Baruwa ya P'aulo kwa
AKOLOSAI
Uthongodhyeri
Baruwa ii ya kwenda kwa at'u a Kolosai, yaorwa ni muhumwi mumwenga wa Jesu aifwaye P'aulo. P'aulo were ni mut'u wa kula T'ariso naye kabila k'adzagaluzwa ni Jesu, wakala akiatesa sana o at'u mariomukuluhira Jesu. Badaye kahi za kuhubirikwe Uv̱oro Udzo wa Mulungu ndo akiora ii baruwa kwa Akolosai. Kolosai were ni mudzi muhimu sana kahi za Asia Th'ith'e. Mudzi uu were k'aukure na Efeso. Efeso were ni mudzi uriwo hehi na Bahari. Wakathi P'aulo anaora ii baruwa ii, wakala ko Kolosai hatha k'adzakufika bule, ela were wahenda kusikira thu dzulu za viryahu marizhokala manamukuluhira Mulungu t'ot'ot'o (1:3-7; 2:6, 7). Mut'u ariyeambiriza Uv̱oro Udzo ao Akolosai ni Epafura ambaye wakala akitoa ko Kolosai (1:7; 4:12, 13).
Lengo ra baruwa ii
Wakathi P'aulo anaora ii baruwa, were yu jela iye, hamwenga na ye Epafura. Kahi za ao mariomukuluhira Jesu ko Kolosai, anji makala ni at'u mario si Ayahudi (1:27). At'u aa were manavufwa ni mafundisho garigo si ga karakara. Kwani ao makala manaona kukala kumuvoya Mulungu t'ot'ot'o suthi uriche maut'u fulani gahendzwago ni mwiri na pia uavoye malaika na zhumbe vingine-vingine zha kiroho. Vikara P'aulo akihendza mamanye kamare kukala Jesu Masihi ni Mulungu na anathawala zo nguvu zosi zirizo kahi za urumwengu, na kwa ut'u uwo kila mudamu ni amuvoye iye h'akeye (3:1).
Maut'u garigo mumu
Mulamuso 1:1-2
Voyo ra kulazha muv̱era 1:3-8
Kazi za Masihi 1:9–2:19
Maisha masha kahi za Masihi 2:20–4:6
Maut'u ga mwisho-mwisho 4:7-18
1
1:1 Muhumwi: Agal 1:1Baruwa ii ila kwangu mimi P'aulo. Mulungu kwa mahendzoge mwenye, wanitsagula nikale muhumwi wa Masihi Jesu. Baruwa ii ninayandhika hamwenga na ndugu yehu T'imoth'i, idze kwenu ninwi at'u a Mulungu murio kuko Kolosai, na murio mu ndugu aaminifu kahi za Masihi. Bai nema na dheri kula kwa Mulungu Babiyehu navikale kwenu.
P'aulo ananena dzulu za viryahu maavoyerazho Akolosai
1:3 Aefe 1:16; 1 Ath'es 1:2-3At'u siswi be kila humuvoyeraho, nikulazha muv̱era kwa Mulungu babaye Bwana wehu Jesu Masihi kwa ut'u wenu ninwi. 1:4 Aefe 1:15Mana fwapata uv̱oro dzulu za zho mumukuluhirazho Bwana wehu Masihi Jesu na viryahu muahendzazho at'u osi a Mulungu. 1:5 1 P'et 1:3-4; Aefe 1:13Nanwi munahendza at'u a Mulungu kwa ut'u wa yo th'amaa muriyo nayo dzulu za zho murizhoikirwa kuko mulunguni. Th'amaa ii yamwangira wakathi uryahu murihosikira wo ujeri wa wo Uv̱oro Udzo na mukiukuluhira. 1:6 Mahe 2:41; Arum 1:13; 1 T'imo 3:16Uv̱oro uwo Udzo muriwouhokera bai unaenderera kutsamuka kahi za urumwengu muzima. Kidza unaagaluza at'u dza here zho urizhomugaluza ninwi wakathi murihousikira. Kwani murihousikira mwang'alirwa ni uwo ujeri dzulu za viryahu Mulungu arizho na mbazi nyinji na at'u enye dambi. 1:7 Epafura: 4:12; File 23Uv̱oro uu Udzo mwaureherwa ni muhendzwi wehu Epafura, ariye hunahenda kazi ya Mulungu hamwenga. Mut'u iye Epafura ni muhumiki mwaminifu wa Masihi ahumikaye kwa ut'u wenu. 1:8 1 Akor 8:1Bai iye ndiye ariyehumanyisa viryahu Roho Mweri arizhomuhendya muahendze at'u a Mulungu.
1:9-10 Aefe 1:17; Afil 1:9Kwa kukala fwasikira uwo uv̱oro wenu, at'u siswi be k'ahudzaricha kumuvoyera Mulungu ili amumanyise garyahu maut'u ahendzago muhende. Kidza amup'e ulachu wosi wa kimulungu na amuhendye mung'alirwe ni maut'u ga kiroho. 10  1:10 Aefe 4:1; 2:10; Afil 1:27Kwani vizho ndo vindizhomuhendya mutoe here at'u a Mulungu mav̱iryazho kutoa. Vivi vindamufwahiza Mulungu kahi za kila ngira na mundakala at'u a mahendo madzo kwenda-kwenda. Kidza mundakala munaenderera kumumanya Mulungu zaidhi na zaidhi. 11  1:11-12 Arum 5:2; Aefe 1:18Bai hunamuvoyera Mulungu akaze kumwangiza nguvu na zo nguvuze nyinji za nguma ili hatha mupatwaho ni mashaka, muvumirire na raha. 12 Kidza mukale mukimulazhira muv̱era Mulungu kwa viryahu arizhomuhendya mupate muthalo hamwenga na at'ue kahi za wo uthawaliwe wa mulangaza. 13  1:13-14 Joh 5:18; Luk 22:53; Mahe 26:18; Aefe 1:6, 7, 21; 2:2; 6:12Kwani iye wafwamboza kula kizani na akifwangiza kahi za uthawali wa Mwanawe muhendzwi. 14 Bai yuyu Mwanawe ndiye ariyefukombola, na hukisamehewa dambi zehu.
