​ក្លោ​អី​នៃ​យោហាន-​បាប់តែម * ១:៦៖ មថ ៣:១ ពាង់​វាច់​ជេង​តើម​មឞើស​ងក៝ច​អ៝ន់​ឞូ​គឹត​នាល់​នាវ​អាង​អី​នៃ គៃ​មា​អ៝ន់​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​ញឆីង​មា​នាវ​អាង​អី​នៃ​តាៈ​ឞើស​នាវ​ពាង់​មឞើស​ងក៝ច។* ១:៧៖ យហ ១:៣២; ៥:៣៣-៣៦ យោហាន-​បាប់តែម ​មោ​អោស​ជេង​នាវ​អាង​អី​នៃ ពាង់​វាច់​គៃ​មា​ជេង​តើម​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​អាង​អី​នៃ​ទើម។* ១:៨៖ យហ ១:២០ នាវ​អាង​អី​នៃ​វាច់​តា​នែស​នតូ​អ្យា ជេង​នាវ​អាង​ងាន់ អាង​តា​នូយ្ស​នហ៝ម់​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​តា​នែស​នតូ​អ្យា។* ១:៩៖ យហ ៨:១២ 10  នាវ​អាង​ទូ​ហ្វេ​ឞូនុយ្ស​គុ​តា​នែស​នតូ​អ្យា ពាង់​អី​នើម​រាហាក់​ញជេង​នែស​នតូ​យ៝រ​មា​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស​ដាៈ តីស​មា​ឞូនុយ្ស​តា​នែស​នតូ​អ្យា​មោ​អោស​គឹត​នាល់​ពាង់11  ពាង់​វាច់​គុ​តា​ឞ្រី​អីឆ្រាអែល ​អី​ឞ្រី​ទាក​ពាង់​នើម តីស​មា​ផូង​ប៝ន​លាន​ពាង់​នើម​មោ​អុច​អោស​រ៝ម​ពាង់12 យើន​មា​ឞូ​ម៝ស​អី​ហោម​រ៝ម​ពាង់ ជេង​នើម​អី​ញឆីង​មា​ពាង់ ឞូនុយ្ស​អី​នៃ​ពាង់​អ៝ន់​ជេង​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម។* ១:១២៖ រម ៨:១៤-១៥; ១យហ ៣:១ 13 ឞូនុយ្ស​អី​នៃ​ជេង​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស មោ​អោស​ទែស​តាៈ​ឞើស​ឆាក់​ជាន់ ឞើស​នាវ​ឞូនុយ្ស​កើញ ពាង់​ជេង​ក៝ន​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម​អ៝ន់។* ១:១៣៖ យហ ៣:៥-៦; ១ពេ ១:២៣
