5
Salomɔ wi wunluwɔ pìla gbɔgɔ
Kì pye ma, maga lɛ wa Efirati gbaan wi na, fɔ ma saa gbɔn wa Filisiti tara fɛnnɛ pe tara ti na konaa ma saa gbɔn wa Ezhipiti tara kɔnlɔ li na, Salomɔ wìla fanŋga ta ko wunluwɔ tara pyew to na. A ki woolo pàa nizara woo wi yeri, ma go sogo maa kan wi yinwege piliye yi ni fuun yi ni 5.1: Zhenɛ 15.18; 2 Kuro 9.26.
Pilige nuŋgba nuŋgba pyew Salomɔ naa wi go woolo pe ni fuun pe ni, pe yaakara tìla pye muwɛ tiyɔɔn tɔni kɔlɔjɛrɛ konaa muwɛ mba pi yɛn lere pyew woo pi tɔni kɛ ma yiri kɔlɔtaanri, naa nɛrɛ kɛ ni, nda tì tɔrɔ, naa nɛrɛ nda pe maa kɔnri ti nafa ni, naa simbaala cɛnmɛ ni; mbe taga wa to na, naa wolowoye, naa lufaala ni, naa sawɔɔlɔ ni konaa sannjɛrɛ nda tì tɔrɔ ta ni.
Tara nda fuun tìla pye wa Efirati gbaan wi yɔnlɔ tosaga yeri, maga lɛ wa Tifisa ca ki na fɔ ma saa gbɔn wa Gaza ca ki na, Salomɔ wìla pye ki wunlumbolo pe ni fuun pe go na. A tara tì si yɛyinŋge ta lagapyew ki ni. Salomɔ wi yinwege piliye yi ni fuun yi ni, Zhuda tara woolo naa Izirayɛli woolo pe ni fuun pàa pye yɛyinŋge na pɔw, maga lɛ wa Dan ca fɔ ma saa gbɔn wa Bɛrisheba ca ki na. Lere nuŋgba nuŋgba pyew wìla pye ma cɛn yɛyinŋge na wa wi ɛrɛzɛn tirige naa wi figiye tige ki nɔgɔ 5.5: Lere nuŋgba nuŋgba pyew wìla pye ma cɛn yɛyinŋge na wa wi ɛrɛzɛn tirige naa wi figiye tige ki nɔgɔ: Ko yɛn naga nari ma yo yɛyinŋge naa nayinmɛ la pye wa tara ti ni lagapyew konaa kaŋgbanga saa ya gbɔn leele pe na..
Shɔn jasaala waga nafa shyɛn (40 000) pàa pye Salomɔ wi yeri, ki shɔnye pàa pye na malaga gbɔnwotoroye tilele. Shɔn lugufɛnnɛ waga kɛ ma yiri shyɛn (12 000) pàa pye wi yeri 5.6: Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛɛlɛ pele ni, yɔn ŋga kì naganaga lagamɛ, kì yiri ki yɛ ŋga kì naganaga wa pe ni ki ni (1 Wunlu 10.26; 2 Kuro 1.14; 9.25).. Janmaratigiye poro pàa pye na wunlunaŋa Salomɔ wo naa wi go woolo pe ni fuun pe yaakara wogo ki yɛgɛ woo. Janmaratigiye pe ni fuun nuŋgba nuŋgba naa pe yaakara kanyeŋge yɛlɛ li ni, pe sila ti yaraga ka kpɛ mbe pe la. Pàa pye na paan ɔrizhi pyɔ konaa yan ni wa wunlunaŋa wi yeri, pe ni fuun nuŋgba nuŋgba naa pe pansanga nari kaan shɔnye mbele pàa pye na wotoroye pe tilele poro naa shɔnye sanmbala pe yeri.
Salomɔ wi tijinliwɛ kala
Kona, a Yɛnŋɛlɛ lì si tijinliwɛ naa kajɛnmɛ gbɔɔ konaa kagala kɔrɔ jɛnmɛ gbɔɔ lɛgɛrɛ kan Salomɔ wi yeri paa kɔgɔje yɔn taambugɔ ki yɛn. 10 Salomɔ wi tijinliwɛ pìla gbɔgɔ ma wɛ tara nda wa Kana tara ti yɔnlɔ yirisaga kɛɛ yeri ti tijinliwɛ fɛnnɛ pe ni fuun pe woo pi na, konaa Ezhipiti tara tijinliwɛ fɛnnɛ pe ni fuun pe woo pi na. 11 Wi tijinliwɛ pìla gbɔgɔ ma wɛ leele sanmbala pe ni fuun pe woo pi na. Pìla gbɔgɔ ma wɛ Ezirahi setirige pyɔ Etan wi woo pi na, naa Mahɔli pinambiile Hema, naa Kakɔli konaa Darida pe woo pi na. Salomɔ wi mɛgɛ kìla yiri fɔ ma saa gbɔn wa tara nda fuun tìla pe maga ti woolo pe na 5.11: Yuuro 89.1. 