Masihi ndiye ariye dzulu za kila kit'u
15  1:15 Joh 1:18; 2 Akor 4:4; 1 T'imo 6:16; Aebu 1:3Vizho arizho Masihi zhenye, ndizho arizho ye Mulungu ariye k'aoneka. Na yuyu Masihi ndiye mwenye wadimi dzulu za kila kit'u kirichoumbwa. 16  1:16 1:13; Joh 1:3, 19; 1 Akor 8:6; Aebu 1:2Kukirira kwa Masihi, Mulungu waumba vit'u zhosi virizho dzulu na ts'i, vionekazho na visizhooneka. Athawali osi na kila aina ya uthawali uriwo dzulu na haha ts'i, vivi zhosi zhaumbwa kukirira kwakwe na kwa ut'u wa iye. 17  1:17 Joh 1:1; 8:58Iye Masihi wakalako kare hatha kabila vit'u zhosi kuumbwa, naye ndiye ariye dzulu za kila kit'u. 18  1:18 Kitswa na Mwiri: 2:19; 3:15; Aefe 1:22-23; Wa kwandza: Mahe 4:2; 26:23; 1 Akor 15:20; Ugun 1:5Nde kitswa cha mwiri, yani kanisa. Iye ndiye chandzo cha maisha masha na ndiye wa kwandza kufufuka na kuishi kare na kare. Kwa vizho iye yu dzulu za kila kit'u. 19  1:19 2:9-10; Joh 1:16; Aefe 1:23Kwani Mulungu waonat'o kuishi kamare-kamare kahi za Masihi. 20  1:20 Arum 3:25-26; Aefe 1:9-10, 21; 2:13-16Kidza kukirira kwa iye, Mulungu wahendya vit'u zhosi, vipatane naye. Bai kwa ut'u uwo akihenda kukale na dheri kahi za iye na vit'u zhosi virizho dzulu na ts'i kukirira na milatso ya Masihi iriyomwagika musalabani. 21  1:21-22 Arum 5:10; Aefe 2:12-13; 5:27Ninwi nanwi, were mu kure na Mulungu. Maazo genu gamuhendya mukale mahadhuie, na kidza mukihenda maut'u mai-mai. 22 Ela vikara bai, Mulungu wamupatanisha ninwi na iye kwa kumuhendya Jesu akale mudamu na afwe musalabani. Naye Mulungu wahenda vivi ili mukiima mbereze mukale mu aeri hasiho kaila kokosi ka kumuhendya mupigwe ulongo. 23  1:23 2:7; Aefe 3:17; 1 T'imo 3:16; Aebu 3:6Na vizho ndo vindizhokala, bora thu muenderere kumukuluhira Masihi na kuima imara. Kidza yo th'amaa iriyomwangira wakathi murihosikira wo Uv̱oro Udzo isimwambole bule. Uv̱oro uwo wahubiriwa kila hat'u, na mimi P'aulo ni muhubiri wa uwo uv̱oro uwo.
Kazi ya P'aulo kwa at'u mariomukuluhira Jesu
24  1:24 2 Akor 1:5; 11:23-29; Aefe 3:13Vivi nina raha kwa mateso nigapatago kwa ut'u wenu. Kidza kwa mwiri wangu, ninakamilisha mateso ga Masihi, arigopata kwa ut'u wa wo mwiriwe, yani kanisare. 25  1:25 Aefe 3:1-3Bai Mulungu wanip'a kazi ii ya kuahumikira at'ue, ili nihubiri neno ra kwakwe kwenu ninwi. 26  1:26-27 2:2; 4:4; Aefe 3:6Uv̱oro uu Udzo, miaka na miaka were k'akuna aumanyaye, mana were ni siri, ela bai vivi Mulungu waung'aziza at'ue. 27  1:27 Nguma: 3:4; Arum 5:2; Aefe 1:18Mulungu wahenda vizho, kwa kukala were anahendza ninwi at'u murio k'amu Ayahudi mung'alirwe ni siri ii bomu ya nguma. Siri yenye ni kwamba, Masihi a ndani zenu, na iye ndiye amwangizaye th'amaa ya kupata muthalo kahi za yo ngumaye. 28  1:28 Aefe 4:13Kwa vizho bai hunamuhubiri Masihi kwa at'u. Naswi kahi za kuhubiri hunahumira ulachu wosi kuonya at'u osi na kuafundisha. Lengo ra vivi ni kwamba mwisho kila mut'u andiyeima mbere za Mulungu, akale adzakumala kahi za Masihi. 29  1:29 Aefe 3:20; Afil 4:13Nami ninahenda kazi iyo kwa chadi kwa kuhumira zo nguvu nyinji za Masihi zirizo zinahenda kazi ndani mwangu.