14 រាញា​នាវ​ងើយ​អី​នៃ​ជេង​ឆាក់​ជាន់​ឞូនុយ្ស នហ៝​មា​គុ​រេស​នទ្រែល​ឞូនុយ្ស​ឞ៝ន់។ ហេន​លែៈ​ឆៃ​នាវ​ច្រេក​លើប​ពាង់ពាង់​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម​អី​ឞឹពាង់។ កោរាញ​ឞ្រាស​គែស​ក៝ន​អី​នៃ​ង្វាយ​អឹ​ទើម នាវ​ច្រេក​លើប​ក៝ន​អី​នៃ​ក្វ៝ង់ ពាង់​គែស​នាវ​អ្វែស​ទុត​ហោ​ងាន់ នាវ​ងើយ​ពាង់​នាវ​ងើយ​ងាន់​នឹង​នែង។* ១:១៤៖ យហ ១៤:៦; កាល ៤:៤; ផល ២:៧; ១យហ ៤:២ 15  យោហាន-​បាប់តែម ​លែៈ​មឞើស​ងក៝ច​ជេស​នាវ​ខ្លៃ​តា​ពាង់យោហាន-​បាប់តែម ​លាស៖ “ពាង់​អ្យា​អី​គ៝ប់​លែៈ​មឞើស​នើស៖ «ពាង់​វាច់​ឞើស​កើយ​គ៝ប់ យើន​មា​គែស​នាវ​ខ្លៃ​រាលាវ​គ៝ប់​ងាន់ យ៝រ​លាស​ពាង់​លែៈ​អើម​គែស​នាវ​រេស​ល៝រ​គ៝ប់»”។* ១:១៥៖ យហ ១:៣០
16 នាវ​អ្វែស​ពាង់​មោ​អោស​ឞ្លាវ​លែៈ​មោ​អោស​ឞ្លាវ​ទុត ទឹង​លែៈ​ឞ៝ន់​នើស​លែៈ​ឆ៝ៈ​ទើន​នទើ​អ្វែស​តាៈ​ឞើស​ពាង់​លើ​មា​អ៝ក់​លើ​មា​អ៝ក់។* ១:១៦៖ កោល ១:១៩; ២:៩ 17 នាវ​វៃ​ផូង​អីឆ្រាអែល ​កោរាញ​ឞ្រាស​លែៈ​អ៝ន់​តា​មោឆេ  យើន​មា​អ្វែស​រាលាវ​មា​នាវ​វៃ​អី​នៃ ជេង​នាវ​អ្វែស នាវ​ងាន់​អី​ពាង់​លែៈ​អ៝ន់​តា​ឞ្រាស​យេឆូ​ក្រីស * ១:១៧៖ យហ ៧:១៩; ១៤:៦; រម ៦:១៤; ១០:៤ 18 មោ​គែស​អោស​ទូ​ហ្វេ​ឞូនុយ្ស​លែៈ​ឆៃ​កោរាញ​ឞ្រាស គែស​ទូ​ហ្វេ​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម​ង្វាយ​អឹ​ទើម​លែៈ​លែវ​ឞ៝ន់​អ៝ន់​នាល់​កោរាញ​ឞ្រាស យ៝រ​លាស​ពាង់​នើស​គុ​តឹម​ទាច់​នទ្រែល​ឞឹ​នើម ពាង់​កោរាញ​ឞ្រាស​ដ៝ង់។* ១:១៨៖ យហ ៦:៤៦; ១៤:៨-៩; នង ៣៣:២០; មថ ១១:២៧
យោហាន-​បាប់តែម ​ជាន​បាប់តែម​មឞើស​ងក៝ច​មា​ឞ្រាស​ក្រីស 
(មថ ៣:១-១២; មក ១:១-៨; លក ៣:១-១៨)
19 គែស​ទូ​នារ​រី​មពោល​កោរាញ​ផូង​អីឆ្រាអែល ​ដាៈ​ផូង​ឞូនុយ្ស​ជាន​ឞ្រាស នទ្រែល​មា​ផូង​លេវី § ១:១៩៖ ផូង​លេវី ​ជេង​ទូ​មពោល​តា ១២ មពោល​ផូង​អីឆ្រាអែល  ជេសរី​ខាន់​ពាង់​ជេង​នើម​នតី​នាវ​វៃ​ផូង​អីឆ្រាអែល  នទ្រែល​មា​ជាន​ការ​តា​ញីស​ជាន​ឞ្រាស​មា​កោរាញ​ឞ្រាស។​អី​ផូង​កើល​ជាន​ការ​តា​ញីស​ជាន​ឞ្រាស​មា​កោរាញ​ឞ្រាស ដាៈ​ខាន់​ពាង់​ហាន់​តាៈ​ឞើស​ប៝ន​យេរូឆាលឹម ​អ៝ន់​តឹម​ម៝ប់​ដាស​យោហាន-​បាប់តែម  គៃ​មា​អោប​ពាង់៖ “មៃ​ឞូ​ម៝ស? មៃ​ឞ្រាស​ក្រីស ​បាស?” 20 ពាង់​អើស​ឆ៝ង់​មា​ខាន់​ពាង់ ពាង់​មោ​អោស​ពោន​ម៝ ពាង់​លាស​នហេល​នានេៈ​ងាន់៖ “គ៝ប់​មោ​អោស​ទី​ឞ្រាស​ក្រីស ​អី​នើម​រាក្លាយ្ស​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស​ទែ​ញជ្វាល់”។* ១:២០៖ យហ ១:៨ 21 ជេសរី​ខាន់​ពាង់​អោប​តៃ​ពាង់៖ “លាស​នទ្រី​មៃ​ឞូ​ម៝ស? មៃ​អេលីយា ​អី​ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​ឞើស​កាល់​អែ​នើស​អី​ឞូ​លែៈ​មឞើស​ងក៝ច​ពាង់​មរា​ព្លឹ​វាច់​អេ​ល៝រ​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ​វាច់​ឞើស?” ពាង់​អើស “មោ​អោស”។ ខាន់​ពាង់​អោប​តៃ​ដ៝ង់៖ “លាស​នទ្រី​មៃ​អី​ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​តឹម​ឞាន​មា​មោឆេ ​អី​ឞ៝ន់​ហោម​គុ​ក៝ប់​បាស?” ពាង់​អើស៖ “មោ​អោស”។* ១:២១៖ មាល ៤:៥-៦; នវ ១៨:១៥, ១៨ 22 ខាន់​ពាង់​អោប​តៃ​ពាង់៖ “លាស​នទ្រី​មៃ​ឞូ​ម៝ស? ទាន់​មៃ​មឞើស​ងក៝ច​អេង​ឆាក់​មៃ​នើម យ៝រ​លាស​ហេន​អុច​តាង់​នាវ​មៃ​មឞើស​ងក៝ច គៃ​មា​ហេន​មឞើស​ងក៝ច​មា​ឞូនុយ្ស​ដាៈ​ហេន​ហាន់​អ្យា​នើស”។ 23  យោហាន-​បាប់តែម ​លាស​មា​ខាន់​ពាង់៖ “គ៝ប់​អ្យា​អី​ឞូនុយ្ស​អេឆាយ ​អី​ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​កាល់​អែ​នើស​លែៈ​ងក៝ច​ល៝រ ពាង់​ញចីស​លាស៖
«គែស​ទូ​ហ្វេ​ឞូនុយ្ស​នតែរ​តា​ឞ្រី​រាទាស៖
«នទ្រាប់​ហ៝ម់​នូយ្ស​នហ៝ម់​អ៝ន់​មា​កោរាញ​ឞ្រាស តឹម​ឞាន​មា​ឞូនុយ្ស​ញឆ៝ង់​ត្រ៝ង​អ៝ន់​មា​កាដាច់​ហាន់»» ១:២៣៖ អេឆា ៤០:៣”។
24 ផូង​អី​ឞូ​ដាៈ​ហាន់​តា​យោហាន-​បាប់តែម ​នៃ អាបាៈ​ផូង​ផារីឆី * ១:២៤៖ ផូង​ផារីឆី ​ខាន់​ពាង់​ជេង​ផូង​អីឆ្រាអែល ​ដ៝ង់ ខាន់​ពាង់​នតី​នាវ​វៃ​ផូង​អីឆ្រាអែល ​អ៝ក់​ងាន់ នអ៝ប់​មា​នាវ​វៃ​អី​ចែ​ខាន់​ពាង់​នើម​ឞើស​កាល់​អែ​នើស​អ៝ក់​ជឹត។ 25 ខាន់​ពាង់​អោប​តៃ​ពាង់៖ “លាស​មៃ​មោ​យ៝ង់​ឞ្រាស​ក្រីស  មោ​យ៝ង់​អេលីយា  មោ​យ៝ង់​អី​ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​តឹម​ឞាន​មា​មោឆេ  លាស​នទ្រី​មើម​ទឹង​មៃ​ជាន​បាប់តែម​យុក​មា​ទាក​អ៝ន់​ឞូ?” 