12 Wìla yomiyɛgɛlɛ waga taanri (3 000) wa konaa ma yuuro waga kele naa kaŋgurugo (1 005) kɔ 5.12: Yomi 1.1; 10.1; 25.1; Yurutan 1.1. 13 Wìla para tire ti wogo na, maga lɛ wa Liban tara sɛdiri tige ki na fɔ ma saa ki wa yizɔpi wɛrɛ nda ti ma fi mbogo na ti na. Wìla para fun yanyaara naa yaayoro, naa sannjɛrɛ, naa yaara nda ti maa fulolo lara na konaa ŋgbanra ti wogo na. 14 Leele pàa pye na yinrigi tara ti lagapyew, ma pan na Salomɔ wi tijinliwɛ sɛnrɛ ti nuru. Dunruya wunlumbolo mbele fuun pàa wi sɛnrɛ logo, pàa pye na leele torogi, a pe saa na nuru wi yeri.
Salomɔ wìla yɔn finliwɛ le
Tiri ca wunlunaŋa wi ni
15 Naa Tiri ca wunlunaŋa Hiramu wìla kaa ki logo ma yo pè sinmɛ kpoyi wo Salomɔ wi na maa tɛgɛ wunluwɔ pi na wa wi to Davidi wi yɔnlɔ, a wì si pitunmbolo torogo, a pè kari wa Salomɔ wi yeri (mbe saa shari), katugu wi to Davidi wìla pye ma Hiramu wi ndanla sanga pyew. 16 Kona, a Salomɔ wì si pitunmbolo torogo wa Hiramu wi yeri ma yo fɔ: 17 «Mboro jate màa na to Davidi wi jɛn fɔ wi sila ya mbe shɛrigo kan Yawe Yɛnŋɛlɛ, wi Yɛnŋɛlɛ li kan, katugu malaga kìla ŋgban wi na kɛɛ ki ni fuun na; a wì malaga ki gbɔn, fɔ a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì saa yawa kan na yeri wi juguye pe na. 18 Ɛɛn fɔ koni, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yɛyinŋge kan na yeri kɛɛ ki ni fuun ki na. Lere woro na wiin na ni, jɔlɔgɔ kpɛ si woro wa naa. 19 Wele, koni mila jaa mbe shɛrigo kan Yawe Yɛnŋɛlɛ, na Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ni, paa yɛgɛ ŋga na Yawe Yɛnŋɛlɛ làa ki yo na to Davidi wi kan maa pye fɔ: ‹Ma pinambyɔ ŋa mi yaa ka tɛgɛ wunluwɔ pi na wa ma yɔnlɔ, wo wi yaa ka shɛrigo kan na kan 5.19: 2 Sami 12.13; 1 Kuro 17.11-12.› 20 Koni, ki yaga ma konɔ kan leele pe yeri pe Liban sɛdiri tire ta kɔn na kan. Na tunmbyeele pe yaa sa taga ma woolo pe na mbaa pe sari. Mi yaa kɔɔn tunmbyeele pe sara mbe yala yɔn ŋga ma yaa naga ko ni; katugu màga jɛn ma yo lere woro laga we ni, ŋa wi tire kɔngɔ ki jɛn paa yoro Sidɔn ca fɛnnɛ ye yɛn.»
21 Naa Hiramu wìla kaa Salomɔ wi sɛnyoro ti logo, a kì suu nawa pi yinŋgi fɔ jɛŋgɛ. A wì sho fɔ: «Sɔnmɔ yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ li woo nala; lo na lì pinambyɔ tijinliwɛ fɔ kan Davidi wi yeri, jaŋgo wila ki Izirayɛli woolo janwa gbɔlɔ na li yɛgɛ sinni.»