1:1 1:1 Muhumwi: Agal 1:1

1:3 1:3 Aefe 1:16; 1 Ath'es 1:2-3

1:4 1:4 Aefe 1:15

1:5 1:5 1 P'et 1:3-4; Aefe 1:13

1:6 1:6 Mahe 2:41; Arum 1:13; 1 T'imo 3:16

1:7 1:7 Epafura: 4:12; File 23

1:8 1:8 1 Akor 8:1

1:9 1:9-10 Aefe 1:17; Afil 1:9

1:10 1:10 Aefe 4:1; 2:10; Afil 1:27

1:11 1:11-12 Arum 5:2; Aefe 1:18

1:13 1:13-14 Joh 5:18; Luk 22:53; Mahe 26:18; Aefe 1:6, 7, 21; 2:2; 6:12

1:15 1:15 Joh 1:18; 2 Akor 4:4; 1 T'imo 6:16; Aebu 1:3

1:16 1:16 1:13; Joh 1:3, 19; 1 Akor 8:6; Aebu 1:2

1:17 1:17 Joh 1:1; 8:58

1:18 1:18 Kitswa na Mwiri: 2:19; 3:15; Aefe 1:22-23; Wa kwandza: Mahe 4:2; 26:23; 1 Akor 15:20; Ugun 1:5

1:19 1:19 2:9-10; Joh 1:16; Aefe 1:23

1:20 1:20 Arum 3:25-26; Aefe 1:9-10, 21; 2:13-16

1:21 1:21-22 Arum 5:10; Aefe 2:12-13; 5:27

1:23 1:23 2:7; Aefe 3:17; 1 T'imo 3:16; Aebu 3:6

1:24 1:24 2 Akor 1:5; 11:23-29; Aefe 3:13

1:25 1:25 Aefe 3:1-3

1:26 1:26-27 2:2; 4:4; Aefe 3:6

1:27 1:27 Nguma: 3:4; Arum 5:2; Aefe 1:18

1:28 1:28 Aefe 4:13

1:29 1:29 Aefe 3:20; Afil 4:13