26  យោហាន-​បាប់តែម ​លាស​មា​ខាន់​ពាង់៖ “គ៝ប់​ជាន​បាប់តែម​យុក​មា​ទាក យើន​មា​គែស​ទូ​ហ្វេ​កោរាញ​គុ​តា​ទឹង​លែៈ​ផូង​ខាន់​មៃ ខាន់​មៃ​មោ​អោស​គឹត​នាល់​ពាង់27  ពាង់​អី​នៃ​វាច់​ឞើស​កើយ​គ៝ប់ យើន​មា​ពាង់​ជេង​កោរាញ​ទុត​ក្វ៝ង់​ងាន់។ ឞ៝ល​លាស​គ៝ប់​ឆើម​ទ្រ៝ស​នតោ​ជ៝ត​ពាង់ ហោម​មោ​ទី​ដាស​នាវ​ជាន​ការ​មា​ពាង់​ដ៝ង់”។ 28 ទឹង​លែៈ​នាវ​គែស​លាស​អី​នៃ​តា​នតុក​ប៝ន​បេថានី  ជេង​នតុក​យោហាន-​បាប់តែម ​ជាន​បាប់តែម​យុក​មា​ទាក មពែស​ឞើស​លោស​នារ​ទាក​រាលាយ​យោរដាន់ ​នៃ។
ឞ្រាស​យេឆូ ​ជេង​ក៝ន​ឞែ​ឞ្យាប់​កោរាញ​ឞ្រាស
29 ត៝ត់​នារ​អោយ​តៃ យោហាន-​បាប់តែម ​ឆៃ​ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាន់​ជឹត​ពាង់ ពាង់​លាស៖ “រី​ម៝ស ពាង់​អី​នៃ​អី​ក៝ន​ឞែ​ឞ្យាប់​កោរាញ​ឞ្រាស យ៝រ​មា​ពាង់​តឹម​ឞាន​មា​ឞែ​ឞ្យាប់​ឞូ​ងខឹត​ជាន​ឞ្រាស​គៃ​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​យោៈ​មោ​ហោម​កើប​នាវ​តីស ពាង់​ឆ៝ៈ​លើយ​នាវ​តីស​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​តា​នែស​នតូ​អ្យា។* ១:២៩៖ យហ ១:៣៦; នង ១២:៣-១៤; កល ៤:៣២-៣៥; អេឆា ៥៣:៧; ១កោ ៥:៧; ១ពេ ១:១៩; ១យហ ២:២; នតម ៥:៦ 30  ពាង់​អី​នៃ​អី​គ៝ប់​លែៈ​មឞើស​ងក៝ច​មា​ខាន់​អៃ​មៃ​នើស៖ «គែស​ទូ​ហ្វេ​ឞូ​ក្លោ​វាច់​ឞើស​កើយ​គ៝ប់ ពាង់​គែស​នាវ​ខ្លៃ​រាលាវ​គ៝ប់​ងាន់ យ៝រ​លាស​ពាង់​លែៈ​អើម​គែស​នាវ​រេស​ល៝រ​ឞើស​នាប់​គ៝ប់»។* ១:៣០៖ យហ ១:១៥, ២៧ 31 នតើម​នើស គ៝ប់​មោ​អោស​គឹត​នាល់​ពាង់ឞ្រាស​ក្រីស ។ យើន​មា​គ៝ប់​វាច់​ជាន​បាប់តែម​យុក​មា​ទាក គៃ​មា​ផូង​ប៝ន​លាន​អីឆ្រាអែល ​គឹត​នាល់​ពាង់​អី​ឞ្រាស​ក្រីស ”។
32  យោហាន-​បាប់តែម ​មឞើស​ងក៝ច​នទើ​ពាង់​លែៈ​ឆៃ​អ៝ន់​មា​ឞូ៖ “គ៝ប់​លែៈ​ឆៃ​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​តឹម​ឞាន​មា​ព្លុក​ជុរ​ឞើស​កាលើ​ត្រោក​ទ្រ៝ម់​គុ​តា​ពាង់* ១:៣២៖ អេឆា ១១:២ 33 ឞ៝ល​លាស​នតើម​នើស​គ៝ប់​មោ​អោស​គឹត​នាល់​ពាង់​អី​ឞ្រាស​ក្រីស  យើន​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​នើម​តើម​ដាៈ​គ៝ប់​វាច់​ជាន​បាប់តែម​យុក​មា​ទាក ពាង់​លាស​មា​គ៝ប់៖ «ឞូនុយ្ស​អី​មៃ​ឆៃ​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​ជុរ​ទ្រ៝ម់​គុ​តា​ពាង់ពាង់​អី​នៃ​ជាន​បាប់តែម​មា​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អី​ក្ល៝ស​អ្វែស»។ 34 គ៝ប់​លែៈ​ឆៃ​កើត​នៃ​ងាន់ គ៝ប់​អុច​មឞើស​ងក៝ច ពាង់​អី​នៃ​ក៝ន​ឞូ​ក្លោ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងាន់​ងេន”។* ១:៣៤៖ យហ ១:៤៩; ៥:១៩-២៣; ១០:៣៦; ១១:២៧; ២០:៣១; មក ១៥:៣៩; រម ១:៣-៤
អ៝ស​ម៝ន​ឞោក​ទាក​តឹង​ឞ្រាស​យេឆូ 
35 ត៝ត់​នារ​អោយ​តៃ យោហាន-​បាប់តែម ​ហោម​គុ​តា​នតុក​អើម​នៃ​ដ៝ង់ នទ្រែល​មា​ឞារ​ហៃ​អ៝ស​ម៝ន​ពាង់។ 36 ពាង់​ឆៃ​ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាន់​រ៝ៈ​នៃ ពាង់​លាស៖ “នៃ​ក៝ន​ឞែ​ឞ្យាប់​កោរាញ​ឞ្រាស”។* ១:៣៦៖ យហ ១:២៩ 37 ឞារ​ហៃ​មពោល​អ៝ស​ម៝ន​នៃ​តាង់​ពាង់​លាស ជេសរី​ខាន់​ពាង់​តឹង​ឞ្រាស​យេឆូ ​រ៝។ 38  ឞ្រាស​យេឆូ ​ងគឹល​ជឹត​កើយ ឆៃ​ឞារ​ហៃ​ខាន់​ពាង់​តឹង​ពាង់ ជេសរី​អោប៖ “ម៝ស​នទើ​ខាន់​មៃ​ជ៝យ?” ខាន់​ពាង់​អើស៖ “អើ​រាប់បី !” - «រាប់បី »​នៃ​នាវ​ងើយ​ហេឞ្រើ​រាឞ្លាង​លាស «នើម​នតី» - “មៃ​អាស​នតុក​គុ​មេស?” 39  ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស៖ “ហាន់​ហ៝ម់​គៃ​មា​ឆៃ”។ នោក​នៃ​លែៈ​ម៝ង​ព្វាន់​កេង​មាង់ ជេសរី​ខាន់​ពាង់​ហាន់​តឹង​ឞ្រាស​យេឆូ  