13
Amun Paamua Di Kalin Baanabaas Ma Sol
A lotu Entiok ka rauxin azanon profet ma azanon maravas. Aizina naandi xari: Baanabaas ma Simion, dit fakilaan saait naan pana Maxit, ma Lusias ila bina laba Saairini ma Maanaain ma Sol. Maanaain nandiaa Erot a waamua in Gaalili di paasaxo varaxai iaa araan di mumut. Aza raan naandi di lotu waan sin a Piran ma di valvaal wana vanganang. Ma a Laklagaai a Raabu xa vazei naandi naako, “Naagu lis Baanabaas ma Sol zurugu xuna dina giu iaa a vaamuzazang nia ga ra kalin nandiaa xuna giuang.” Naandi di valvaal wana vanganang ma di maainung, ma di rasin amun mita naandi laaxur wana nandiaa ma di kling nandiaa di waan iaa.
Baanabaas Ma Sol Di Waan Iaa Saaipras
A Laklagaai a Raabu xa kling Baanabaas ma Sol di waan iaa la bina laba Selusiaa ma inaan di xawaas iaa a sip ma di zaal iaa xula xurunuza Saaipras. Di balas iaa la bina laba Saalamis ma di fazei iaa wana dorang sin Nakmai inaan lamun faal a maainungang sin amun Judaa. Jon Maak ka saxat faraxai wana nandiaa xuna vawaalang nandiaa wana vaamuzazang.
Naandi di zangas lamun non faakdul la xurunuza angkanaan ka ruaas di balas la bina laba Paafos. Inaan di vasuin a rapti aizina Baa-Iesu, naan a Judaa ma a xotinaaring ma a profet faagit. Naan kat farawaal varaxai wana a waamua ila xurunuza angkanaan, aizina Segiaas Paaulus, a rapti xa rauxin a mazamang laba. A waamua Segiaas ka kilaai xun Baanabaas ma Sol wanaze xa saxot kana langarin a dorang sin Nakmai. Singsaxai a xotinaaring angkanaan aza izina wana a linga bina Grik adu Elimaas, ka dikdik kuna ruxolang a dorang sin nandiaa. Ka saxot adu xana ruxol a waamua xuna xana wen inaxam paazaai wana Iesu.
Ma Sol aza izina Pol, xa bas pana a Laklagaai a Raabu. Naan ka daamaai mase lamarana Elimaas, 10 ma xa piaat sina naako, “Nua naata Saatan! Nua gu purua wana amun saan faakdul xa daxa. Amun taktegitang ka varas ma amun matmalabuk taksaat ka bas lamaskana a roroiang sunum. Bulaai gui xul a dorang faaratunaan sin a Piran pana amun dorang ka vaagit. 11 Naari a mita Piran kana ruxol nua. Uru maraam kana wif. Ma guna wen taamin a maravas iwana iaas pana azanon taan.”
Ma fazaaus mase Elimaas ka xazanin a bungsuzuk ka waakol uru marana ma xa bangbaanguf farawuk, ma xa saxot kana tangin taxazak kana vindaan naan. 12 Araan a waamua xa raamin azaan angkari, xa inaxam paazaai, wanaze naan ka banglala wana a varaviraaiang naa langarin pana a Piran.
Baanabaas Ma Pol Di Waan Iaa Pisidiaa
13 Pol varaxai wana amun paliaana di ramaraat la bina laba Paafos ma di zaal wana sip ma di balas la bina laba Pegaa la pira Paamfilia. Singsaxai Jon Maak ka vataling nandiaa inaan ma xa uli waan Jerusalem. 14 Di ramaraat iaa Pegaa ma di balas iaa la bina laba Entiok la pira Pisidiaa. Ma la raan a Saabat di albis iaa la vaal a maainungang sin amun Judaa ma di iziar iaa waanaburut. 15 Axazak ka vaakat lamaskana amun Lus sin Moses ma lamaskana amun dorang sin amun profet, ma amun paamua ila vaal a maainungang di iaalis dorang paan sin nandiaa malasing kari, “Uru daaza maam, tamon naagu rauxin iaa ta dorang kuna vadikdikang aubina, maadi saxot naaguna dador iaa.”
