A Waambaar
Zin Pol Xa Waan
Sin Amun Galesia
A Dor Vaamaravazang Pana A Waambaar Angkari
Pol xa varaar a waambaar angkari xa waan sin aubina di inaxam paazaai di raagul lamun bina ila pira Galesia. Paamua Pol xa ra waan lamun bina varawuk in Galesia ma xa fazei wana a Dorang Daxa xawaan sin naandi. Naandi xawit amun Judaa. Ma Pol xa vazei naandi adu ainaxam paazaaiang be wana Iesu xat faraxas kana zaxot faulin naandi.
Lamur azanon Judaa di balas ma di piaat adu a dorang sin Pol xawit na tak. Di piaat adu aubina di inaxam paazaai dina valos amun Lus sin Moses.
Araan Pol xa langarin azaan angkanaan, ka varaar a baar angkari. Ka dador dikdik sin amun Galesia lamaskana a baar angkari. Ka saxot adu naandi dina waan siaana amun faraviraaiang sin amun maravas faagit, ma dina uli be wana ainaxam paazaaiang pana Iesu. A maariaas iwana fararang ka malasing AD 53 (o iaak AD 49).
A baar Galesia xa malasing kari:
(1) 1:1-5 A dor vaamaravazang
(2) 1:6-10 A Dorang Daxa be azaxai
(3) 1:11-2:21 Pol xa vatangin adu a Dorang Daxa ina naa fazei wana xa vaaratunaan
(4) 3:1-4:31 Nakmai xa vamamaraxaas dia wanaze di ainaxam paazaai wana Iesu, ma xawit panaze di valos amun lus
(5) 5:1-6:10 Dia di mamaraxas siaana a dikdikang iwana amun matmalabuk taksaat ma dina valos a sasaxotang sin a Laklagaai a Raabu
(6) 6:11-18 A vaanongang iwana a dorang
1
A Dor Vaamaravazang
Nia xari Pol, a aaposal. Kawit ta aubina di kalin nia ma ga balas aza aaposal, ma xawit taxazak na kling nia malasing kanaan saait. Singsaxai Iesu Kaarisito ma Nakmai Damana dia, ina xa varamaraat faulin Iesu wana maatang, di ra lis iaa a burburaaiang iwana a aaposal zurugu.
Malasing ma nia varaxai wana amun taatum lamaskana Kaarisito naari maadi iziar varaxai, maadi farar waan sinim aubina naagu inaxam paazaai naagut balas fatu lamun bina lamaskana a provins Galesia.
A daxaiang ma a luaai xana waan sinim ka wat sin Nakmai Damana dia ma a Piran Iesu Kaarisito. Naan ka lis pizin naan nanga saxotang amun matmalabuk taksaat sin dia vaakdul xuna xana zaxot faulin dia ziaana notaan angkari taning ina aubina di gigiu amun matmalabuk taksaat ka varas. Ma xa maat lalos a sasaxotang ma ainaxamang sin Nakmai Damana dia. A marmari daxaiang kana uzaa zina bulaai bulaai. Ka vaaratunaan.
Kawit Taza Dorang Daxa
Nia ga raknar mase wana nim panaze fazaaus mase naagu wanpaan tawarak siaana Nakmai ina xa viring luk nim kuna naaguna iziar lamaskana a daxaiang sin Kaarisito. Singsaxai fazaaus mase naagu rutaawuk saxotang aza dorang daxa xa rawarak mase. Singsaxai naan azaan palaau. Kawit a Dorang Daxa vaaratunaan. Ma ga piaat be malasing kanaan, panaze azanon di vabaabaa nim, ma di saxot adu dina xul a Dorang Daxa zin Kaarisito wana a dorang kawit na vaaratunaan. Tamon maam nanga, o taza aangelo nanga inikula la lia xana fazei zinim pana a dorang daxa xa rawarak pana ina maadi tabung fazei zinim pana, a raksaatang sin Nakmai xana iziar wana naan. Malasing maadi piaat fanong, ma naari gana piaat kaarik, tamon taxazak ka fazei zinim pana a dorang daxa xa rawarak pana ina naagu rudaxain paamua, a raksaatang sin Nakmai xana iziar wana naan.
10 Naagu naxaam aze? Tamon ga dador malasing kanaan, malasing faa, xa raamaai malasing adu ga saxot aubina dina rudaxa wana nia? Kawit mase! Ga saxot adu Nakmai xana rudaxa wana nia. Aze, xa raamaai malasing adu ga saxot gana vaxabebeu aubina? Kawit. Tamon ga lek faxabebeu aubina, ga lek pen iaana kilaaiang sin Kaarisito.
Nakmai Xa Viring Pol
11 Amun taatum lamaskana Kaarisito, ga saxot naaguna rexaas adu a Dorang Daxa ina ga fazei zinim pana xawit na wat sin aubina. 12 Ma aubina xawit di vazei nia o di viraai nia wana. Kawit. Iesu Kaarisito nanga xa viaat surugu.
13  Giu 8:3, 22:4-5, 26:9-11Avuna naagu ra langarin awat toroiang surugu i waamua iwana ainaxam paazaaiang simaam amun Judaa. Gat famazik bulin mase aubina ilamaskana a lotu zin Nakmai ma ga gigiu amun saan kuna vanong pizinang fakdul naandi. 14  Giu 22:3Amun tataawukugu lamaskana ainaxam paazaaiang sin amun Judaa xa bilaas mase a rataawuka naandi amala amun paliaanugu di luk maam faraxai. Ma ga gut mase xuna vadikdikang amun faraviraaiang sin amun kulmua zurugu. 15  Giu 9:3-6, 22:6-10, 26:13-18Singsaxai Nakmai xa kalin nia lamaskana a daxaiang sina waamua wana a raan di luk nia, ma naan ka viring luk nia aaxana nanga. Ma naan ka nanam 16 pana viaatang Naatna zurugu, xuna gana fazei wana a Dorang Daxa wana naan lawalaua naandi aubina xawit amun Judaa. Ma araan Nakmai xa giu malasing kanaan, kawit ga zuruk ta puruzang sin ta xastunaan pana a Dorang Daxa angkari. 17 Ma xawit ga waan ikula Jerusalem sin naandi ina di rauxin a burburaaiang iwana a aaposal waamua wana nia. Kawit. Ga waan Erebia ma mur ga uli xun Daamaaskas.
18  Giu 9:26-30Lamuraana a maariaas urul xa vaanong, ga waan ikula Jerusalem kuna nimaa Pita maadina rexaazin iaa nimaa. Ma ga iziar varaxai wana naan a raan ka zangaaflu ma xa watmit. 19 Singsaxai xawit ga raamin tazaxai zin naandi azanon aaposal, ga raamin be Jems, daaza Piran. 20 Naagu langar. Ga xalxal lamarana Nakmai wana amun saan angkanaan ga varaar waan sinim adu xawit na vaagit.
21 Mur ga waan la uru provins in Siria ma Silisia. 22 Singsaxai aubina ilamaskana amun lotu zin Kaarisito la pira Judia xawit di rexaazin nia. Kawit. 23 Dit langarin be a dorang malasing kari, “A rapti ina waamua xat famazik dia, ma xa saxot kana vanong pizin fakdul mase a Dorang Daxa angkari, naari xai fazei wana a Dorang Daxa ina dia di inaxam paazaai wana.” 24 Ma naandi di wisfaru Nakmai avuna wana nia.

1:13 Giu 8:3, 22:4-5, 26:9-11

1:14 Giu 22:3

1:15 Giu 9:3-6, 22:6-10, 26:13-18

1:18 Giu 9:26-30