3
Hulaŋ mu Jisasɨ Kɨlaisɨ saŋ hɨji vɨdɨvɨdɨŋ lamɨlalɨ agaŋ nɨbu huaci hɨnibali uami.
Iadɨ 3.1 2 Ko 13.11, Fl 2.18, 4.4 isagali imahali me namɨlaŋ uami. Namɨlaŋ aludɨ Hekɨlɨ saŋ hɨjɨŋalɨhalaŋ uami. Viaŋ manasɨŋ nagadɨ hɨvɨ ciaŋ sijaŋ sijaŋ lɨbadin agaŋ nɨbu nameŋ uami. Viaŋ naludɨ ahɨliahuiahu saŋ cɨhu tɨbɨ lɨbadin uami. Cɨhu tɨbɨ lɨbalɨba saŋ ma ihɨlu lavin uami. Namɨlaŋ 3.2 Sng 22.16, 22.20, Lom 2.28, 2 Ko 11.13, Ga 5.2, 5.15, CHL 22.15 hulaŋ hɨhɨle akuaba akuaba sibɨla sɨbɨlɨ sɨbɨlɨ vihavɨlalɨ agɨlasaŋ sɨhɨvia sɨbaŋ migɨlɨhalaŋ uami. Nɨbɨlaŋ iŋam me hɨniavɨlalɨ uami. Lɨdɨŋ Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ alaŋ lɨlalu hameŋ hadi sɨbɨlɨ ihalahɨbalu aba nulɨdɨ hadipɨlɨ agɨladɨ sɨbɨlɨ lamavɨlalɨ uami. Agadɨ 3.3 Lom 2.29 ala alaŋ Asɨ dɨ hulaŋ iamɨgali sɨbaŋ hɨnilalu uami. Hɨnihɨni Asɨ dɨ Amɨŋ agadɨ vɨdɨvɨdɨŋ hɨvɨ alaŋ Asɨ dɨ sibɨla vivi Jisasɨ Kɨlaisɨ dɨ ibi mɨŋaiahɨlalu uami. Alaŋ hɨji nameŋ lamɨlalu uami. Hulaŋ nulɨdɨ hadipɨlɨ hɨvɨ akuaba akuaba lɨhavɨlalɨ agaŋ nulɨdɨ ma sɨbaŋ ahɨliahubali aba abɨlalu uami. Ci 3.4 2 Ko 11.18, 11.21-29 igɨlaŋ uami. Hadi sɨbɨlɨ ihalahalaha sibɨla agaŋ aludɨ ahɨliahulalɨ lɨci uami. Ha viaŋ huaci sɨbaŋ hɨnivin uami. Viaŋ hulaŋ hɨhɨle nulɨdɨ hadi sɨbɨlɨ ihalahalaha saŋ hɨjɨŋalavɨlalɨ agɨladɨ lɨvalɨlan uami. Iadɨ 3.5 Lu 1.59, HJL 23.6-8, 26.5, Lom 11.1, 2 Ko 11.22 iamɨga iadɨ huhɨlɨci hɨnidalɨŋ uaiaŋ human limu fɨhala human limu pabiŋ cɨjɨŋ umi uami. Lɨci iadɨ hadi sɨbɨlɨ ihalahavɨmi uami. Viaŋ Bejamin hɨdɨlɨ hulaŋ uami. Bejamin hɨdɨlɨ agɨlaŋ Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ latɨhiŋ uami. Hameŋ sadaŋ viaŋ avi Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ hulaŋ uami. Iadɨ iamiagaŋ Ibɨlu ciaŋ abavɨhadami hameŋ ala viaŋ avi Ibɨlu ciaŋ abɨlan uami. Vaka viaŋ Falisi hɨdɨlɨ agɨlaŋ hula hɨnihɨni ciaŋ vɨdɨvɨdɨŋ Mosesɨ lɨbami agadɨ sɨhɨvia sɨbaŋ lubiahɨladamin uami. Lubiahɨlahɨla 3.6 HJL 8.3, 22.4, 26.9-11 Asɨ dɨ sibɨla vidin aba hulaŋ iamɨgali avɨli hɨvɨ mɨŋamɨgu mɨŋaiahavɨhadami agɨladɨ sɨbɨlɨ lamadamin uami. Viaŋ ciaŋ vɨdɨvɨdɨŋ Mosesɨ lɨbami agadɨ sɨhɨvia lubiahɨlɨdalɨŋ iadɨ lamalɨhɨlalɨhɨla igavɨdaci viaŋ hugɨ apalɨ hɨniadamin uami. Viaŋ 3.7 Mt 13.44-46 akuaba akuaba hadipɨlɨ hɨsɨŋ hɨji agɨladɨ lubiahɨlavɨla uami. Ha viaŋ hulaŋ hɨhɨle agɨladɨ lɨvalavin uami. Agadɨ ala viaŋ Jisasɨ Kɨlaisɨ dɨ hɨji agadɨ lubiahɨlɨlan sadaŋ akuaba akuaba hameŋ agɨlaŋ iadɨ ma ahɨliahuavɨbali uami. Viaŋ 3.8 Jer 9.23-24, 1 Ko 2.2, Kl 2.2 Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ akuaba akuaba lɨhavɨlalɨ agɨlasaŋ pam ma abadin uami. Viaŋ akuaba akuaba huaci huaci fɨli neŋ hɨnihɨni vilalu agɨlasaŋ avi abadin uami. Nɨbɨlaŋ sɨmum me hɨniavɨlalɨ uami. Viaŋ akuaba akuaba hɨji mu mu hameŋ agɨladɨ ci valacin uami. La Jisasɨ Kɨlaisɨ hula laci hɨnihɨni hɨdahɨda nudɨ hɨji lubiahɨlahɨla saŋ lɨlan uami. Nɨbu ala iadɨ Hekɨlɨ uami. Viaŋ igɨlɨŋ hɨji hameŋ agaŋ pam nɨbu huaci sɨbaŋ uami. Viaŋ 3.9 Lom 3.21-22, 9.30, 10.3-6, Ga 2.16 ciaŋ vɨdɨvɨdɨŋ Mosesɨ lɨbami agadɨ sɨhɨvia sɨbaŋ lubiahɨlahɨla akuaba akuaba sibɨla vivi hulaŋ huaci sɨbaŋ hɨnihɨni saŋ ma igahɨlɨlan uami. Viaŋ Jisasɨ Kɨlaisɨ saŋ hɨji vɨdɨvɨdɨŋ lamalama hulaŋ huaci sɨbaŋ hɨnihɨni saŋ mavɨn hɨnilan uami. Alaŋ Jisasɨ Kɨlaisɨ saŋ hɨji vɨdɨvɨdɨŋ lamɨdamɨli Asɨ nukeŋ aludɨ abɨlalɨ uami. Namɨlaŋ hulaŋ iamɨgali huaci aba abɨlalɨ uami. 10-11 Viaŋ 3.10-11 Lu 14.14, HJL 4.1-2, Lom 6.3-5, 8.17, 2 Ko 4.10-11, Ga 6.17, 1 Te 4.16, 2 Ti 2.11-12, 1 Pi 4.13, CHL 20.5-6 Jisasɨ Kɨlaisɨ dɨ sɨhɨvia sɨbaŋ igɨben aba lɨlan uami. Nɨbu avɨha avɨha igami hameŋ iga iga saŋ lɨlan uami. Lavɨla nɨbu hɨmɨben aba hɨji lamami hameŋ ala viaŋ avi hɨji hameŋ lamalama saŋ lɨlan uami. La viaŋ avi hɨmavɨla cɨhu hɨhi iahaiaha saŋ lɨlan uami. Nɨbu hɨmavɨla cɨhu hɨhi iahavɨla vɨdɨvɨdɨŋ hekɨlɨ daŋ hɨnilalɨ agadɨ iga iga saŋ lɨlan uami.
Polɨ agaŋ valɨ lamavɨhadami agadɨ hɨvɨ iahuiahu saŋ haŋɨla haŋɨla me haŋɨladami.
12 Jisasɨ 3.12 HJL 9.5-6, 1 Ti 6.12, 6.19, Ib 12.23 Kɨlaisɨ akuaba akuaba lɨhadami hameŋ agɨladɨ viaŋ ma lɨlan uami. Viaŋ huaci sɨbaŋ ma hɨnidin uami. Agadɨ ala Jisasɨ Kɨlaisɨ agaŋ viaŋ huaci sɨbaŋ hɨnihɨni saŋ iadɨ lɨbɨmɨŋami uami. Lɨci viaŋ nɨbu lɨhadami hameŋ lɨlɨ saŋ vɨsɨvasi igulan uami. 13 Iadɨ 3.13 1 Ko 9.24-26, Ib 6.1-2 isagali imahali me namɨlaŋ uami. Viaŋ hɨji nameŋ lamɨlan uami. Jisasɨ Kɨlaisɨ lɨhadami agɨladɨ hameŋ ma lɨlan aba abɨlan uami. Agadɨ ala iadɨ hɨji hekɨlɨ nɨbu viaŋ akuaba akuaba vaka lɨhadamin agɨlasaŋ cɨhu cɨhu ma igahɨlɨben uami. Lavɨla akuaba akuaba huaci huaci mufɨli iahavɨbali agɨladɨ vivi saŋ pam ladin uami. 14 Jisasɨ 3.14 1 Ko 9.24, 2 Ti 4.7-8, Ib 3.1, 12.1 Kɨlaisɨ agaŋ iadɨ ahɨliahuiahu saŋ hɨmavɨla cɨhu hɨhi iahami uami. Lɨci viaŋ Asɨ dɨ haiabɨla heŋ iahua nɨbu hula huaci hameŋ laci hameŋ laci hɨnihɨni saŋ Asɨ agaŋ iadɨ abalɨ uami. Viaŋ nusaŋ ala igahɨlahɨla hulaŋ haŋɨla haŋɨla ua valɨ lamavɨlalɨ agadɨ hɨvɨ iahua akuaba akuaba vivi saŋ haŋɨlavɨlalɨ hameŋ haŋɨlɨlan uami.