16 Pol xa ramaraat ma xa raba naandi wana a mitna ma xa piaat malasing kari, “Nim amun Israael ma nim aubina rawarak ina naagui lotu wana Nakmai. Naaguna langar zurugu! 17  Zax 1:7, Zax 12:51Nakmai zin amun Israael xa kalin amun kulmua zin dia malasing aubina zina vaatak. Ma naan ka vabalos naandi ma di balas adi xulutung aubina lamun maariaas naandi di iziar malasing amun topuran la pira Ijip. Nakmai xa zaxot naandi wana a dikdikang laba zina ziaana a pira angkanaan. 18  Vaak 14:34, Lus 1:31Ma wana a maariaas ka zangaaflu vaaralavaat naan ka zimbang daxa wana naandi lalozang amun tataawuk taksaat sin naandi la non bingil. 19  Lus 7:1, Jos 14:1Ma xa iziar varaxai wana naandi ma xa urif amun pira ziaana amun lemlem aubina xa wizik urua la pira Kenaan ma naa lis aaxan naandi naadina raumana. 20  Paam 2:16, 1Sml 3:20Amun saan faakdul angkanaan ka balas lamaskana amun maariaas ka malasing azangaaflu varazuai vaaralavaat ma azangaaflu vaawatmit.
Lamuraana azaan angkanaan, Nakmai xa kalin ubina dina waamuain amun Israael ma dina klis naandi, xa ruaas a balazang sin a profet Saamuel. 21  1Sml 8:5, 1Sml 10:21Ma lamuraana di maainung pana ta xalxaal, Nakmai xa lis Sol zin naandi, naata Kis, naan ka wat pana a watbung sin Beniaamin ma xa rasin a lus pana naandi wana a maariaas ka zangaaflu vaaralavaat. 22  1Sml 13:14, 1Sml 16:12, Saam 89:20Lamuraana Nakmai xa waapizin naan, ka kalin Dewit ma xa xalxaal ma xa waamuain naandi. Nakmai xa dador wana Dewit naako, ‘Nia ga raamin fanong adu Dewit naata Jesi, naan a rapti xat fananam nia. Naan kana giu amun saan faakdul nia ga saxot naana giu.’
23 Ka wat pana amun natnaat sin Dewit, Nakmai xa kling fawat Iesu zin amun Israael. Naan a Baraai a Vaaroroiang sin naandi malasing naa tabung kalxalin. 24  Mk 1:4, Lk 3:3Araan Iesu xawit nanga na balas, Jon ka fazei zin amun Israael vaakdul xuna inaxam taawukang siaana amun matmalabuk taksaat sin naandi ma dina baaptaais. 25  Jn 1:20, Mt 3:11, Mk 1:7, Lk 3:16, Jn 1:27Ma faasilik Jon kana vanong fakdul a vaamuzazang sina, xa iaari zin naandi naako, ‘Naagu naxaam adu nia nis? Nia xawit a rapti ina naagut simbong. Kawit. Singsaxai naan kana wat lamuraagu ma nia xawit a rapti daxa xuna xanat faraxas gana akpaat a iaarus iwana su zina wanaze naan ka laaup mase wana nia.’
26 Amun taatum surugu, nim amun natnaat sin Aabaraam ma nim aubina xawit amun Judaa naagut lotu wana Nakmai. Nakmai xa ra lis a dorang iwana zaxot faulinang dia. 27 Aubina in Jerusalem ma amun paamua zin naandi xawit di maravas adu Iesu naan Kaarisito, ma xawit di mazaam a dorang profet lamaskana a Baar Xoxok naadit fakot lamun Saabat. Singsaxai di waambazof a dorang profet araan di bain Iesu ma di varur naan pana dorang kuna xana maat. 28  Mt 27:22-23, Mk 15:13-14, Lk 23:21-23, Jn 19:15Ma naapalaau xawit di tangin ta vuvuna maatang sina di vazei Paailat kana zop famaat naan. 29  Mt 27:57-61, Mk 15:42-47, Lk 23:50-56, Jn 19:38-42Ma lamuraana amun saan faakdul naadi giu wana naan malasing a Baar Xoxok ka piaat, di vakabaal vawizik naan paanaburut pana a robuxul ma di vatate naan lamaskana baaul a maat. 30 Singsaxai Nakmai xa varamaraat faulin naan siaana maatang, 31  Giu 1:3ma amun taan ka varas naan ka balas sin aubina ma di raamin naan. Naandi angkanaan di ra ramaraat faraxai wana naan Gaalili ma di zangas faraxai xun Jerusalem. Ma naandi xa di ipitfiaat naan sin aubina zin dia amun Israael.
32 Ma naari nimaa maadi fazei iaa wana Dorang Daxa zinim. Ka malasing kari: A zaan Nakmai xa ra xalxalin sin amun kulmua zin dia 33 naa waambazof fanong sin dia amun natnaat sin amun Israael malasing kari: Nakmai xa varamaraat faulin Iesu ziaana maatang. Ka malasing be a dorang lamaskana a varuaiang a ranganang lamaskana a baar Saam. Nakmai xa piaat malasing kari,
 