ឆៃ​នតុក​ពាង់​គុ។ នារ​នៃ​ខាន់​ពាង់​គុ​នទ្រែល​ពាង់40 តា​ឞារ​ហៃ​ខាន់​ពាង់​នៃ​លែៈ​តាង់​នាវ​យោហាន-​បាប់តែម ​លាស​នើស ជេសរី​តឹង​គ្រ៝យ​ឞ្រាស​យេឆូ  តា​នៃ​ទូ​ហ្វេ​រាញា​អ៝ន់ទ្រេ  អី​អ៝ស​ឆីមោន ​អី​ឞូ​ក្វាល់​លាស​ពេត្រោស ​ដ៝ង់។* ១:៤០-៤២៖ មក ១:១៦-១៨ 41 ជេសរី​អ៝ន់ទ្រេ ​ហាន់​រ៝ មឞើស​ងក៝ច​មា​នោ​ពាង់​ឆីមោន ​ល៝រ ពាង់​លាស៖ “អើ​នោ ហេន​លែៈ​ឆៃ​ឞ្រាស​មេឆី ​អី​នើម​រាក្លាយ្ស​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស​ទែ​ញជ្វាល់!” - នាវ​«មេឆី »​នៃ​ជេង​នាវ​ងើយ​ហេឞ្រើ  រាឞ្លាង​តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស «ក្រីស »។ 42 ជេសរី​ពាង់​លែវ​ឆីមោន ​ហាន់​ម៝ប់​ឞ្រាស​យេឆូ ឞ្រាស​យេឆូ ​អ្វាញ់​ជឹត​ពាង់ ជេសរី​លាស៖ “មៃ​រាញា​ឆីមោន ​ក៝ន​យោហាន  ១:៤២៖ ឆ៝ម់បុត​អើម​អី​ញចីស​មា​តី​អាបាៈ​គែស​ញចីស​លាស៖ «យោនាយ្ស »។។ តា​នារ​ជឹត​នាប់​តៃ មៃ​រាញា​«កេផាស »” - នាវ​«កេផាស »​នៃ​ជេង​នាវ​ងើយ​អារាមេអិច  រាឞ្លាង​តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស «ពេត្រោស  ១:៤២៖ រាញា​«កេផាស » នទ្រែល​មា​រាញា​«ពេត្រោស » នៃ​គែស​នាវ​ខ្លៃ​លាស «រាលាត​លុ​ក្វ៝ង់»។»។* ១:៤២៖ មថ ១៦:១៨
43 ត៝ត់​នារ​អោយ​តៃ​ឞ្រាស​យេឆូ ​លែៈ​អុច​ហាន់​តា​ឞ្រី​កាលីលេ ពាង់​ជ៝យ​ឆៃ​ផីលីប ពាង់​លាស៖ “ហោៈ​ហាន់​តឹង​គ៝ប់”។ 44  ផីលីប ​នៃ​តាៈ​ឞើស​ប៝ន​បេតឆៃដា  ជេង​នតុក​ប៝ន​អ៝ន់ទ្រេ  នទ្រែល​មា​នតុក​ពេត្រោស ​គុ​ដ៝ង់។ 45  ផីលីប ​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​មា​នាថានែល ៖ “ហេន​លែៈ​ឆៃ​អី​ឞូនុយ្សមោឆេ ​ទែ​លែៈ​ញចីស​តា​ឆ៝ម់បុត​នាវ​វៃ§ ១:៤៥៖ ឆ៝ម់បុត​នាវ​វៃ​គែស​ព្រាម់​អឹ តាៈ​ឞើស​ឆ៝ម់បុត​នាវ​នតើម​ត៝ត់​មា​ឆ៝ម់បុត​នាវ​វៃ​រាខិច។​កាល់​អែ​នើស