15 Hulaŋ 3.15 1 Ko 2.6, 14.20, Ga 5.10 hɨhɨle alaŋ hɨji vɨdɨvɨdɨŋ huaci sɨbaŋ daŋ hɨnilalu uami. Ciaŋ abadin agasaŋ alaŋ hɨji pabiŋ laci lamɨmɨli uami. Hulaŋ hɨhɨle hɨji mu mu daŋ hɨniavɨci uami. Ha Asɨ nukeŋ nulɨsaŋ hɨji huaci agadɨ abalamɨbali uami. 16 Agadɨ 3.16 Lom 12.16, 15.5, Ga 6.16 ala alaŋ akuaba akuaba huaci huaci lɨlalu agɨladɨ hameŋ laci hameŋ laci lɨmɨli uami.
17 Iadɨ 3.17 1 Ko 4.16, 11.1, Fl 4.9, 1 Te 1.6-7, 1 Pi 5.3 isagali imahali me namɨlaŋ uami. Akuaba akuaba huaci huaci viaŋ lɨlan hameŋ agɨladɨ lɨhalaŋ uami. Lɨdɨŋ hulaŋ hɨhɨle akuaba akuaba huaci huaci alaŋ lɨlalu hameŋ lɨhavɨlalɨ agɨladɨ sɨhɨvia sɨbaŋ iga iga lubiahɨlɨhalaŋ uami. 18 Hulaŋ 3.18 1 Ko 1.23, Ga 1.7, 2.21, 6.12, Fl 1.15-16 hɨhɨle agɨlaŋ kɨlɨ cɨkaŋ hɨlihua lamalama agadɨ hɨvɨ Jisasɨ Kɨlaisɨ dɨ lama henaŋ hɨvɨ ifavɨci uci hɨmami uami. Viaŋ ciaŋ hameŋ agadɨ sulɨdalɨŋ ciaŋ agasaŋ nagɨli lamavɨlalɨ uami. Ciaŋ nagadɨ viaŋ akape tɨbɨ naludɨ abɨlan uami. La iabi avi cɨhu abadin uami. Hameŋ lɨhavɨlalɨ agasaŋ igahɨlɨdalɨŋ iadɨ ilɨhiŋ avɨli agaŋ mɨgadi uami. 19 Nɨbɨlaŋ 3.19 Lom 8.5-6, 16.18, 2 Ko 11.12, 11.15, 2 Pi 2.1 nulɨdɨ nukeŋ hadipɨlɨ hɨsɨŋ hɨji agɨladɨ lubiahɨlavɨlalɨ uami. Lɨhavɨdaci hɨji hameŋ agɨlaŋ nulɨdɨ asɨ me hɨniavɨlalɨ uami. Akape tɨbɨ nɨbɨlaŋ akuaba akuaba fɨli hɨsɨŋ agɨlasaŋ pam hɨji lamavɨlalɨ uami. Hameŋ lɨdɨŋ akuaba akuaba lusɨŋ sɨbɨlɨ sɨbɨlɨ sɨhum daŋ sɨhum daŋ agɨladɨ vivi hɨjɨŋalavɨlalɨ uami. Lɨdɨŋ ma sɨhumahɨlavɨlalɨ uami. Hulaŋ hameŋ lɨhavɨlalɨ agɨlaŋ sɨbɨlɨ lɨhavɨbali uami. 20 Agadɨ 3.20 Ef 2.6, 2.19, 1 Te 1.10 ala alaŋ Asɨ dɨ haiabɨla uu hɨsɨŋ hulaŋ iamɨgali hɨnidalu uami. Aludɨ Hekɨlɨ Jisasɨ Kɨlaisɨ Asɨ dɨ haiabɨla hɨnidi agaŋ vevɨla aludɨ ahɨliahudaci huaci hameŋ laci hameŋ laci hɨnibalu uami. Alaŋ nusaŋ ala migɨla migɨla hɨnidalu uami. 21 Jisasɨ 3.21 Lom 8.29, 1 Ko 15.28, 15.43-53, Ef 1.19, Kl 3.4 Kɨlaisɨ agaŋ nudɨ vɨdɨvɨdɨŋ agadɨ hɨvɨ lɨdaci akuaba akuaba sɨkasɨkan agɨlaŋ nudɨ lɨhu hɨvɨ hɨniavɨbali uami. Lavɨla nudɨ vɨdɨvɨdɨŋ agadɨ hɨvɨ ala aludɨ hadipɨlɨ agɨladɨ lɨdaci mu hɨdɨlɨ sɨbaŋ hɨniavɨbali uami. La hadipɨlɨ huaci sɨbaŋ hɨnihɨni nudɨ nukeŋ hadipɨlɨ me hɨniavɨbali uami.