22 Kona, a Hiramu wì si tunŋgo torogo naa wa Salomɔ wi yeri, maa yɔn sogo ma yo fɔ: «Tunŋgo ŋga mà torogo laga na yeri mìgi logo. Mi yaa ŋga fuun maa jaa ki pye ma kan. Mi yaa sɛdiri tire konaa sipirɛsi tire nda maa jaa ti kan ma yeri. 23 Na tunmbyeele pe yaa yiri tire ti ni wa Liban tara mbe kari ti ni wa kɔgɔje wi yɔn na. Mi yaa ti peri pɔpɔ ti yɛɛ na pɔgɔlɔ pɔgɔlɔ mberi torogo ma kan tɔnmɔ pi na, fɔ sa gbɔn wa laga ŋga ma yaa ka naga we. Pa mi yaa ti peri sangala ti yɛɛ na wa ki laga ki na, kona ma yaa ti lɛ. Mboro wo na, ma yaa la yaakara kaan na go woolo pe yeri, mbe yala ŋga kìlan ndanla ki ni.»
24 Kì pye ma, sɛdiri tire naa sipirɛsi tire nda fuun Salomɔ wìla jori ti kala na, a Hiramu wì siri kan wi yeri. 25 Salomɔ wo na, yɛlɛ pyew wìla pye na bile tɔni waga kɔgɔlɔni (6 000) kaan Hiramu wi yeri konaa oliviye tige pire sinmɛ piiri po litiri waga kɔlɔjɛrɛ ni (9 000) mbaa wi go woolo pe baro. Ki yaara nda to Salomɔ wìla pye na kaan Hiramu wi yeri yɛlɛ pyew. 26 Yawe Yɛnŋɛlɛ làa tijinliwɛ kan Salomɔ wi yeri paa yɛgɛ ŋga na làa ki yɔn fɔlɔ kɔn wi yeri we. Yɛyinŋge la pye Hiramu wo naa Salomɔ pe sɔgɔwɔ. A pè si yɔn finliwɛ le pe yɛɛ ni.
Salomɔ wìla shɛrigo gbɔgɔ
tunŋgo ki gbɛgɛlɛ
27 Wunlunaŋa Salomɔ wìla pɔrɔtɔɔlɔ wɔ Izirayɛli tara ti lagapyew ki ni. Pàa pye lere waga nafa ma yiri kɛ (30 000). 28 Wìla pye na pe torogi lere waga kɛ kɛ (10 000) wa Liban tara, na pe sunru yeŋge pyew. Mbele ka kari poro ma saa yeŋge nuŋgba pye wa Liban tara, mbe si sɔngɔrɔ mbe pan mbe yeyɛn shyɛn pye wa pe yeri. Adoniramu wo wìla pye pe kɔrɔsifɔ. 29 Tuguro lɛfɛnnɛ waga nafa taanri ma yiri kɛ (70 000) pàa pye Salomɔ wi yeri konaa sinndɛɛrɛ tɛfɛnnɛ waga nafa tijɛrɛ (80 000) ni, mbaa ti tɛni wa yanwira ti na. 30 Tunndo teele waga taanri naa cɛnmɛ taanri (3 300) la pye Salomɔ wi yeri fun, a pàa pɔrɔtɔɔlɔ pe tunndo ti kɔrɔsi. Salomɔ wi janmaratigiye poro la pye ko tunndo teele poro go na. 31 A wunlunaŋa wì si konɔ kan ma yo pe sinndɛɛrɛ tugbɔɔrɔ tiyɔnrɔ ta wɔ peri tɛ, to mbe tɛgɛ ti shɛrigo gbɔgɔ ki nɔgɔ le. 32 A Salomɔ wi tunmbyeele, naa Hiramu tunmbyeele poro naa Gebali ca nambala pe ni, pè si sinndɛɛrɛ ti tɛ, ma tire ti kɔn konaa ma go kansinndɛɛrɛ ti gbɛgɛlɛ.

5:1 5.1: Zhenɛ 15.18; 2 Kuro 9.26

5:5 5.5: Lere nuŋgba nuŋgba pyew wìla pye ma cɛn yɛyinŋge na wa wi ɛrɛzɛn tirige naa wi figiye tige ki nɔgɔ: Ko yɛn naga nari ma yo yɛyinŋge naa nayinmɛ la pye wa tara ti ni lagapyew konaa kaŋgbanga saa ya gbɔn leele pe na.

5:6 5.6: Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛɛlɛ pele ni, yɔn ŋga kì naganaga lagamɛ, kì yiri ki yɛ ŋga kì naganaga wa pe ni ki ni (1 Wunlu 10.26; 2 Kuro 1.14; 9.25).

5:11 5.11: Yuuro 89.1

5:12 5.12: Yomi 1.1; 10.1; 25.1; Yurutan 1.1

5:19 5.19: 2 Sami 12.13; 1 Kuro 17.11-12