នទ្រែល​មា​មពោល​ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​លែៈ​ងក៝ច​ល៝រ​មា​ពាង់​កាល់​អែ​នើស​ដ៝ង់។ ពាង់​រាញា​យេឆូ ​តាៈ​ឞើស​ប៝ន​នាឆារែត ពាង់​អី​ក៝ន​យោឆែប ”។* ១:៤៥៖ នវ ១៨:១៥; អេឆា ៩:៥-៦; យេរ ២៣:៥ 46  នាថានែល ​លាស៖ “ម៝ស​នទើ​នាវ​អ្វែស​លោស​តាៈ​ឞើស​ប៝ន​នាឆារែត ​នៃ​ឞើស?” ផីលីប ​លាស៖ “ហាន់​មៃ​តឹង​គ៝ប់ មៃ​នើម​ឆៃ​រ៝”។* ១:៤៦៖ យហ ៧:៤១ 47 ត៝ត់​ឞ្រាស​យេឆូ ​ឆៃ​នាថានែល ​ហាន់​តា​ពាង់ពាង់​លាស៖ “ឞូនុយ្ស​អ្យា​ជេង​ប៝ន​លាន​អីឆ្រាអែល ​ងាន់​ងេន យ៝រ​លាស​តា​ពាង់​មោ​អោស​គែស​នាវ​មរោស​រាលាម់”។ 48  នាថានែល ​អោប​ឞ្រាស​យេឆូ ៖ “មើម​ទឹង​មៃ​គឹត​នាល់​គ៝ប់?” ឞ្រាស​យេឆូ ​អើស៖ “គ៝ប់​លែៈ​នាល់​មៃ​ឞើស​អេ​ហ៝ៈ​ផីលីប ​ហាន់​ក្វាល់​មៃ​ងាន់ គ៝ប់​ឆៃ​មៃ​នោក​ហោម​គុ​តា​ន៝ម់​តើម​រាវី ​នើស​ជឹត”។ 49  នាថានែល ​លាស​មា​ឞ្រាស​យេឆូ ៖ “អើ​នើម​នតី* ១:៤៩៖ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «រាប់បី » ទាន់​អ្វាញ់​តា​ត្រ៝ង ១:៣៨។មៃ​អ្យា​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស​ងាន់ មៃ​ជេង​កាដាច់​មា​ផូង​អីឆ្រាអែល ​ងាន់​រ៝”។* ១:៤៩៖ យហ ១:៣៤; ១២:១៣ 50  ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស​មា​ពាង់៖ “អាច​មា​គ៝ប់​លាស «គ៝ប់​ឆៃ​មៃ​នោក​ហោម​គុ​តា​ន៝ម់​តើម​រាវី ​នើស» កើត​នទ្រី​ទឹង​មៃ​លែៈ​ញឆីង​មា​គ៝ប់​បាស? យើន​មា​នារ​ជឹត​នាប់​តៃ មៃ​ឆៃ​នាវ​ខ្លៃ​ក្វ៝ង់​រាលាវ​អី​អ្យា​ជឹត”។ 51  ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស​តៃ៖ “គ៝ប់​លាស​នហេល​នានេៈ​ងាន់​មា​ខាន់​មៃ ជឹត​អ្យា​តៃ​ខាន់​មៃ​ឆៃ​ត្រោក​ពើក​ឞ៝ង់​លាហឺរ ជេសរី​ឆៃ​ផូង​តោង​ពារ់​កោរាញ​ឞ្រាស​ហាវ​ឞើស​គ៝ប់​ជឹត​កាលើ​ត្រោក នទ្រែល​មា​ជុរ​តា​កាលើ​គ៝ប់​អី​ក៝ន​ឞូនុយ្ស​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស”។* ១:៥១៖ នន ២៨:១២