3:1 3.1 2 Ko 13.11, Fl 2.18, 4.4

3:2 3.2 Sng 22.16, 22.20, Lom 2.28, 2 Ko 11.13, Ga 5.2, 5.15, CHL 22.15

3:3 3.3 Lom 2.29

3:4 3.4 2 Ko 11.18, 11.21-29

3:5 3.5 Lu 1.59, HJL 23.6-8, 26.5, Lom 11.1, 2 Ko 11.22

3:6 3.6 HJL 8.3, 22.4, 26.9-11

3:7 3.7 Mt 13.44-46

3:8 3.8 Jer 9.23-24, 1 Ko 2.2, Kl 2.2

3:9 3.9 Lom 3.21-22, 9.30, 10.3-6, Ga 2.16

3:10-11 3.10-11 Lu 14.14, HJL 4.1-2, Lom 6.3-5, 8.17, 2 Ko 4.10-11, Ga 6.17, 1 Te 4.16, 2 Ti 2.11-12, 1 Pi 4.13, CHL 20.5-6

3:12 3.12 HJL 9.5-6, 1 Ti 6.12, 6.19, Ib 12.23

3:13 3.13 1 Ko 9.24-26, Ib 6.1-2

3:14 3.14 1 Ko 9.24, 2 Ti 4.7-8, Ib 3.1, 12.1

3:15 3.15 1 Ko 2.6, 14.20, Ga 5.10

3:16 3.16 Lom 12.16, 15.5, Ga 6.16

3:17 3.17 1 Ko 4.16, 11.1, Fl 4.9, 1 Te 1.6-7, 1 Pi 5.3

3:18 3.18 1 Ko 1.23, Ga 1.7, 2.21, 6.12, Fl 1.15-16

3:19 3.19 Lom 8.5-6, 16.18, 2 Ko 11.12, 11.15, 2 Pi 2.1

3:20 3.20 Ef 2.6, 2.19, 1 Te 1.10

3:21 3.21 Lom 8.29, 1 Ko 15.28, 15.43-53, Ef 1.19, Kl 3.4