27
Dula Pɔl Rɔm
Toke dunn ndu kare junn tɔku to jaw Itali a, dinya Pɔl, ke mare dewje ke duwade me ji tɔku-mbay te le mbambaje ke Rɔm ke ria na Juliyusu. Dunda ri mbambaje le na « mbambaje le tɔku mbayje.» Junn tɔku to ke Adaramiti ke a ta kaw bbeje te ke Aji ke tɔku toje aw arje te ngaa jaw. Aristarke ke to dew ke Tesalonike nange te ke maseduwann aw ke je. Ndɔ kara goe te a, n̂-tee Sidɔn. A Juliyusu ke aw dda Pɔl maji le, inyae are naw rɔ nje-buwa-kuraje te laa mba kare dareje mare neje ke due. Jin keteenn a, junn ddew ke tee giri Sipere te, mba yel aw tila kemje. N-gange ba-kate ke to mbɔr Silisi, ke Pampili te ngaa n̂-tee Mira nange te ke Lisi. Keteenn, tɔku-mbay le mbambaje le oo mare tɔku to ke Alekejandiri ke aw ke Itali ngaa, areje jaal.
Jaw jann jann baa ndɔ banya ngaji are n̂-dda to kula ddaje bba n̂-tee Kinide. A yel ɔkuje ddew kare n̂-nday ke ddew ke junn le. Yeenn a, n̂-nday mbɔr Kerete te er ke Salemɔnne. N-dda to dda bba n̂-nday mbɔr dɔ dere ba te le ngaa n̂-tee lo te ke daw n̂-bbar na « lo ke maji ke tɔku toje aw arje te». Lo le to ngɔsi ke Laje.
A ndɔ nday nya ngaa are nja dɔ maann te to ne-bbeel nya, mba ndɔ mbete ne-kusa ke dɔ neyn te nday mban* 27.9 Ndɔ mbete ne-kusa ke dɔ neyn te . Yeenn a, Pɔl ndeje nje-yelje tɔku to le na: 10 «Ngakɔmje, moo a, lo-kaw leje neenn a maji ang. Tɔku to le ddem ne-kotoje ddem a tujuje nya. Jeje njaa kara jeeje ta yo te tɔ.» 11 A, tɔku-mbay le mbambaje le ndiki ta koo tar le nje-yel tɔku to le, ke tar le nje-tɔku to le uta ndeje le Pɔl. 12 Tɔ bbay, lo-kar le tɔku tojeenn le to lo ke maji kare dew isi te neyn kul te ang. Mba yeenn a, nya le dewje ke me tɔku to te le ndikije ta kɔtu lo teenn le. N̂-ndiki kare ddew to a, n̂-teeje Penikese, ke to lo-kar le tɔku toje ke Kerete. Lo le aa lo ke dagoo ddem beer ddem er ke lo kande te le kare, ta kisi teenn kare neyn̂-kul nday dɔde te.
Bamburabo ula dɔ ba-kate te
13 Mare yel ke ula ke singa ang in dagoo a dewje ke me tɔku to te le ejeje to da kaw teeje lo te ke dundaje mede ta tee te le. Yeenn bba dɔruje tɔku ande ke daw dila maânn kare to le nja ang ngaa n̂-sangeje ddew mba kuwa kare ba ke Kerete. 14 A njange njange baa, mare bamburanbo ke dunda ria na «Erakilɔn» in er dɔ dere ba te le ingade. 15 Bamburabo le unn tɔku to le ta kaw ne are ddew ke ja nar ne to le goto ngaa dinya jare to le aw ke je. 16 N-nday giri ngonn dɔ-dere ba te ke ria na Koda. N-dda to kula ddaje bba juwa ngonn to ke n̂-tɔ mbɔr tɔku to te le mba kaji ne nje ke maann a ta kuwade. 17 Nje-yelje tɔku to le unnje ngonn to ilaje me tɔku to te le ngaa tɔje tɔku to le ke kula. N̂-bbeelje mba kare tɔku to le aw ar ke de dɔ enangara te ke Libi. Yeenn a, dunnje mare ne ke ɔɔy ke n̂-tɔ tɔku to te le dilaje maânn ngaa dinyaje dare tɔku to le aw ke de. 18 Bamburabo le yekeje ke singa nya. Yeenn bba lo are a, dunnje kutu tila ne-kotoje maânn. 19 Ndɔ muta laa a, dede njaa dotoje ne-kulaje ke me tɔku to te le ke jide n̂-tilaje maânn. 20 Ndɔ banya nya dew oo kem kare ang ddem, oo endenterendenje ang ddem. Bamburabo le aw yeke lo to bbeel nya. Jeje to ja kaji ang ngaa.
