Metiu
A Dorang Daxa Zin Iesu Kaarisito
Metiu Xa Varaar
A Dor Vaamaravazang Pana A Baar Angkari
Metiu ina xa ra varaar a baar angkari, naan azaxai zin a zangaaflu ma urua ubina varaviraai zin Iesu. Metiu naan a Judaa. Naan ka farar waan sin amun Judaa ina dit simbong a balazang sin a rapti ina Nakmai xa ra kling fawat kuna xana balas a Mesaaia zin naandi. Pana a linga bina Ibru, aknaaza aiza Mesaaia adu Nakmai xa kalin naan. Nakmai xa ra kalin Iesu xuna zaxot faulinang aubina zina. Pana a linga bina Grik, a waaling iwana adu Kaarisito.
Lamaskana a baar angkari Metiu xa vazei aubina adu Iesu naan a Mesaaia. Ma naan ka vamaravaas saait azanon dorang lamaskana a Baar Xoxok ina xai dador wana a Mesaaia. Ma Iesu xa waambazof ka amun dorang kanaan.
Ka malasing amun maariaas ka zangaaflu vaarua lamuraana Iesu xa maat ma Nakmai xa varamaraat faulin naan, Metiu xa varaar a baar angkari. Malasing ma a maariaas iwana fararang ka malasing AD 53 o AD 57.
A baar Metiu xa malasing kari:
(1) 1:1-2:23 Di luk Iesu la bina zin A Xalxaal Dewit
(2) 3:1-12 Jon A Rapti Iwana Baaptaaizang ka nimnimanin a lan aaxan Iesu
(3) 3:13-4:11 Jon ka baaptaais Iesu ma Saatan ka vaxabebeu naan
(4) 4:12-14:12 Iesu xa waan farawuk la pira Gaalili ma xat faraviraai
(5) 14:13-17:21 Iesu xa waan la amun non farawuk ma xat faraviraai
(6) 17:22-18:35 Iesu xa uli waan Gaalili ma xat faraviraai
(7) 19:1-20:34 Iesu xa waan la pira Judia ma xat faraviraai
(8) 21:1-27:66 A vaanongang iwana wik pana vaamuzazang sin Iesu ma a maatang sina
(9) 28:1-20 A ramaraat puliang sin Iesu
1
A Vaatizang Pana Amun Kulmua Rapti Zin Iesu Kaarisito
(Lk 3:23-38)
1 Naari a vaatizang pana amun kulmua rapti zin Iesu Kaarisito, a natnaat sin Dewit, ma Dewit a natnaat sin Aabaraam:
2 Aabaraam, naan damana Aaisaak,
ma Aaisaak, naan damana Jekop,
ma Jekop damana Judaa varaxai wana amun daasna.
3 Judaa, naan damana Perez nandiaa Zeraa ma naanaa zin nandiaa Taamaar.
Perez naan damana Esron,
ma Esron, naan damana Raam,
4 ma Raam, naan damana Aaminaadaap,
ma Aaminaadaap, naan damana Naason,
ma Naason, naan damana Saalmon,
5 ma Saalmon, naan damana Boaaz ma naanaa zin Boaaz, aizina Reaap.
Boaaz naan damana Obet ma naanaa zin Obet, aizina Rut.
Obet naan damana Jesi,
6 2Xal 24:14-15, 2Xux 36:10, Jer 27:20ma Jesi naan damana a Xalxaal Dewit.
Dewit naan damana Solomon, ma naanaa zina xa tabung maxus kalaak sin Uriaa waamua.
7 Solomon naan damana Reoboaam,
ma Reoboaam naan damana Aabijaa,
ma Aabijaa naan damana Aasaa,
8 ma Aasaa naan damana Jeosefaat,
ma Jeosefaat naan damana Joraam,
ma Joraam naan damana Uziaa,
9 ma Uziaa naan damana Jotaam,
ma Jotaam naan damana Aaxaaz,
ma Aaxaaz naan damana Ezekia,
10 ma Ezekia naan damana Manaase,
ma Manaase naan damana Aamon,
ma Aamon naan damana Josaaia,
11 ma Josaaia naan damana Jekoniaa varaxai wana amun daasna. La notaan angkanaan amun Baabilon di vangarin amun Israael ma di raagul Baabilon malasing amun topuran.