*1:1 ១:១៖ «រាញា​នាវ​ងើយ» មោ​លាស «នាវ»។ យោហាន ​ងើយ​នាវ​អី​នៃ​ងើយ​មា​ឞ្រាស​ក្រីស ។

1:1 ១:១៖ មោ​លាស «ជេង​តឹម​ឞាន​មា​កោរាញ​ឞ្រាស»។ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «ជេង​ឞ្រាស»។

*1:1 ១:១-២៖ យហ ១៧:៥; ផល ២:៦

*1:3 ១:៣៖ នន ១:៣, ៦, ៩; ១កោ ៨:៦; កោល ១:១៥-១៦; ហេឞ ១:២

*1:4 ១:៤៖ យហ ៥:២៦; ១យហ ១:២

1:5 ១:៥៖ «ជេសរី​នាវ​ង៝​មោ​អោស​ទើយ​មា​នាវ​អាង» មោ​លាស «យើន​មា​នាវ​ង៝​មោ​អុច​អោស​ឆ៝ៈ​ទើន​នាវ​អាង»។

*1:5 ១:៥៖ យហ ៣:១៩

*1:6 ១:៦៖ មថ ៣:១

*1:7 ១:៧៖ យហ ១:៣២; ៥:៣៣-៣៦

*1:8 ១:៨៖ យហ ១:២០

*1:9 ១:៩៖ យហ ៨:១២

*1:12 ១:១២៖ រម ៨:១៤-១៥; ១យហ ៣:១

*1:13 ១:១៣៖ យហ ៣:៥-៦; ១ពេ ១:២៣

*1:14 ១:១៤៖ យហ ១៤:៦; កាល ៤:៤; ផល ២:៧; ១យហ ៤:២

*1:15 ១:១៥៖ យហ ១:៣០

*1:16 ១:១៦៖ កោល ១:១៩; ២:៩

*1:17 ១:១៧៖ យហ ៧:១៩; ១៤:៦; រម ៦:១៤; ១០:៤

*1:18 ១:១៨៖ យហ ៦:៤៦; ១៤:៨-៩; នង ៣៣:២០; មថ ១១:២៧

§1:19 ១:១៩៖ ផូង​លេវី ​ជេង​ទូ​មពោល​តា ១២ មពោល​ផូង​អីឆ្រាអែល  ជេសរី​ខាន់​ពាង់​ជេង​នើម​នតី​នាវ​វៃ​ផូង​អីឆ្រាអែល  នទ្រែល​មា​ជាន​ការ​តា​ញីស​ជាន​ឞ្រាស​មា​កោរាញ​ឞ្រាស។

*1:20 ១:២០៖ យហ ១:៨

*1:21 ១:២១៖ មាល ៤:៥-៦; នវ ១៨:១៥, ១៨

1:23 ១:២៣៖ អេឆា ៤០:៣

*1:24 ១:២៤៖ ផូង​ផារីឆី ​ខាន់​ពាង់​ជេង​ផូង​អីឆ្រាអែល ​ដ៝ង់ ខាន់​ពាង់​នតី​នាវ​វៃ​ផូង​អីឆ្រាអែល ​អ៝ក់​ងាន់ នអ៝ប់​មា​នាវ​វៃ​អី​ចែ​ខាន់​ពាង់​នើម​ឞើស​កាល់​អែ​នើស​អ៝ក់​ជឹត។

*1:29 ១:២៩៖ យហ ១:៣៦; នង ១២:៣-១៤; កល ៤:៣២-៣៥; អេឆា ៥៣:៧; ១កោ ៥:៧; ១ពេ ១:១៩; ១យហ ២:២; នតម ៥:៦

*1:30 ១:៣០៖ យហ ១:១៥, ២៧

*1:32 ១:៣២៖ អេឆា ១១:២

*1:34 ១:៣៤៖ យហ ១:៤៩; ៥:១៩-២៣; ១០:៣៦; ១១:២៧; ២០:៣១; មក ១៥:៣៩; រម ១:៣-៤

*1:36 ១:៣៦៖ យហ ១:២៩

*1:40 ១:៤០-៤២៖ មក ១:១៦-១៨

1:42 ១:៤២៖ ឆ៝ម់បុត​អើម​អី​ញចីស​មា​តី​អាបាៈ​គែស​ញចីស​លាស៖ «យោនាយ្ស »។

1:42 ១:៤២៖ រាញា​«កេផាស » នទ្រែល​មា​រាញា​«ពេត្រោស » នៃ​គែស​នាវ​ខ្លៃ​លាស «រាលាត​លុ​ក្វ៝ង់»។

*1:42 ១:៤២៖ មថ ១៦:១៨

§1:45 ១:៤៥៖ ឆ៝ម់បុត​នាវ​វៃ​គែស​ព្រាម់​អឹ តាៈ​ឞើស​ឆ៝ម់បុត​នាវ​នតើម​ត៝ត់​មា​ឆ៝ម់បុត​នាវ​វៃ​រាខិច។

*1:45 ១:៤៥៖ នវ ១៨:១៥; អេឆា ៩:៥-៦; យេរ ២៣:៥

*1:46 ១:៤៦៖ យហ ៧:៤១

*1:49 ១:៤៩៖ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «រាប់បី » ទាន់​អ្វាញ់​តា​ត្រ៝ង ១:៣៨។

*1:49 ១:៤៩៖ យហ ១:៣៤; ១២:១៣

*1:51 ១:៥១៖ នន ២៨:១២