21 Dewje ke me tɔku to te le usaje ne ang ndɔ banya. Yeenn ngaa Pɔl ar taar nɔ dewje te le tɔyn ngaa pa na: «Namdede, bbo ooje tar lem ngaa areje naynje Kerete a, neje a tujuje be ang ddem, neje a naynje be ang ddem. 22 A ke bbasine neenn, m-pa marese: E-bbeelje ang, mba dew kara horose te a koy ang. Tɔku to le kara baa njaa a tuju. 23 Til te neenn, Lubba ke m-to dew laa ngaa maw dda saa are mare anji laa tee ingam, 24 ngaa pa arem na: ‹E-bbeel ang Pɔl. Maji kare ar nɔ tɔku mbayje te ke Rɔm are gange sariya lei. Lubba a ngem dewje tɔyn ke eeje sei me tɔku to te neenn wɔju dɔi.› 25 Yeenn a, uwaje are ngeng, nje-buwa-kuraje lem! Munda mem dɔ Lubba te. Na dda ne ddew kara baa toke n̂-pa narem. 26 Tɔku to le a kaw kar ke je ta mare dɔ-dere ba te.»
27 To til dɔku gire sɔ laa a bamburanbo le aw yekeje dɔ tɔku ba kate te ke Mediterane teenn. Lo aw to mɔngu yenene a, nje-yelje to le ooje toke ne ke jaw n̂-tee ngɔsi ke nange. 28 Dilaje kula ke n̂-tɔ ande ke ɔɔy gele te maânn mba gere ne kuru laa ngaa dingaje kilometere dɔmuta gire siri. Daw ngaji ngaa n̂-telje dilaje bbay a, dingaje kilometere dɔjoo gire jijoo. 29 N̂-bbeelje kare tɔku to le unda er ang. Yeenn a, dunguje ande-nareje ke ɔɔy sɔ maânn kutu tɔku to te le kare nja ang ngaa n̂-ndingaje kare lo are ke tɔke. 30 Kare teenn, nje-yelje tɔku to le sangeje ddew ta tee me to te le kaynje. Dunnje ngonn to dilaje maânn ngaa dereje gusu to na ta tilaje ne ande-nareje ke ɔɔy nɔ tɔku to te le. 31 Yeenn a, Pɔl pa are tɔku-mbay le mbambaje, ke mbambaje le na: «Bbo dingawje neenn naynje me tɔku to te neenn ang a, a kajije ang.» 32 Yeenn a, mbambaje le gangeje kulaje ke n̂-tɔ ne ngonn to le ngaa dinyaje dare aw.
33 Kete bba kare lo are a, Pɔl ndeje dewje tɔyn kare usaje ne. N̂-pa na: «Ndɔ dɔku gire sɔ bbokone ke aw ngebbeje kare dɔ maann to ddekeke ngaa usaje ne ang. 34 Yeenn a, m-dujuse kare usaje ne mba kisi ne ke tebbe. M-pa marese bbay to ben dɔ mare dew kara horose te a koso nangê ang.» 35 Go tarje teenn a, nunn mapa, nare wooyo Lubba kem dewje te tɔyn, n̂-tete ngaa nunn kutu kusa. 36 Yeenn ngaa dewje tɔyn ingaje singa ngaa usaje ne tɔ. 37 Kɔrje tɔyn ke jisi me tɔku to te le to kɔr joo ke dɔsiri gire misan. 38 Goe te ke jusa ne jare meje ndann a, n̂-tila bbɔl beleje maânn jare tɔku to le ɔle.
Dewje ke me tɔku to te tɔyn teeje ta yo te
39 Toke lo are a, nje-yelje to le ooje dɔ nange a gereje ang. Dooje ta maann ke to enangara. Yeenn ngaa, n̂-ndikije ta bbo ddew to a, kaw ke tɔku to le tae te. 40 Mba yeenn a, n̂-tutuje kula ke n̂-tɔ ne ande-nareje ke ɔɔy le dare osoje me maann te. Kare teenn njaa tɔ a n̂-tutuje kula neje ke aw tɔjuje ddew tɔku to le. Goe te a, n̂-tɔje kubbu nɔ tɔku to te le kare ta yel uta ne tɔku to le ngaa dunnje ddew er ke dɔ enangara te le. 41 Daw n̂-teeje dɔ enangara te ke tee dann maann te ke uru ngaa uwa tɔku to le ar ne lo kara. Nɔ tɔku to le ande me enangara te are ddew ke na ngese ne goto. Maann lenge ngaa unda kutu to le ke singa are tete. 42 Mbambaje ndikije ta tɔlje dewje ke duwade le na kare mare kara ale maann tee ayn. 43 A tɔku-mbay le mbambaje le ndiki ta kaji Pɔl are nɔkude ddew kare n̂-ddaje ne toke baann. Nare ddew dewje ke gereje maann kare gaynje maânn dɔngɔr ta aleje teeje ddaka. 44 Kese dewje a naaje kare kakeje te, ke gaji tɔku to ke guru le mba kɔru gode. N-dda toke baann ngaa jeje tɔyn n̂-tee ddaka ke rɔ ke maji.

*27:9 27.9 Ndɔ mbete ne-kusa ke dɔ neyn te