‘Nua Naarugu.
Taning nia ga balas damaam.’ (Saam 2:7)
 
34 Ma Nakmai xa dador wana a ramaraat puliang sin Iesu ziaana maatang ma xana wen murut. Ka piaat malasing kari,
 
‘Gana lis amun daxaiang sinim ka xoxok ma xa vaaratunaan
ina ga ra xalxalin sin Dewit.’ (Aais 55:3)
 
35 Ma aza dorang saait sin Dewit ka piaat malasing kari,
 
‘Guna wen luaa psin a Rapti Xoxok sunum
kana murut pizaai lamaskana baaul a maat.’ (Saam 16:10)
 
36 Dewit ka roting a vaamuzazang sin Nakmai la notaan sina ma lamuraana xa maat, ma di xavin naan lapaara amun kulmua zina ma xa murut pizaai. 37 Singsaxai a rapti angkanaan Nakmai xa varamaraat faulin naan siaana maatang, kawit na murut pizaai.
38 Malasing ma amun taatum surugu, ga saxot nim naaguna rexaas adu lamaskana Iesu a lan ka ralakas kuna Nakmai xana naxaam pizin amun matmalabuk taksaat sin aubina. Taning maadi fazei wana a dorang kari zinim. 39 Ga saxot saait nim naaguna rexaas adu aubina vaakdul di inaxam paazaai wana Iesu, Nakmai xa vakilaan naandi adu di tak siaana amun matmalabuk taksaat sin naandi. Singsaxai amun Lus sin Moses kawit nat faraxas kana giu malasing kanaan. 40 Naagu naknakaai daxa wana nim, taulaan a fanaauang sin amun profet kana balas sinim. Nakmai xa piaat malasing kari,
 
41 ‘Nim ubina iwana vizang a dorang surugu, naagu langar!
Naagu banglala ma naaguna milung!
Nia gana giu amun faamuzazang lamun taan sinim
singsaxai naaguna wen inaxam paazaai wana
naapalaau taxazak ka vazei nim pana.’ ” (Aab 1:5)
 
42 Araan Pol ma Baanabaas di vataling iaa a vaal a maainungang sin amun Judaa, aubina di maainung nandiaa tamon kat faraxas dina uli iaa xaarik la Saabat laaxur ma dina fazei iaa xaarik sin naandi wana a dorang kanaan. 43 Lamuraana aubina di vataling a vaal a maainungang, amala amun Judaa ma naandi xawit amun Judaa ina di los a rataawuka lotu zin amun Judaa, di los Pol nandiaa Baanabaas. Di dador iaa zin naandi ma di vadikdik iaa naandi xuna dina iziar lamaskana daxaiang sin Nakmai.
44 La Saabat laaxur faasilik aubina vaakdul la bina laba angkanaan di wat balas kuna dina langarin a dorang sin a Piran. 45 Singsaxai azanon Judaa di raamin adi xulutung ma di bas pana marazuzuaiang ma di piaat faraksaat a dorang Pol xa fazei wana.
46 Singsaxai Pol ma Baanabaas kawit di maraaut iaa, di dador dikdik iaa zin naandi malasing kari, “Ka tak lamarana Nakmai adu maadina tabung fazei iaa wana a dorang sin Nakmai zinim amun Judaa. Singsaxai naagu bain, ma xa vatangin adu nim kawit nat faraxas naaguna xazanin adu xat faraxas naaguna rauxin a roro tapal. Maadina vataling iaa nim ma maadina fazei iaa wana a dorang sin Nakmai zin aubina xawit amun Judaa. 47 Ka malasing a dorang Nakmai xa lis sin dia naako,
 
‘Ga ra kalin luk fanong nua xuna guna balas a maravas aaxan aubina xawit amun Judaa
ma guna vatangin a lan kuna zaxot faulinang aubina lamun non faakdul ila pira angkari.’ ” (Aais 49:6)
 
48 Aubina xawit amun Judaa di langarin ma di nanam ma di wisfaru a dorang sin a Piran. Ma naandi Nakmai xa kalin luk fanong naandi xuna roro tapal, di inaxam paazaai wana Iesu.
49 A dorang sin Nakmai xa waan farawuk la non pira vaakdul angkanaan. 50 Singsaxai amun Judaa di vaxanaat ainaxamang sin amun paamua ila bina laba angkanaan ma di vaxanaat saait ainaxamang sin a furavin di rauxin aiza laba ma dit lotu zin Nakmai lalozang a lotu zin amun Judaa. Ma di suk a maskana aubina ila bina laba angkanaan ma di vamazik Pol ma Baanabaas ma di vut pizin nandiaa la non pira angkanaan sin naandi. 51  Mt 10:14, Mk 6:11, Lk 9:5, 10:11Malasing ma uru aaposal di taaf pizin iaa a paauf la xaaka nandiaa xuna vatanginang adu naandi di ra giu a raksaatang pana nandiaa. Ma di waan iaa Aaikoniam. 52 Aubina di inaxam paazaai inaan Entiok di bas pana a nanamang ma a Laklagaai a Raabu.

13:17 Zax 1:7, Zax 12:51

13:18 Vaak 14:34, Lus 1:31

13:19 Lus 7:1, Jos 14:1

13:20 Paam 2:16, 1Sml 3:20

13:21 1Sml 8:5, 1Sml 10:21

13:22 1Sml 13:14, 1Sml 16:12, Saam 89:20

13:24 Mk 1:4, Lk 3:3

13:25 Jn 1:20, Mt 3:11, Mk 1:7, Lk 3:16, Jn 1:27

13:28 Mt 27:22-23, Mk 15:13-14, Lk 23:21-23, Jn 19:15

13:29 Mt 27:57-61, Mk 15:42-47, Lk 23:50-56, Jn 19:38-42

13:31 Giu 1:3

13:51 Mt 10:14, Mk 6:11, Lk 9:5, 10:11