12 Lamuraana amun taan angkanaan di iziar Baabilon,
Jekoniaa naan damana Salaatiel,
ma Salaatiel naan damana Zerubaabel,
13 ma Zerubaabel naan damana Aabiut,
ma Aabiut naan damana Eliaakim,
ma Eliaakim naan damana Aazor,
14 ma Aazor naan damana Zaadok,
ma Zaadok naan damana Aakim,
ma Aakim naan damana Eliut,
15 ma Eliut naan damana Eliezaa,
ma Eliezaa naan damana Maataan,
ma Maataan naan damana Jekop,
16 ma Jekop naan damana Iosep, labana Maaria, naanaa zin Iesu, Iesu angbani di vakilaan naan a Mesaaia.* Aknaas a dorang kari adu, a rapti Nakmai xa ra kalin naan. Lamaskana Baar Xoxok amun Judaa di ra piaat Nakmai xana kling fawat naan kuna zaxot faulinang aubina zina. Aza waaling iwana adu “Kaarisito.”
17 Ka zangaaflu ma urulavaat a watkul di varumara zin Aabaraam ma xa wat tuaas sin Dewit, ma xa zangaaflu ma urulavaat a watkul, di varumara zin Dewit ma xa wat tuaas sin amun Baabilon di vangarin amun Israael ma di raagul Baabilon, ma xa zangaaflu ma urulavaat a watkul di varumara la raan amun Baabilon di vangarin amun Israael ma di raagul Baabilon ma xa wat tuaas a Mesaaia di luk naan.
Maaria Xa Luk Iesu
(Lk 2:1-7)
18 Lk 1:27A vaatizang pana Iesu Kaarisito di luk naan ka malasing kari: Maaria, naanaa zin Iesu, di vakol naan kana zaxot Iosep, Singsaxai la raan nandiaa xawit nanga di maxus iaa, di raamin adu Maaria xa buxut faanong. A Laklagaai a Raabu nanga xa vabalos a nalik la xuna. 19 Iosep, labana Maaria, naan kat falos amun Lus sin Moses, singsaxai xawit na saxot kana vamangil Maaria lamarana aubina. Ka naxaam adu xana vataling burungin be naan.
20 Singsaxai araan naan ka inaxam nanga wana azaan angkanaan, a aangelo zin a Piran ka balas lamaskana a mirifdaaiang sina ma xa vazei naan naako, “Iosep, a natnaat sin Dewit, tuaa gu maraaut pana zaxotang Maaria malasing taak sunum, panaze a nalik la xuna, a Laklagaai a Raabu nanga xa vabalos. 21 Lk 1:31Ma naan kana luk a nalik tapti ma guna vakilaan aizina Iesu, wanaze naan kana zaxot faulin aubina zina ziaana amun matmalabuk taksaat sin naandi.”
22 Amun saan faakdul angkanaan ka ra balas kuna waambazovang a dorang sin a Piran, ina a profet sina xa ra piaat malasing kari, 23 “Naagu langar, aza rakfaaxur ina xawit nanga nat milivin ta rapti, xana buxut ma xana luk a nalik tapti ma dina vakilaan naan Imaanuel.” (Aais 7:14)
Aknaaza waaling angkanaan Imaanuel adu, “Nakmai xa iziar varaxai wana dia.”
24 Lamur Iosep ka ravaangun ma xa zaxot Maaria malasing taak sina, malasing be a aangelo zin a Piran ka ra vazei naan pana. 25 Lk 2:21Singsaxai Iosep kawit na milivin Maaria xa ruaas Maaria xa luk a nalik tapti. Ma Iosep ka vakilaan naan pana Iesu.